Interpretacja indywidualna z dnia 6 kwietnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.57.2023.2.ŁS

Brak możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego w stosunku do kwoty otrzymanej na podstawie ugody sądowej.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 stycznia 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie zastosowania zwolnienia przedmiotowego. Uzupełnił go Pan – na wezwanie organu – pismem z datą wpływu 9 marca 2023 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Od 1 kwietnia 2009 r. był Pan zatrudniony w X Sp. z o. o. z siedzibą w S.

Pismem z 21 września 2021 r. X Sp. z o.o. z siedzibą w S. wypowiedziało Panu umowę o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia.

Został Pan jednocześnie zwolniony od obowiązku świadczenia pracy.

W Pana ocenie rzeczone wypowiedzenie było bezzasadne, co skutkowało wniesieniem przez Pana pozwu z 12 października 2021 r. o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, ewentualnie, w razie rozwiązania umowy o pracę w chwili wyrokowania:

–przywrócenie powoda do pracy na poprzednich warunkach ewentualnie w przypadku nieuwzględnienia żądania uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy jako niemożliwego lub niecelowego:

–zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 34 783,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania.

Sprawa toczyła się przed Sądem Rejonowym pod sygn. akt (...).

W toku postępowania strony doszły do porozumienia w zakresie ugodowego rozwiązania sprawy.

Na rozprawie 4 sierpnia 2022 r. doszło do zawarcia ugody sądowej.

Na mocy rzeczonej ugody sądowej X Sp. z o.o. zobowiązała się zapłacić na Pana rzecz kwotę 30 000 zł brutto tytułem odszkodowania oraz kwotę 3 500 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

W późniejszym czasie pomiędzy Stronami zaistniał spór co do kwestii opodatkowania przedmiotowego odszkodowania.

Powoływał się Pan na przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b wyżej wskazanej ustawy, twierdząc, że rzeczone odszkodowanie winno być wolne od podatku dochodowego.

X Sp. z o.o. stanął na stanowisku, że rzeczona ugoda nie powinna korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego i wypłacił ugodzoną kwotę po potraceniu zaliczki na podatek dochodowy.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stan faktycznego

1)W odpowiedzi na pytanie – Czy w zawartej ugodzie sądowej wskazano, że wypowiedzenie umowy zostało dokonane z naruszeniem przepisów prawa pracy dotyczących rozwiązywania umów o pracę? Jeśli tak, należy wskazać jakie konkretnie przepisy zostały naruszone? – wyjaśnił Pan, że:

W ugodzie wskazano:

„Pozwana (...) zobowiązuje się zapłacić na rzecz powoda (...) na rachunek bankowy (...) w terminie (...) kwotę 30 000 zł (słownie trzydzieści tysięcy złotych) brutto tytułem odszkodowania".

W pozwie Powód wnosił o:

„2. uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę z dnia 21 września 2021 r.; ewentualnie, w razie rozwiązania umowy o pracę w chwili wyrokowania:

3. przywrócenie powoda do pracy na poprzednich warunkach; ewentualnie w przypadku nieuwzględnienia żądania uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy jako niemożliwego lub niecelowego:

4. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 34 783,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania.”

W uzasadnieniu pozwu Powód wskazał, iż:

„W przypadku nieuwzględnienia powyższego żądania powód wnosi o zasądzenie na rzecz swoją kwoty 34 783,44 zł wraz ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania. Zgodnie bowiem z art. 45 § 2 k.p.: „Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu.”

Przesłanki orzeczenia odszkodowania są takie same jak w przypadku orzeczenia bezskuteczności wypowiedzenia czy przywrócenia do pracy. W niniejszej sprawie powód uważa, iż wypowiedzenie umowy o pracę było nieuzasadnione, co zostało już wyżej wykazane. Jednocześnie warto podnieść za Sądem Najwyższym, iż:

„Odszkodowanie z tytułu wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może być traktowane jako świadczenie odszkodowawcze sensu stricto. Tytułem do uzyskania odszkodowania nie jest bowiem wykazanie szkody przez pracownika, ale wykazanie wadliwego rozwiązania stosunku pracy lub rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy. Oznacza to z jednej strony, że ustawodawca a priori zakłada powstanie szkody w związku z tymi zdarzeniami, stąd też obowiązkiem pracodawcy jest jej zryczałtowana kompensacja, a z drugiej strony, że świadczenie odszkodowawcze przysługuje pracownikowi niezależnie od wykazania przez niego faktu poniesienia szkody i jej wysokości, w czym wyraża się funkcja represyjna tego świadczenia. ”(Wyrok SN z 2 sierpnia 2017 r., II PK 153/16, LEX nr 2376891).

