Interpretacja indywidualna z dnia 17 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.75.2023.2.DS

Dostawa nieruchomości zabudowanej, dokonana w trybie egzekucji sądowej, będzie opodatkowana podatkiem VAT i ustalony podatek będzie zawarty w kwocie oszacowania nieruchomości dokonanej przez biegłego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 lutego 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 14 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dostawy nieruchomości dokonanej w trybie egzekucji sądowej oraz zawarcia podatku w kwocie oszacowania nieruchomości dokonanej przez biegłego.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 kwietnia 2023 r. (wpływ 4 kwietnia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Komornik Sądowy (…) w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym pod sygnaturą akt (…) prowadzi egzekucję przeciwko dłużnikowi (…) (dalej: „Dłużnik” lub „Spółka”).

Według informacji zamieszczonych na portalu podatki.gov.pl, Dłużnik nie figuruje w rejestrze VAT.

Egzekucja w niniejszej sprawie prowadzona jest z prawa własności nieruchomości gruntowej, położonej (…). Nieruchomość jest wpisana do księgi wieczystej (…), stanowi działkę gruntu rolnego (…).

Jak wynika z wpisu do księgi wieczystej, właścicielem gruntu jest Spółka, która nabyła przedmiotową nieruchomość na podstawie umowy przeniesienia własności przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55 Kodeksu cywilnego, sporządzonej w formie aktu notarialnego przez (...).

Z informacji zawartych w operacie szacunkowym sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego (…), biegłego sądowego w zakresie szacowania nieruchomości i ruchomości przy Sądzie Okręgowym (…) wynika, iż przedmiotem wyceny było prawo własności nieruchomości (…) i obejmującej:

·działkę oznaczoną w ewidencji numerem (…) oraz

·kompleks budynków produkcyjno-magazynowych.

Jak wynika z operatu szacunkowego, ww. działka zabudowana jest budynkami o funkcji produkcyjnej, magazynowej z zapleczem biurowym i socjalnym. Na działce znajdują się:

1)budynek socjalny z garażem (…),

2)budynek garażowy (…),

3)budynek produkcyjno-magazynowy z zapleczem socjalnym i biurowym (…) oraz

4)budynek niemieszkalny (…).

Z zawartego w operacie wypisu z kartoteki budynków wynika, iż budowa wszystkich ww. obiektów została zakończona w roku 2000.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: „ustawa”), Komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Z powołanego przepisu wynika, że Komornik jest zobowiązany do stosowana przepisów ustawy oraz do uwzględnienia w trakcie licytacyjnej sprzedaży towarów okoliczności decydujących o opodatkowaniu przedmiotowych czynności podatkiem VAT.

Próba uzyskania odpowiedzi, czy ewentualna dostawa towarów w postaci wyżej oznaczonej nieruchomości dokonana w trybie egzekucji sądowej, winna być opodatkowana podatkiem VAT okazała się nieskuteczna. Przesłana do Dłużnika korespondencja zawierająca wezwanie do udzielenia wyjaśnień powróciła do nadawcy, jako niepodjęta w terminie. W przedmiotowym piśmie organ egzekucyjny wezwał Dłużnika do wskazania czy dostawa towarów w postaci wyżej oznaczonej nieruchomości winna być opodatkowana podatkiem VAT (Załącznik nr 1).

Następnie czynności Komornika polegające na zwróceniu się do Naczelnika Urzędu Skarbowego (…) z prośbą o pomoc w powyższych ustaleniach, również nie doprowadziły do uzyskania oczekiwanego rezultatu. Naczelnik Urzędu Skarbowego (…) w piśmie z 26 stycznia 2023 r. w odpowiedzi w sprawie Dłużnika, poinformował, że:

·podatnik nie posiada otwartego obowiązku w podatku VAT,

·podatnik nie składa deklaracji VAT (ostatnia w roku 2013),

·podatnik zgłosił adres prowadzenia działalności: (…).

