Wyrok SN z dnia 17 stycznia 2023 r., sygn. III USKP 166/21

Ustawodawca, wiedząc o możliwości interpretowania (przez rolniczy organ rentowy) art. 5a ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników według ścisłej wykładni językowej art. 7 ust. 1 i art. 16 ust. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, opowiedział się za odrzuceniem tego rodzaju wykładni, o czym zapewne zadecydowała sprzeczność wyniku takiej wykładni z wskazanymi wyżej konstytucyjnymi standardami. Nie można zatem uznać, aby ta zmiana miała charakter merytoryczny, w tym znaczeniu, żeby zmieniała nie tylko treść przepisu (jego tekst, brzmienie), ale także tworzyła nową normę prawną (dotychczas nieistniejącą). Norma ta była już bowiem zawarta w treści tego przepisu obowiązującej przed omawianą zmianą, tyle tylko, że brak precyzji ustawodawcy prowadził do błędnej interpretacji obowiązujących przepisów przez rolniczy organ rentowy. Z tej to właśnie przyczyny ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie możliwości „naprawienia” tego błędu przez złożenie wniosku rolnika o objęcie rolniczym ubezpieczeniem społecznym za okresy, w których ostateczna decyzja „wyłączała” go z tych ubezpieczeń. Natomiast w przypadku nieistnienia takiej decyzji, wsteczne objęcie tym ubezpieczeniem następuje z mocy ustawy, bo tylko w taki sposób można wytłumaczyć wynikający z art. 4 ust. 4 ustawy zmieniającej zakaz wydawania decyzji o ustaniu ubezpieczenia społecznego rolników. W związku z tym omówiona nowelizacja tekstu prawnego przepisu stanowi więc jedynie jego doprecyzowanie, eliminujące możliwe wątpliwości (rozbieżności w wykładni).

Sąd Najwyższy w składzie:

Prezes SN Piotr Prusinowski (przewodniczący) 

SSN Maciej Pacuda 

‎SSN Romualda Spyt (sprawozdawca)

w sprawie z odwołania B.B. ‎od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego ‎o podleganie ubezpieczeniom społecznym rolników, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 17 stycznia 2023 r., ‎skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie