Interpretacja indywidualna z dnia 17 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.55.2023.2.AW

Moment ujęcia faktur korygujących in minus wystawionych z powodu błędnie zastosowanej stawki VAT.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 lutego 2023 r. wpłynął Państwa wniosek – brak daty o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ujęcia faktur korygujących in minus, wystawionych z powodu błędnie zastosowanej stawki VAT na fakturze pierwotnej w okresie, w którym Spółka wystawiła faktury korygujące.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 22 marca 2023 r. (wpływ 27 marca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

S.A. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest deweloperem i w ramach prowadzonej działalności gospodarczej realizuje inwestycje mieszkaniowe i usługowe.

Spółka jest polskim rezydentem podatkowym i całość jej dochodów podlega opodatkowaniu CIT w Polsce. Spółka jest także podatnikiem VAT czynnym.

Podstawową działalnością Spółki jest:

1)Sprzedaż lokali mieszkalnych i usługowych głównie na rzecz osób fizycznych, ale także na rzecz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, spółek osobowych i kapitałowych oraz innych podmiotów.

2)Sprzedaż udziałów we współwłasności nieruchomości np. dróg wewnętrznych czy terenów rekreacyjnych zlokalizowanych na terenie realizowanych inwestycji na rzecz nabywców lokali mieszkalnych lub usługowych.

3)Sporadycznie – sprzedaż gruntów np. sprzedaż gruntów, na których Spółka nie zdecydowała się realizować własnych inwestycji lub przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej (wywłaszczenie) w zamian za odszkodowanie.

Wszystkie wskazane powyżej czynności stosownie do art. 106a ustawy dokumentowane są fakturą.

W większości przypadków sprzedaż lokali mieszkalnych – na podstawie art. 41 ust. 12 pkt 1 w zw. z art. 41 ust. 12a-12c w zw. z art. 2 pkt 12 ustawy o VAT – korzysta z obniżonej 8% stawki VAT, przewidzianej do dostawy lokali mieszkalnych, realizowanych w ramach budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Wyjątek w tym zakresie stanowią lokale mieszkalne, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m², dla których w odniesieniu do przekroczenia limitu powierzchni – na podstawie art. 41 ust. 12a ustawy o VAT – zastosowanie znajduje stawka podstawowa 23% VAT.

Sprzedaż lokali usługowych oraz udziałów we współwłasności opodatkowana jest stawką 23%.

Z kolei zasady opodatkowania sprzedaży gruntów, uzależnione są od tego czy grunt stanowi teren budowlany w znaczeniu definicji wynikającej z przepisów art. 2 pkt 33 ustawy o VAT, czy też nie (odpowiednio więc transakcja może podlegać opodatkowaniu VAT w stawce podstawowej 23% lub też zwolnieniu od VAT).

Zdarzają się też przypadki, w których na gruncie zlokalizowane są budynki, budowle lub ich części w efekcie czego dostawa – na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10, pkt 10a i art. 43 ust. 10 ustawy o VAT – może podlegać opodatkowaniu VAT w stawce podstawowej 23% VAT lub zwolnieniu od VAT, w zależności od danego stanu faktycznego.

W przypadku zdarzeń wskazanych w punkcie 1) i 3) powyżej, tj. sprzedaży lokali mieszkalnych lub dostawy gruntów (dla których to transakcji w zależności od okoliczności mogą występować stawki podstawowe, obniżone lub zwolnienie od VAT), zasady opodatkowania danej transakcji wynikają z umowy z nabywcą (umowy w zakresie przeniesienia własności lokali, umowy sprzedaży gruntu).

Zdarzają się przypadki, iż po wystawieniu faktury okazuje się, że omyłkowo zastosowano błędną (wyższą) stawkę VAT w miejsce stawki obniżonej lub zwolnienia i konieczne staje się wystawienie faktury korygującej. Najczęstszą przyczyną takiego stanu rzeczy są omyłki/błędy ludzkie w procesie fakturowania lub też błędne ustalenie stanu faktycznego (np. metrażu lokalu, ustalenia zabudowań na gruncie), co skutkuje błędnie wystawioną fakturą. W momencie ustalenia błędnej stawki VAT, Spółka wystawia fakturę korygującą i przesyła ją nabywcy w ten sam sposób w jaki przesyłała fakturę pierwotną z informacją o błędnej stawce VAT, która jest przyczyną korekty.

W konsekwencji Spółka powzięła wątpliwości odnośnie zasad obniżenia podstawy opodatkowania i podatku VAT należnego w związku z taką korektą. Należy przy tym zwrócić uwagę, iż w większości przypadków, w których dochodzi do tego typu korekt nabywca, będący drugą stroną transakcji, nie realizuje prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur wystawionych przez Spółkę (przykładowo: nabywcy osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, gmina lub Skarb Państwa w zakresie wywłaszczeń w zamian za odszkodowanie).