Ponadto poinformował, że w zakresie istnienia obowiązku opodatkowania czynności licytacyjnej sprzedaży nieruchomości podatkiem VAT, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego, organem właściwym do wydawania pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnych sprawach podatkowych jest wyłącznie wyspecjalizowany organ Krajowej Administracji Skarbowej: Dyrektor Krajowej Administracji Skarbowej.

W wyniku podjętych czynności terenowych z 23 stycznia 2023 r. ustalono, że stan techniczny należących do Dłużnika pomieszczeń wskazuje, że nie są one użytkowane. Prawdopodobnie nieruchomość nie jest wykorzystywana od kilku lat, jednak powyższe spostrzeżenie nie jest poparte żadnymi dokumentami.

Komornik nie posiada innych informacji i dokumentów dotyczących zajętego prawa, które pozwoliłyby na ustalenie, czy możliwe jest zastosowanie zwolnienia od podatku przy ewentualnej dostawie towarów dokonanej w trybie egzekucji sądowej. Komornik nie posiada informacji w zakresie okoliczności pierwotnego nabycia nieruchomości przez Dłużnika.

W myśl art. 43 ust. 21 ustawy, jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Biorąc pod uwagę wyżej opisany stan faktyczny, konieczne stało się zwrócenie do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o udzielenie interpretacji, czy ewentualna dostawa towarów w postaci wyżej oznaczonego prawa dokonana w trybie egzekucji sądowej winna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług oraz w przypadku odpowiedzi twierdzącej na powyższe pytanie, jaka będzie prawidłowa stawka podatku VAT, oraz czy podatek ustalony we właściwej stawce należy doliczyć do kwoty oszacowania nieruchomości, czy też jest on zawarty w kwocie oszacowania nieruchomości dokonanej przez biegłego.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

W trakcie postępowania egzekucyjnego nie ustalono:

·czy doszło/dojdzie do pierwszego zasiedlenia w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy;

·czy były/są/będą ponoszone wydatki na ulepszenie tych budynków w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiące co najmniej 30% ich wartości początkowej;

·czy w stosunku do tych obiektów przysługiwało/przysługuje/będzie przysługiwać Dłużnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego;

·czy budynki od momentu nabycia/wytworzenia do momentu sprzedaży były, są i będą wykorzystywane wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT;

·czy z tytułu nabycia/wytworzenia tych budynków przysługiwało Dłużnikowi prawdo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz czy przy ww. nabyciu/wytworzeniu wystąpił podatek VAT.

W toku postępowania egzekucyjnego Komornik podjął udokumentowane działania zmierzające do ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie może mieć zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9, art. 43 ust. 1 pkt 10, art. 43 ust. 1 pkt 10a bądź art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. Czynności Komornika są udokumentowane w aktach sprawy sygn. (…), a także wskazane we wniosku ORD-IN z 14 lutego 2023 r.

Pytanie

Czy ewentualna dostawa towarów w postaci prawa własności nieruchomości gruntowej, położonej (…) stanowiącej działkę gruntu rolnego (…) dokonana w trybie egzekucji sądowej winna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług oraz w przypadku odpowiedzi twierdzącej na powyższe pytanie, czy podatek ustalony należy doliczyć do kwoty oszacowania nieruchomości, czy też jest on zawarty w kwocie oszacowania nieruchomości dokonanej przez biegłego?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 43 ust. 21 ustawy, dostawa towarów, w postaci prawa własności nieruchomości gruntowej, położonej (…) stanowiącej działkę gruntu rolnego (…) dokonana w toku egzekucji sądowej winna być opodatkowana podatkiem VAT oraz, że podatek ustalony jest zawarty w kwocie oszacowania nieruchomości dokonanej przez biegłego. W ocenie Komornika ustalona przez biegłego sądowego kwota oszacowania zajętego prawa jest kwotą brutto, w której jest zawarty należny podatek od towarów i usług.

Zgodnie z art. 18 ustawy, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Sprzedaż nieruchomości lub gruntu uznawana jest jako dostawa towaru w rozumieniu przepisów ustawy. Dłużnik będący właścicielem nieruchomości podlegającej sprzedaży w trybie licytacji publicznej, zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy, jest podatnikiem podatku VAT. Wobec powyższego czynność odpłatnej dostawy towaru (nieruchomości) dokonywana przez Komornika w trybie licytacji publicznej podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Sprzedaży w niniejszym postępowaniu podlega nieruchomość składająca się z działki zabudowanej.