2)Z kolei na pytanie z wezwania – na jakiej podstawie ustalono kwotę przedmiotowego świadczenia? Czy wysokość tego świadczenia wynikała wyłącznie z zawartej ugody, czy też może wysokość lub zasady wskazanego we wniosku świadczenia wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, lub też wysokość lub zasady ustalania wynikały wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy? – wskazał Pan, że:

Jeżeli chodzi o kwotę odszkodowania, to wskazać należy, iż zgodnie z art. 47¹ K.p.: „Odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. ”

„Wysokość odszkodowania dochodzonego przez Powoda stanowi trzykrotność średniego miesięcznego wynagrodzenia uzyskanego z tytułu umowy o pracę w 2020 r. ”

W ugodzie Strony nie powoływały się na podstawę prawną, jako że wyznaczona ona była pozwem.

3)Udzielając zaś odpowiedzi na pytanie – czy z treści ugody sądowej wynika, że wyczerpuje ona wszelkie roszczenia Stron (Pana oraz byłego pracodawcy) związane z umową o pracę? – poinformował Pan, że:

W ugodzie znalazł się zapis, iż: „postanowienia ugody wyczerpują wszelkie roszczenia pomiędzy Stronami wynikające z niniejszego postępowania oraz łączącego je stosunku pracy i jego rozwiązania.”

Pytanie

Czy odszkodowanie wynikające z ugody sądowej zawartej pomiędzy Stronami, czyli Panem a X Sp. z o.o., winno być zwolnione od podatku dochodowego?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, odszkodowanie wynikające z rzeczonej ugody winno być wolne od podatku dochodowego na podstawie wyżej wskazanych przepisów.

Stanowisko Strony przeciwnej nie zasługuje na uwzględnienie z uwagi na niewłaściwą interpretację przepisów prawnych oraz nieprawidłową ocenę stanu faktycznego.

Należy wskazać, iż w myśl wskazanych wyżej przepisów prawa odszkodowanie wynikające z ugody zawartej pomiędzy Panem a X Sp. z o.o. winno być zwolnione od podatku dochodowego.

W Pana ocenie stanowisko przeciwne nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż nie ma ono swojego odzwierciedlenia w obowiązujących przepisach prawa, a jest wyłącznie subiektywną opinią Strony przeciwnej.

Szczególnie warto zwrócić uwagę na przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego: „wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.”

Należy podkreślić, że rzeczone odszkodowanie z całą pewnością nie zostało otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą ani nie dotyczy korzyści, które mógłby Pan osiągnąć, gdyby nie została mu wyrządzona szkoda.

Odszkodowanie pozostaje w związku z bezpodstawnym wypowiedzeniem Panu stosunku pracy, co uzasadnia tezę, iż przedmiotowe odszkodowane winno być wolne od podatku dochodowego w myśl wyżej wskazanych przepisów prawnych.

Biorąc powyższe pod uwagę, przedmiotowe odszkodowanie winno być zwolnione od podatku dochodowego.

Na gruncie niniejszej sprawy należy również zwrócić uwagę na art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:

„Wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140), z wyjątkiem:

a)określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b)odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c)odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d)odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g)odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.”

Zauważenia wymaga, że ugoda zawarta pomiędzy Panem a X Sp. z o. o. spełnia przesłanki określone przez ustawodawcę w wyżej wskazanym przepisie, zgodnie z którymi odszkodowanie wynikające z tejże ustawy winno być wolne od podatku dochodowego.

W przedmiotowej sprawie wnosił Pan o odszkodowanie na wypadek nieuwzględnienia roszczenia o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za beskuteczne tudzież nieuwzględnienia żądania przywrócenia do pracy.

Zgodnie bowiem z art. 45 § 2 K.p.: „Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu.”

Przesłanki orzeczenia odszkodowania są takie same jak w przypadku orzeczenia bezskuteczności wypowiedzenia czy przywrócenia do pracy.