Uzupełnienie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

W odpowiedzi na moje pytania, udzielili Państwo następujących odpowiedzi:

1.Czy Państwo uzgodnili z nabywcami warunki obniżenia podstawy opodatkowaniu i/lub kwoty podatku należnego (warunki korekty) dla towarów określone w fakturze korygującej?

Tak, jak wskazano w pierwotnym wniosku warunki i charakter transakcji, a w konsekwencji również odpowiednia dla nich stawka VAT w odniesieniu do transakcji sprzedaży lokali mieszkalnych lub dostawy gruntów (dla których to transakcji w zależności od okoliczności mogą występować stawki podstawowe, obniżone lub zwolnienie od VAT i gdzie może wystąpić problem z błędną stawką VAT), zostały uzgodnione w umowie z nabywcą (umowy w zakresie przeniesienia własności lokali, umowy sprzedaży gruntu), ewentualnie w decyzji wywłaszczeniowej (w przypadku dostawy, która stanowi przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie).

Po zawarciu tej umowy/wydaniu decyzji, nie następują jakiekolwiek okoliczności dodatkowe, które wymagałyby uzgodnienia z nabywcą nowych warunków transakcji w zakresie stawki VAT. Jedynie podczas dokumentacji transakcji fakturą doszło do błędnego zaaplikowania stawki VAT, co wymaga skorygowania w drodze faktury korygującej. Podstawą wiec do ustalenia zarówno warunków transakcji, jak i warunków korekty jest umowa/decyzja wywłaszczeniowa.

2.Czy Strony (tj. Państwo i nabywca) dysponują/będą dysponowali jakimś innym dokumentem, oprócz faktury korygującej, stanowiącym dowód na okoliczność uzgodnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania i/lub kwoty podatku należnego (warunki korekty)?

Tak jak wskazano w odpowiedzi na pytanie 1, Spółka będzie posiadać umowę z nabywcą/ewentualnie decyzję wywłaszczeniową stanowiącą, oprócz faktury korygującej, dowód dotyczący warunków transakcji, a tym samym również uzasadniający warunki korekty.

3.Czy faktura korygująca jest jedynym dokumentem, z którego wynikają nowe warunki transakcji?

Tak jak wskazano w odpowiedzi na pytanie 1 i 2, Spółka będzie dysponowała również umową/decyzją wywłaszczeniową, z której wynikają warunki korekty. Należy przy tym zaznaczyć, iż nie będą to „nowe warunki transakcji” co sugeruje treść pytania. Będą to warunki pierwotne, które zostały błędnie ujęte na fakturze pierwotnej i wymagają wystawienia faktury korygującej.

4.Czy Państwo w jakiś sposób informują nabywcę o stwierdzeniu pomyłki w stawce podatku VAT (kwocie podatku należnego), a w konsekwencji oczekują Państwo informacji zwrotnej od nabywcy (np. korespondencja mailowa)? Należy szczegółowo opisać.

W momencie zidentyfikowania zaaplikowania błędnej stawki VAT, Spółka wystawia fakturę korygującą i przesyła ją nabywcy tą samą drogą, którą doręczano fakturę pierwotną wraz z informacją o błędnie zastosowanej stawce VAT (która była przyczyną korekty). Ponieważ wystawienie faktury korygującej nie jest połączone z jakimkolwiek dodatkowym rozliczeniem pomiędzy stronami (kwota „brutto” dla nabywcy pozostaje niezmienna) oraz w związku ze zmianą od 1 stycznia 2021 r. przepisów i odstąpieniu ustawodawcy od obowiązku potwierdzania odbioru przez nabywcę faktury korygującej – Spółka nie oczekuje informacji zwrotnej od nabywcy, chociaż w praktyce niejednokrotnie taką informację zwrotną od nabywcy Spółka otrzymuje (np. mailowo, telefonicznie).

5.Czy nabywca potwierdza Państwu fakt dostarczenia faktury korygującej?

Tak jak wskazano w odpowiedzi na pytanie 4, Spółka wystawiając fakturę korygującą, która jest zgodna z ustaleniami wynikającymi z umowy z nabywcą/decyzji wywłaszczeniowej, wysyła ją nabywcy. Spółka nie oczekuje informacji zwrotnej od nabywcy, chociaż w praktyce niejednokrotnie taką informację zwrotną od nabywcy Spółka otrzymuje (np. mailowo, telefonicznie).