Do działki zabudowanej należy wskazać, iż zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

1.dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

2.pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

a.wybudowaniu lub

b.ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Ponadto, zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy, jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w toku prowadzonego postępowania działania Komornika nie doprowadziły do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania zwolnień od podatku w zakresie działki zabudowanej. Wobec czego zastosowaniu będzie podlegać art. 43 ust. 21 ustawy.

Biorąc powyższe pod uwagę Wnioskodawca twierdzi, iż będzie zobowiązany do pobrania i płacenia podatku VAT na rachunek właściwego urzędu skarbowego z tytułu dokonania dostawy towaru w trybie licytacji publicznej.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje: podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku.

Podstawę opodatkowania, zgodnie z ww. art. 29a ust. 1 oraz ust. 6 pkt 1 ustawy, stanowi zapłata, którą Komornik sądowy uzyska w egzekucji sądowej nieruchomości będącej własnością Dłużnej spółki, pomniejszona o kwotę podatku.

Tym samym, ustalona przez biegłego sądowego kwota oszacowania nieruchomości nie powinna być powiększona o należny podatek VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), w myśl którego:

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

W oparciu o art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, zarówno grunty, jak i budynki i budowle spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Tym samym, na gruncie ustawy, zbycie nieruchomości stanowi dostawę towarów.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel nieruchomości – jest podatnikiem podatku VAT, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen przeciwko Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku prywatnego. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że Komornik Sądowy prowadzi egzekucję przeciwko Spółce. Egzekucja prowadzona jest z prawa własności nieruchomości gruntowej. Nieruchomość stanowi działkę gruntu (…). Przedmiotem wyceny było prawo własności obejmującej: działkę oznaczoną w ewidencji numerem (…) oraz kompleks budynków produkcyjno‑magazynowych.

Ww. działka zabudowana jest budynkami o funkcji produkcyjnej, magazynowej z zapleczem biurowym i socjalnym. Na działce znajdują się: budynek socjalny z garażem, budynek garażowy, budynek produkcyjno-magazynowy z zapleczem socjalnym i biurowym oraz budynek niemieszkalny.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy dostawa nieruchomości gruntowej, stanowiącej działkę nr (…) dokonana w trybie egzekucji sądowej winna być opodatkowana podatkiem od towarów i usług oraz – w przypadku odpowiedzi twierdzącej na powyższe pytanie – czy podatek ustalony należy doliczyć do kwoty oszacowania nieruchomości, czy też jest on zawarty w kwocie oszacowania nieruchomości dokonanej przez biegłego.

Mając na uwadze powyższy opis sprawy oraz fakt, że Dłużnikiem jest spółka z o. o., która nabyła przedmiotową nieruchomość stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie dojdzie do sprzedaży majątku należącego do przedsiębiorstwa Dłużnika. Zatem przy dostawie ww. nieruchomości Dłużnik będzie podatnikiem podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącym działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, bowiem sprzedaż będzie dotyczyła składników majątku przedsiębiorstwa Dłużnika.

W konsekwencji, dostawa nieruchomości w trybie egzekucji sądowej będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W tym miejscu wskazać należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być opodatkowana albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Przepisy ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.

Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

I tak, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest generalnie zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Jak stanowi art. 2 pkt 14 ustawy:

Zatem, w przypadku, gdy po wybudowaniu budynek, budowla lub jego część jest wykorzystywana, w tym używana na potrzeby własnej działalności, okoliczność ta powoduje, że ma już miejsce pierwsze zasiedlenie tego obiektu.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków lub budowli, jeżeli w stosunku do nich miało miejsce pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Jak wynika z powyższego, prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów, będących przedmiotem sprzedaży, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy stanie się bezzasadne.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku sprzedaży nieruchomości na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

1.towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

2.przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw nieruchomości prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest, wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących danej dostawie. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w świetle którego:

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu (prawa użytkowania wieczystego), na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym ww. obiekty są posadowione.