Jednocześnie warto podnieść za Sądem Najwyższym, iż: „Odszkodowanie z tytułu wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia nie może być traktowane jako świadczenie odszkodowawcze sensu stricto. Tytułem do uzyskania odszkodowania nie jest bowiem wykazanie szkody przez pracownika, ale wykazanie wadliwego rozwiązania stosunku pracy lub rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy. Oznacza to z jednej strony, że ustawodawca a priori zakłada powstanie szkody w związku z tymi zdarzeniami, stąd też obowiązkiem pracodawcy jest jej zryczałtowana kompensacja, a z drugiej strony, że świadczenie odszkodowawcze przysługuje pracownikowi niezależnie od wykazania przez niego faktu poniesienia szkody i jej wysokości, w czym wyraża się funkcja represyjna tego świadczenia.” (Wyrok SN z 2 sierpnia 2017 r., II PK 153/16, LEX nr 2376891)

W związku z tym za wyłączony należy traktować wyjątek wskazany w 21 ust. 1 pkt 3b podpunkt b), skoro nie jest to odszkodowanie sensu stricto.

Jeżeli chodzi o kwotę odszkodowania, to wskazać należy, iż zgodnie z art. 47¹ k.p.: „Odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.”

Przepis ustawy zawiera zatem wysokość/sposób ustalenia odszkodowania. Dodania wymaga, iż za nielogiczną należałoby uznać konstrukcję, w której odszkodowanie to byłoby wolne od podatku dochodowego wyłącznie w przypadku wydania wyroku a nie również w przypadku zawarcia ugody sądowej. Takie rozwiązanie promowałoby toczenie sporu, mimo że może on być zakończony. Przedmiotowa ugoda nie zawiera się w katalogu wyłączeń, określonych przez ustawodawcę w art. 21 ust. 1 pkt 3, w związku z czym, w Pana ocenie odszkodowanie wynikające z rzeczonej ugody, winno być zwolnione od podatku dochodowego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1128 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z tym przepisem:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w ww. ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta

Natomiast w świetle art. 12 ust. 1 omawianej ustawy:

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Należy zauważyć, że użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym. Ponadto treść tego przepisu wskazuje, że do przychodów pracownika zaliczyć należy praktycznie wszystkie otrzymane przez niego świadczenia, które mógł on otrzymać od pracodawcy. Są nimi bowiem nie tylko wynagrodzenia, czyli świadczenia wprost wynikające z zawartej umowy o pracę, ale również wszystkie inne przychody (świadczenia), niezależnie od podstawy ich wypłaty, jeżeli w jakikolwiek sposób wiążą się z faktem wykonywania pracy.

Odszkodowanie stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu przytoczonego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2022 r. poz. 1510, 1700 i 2140), z wyjątkiem:

a)określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b)odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c)odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d)odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f)odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g)odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Natomiast w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono;

W kontekście powyższego wyjaśnić należy, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy objęte są odszkodowania lub zadośćuczynienia, w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów; lub też jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g tego przepisu.

Natomiast zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, obejmuje swym zakresem odszkodowania lub zadośćuczynienia przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. Przy czym ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy wyłączone są świadczenia otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zakres tego zwolnienia obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że od 1 kwietnia 2009 r. był Pan zatrudniony w X Sp. z o. o. z siedzibą w S. Pismem z 21 września 2021 r. X Sp. z o.o. z siedzibą w S. wypowiedziało Panu umowę o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Został Pan jednocześnie zwolniony od obowiązku świadczenia pracy. W Pana ocenie rzeczone wypowiedzenie było bezzasadne, co skutkowało wniesieniem przez Pana pozwu z 12 października 2021 r. o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, ewentualnie, w razie rozwiązania umowy o pracę w chwili wyrokowania:

–przywrócenie powoda do pracy na poprzednich warunkach ewentualnie w przypadku nieuwzględnienia żądania uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy jako niemożliwego lub niecelowego:

–zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 34 783,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania.