Pytanie

Czy na gruncie przepisów ustawy o VAT, dotyczących wystawiania faktur korygujących, obowiązujących od stycznia 2021 r., w przedstawionym stanie faktycznym, Spółka jest uprawniona do ujęcia faktur korygujących in minus, wystawionych z powodu błędnie zastosowanej stawki VAT na fakturze pierwotnej w okresie, w którym Spółka wystawiła faktury korygujące?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Państwa na gruncie przepisów ustawy o VAT, dotyczących wystawiania faktur korygujących, obowiązujących od stycznia 2021 r., w przedstawionym stanie faktycznym, Spółka jest uprawniona do ujęcia faktur korygujących in minus, wystawionych z powodu błędnie zastosowanej stawki VAT na fakturze pierwotnej w okresie, w którym Spółka wystawiła faktury korygujące.

Uzasadnienie

Na wstępie należy wskazać, iż od 1 stycznia 2021 r. zmianie uległy przepisy dotyczące zasad ujmowania faktur korygujących po stronie wystawcy i odbiorcy faktury korygującej.

Zgodnie z art. 29a ust. 10 ustawy o VAT, „Podstawę opodatkowania obniża się o:

1)kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

2)wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;

3)zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

4)wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1”.

Stosownie zaś do postanowień art. 29a ust. 13 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2021 r. „W przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał”.

Zgodnie zaś z art. 29a ust. 14 ustawy o VAT, „Przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna”.

23 kwietnia 2021 r. Ministerstwo Finansów opublikowało Objaśnienia podatkowe w zakresie pakietu rozwiązań „Slim VAT” oraz wybranych rozwiązań doprecyzowujących niektóre konstrukcje VAT wprowadzonych ustawą z dnia 27 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2419, dalej: Objaśnienia), w których dokonano interpretacji m.in. nowych przepisów o fakturach korygujących.

Jak wynika z Objaśnień, od 1 stycznia 2021 r. w odniesieniu do faktur korygujących zmniejszających podstawę opodatkowania VAT lub podatku należnego zrezygnowano z warunku uzyskania potwierdzenia ich otrzymania przez nabywcę towarów lub usługobiorcę, dla którego wystawiono fakturę. W związku z wprowadzoną zmianą prawo do pomniejszenia podstawy opodatkowania VAT lub podatku należnego nie jest uwarunkowane oczekiwaniem na potwierdzenie otrzymania faktury korygującej przez kontrahenta. Jak wynika z Objaśnień nowe rozwiązania pozwalają podatnikom VAT oprzeć warunki rozliczenia korekty in minus na dotychczasowych zasadach współpracy z kontrahentami w indywidualnych uwarunkowaniach prowadzonej działalności gospodarczej niwelując dodatkowe obowiązki formalne.

Podatnik może dokonać obniżenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego już za okres rozliczeniowy, w którym wystawił fakturę korygującą przy łącznym spełnieniu warunków:

1)uzgodnienia warunków korekty z nabywcą towaru lub usługobiorcą;

2)spełnienia uzgodnionych warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług;

3)posiadania dokumentacji potwierdzającej uzgodnienie z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług (tj. z dokumentacji wynika, że nabywca wie, że doszło lub wie w jakich sytuacjach będzie dochodzić do zmiany warunków transakcji skutkujących zmniejszeniem wysokości wynagrodzenia), z dokumentacji wynika również, że warunki te zostały spełnione na moment dokonywania przez podatnika korekty podatku należnego, tj. doszło do zrealizowania przesłanek warunkujących pomniejszenie kwoty podatku należnego;

4)faktura korygująca jest zgodna z posiadaną dokumentacją w zakresie uzgodnienia z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunku obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług oraz w zakresie spełnienia tych uzgodnionych warunków.

Powyższe oznacza tym samym, że działania podatnika mają wpływ na ustalenie momentu, w którym po jego stronie powstaje prawo do pomniejszenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego. Prawo to uzależnione jest bowiem m.in. od momentu, w którym wystawi on fakturę in minus (w połączeniu ze spełnieniem pozostałych warunków). Jeżeli jednak przesłanki te obiektywnie zostaną już spełnione – moment ujęcia korekty zostaje przypisany do konkretnego okresu rozliczeniowego.

Co bardzo istotne, i co podkreślają także Objaśnienia nowe zasady obowiązujące od 1 stycznia 2021 r. dla obniżenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.

W Objaśnieniach potwierdzono także, że obowiązujące od 2021 r. regulacje w zakresie korekt in minus mają odpowiednie zastosowanie również do faktur korygujących wystawianych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Uzgodnienie

Jednym z najważniejszych elementów konstrukcyjnych dotyczących regulacji w zakresie faktur korygujący in minus jest „uzgodnienie".