W tym miejscu należy zauważyć, że w oparciu o art. 43 ust. 21 ustawy:

Wobec powyższego, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.

Z opisu sprawy wynika, że w trakcie postępowania egzekucyjnego nie ustalono:

·czy doszło/dojdzie do pierwszego zasiedlenia w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy;

·czy były/są/będą ponoszone wydatki na ulepszenie tych budynków w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiące co najmniej 30% ich wartości początkowej;

·czy w stosunku do tych obiektów przysługiwało/przysługuje/będzie przysługiwać Dłużnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego;

·czy budynki od momentu nabycia/wytworzenia do momentu sprzedaży były, są i będą wykorzystywane wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT;

·czy z tytułu nabycia/wytworzenia tych budynków przysługiwało Dłużnikowi prawdo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz czy przy ww. nabyciu/wytworzeniu wystąpił podatek VAT.

W toku postępowania egzekucyjnego Komornik podjął udokumentowane działania zmierzające do ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie może mieć zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9, art. 43 ust. 1 pkt 10, art. 43 ust. 1 pkt 10a bądź art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. Czynności Komornika są udokumentowane w aktach sprawy sygn. (…).

W przedmiotowej sprawie przedstawiony opis zdarzenia przyszłego nie pozwala ustalić, czy planowana sprzedaż w trybie egzekucji sądowej przedmiotowej nieruchomości będzie korzystała ze zwolnień od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy, gdyż brak jest informacji niezbędnych do jednoznacznego dokonania takiej oceny na podstawie ww. przepisów. Przy czym, jak wynika z opisu sprawy, Komornik podjął udokumentowane działania zmierzające do ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie może mieć zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie powyższych przepisów.

W związku z powyższym w sprawie znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 21 ustawy poprzez przyjęcie, że warunki zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy nie są spełnione, o ile podjęte przez Komornika udokumentowane działania nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od Dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów (nieruchomości) zwolnienia od podatku.

Należy jednak zaznaczyć, że kwestia oceny działań podjętych przez Komornika nie była przedmiotem interpretacji.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że opisana we wniosku sprzedaż nieruchomości w toku egzekucji sądowej będzie stanowiła czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług i nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, pkt 10 i pkt 10a ustawy w zw. z art. 43 ust. 21 ustawy. Tym samym, skoro transakcja ta nie będzie korzystała ze zwolnienia na podstawie ww. przepisów, to należy tę dostawę opodatkować pamiętając, że grunt dzieli byt prawny budynku na nim posadowionego w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Tak więc Komornik jako płatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 18 ustawy, będzie zobowiązany do opodatkowania podatkiem VAT dostawy przedmiotowej nieruchomości.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

Według art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy:

Wobec tego podstawą opodatkowania jest co do zasady wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy. Jednocześnie – zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy – podstawa opodatkowania obejmuje również wszelkie należności związane z zapłatą – w tym podatki i inne opłaty, z wyjątkiem kwoty podatku.

Zatem jeżeli wartość nieruchomości ustalona przez rzeczoznawcę stanowi kwotę obejmującą całość świadczenia należnego od nabywcy, to należy ją uznać za podstawę opodatkowania po pomniejszeniu o kwotę należnego podatku od towarów i usług. Tym samym w tej sytuacji, ustalona przez biegłego kwota oszacowania nieruchomości nie powinna być przez Komornika powiększona o należny podatek VAT.

Podsumowując, w tej sytuacji dostawa towarów w postaci prawa własności nieruchomości gruntowej, oznaczonej numerem ewidencyjnym (…), dokonana w trybie egzekucji sądowej, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług i ustalony podatek będzie zawarty w kwocie oszacowania nieruchomości dokonanej przez biegłego.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być, zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, rozpatrzone.

Zwracam uwagę, że analiza załączników dołączonych do wniosku nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. W związku z powyższym, załączone do wniosku dokumenty nie mogą być przedmiotem merytorycznej analizy.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).