W toku postępowania strony doszły do porozumienia w zakresie ugodowego rozwiązania sprawy. Na rozprawie 4 sierpnia 2022 r. doszło do zawarcia ugody sądowej. Na mocy rzeczonej ugody sądowej X Sp. z o.o. zobowiązała się zapłacić na Pana rzecz kwotę 30 000 zł brutto tytułem odszkodowania oraz kwotę 3 500 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Ponadto, odpowiadając na pytania z wezwania, dotyczące zawartej ugody sądowej, a w szczególności tego:

–czy wypowiedzenie umowy zostało dokonane z naruszeniem przepisów prawa pracy dotyczących rozwiązywania umów o pracę? oraz

–czy wysokość świadczenia wynikała wyłącznie z zawartej ugody, czy też może wysokość lub zasady wskazanego we wniosku świadczenia wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, lub też wysokość lub zasady ustalania wynikały wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy?

wskazał Pan, o co wnosił w złożonym pozwie do Sądu i fragmenty uzasadnienia pozwu oraz, że:

Na ugodzie Strony nie powoływały się na podstawę prawną, jako że wyznaczona ona była pozwem. W ugodzie znalazł się zapis, iż: „postanowienia ugody wyczerpują wszelkie roszczenia pomiędzy Stronami wynikające z niniejszego postępowania oraz łączącego je stosunku pracy i jego rozwiązania.”

Wyjaśnić zatem należy, że przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy posługują się terminami „odszkodowanie” oraz „zadośćuczynienie” w odniesieniu do konkretnych świadczeń pracowniczych, do których uprawniony jest pracownik lub były pracownik (np. w art. 18^3d, art. 36¹ § 1, art. 45, art. 56, art. 94³ § 3, art. 99, art. 101² Kodeksu pracy).

W kontekście rozwiązania umowy o pracę ustawodawca przewiduje odszkodowanie w sytuacji, gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę (art. 45 Kodeksu pracy), bądź rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie (art. 56 Kodeksu pracy). Jednocześnie zgodnie z art. 58 Kodeksu pracy, odszkodowanie, o którym mowa w art. 56 przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.

Należy zatem uznać, że funkcję odszkodowawczą w Kodeksie pracy pełnią wyłącznie te świadczenia, których celem jest zrekompensowanie pracownikowi skutków zdarzeń, które noszą cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę.

Potwierdza to wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 listopada 2007 r., sygn. akt SK 18/05, w którym Trybunał Konstytucyjny uznał, że odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę nie jest odszkodowaniem sensu stricto, lecz sui generis świadczeniem majątkowym, pełniącym funkcję sankcji (ustawowej kary pieniężnej) wobec pracodawcy za bezprawne działanie. W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się również, że odszkodowanie należne pracownikowi z tytułu bezprawnego rozwiązania stosunku pracy lub bezprawnego wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i płacy nie pozostaje w żadnej relacji do ewentualnej szkody, co oznacza, że przysługuje za samo bezprawne działanie pracodawcy, niezależnie od tego, czy jakakolwiek szkoda po stronie pracownika powstała. Odszkodowania takie traktowane są bowiem jak szczególny rodzaj odszkodowania ustawowego, należnego bez względu na to, czy pracownik – na skutek niezgodnego z prawem postępowania pracodawcy – poniósł szkodę w ogóle, lub poniósł ją w większym lub mniejszym rozmiarze, niż odszkodowanie przysługujące w kwocie z góry określonej w przepisach Kodeksu pracy. W judykaturze przypisuje się zresztą temu odszkodowaniu charakter kompensacyjno-sankcyjny, wynikający z unormowania zabezpieczającego pracownika przed bezprawnym działaniem pracodawcy.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis oraz powołane przepisy, stwierdzić należy, że formułując pozew do Sądu – co prawda – powołał się Pan na konkretne wskazane w uzupełnieniu przepisy, jednak nie sposób przyjąć, że wysokość lub zasady ustalania świadczenia wynikały z tych przepisów skoro w zawartej ugodzie sądowej nie doszło do stwierdzenia naruszenia przepisów prawa pracy dotyczących rozwiązywania umów o prace. Ponadto, postanowienia zawartej ugody sądowej wyczerpują wszelkie roszczenia pomiędzy Stronami i określają wysokość otrzymanego świadczeniaw oparciu o wzajemne ustępstwa. W konsekwencji do wypłaconego Panu świadczenia nie może mieć zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Do wypłaconego świadczenia nie ma również zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Świadczenie to, co prawda zostało wypłacone na podstawie ugody sądowej, jednak nie stanowi odszkodowania lub zadośćuczynienia, o którym mowa w tym przepisie, nie dotyczy ono, bowiem szkody rzeczywistej, lecz ma rekompensować Panu utracone, w wyniku rozwiązania umowy o pracę spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę.

Zatem skoro ww. odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to stanowi dla Pana jako byłego pracownika przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu tym podatkiem.

Wobec powyższego Pana stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).