Co do zasady przez uzgodnienie warunków pomniejszenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego rozumie się w szczególności ustalenie przez strony faktu obniżenia wykazanego na fakturze pierwotnej wynagrodzenia. Uzgodnienie może wskazywać również okoliczności, których zaistnienie w przyszłości uzasadnia obniżenie należności.

Jak wskazano w Objaśnieniach „Podobnie jak przypadku samego „uzgodnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania lub kwoty podatku”, również fakt ich spełnienia może być stwierdzony w sposób dorozumiany”. Jeżeli zatem jedna strona informuje kontrahenta, że udziela obniżki, która nie jest uzależniona od określonego zdarzenia przyszłego, zazwyczaj można domniemywać, że przesłanka faktyczna uzasadniająca taką preferencję już zaistniała (warunki obniżenia podstawy opodatkowania lub kwoty podatku są spełnione).

Z kolei w przypadku, gdy faktura korygująca in minus wystawiona jest z powodu stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku wykazanej na pierwotnej fakturze, obniżenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego, dokonuje się zgodnie z zasadą określoną w ust. 13 stosowaną w sposób odpowiedni. W tym przypadku odpowiednie stosowanie zasady określonej w ust. 13 powinno uwzględniać fakt, iż po wystawieniu faktury pierwotnej nie wystąpiło zdarzenie skutkujące zmianą wysokości ustalonego wynagrodzenia, a konieczność skorygowania faktury wynika z postanowień umowy zawartej pomiędzy stronami, na podstawie której dokonana została transakcja udokumentowana błędną fakturą. Natomiast zdarzeniem, które ma miejsce po wystawieniu faktury, jest stwierdzenie istnienia pomyłki w kwocie podatku wykazanej w fakturze i wystawienie faktury korygującej. Wystawca faktury może zostać poinformowany o pomyłce przez nabywcę lub sam stwierdzić tę pomyłkę. Ponadto, pomyłka może mieć charakter oczywistej omyłki, zauważalnej przez obie strony transakcji lub może być zauważalna tylko dla jednej strony transakcji. Powyższe elementy powinny być brane pod uwagę w konkretnych przypadkach i oznaczają one, że nie w każdym przypadku wystawienia faktury korygującej konieczne jest „uzgadnianie korekty" z nabywcą w odrębny sposób od ustaleń poczynionych na etapie realizacji transakcji.

Mając powyższe na uwadze, w ocenie Wnioskodawcy, odpowiednie zastosowanie art. 29a ust. 13 ustawy o VAT w opisanym stanie faktycznym powinno oznaczać, że Spółka ma prawo do korekty błędnej stawki VAT (jej obniżenia) na podstawie wystawionych faktur korygujących w okresie wystawienia faktur korygujących. Wystawione faktury korygujące są bowiem zgodne z posiadaną przez Spółkę dokumentacją, potwierdzającą uzgodnione warunki transakcji, w postaci zawartych umów przeniesienia własności lokali mieszkalnych lub sprzedaży gruntu, a ponadto Spółka poinformowała nabywców o stwierdzonej pomyłce w zaaplikowanej stawce VAT.

Powyższe stanowisko jest zgodne z podejściem prezentowanym przez organy podatkowe, w interpretacjach indywidualnych wydawanych w ostatnim czasie na gruncie art. 29a ust. 14 ustawy o VAT. W interpretacjach tych można wyróżnić następujące sytuacje:

1)gdy pomyłka zostanie stwierdzona przez klienta, zgłoszenie reklamacyjne dokonane przez klienta może być traktowane jako uzgodnienie warunków korekty;

2)gdy sprzedawca sam stwierdzi pomyłkę, a istnienie tej pomyłki jest wiadome dla nabywcy, samo wystawienie faktury korygującej jest wystarczające, ponieważ potwierdza warunki transakcji uzgodnione pierwotnie pomiędzy stronami;

3)gdy sprzedawca sam stwierdzi pomyłkę, ale istnienie tej pomyłki nie jest wiadome nabywcy, nabywca powinien zostać poinformowany przez sprzedawcę o zaistniałej pomyłce, przy czym wystarczające jest przekazanie takiej informacji razem z fakturą korygującą.

