Interpretacja indywidualna z dnia 22 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.82.2023.1.KK

Dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 lutego 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Powiat „A”, zwany dalej Wnioskodawcą, jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku VAT. Jest także osobą prawną – jednostką samorządu terytorialnego.

Wnioskodawca, dążąc do łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do nich, w latach 2021-2030 realizuje projekt zintegrowany (…) (zwany dalej „Projektem”), dofinansowany w ramach instrumentu wdrażanego przez Komisję Europejską tzw. Programu (...) oraz środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Wnioskodawca realizuje projekt w partnerstwie z 27 innymi partnerami, tj. Województwem (…) (beneficjent koordynujący) oraz (...) innymi powiatami oraz (...) miastami na prawach powiatów, (…) oraz (...) partnerami zagranicznymi.

W ramach projektu podejmowane są działania na rzecz łagodzenia skutków postępujących zmian klimatu i adaptacji do nich w (…), stanowiące element wdrażania (...) (zwanego dalej „Planem”), przyjętego uchwałą (…). Dla realizacji projektu zasadne było włączenie do niego Wnioskodawcy ponieważ jest jednostką terytorialną z terenu województwa (…). Skutki zmian klimatycznych i sposoby adaptacji do jego zmiany dokonujące się w całym województwie mają wpływ na działania Wnioskodawcy, a jednocześnie działania Wnioskodawcy oddziaływają na całe województwo.

Projekt jest realizowany wspólnie przez partnerów (beneficjentów) i koordynowany przez Województwo (…) (beneficjent koordynujący) jako lidera projektu. Umowa partnerska zawarta pomiędzy liderem a partnerami szczegółowo wskazuje jaki zakres prac ma do wykonania w ramach projektu każdy z partnerów. Nadrzędnym celem projektu (…) jest pełne wdrożenie Planu, wsparcie w zakresie wdrażania Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu na lata 2021-2030 oraz nowej strategii UE, tj. Europejskiego Zielonego Ładu.

Budżet projektu:

-(…)

Wnioskodawca w zakresie realizacji projektu (…) powinien prowadzić następujące zadania:

1.Realizacja działań w zakresie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych oraz poprawy efektywności energetycznej na terenie (…);

2.Rozwój (we współpracy z gminami) powiatowego planu łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do nich oraz pomoc gminom we włączaniu działań klimatycznych do lokalnych dokumentów strategicznych;

3.Nadzór nad inwentaryzacją emisji gazów cieplarnianych w powiatach i inwentaryzację instalacji OZE we współpracy z gminami;

4.Koordynacja realizacji działań na rzecz klimatu we wszystkich gminach należących do powiatu poprzez regularne spotkania i konsultacje;

5.Prowadzenie działań promocyjnych i edukacyjnych zarówno w powiecie, jak również w gminach w zakresie promowania odnawialnych źródeł energii, efektywności energetycznej, budownictwa niskoemisyjnego, zrównoważonego transportu, zrównoważonej gospodarki wodnej i odpadowej oraz środków dostosowania do zmian klimatu (ulotki, wydarzenia, kampanie medialne, akcje w szkołach, artykuły itp.);

6.Zdefiniowanie budynków użyteczności publicznej zarządzanych przez powiaty w celu poprawy efektywności energetycznej, instalacji OZE i innych środków, które uczynią je neutralne dla klimatu;

7.Wprowadzenie środków eliminujących zużycie plastiku jednorazowego użytku we wszystkich jednostkach organizacyjnych zarządzanych przez powiat i promowanie takich działań w gminach;

8.Wprowadzenie zielonych zamówień publicznych na szczeblu powiatowym i promowanie takich rozwiązań w gminach;

9.Pozyskanie zewnętrznych środków finansowych na wsparcie działań powiatu i gmin w celu poprawy efektywności energetycznej, instalacji OZE, budownictwa niskoemisyjnego, zrównoważonego transportu, zrównoważonej gospodarki wodnej i odpadowej oraz środków dostosowania do zmian klimatu, niebiesko-błękitnej infrastruktury.

Do zadań Wnioskodawcy wynikających z Planu, a realizowanych w ramach projektu, należy przeprowadzanie działań wiążących się z poniesionymi wydatkami:

1)kosztami osobowymi pracowników powiatu tzw. doradców ds. klimatu i środowiska,

2)kosztami delegacji osób realizujących zadania projektu,

3)zleceniem przygotowania i wydruku materiałów edukacyjnych (ulotek, broszur, plakatów, roll-up),

4)zakupem usług, materiałów promocyjno-edukacyjnych wykorzystywanych w ramach organizowanych wydarzeń w związanych z ochroną klimatu.

Instytucją, która nadzoruje realizację projektu w programie (...) jest Komisja Europejska. Przepływ środków jest następujący: Województwo (…), otrzymuje środki z Komisji Europejskiej, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a następnie przekazuje ich część na podstawie wniosku o płatność pozostałym partnerom.