W analizowanym stanie faktycznym, w ocenie Wnioskodawcy, zastosowanie powinno znaleźć stanowisko wskazane w pkt 2 powyżej, ponieważ nabywcy mieli możliwość spostrzeżenia, że doszło do pomyłki w stawce VAT na otrzymanych przez nich fakturach, choć nie można też wykluczyć, że dla niektórych nabywców pomyłka mogła być trudna do zauważenia (głownie ze względu na fakt, iż podmioty będące nabywcami najczęściej nie odliczają podatku VAT naliczonego, wiec interesuje ich wyłącznie kwota „brutto”). W takim przypadku zastosowanie mogłoby mieć potencjalnie podejście nr 3. Niemniej jednak, w obu powyższych przypadkach, warunki do korekty stawki VAT (jej pomniejszenia) będą spełnione już w momencie wystawienia faktury korygującej, ponieważ do faktury załączono informację o przyczynie korekty i w rezultacie nabywcy posiadali informację o tym, dlaczego doszło do wystawienia faktury korygującej.

Stanowisko nr 2 przedstawione zostało w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 3 sierpnia 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-2.4012.49.2021.1.AS, w której podkreślono, że:

„W odniesieniu do okoliczności korygowania faktury w przypadku oczywistych omyłek zgodzić należy się z Wnioskodawcą, że w tych przypadkach faktury korygujące mają na celu przywrócić stan poczynionych wcześniej z klientem uzgodnień, co do warunków transakcji. Korekta taka nie wprowadza zmiany ustalonych pierwotnie warunków, jak wynika z opisu sprawy pomyłka jest oczywista i bezsporna.

Zatem w przypadkach, gdy pomyłka zostaje stwierdzona przez Spółkę nie ma konieczności informowania nabywcy i uzgadniania z nim korekty, ponieważ warunki były uzgodnione wcześniej w ramach rezerwacji klienta, zaś korekta wynika z pomyłki po stronie Spółki i ma na celu wyeliminowanie błędu i doprowadzenie do uzgodnionych warunków transakcji.

Wobec tego w tym przypadku umowa uzgadniająca warunki transakcji (zamówienie/rezerwacja) oraz wystawiona faktura korygująca będzie stanowić dokumentację, o której mowa w art. 29a ust. 13 ustawy”.

Podobne stanowisko wyrażone zostało również w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 26 sierpnia 2021 r. sygn. 0114-KDIP1-2.4012.112.2021.2.RD:

„Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że w przypadku korekt in minus dotyczących omyłki związanej z zawyżeniem ceny w sytuacji gdy nie ma poczynionych uzgodnień co do wartości pomniejszenia podstawy opodatkowania jak i przyczyn co do wartości pomniejszenia podstawy opodatkowania wystawienie faktury korygującej będzie stanowić potwierdzenie uzgodnienia i Spółka w dacie wystawienia może ujmować wystawione przez siebie faktury korygujące. W związku z tym, że podstawą dokonania pomniejszenia podstawy opodatkowania jest błąd dotyczący wielkości opłaty wykazanej na fakturze pierwotnej, spełnieniem warunków korekty jest już samo stwierdzenie ww. omyłki. Ze względu na fakt, że nabywca ma świadomość o zaistniałej pomyłce, to o ile wcześniej nie zostaną dokonane z kontrahentem ustalenia w zakresie warunków korekty, sama faktura korygująca będzie stanowić potwierdzenie uzgodnienia tych warunków i Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do uzyskania od nabywcy akceptacji dot. zmiany podstawy opodatkowania oraz podatku należnego”.

Podsumowując, na gruncie przepisów ustawy o VAT, dotyczących wystawiania faktur korygujących, obowiązujących od stycznia 2021 r., w przedstawionym stanie faktycznym, Spółka powinna być uprawniona do ujęcia faktur korygujących in minus, wystawionych z powodu błędnie zastosowanej stawki VAT na fakturze pierwotnej w okresie, w którym Spółka wystawiła faktury korygujące.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Przez towary – na mocy art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się:

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy:

W świetle art. 29a ust. 7 ustawy:

Na podstawie art. 29a ust. 10 ustawy:

Z kolei, zgodnie z art. 29a ust. 13 ustawy:

W myśl art. 29a ust. 14 ustawy:

Stosownie do treści art. 29a ust. 15 ustawy:

Wprowadzona z 1 stycznia 2021 r. treść przepisu art. 29a ust. 13 ustawy umożliwia podatnikowi dokonanie obniżenia podstawy opodatkowania już w momencie wystawienia faktury korygującej pod warunkiem, że z posiadanej przez niego dokumentacji wynika, że uzgodnił z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług, określone w fakturze korygującej i faktura korygująca jest zgodna z tą posiadaną dokumentacją. Natomiast w przypadku gdy podatnik nie posiada dokumentacji w okresie, w którym wystawił fakturę korygującą, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za ten okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał. Wprowadzenie warunku uzgodnienia z nabywcą warunków transakcji oznacza, że przy wystawieniu faktury korygującej istotne są faktyczne ustalenia między kontrahentami, a nie tylko samo wystawienie faktury.

W kontekście powyższego istotnym jest, że przy założeniu odejścia od wymogu posiadania potwierdzenia odbioru faktur korygujących, zasadnicze znaczenie zyskują inne dowody dokumentujące obniżenie podstawy opodatkowania, przykładowo dokumenty handlowe, w tym aneksy do umów, korespondencja handlowa, dowody zapłaty, kompensaty itp., które potwierdzają, że obie strony transakcji znają i akceptują nowe, zmienione warunki transakcji.

Nowe rozwiązania systemowe pozwalają na swobodniejsze regulacje relacji między podatnikami VAT, którzy mogą oprzeć warunki rozliczenia korekty in minus na wypracowanych dotychczas indywidualnych zasadach współpracy, bez obowiązku spełniania dodatkowych wymagań formalnych, jednakże jest to uwarunkowane łącznym spełnieniem warunków przewidzianych w art. 29a ust. 13 ustawy.

W konsekwencji należy stwierdzić, że podatnik będzie miał prawo dokonać obniżenia podstawy opodatkowania i podatku należnego już w momencie wystawienia faktury korygującej, przy łącznym spełnieniu następujących warunków:

1)uzgodnienia warunków korekty z nabywcą towaru lub usługobiorcą,

2)spełnienia uzgodnionych warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług,

3)posiadania dokumentacji potwierdzającej uzgodnienie z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług (tj. z dokumentacji powinno wynikać, że nabywca wie, że doszło lub wie w jakich sytuacjach będzie dochodzić do zmiany warunków transakcji skutkujących zmniejszeniem wysokości wynagrodzenia), z dokumentacji powinno wynika również, że warunki te zostały spełnione na moment dokonywania przez podatnika korekty podatku należnego, tj. doszło do zrealizowania przesłanek warunkujących pomniejszenie kwoty podatku należnego,

4)faktura korygująca jest zgodna z posiadaną dokumentacją w zakresie uzgodnienia z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunków obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług oraz w zakresie spełnienia tych uzgodnionych warunków.

Podatnik może wobec tego dokonać obniżenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego już w okresie rozliczeniowym, w którym wystawił fakturę korygującą przy łącznym spełnieniu powyższych warunków. Jeżeli natomiast podatnik w okresie, w którym wystawił fakturę korygującą nie posiada dokumentacji potwierdzającej:

1)uzgodnienie z nabywcą towarów lub usługobiorcą warunków obniżenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego albo

2)spełnienie tych uzgodnionych warunków (mimo że doszło do faktycznego uzgodnienia tych warunków i ich spełnienia)

obniżenia podstawy opodatkowania lub podatku należnego dokonuje dopiero za okres, w którym posiada dokumentację potwierdzającą spełnienie obydwu warunków.

Ponadto, zasadą jest, że istnieje komunikacja pomiędzy stronami w zakresie uzgodnienia warunków obniżenia podstawy opodatkowania – w zdecydowanej większości powinna ona poprzedzać wydanie faktury korygującej, wystąpić w tym samym momencie albo poprzedzić dokonanie np. udzielenia rabatu lub zwrotu towarów.

Na gruncie znowelizowanych przepisów dopuszcza się jako formę uzgodnienia również domniemaną akceptację uzgodnienia warunków transakcji – w szczególności, gdy samo wystawienie faktury korygującej albo dokonanie przelewu stanowić będzie element uzgodnienia/spełnienia warunków. Podkreślić należy, że jest to sytuacja wyjątkowa, gdy okoliczność dokonania korekty byłaby niemożliwa do uzgodnienia/spełnienia w inny sposób.

Jednocześnie należy podkreślić, że niemożliwe jest wskazanie w ustawie katalogu dokumentów, które potwierdzałyby uzgodnienie nowych warunków transakcji, ponieważ mogłoby to zawęzić rodzaje dokumentów stanowiących takie potwierdzenie.

Należy także zauważyć, że z przepisu art. 29a ust. 13 ustawy wynika obowiązek spełnienia się uzgodnionych warunków. Spełnienie warunków oznacza ziszczenie się zdarzenia stanowiącego przesłankę do dokonania obniżenia wynagrodzenia możliwe do udokumentowania. Powiązanie korekty wyłącznie z faktem uzgodnienia warunków jest niewystarczające dla precyzji zapisu. Jest to bowiem podyktowane różnorodnością sytuacji, które mogą wystąpić w obrocie gospodarczym.

Ponadto, podatnik zobowiązany jest posiadać dokumentację potwierdzającą uzgodnienie warunków oraz dokumentację potwierdzającą spełnienie warunków obniżenia. W przypadku braku dokumentacji na moment wystawienia faktury korygującej, podatnik może skorygować podstawę opodatkowania i podatek należny dopiero w okresie, w którym dokumentację uzyska.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

W myśl art. 106j ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1) podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie,

2) (uchylony)

3) dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,

4) dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

5) stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury

- podatnik wystawia fakturę korygującą.

Zgodnie z art. 106j ust. 2 ustawy:

Faktura korygująca powinna zawierać:

1)(uchylony)

2)numer kolejny oraz datę jej wystawienia;

2a)numer identyfikujący w Krajowym Systemie e-Faktur fakturę, której dotyczy faktura korygująca – w przypadku faktury korygującej w postaci faktury ustrukturyzowanej;

3)dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:

a)określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-5,

b)nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;

4)(uchylony)

5)jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego – odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;

6)w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 – prawidłową treść korygowanych pozycji.

Z powołanych wyżej przepisów ustawy dotyczących faktur korygujących wynika, że jeżeli po wystawieniu faktury wystąpią zdarzenia mające wpływ na treść wystawionej faktury lub okaże się, że wystawiona faktura zawiera błędy, podatnik, wystawia w takim przypadku fakturę korygującą. Fakturę korygującą wystawia się m.in. w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury, również gdy dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań, udzielono rabatu, bądź upustów i obniżek cen.

Zatem, co do zasady, korygowanie pierwotnie wystawionej faktury, z przyczyn wskazanych wyżej, powinno nastąpić przez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej. Faktura korygująca wystawiana jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu.

Wskazać należy, że faktury korygujące można generalnie podzielić na te, które powodują zmniejszenie podstawy opodatkowania (tzw. faktury korygujące „in minus”) oraz te, które wywołują skutki odwrotne, tj. w wyniku ich wystawienia wartość podstawy opodatkowania ulega podwyższeniu (tzw. faktury korygujące „in plus”).

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem podatku VAT i w ramach prowadzonej działalności gospodarczej realizują inwestycje mieszkaniowe i usługowe, tj.:

1)Sprzedaż lokali mieszkalnych i usługowych głównie na rzecz osób fizycznych, ale także na rzecz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, spółek osobowych i kapitałowych oraz innych podmiotów.

2)Sprzedaż udziałów we współwłasności nieruchomości np. dróg wewnętrznych czy terenów rekreacyjnych zlokalizowanych na terenie realizowanych inwestycji na rzecz nabywców lokali mieszkalnych lub usługowych.

3)Sporadycznie – sprzedaż gruntów np. sprzedaż gruntów, na których Spółka nie zdecydowała się realizować własnych inwestycji lub przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej (wywłaszczenie) w zamian za odszkodowanie.

Wszystkie wskazane powyżej czynności dokumentowane są fakturą.

W przypadku zdarzeń wskazanych w punkcie 1) i 3) powyżej, tj. sprzedaży lokali mieszkalnych lub dostawy gruntów (dla których to transakcji w zależności od okoliczności mogą występować stawki podstawowe, obniżone lub zwolnienie od VAT), zasady opodatkowania danej transakcji wynikają z umowy z nabywcą (umowy w zakresie przeniesienia własności lokali, umowy sprzedaży gruntu).

Zdarzają się przypadki, iż po wystawieniu faktury okazuje się, że omyłkowo zastosowano błędną (wyższą) stawkę VAT w miejsce stawki obniżonej lub zwolnienia i konieczne staje się wystawienie faktury korygującej.

Najczęstszą przyczyną takiego stanu rzeczy są omyłki/błędy ludzkie w procesie fakturowania lub też błędne ustalenie stanu faktycznego (np. metrażu lokalu, ustalenia zabudowań na gruncie), co skutkuje błędnie wystawioną fakturą. W momencie ustalenia błędnej stawki VAT, wystawiają Państwo fakturę korygującą i przesyłają ją nabywcy w ten sam sposób w jaki przesyłano fakturę pierwotną z informacją o błędnej stawce VAT, która jest przyczyną korekty.

Wskazali Państwo, że warunki i charakter transakcji, a w konsekwencji również odpowiednia dla nich stawka VAT w odniesieniu do transakcji sprzedaży lokali mieszkalnych lub dostawy gruntów (transakcje opodatkowane stawką podstawową, obniżoną lub zwolnione od VAT – gdzie może wystąpić problem z błędną stawką VAT), zostały uzgodnione w umowie z nabywcą (umowy w zakresie przeniesienia własności lokali i umowy sprzedaży gruntu), ewentualnie w decyzji wywłaszczeniowej (w przypadku dostawy, która stanowi przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie).

Po zawarciu tej umowy/wydaniu decyzji, nie następują jakiekolwiek okoliczności dodatkowe, które wymagałyby uzgodnienia z nabywcą nowych warunków transakcji w zakresie stawki VAT. Jedynie podczas dokumentacji transakcji fakturą doszło do błędnego zaaplikowania stawki VAT, co wymaga skorygowania w drodze faktury korygującej. Podstawą wiec do ustalenia zarówno warunków transakcji, jak i warunków korekty jest umowa/decyzja wywłaszczeniowa.

Należy przy tym zaznaczyć, iż nie będą to „nowe warunki transakcji”, ale warunki pierwotne, które zostały błędnie ujęte na fakturze pierwotnej i wymagają wystawienia faktury korygującej.

W momencie zidentyfikowania zaaplikowania błędnej stawki VAT, wystawiają Państwo fakturę korygującą i przesyłają ją nabywcy tą samą drogą, którą doręczano fakturę pierwotną wraz z informacją o błędnie zastosowanej stawce VAT (która była przyczyną korekty). Ponieważ wystawienie faktury korygującej nie jest połączone z jakimkolwiek dodatkowym rozliczeniem pomiędzy stronami oraz w związku ze zmianą od 1 stycznia 2021 r. przepisów i odstąpieniu ustawodawcy od obowiązku potwierdzania odbioru przez nabywcę faktury korygującej – nie oczekują Państwo informacji zwrotnej od nabywcy, chociaż w praktyce niejednokrotnie taką informację zwrotną od nabywcy Państwo otrzymują (np. mailowo, telefonicznie).

Na tle powyższego opisu sprawy powzięli Państwo wątpliwości dotyczące ujęcia faktur korygujących in minus, wystawionych z powodu błędnie zastosowanej stawki VAT na fakturze pierwotnej w okresie, w którym wystawili Państwo faktury korygujące.

Mając na uwadze okoliczności sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że wystawione przez Państwa faktury korygujące dokumentujące transakcje sprzedaży lokali mieszkalnych lub dostawy gruntów, miały na celu przywrócić stan poczynionych wcześniej uzgodnień, ujętych w umowach sprzedaży lub decyzji wywłaszczeniowej, co do zastosowania prawidłowej wysokości stawki podatku VAT lub zwolnienia od tego podatku.

Jak wskazali Państwo w fakturach pierwotnych dla ww. transakcji dostawy omyłkowo zastosowano błędną (wyższą niż faktycznie powinna być) stawkę. Zatem to wyłącznie proces dokumentacji stanowi moment, w którym dochodzi do zaaplikowania błędnej stawki VAT, tj. niezgodnej z postanowieniami ww. umowy lub decyzji wywłaszczeniowej.

W konsekwencji wystawienie przez Państwa faktur korygującychnie wprowadza zmiany warunków w zakresie sprzedaży, które zostały ustalone pierwotnie z nabywcami lokali mieszkalnych lub gruntów. Co oznacza, że w tej sytuacji wystawiają Państwo faktury korygujące i przesyłają je Państwo nabywcom tą samą drogą co faktury pierwotne, z informacją o błędnie zastosowanej stawce VAT – nie oczekując informacji zwrotnej od nabywców.

Zaznacza się, że w pewnych okolicznościach wystawiona przez sprzedawcę faktura korygująca może być dowodem na uzgodnienie i spełnienie warunków obniżenia podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego. Jednak zachęca się podatników, aby posiadali maila/smsa lub jakikolwiek inny dowód potwierdzający, iż strony między sobą uzgodniły obniżenie podstawy opodatkowania lub kwotę podatku należnego (co będzie z korzyścią dla ochrony interesów podatników).

Zatem jeżeli posiadają/będą posiadali Państwo dokumentację stanowiącą umowy sprzedaży lub decyzje wywłaszczeniowe, w których uzgodniono warunki transakcji poprzez wskazanie właściwej stawki podatku VAT albo zwolnienia od tego podatku i faktura korygująca jest/będzie zgodna z posiadaną ww. dokumentacją, to mają/będą mieli Państwo prawo do wykazania faktur korygujących in minus w okresie, w którym zostały one wystawione, zgodnie z art. 29a ust. 13 w zw. ust. 14 ustawy.

Podsumowując, na gruncie przepisów ustawy obowiązujących od stycznia 2021 r., mają/będą mieli Państwo prawo do ujęcia faktur korygujących in minus, wystawionych z powodu błędnie zastosowanej stawki VAT na fakturze pierwotnej w okresie, w którym Spółka wystawiła faktury korygujące.

Tym samym Państwa stanowisko uznano za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

·stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia;

·zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego), Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie zadanego pytania. Inne kwestie przedstawione w opisie bądź we własnym stanowisku, które – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – nie zostały objęte pytaniem nie mogą być rozpatrzone. W myśl art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).