Towary i usługi nabyte przez Wnioskodawcę związane z realizacją powyższego projektu nie były wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług generujących po stronie Wnioskodawcy podatek należny lub czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług,

Dofinansowanie ze środków UE otrzymane przez Wnioskodawcę na realizację projektu nie stanowi zapłaty za dostawę towarów lub świadczenie usług.

W ramach realizacji projektu Wnioskodawca ponosił wydatki jedynie w związku z działaniami w Projekcie i nie zawierał żadnych umów cywilnoprawnych dotyczących świadczenia przez niego odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług. Wnioskodawca nie wykorzystywał towarów lub usług nabytych w ramach projektu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy Wnioskodawca ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z 11 marca 2004 r. (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 ze zm.), wynikającą z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu pn. „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z realizacją projektu pn. „(…)”, nie będzie mu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług  (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a tej ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r., kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, tj. że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy łącznie zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni lub pośredni związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Oceny czy związek ten istnieje lub będzie istniał w przyszłości należy dokonać w momencie realizowania zakupów zgodnie z zasadą niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Z ugruntowanego orzecznictwa TSUE wynika, że aby podmiot miał prawo do odliczenia VAT musi on być podatnikiem w rozumieniu dyrektywy, a po drugie towary i usługi powinny być używane do celów transakcji podlegających opodatkowaniu (zob. np. wyrok z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-137/02, pkt 24). Dostawa towarów, jak i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu, o ile są wykonywane przez podatnika podatku od towarów i usług, działającego w tym charakterze.

Podatnikami– zgodnie z zapisem art. 15 ust. 1 ustawy o VAT – są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na postawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższym zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112 WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 s. 1 ze zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku l, chyba, że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług – w zakresie czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo -przedmiotowe i ma zastosowanie przy spełnieniu przez ten organ dwóch warunków:

1)jego podmiotem jest organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ;

2)odnosi się jedynie do czynności nałożonych przepisami prawa, dla których powołano te organy, z wyłączeniem czynności realizowanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych – o ile umowy te są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym, o ile są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wskazano w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 7 września 2017 r., III SA/Wa 3303/16 w zakresie włączenia do kręgu podatników VAT organów władzy publicznej działających na podstawie umów cywilnoprawnych – nie powinno budzić wątpliwości, że chodzi tu o przypadki, gdy wykonywać one będą na podstawie tej umowy działalność gospodarczą. Taką działalnością nie jest z całą pewnością działalność, której celem nie jest cel zarobkowy, lecz realizacja zadań ustawowych. W efekcie opodatkowaniu mogą podlegać te czynności, w przypadku których spełniony został zarówno podmiotowy, jak i przedmiotowy zakres opodatkowania, tzn. zaistniała czynność określona jako opodatkowana, która została wykonana przez podmiot mający cechę podatnika.

Oba te warunki powinny zostać spełnione jednocześnie, co oznacza, że w odniesieniu do danej czynności konkretny podmiot powinien występować w charakterze podatnika. Tak więc wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu przez podmiot niewystępujący w tym przypadku w charakterze podatnika – nawet jeśli tak w ogóle jest on podatnikiem z innego tytułu – pozostaje poza zakresem opodatkowania.

Tak samo wykonywanie czynności niepodlegającej opodatkowaniu przez podatnika jest neutralne z punktu widzenia VAT.

Jak wskazał WSA w Poznaniu w wyroku z 9 lutego 2010 r. (I SA/Po 1015.09, LEX nr 559520): „Ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, ani nawet formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności – bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika od towarów i usług”.

Problem działania organów samorządu terytorialnego w charakterze organów władzy publicznej w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy o VAT był już przedmiotem rozważań  w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyrok z 25 listopada 2011 r.,  sygn. akt I FSK 145/11, wyrok z 21 czerwca 2012 r., sygn. akt I FSK 1594/11, wyrok  z 13 grudnia 2011 r., sygn. akt I FSK 491/11, wyrok z 11 października 2011 r., sygn. akt I FSK 965/11), gdzie zaprezentowano jednolite stanowisko, że organy samorządu terytorialnego należy kwalifikować jako organy władzy publicznej, bez względu na to, czy wykonują zadania własne, czy z zakresu administracji rządowej.

Zgodnie z art. 74 ust. 1 i 2 Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. 1997.78.483), władze publiczne prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom, a ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych.

Postanowienia ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1526 ze zm.) wskazują, że samorząd powiatowy wykonuje zadania o charakterze ponadgminnym określone ustawami, w szczególności w zakresie ochrony środowiska i przyrody (art. 4 ust. 1 pkt 13).

Znajduje to swoje dalsze odzwierciedlenie w art. 14 ust. 2 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1973 ze zm.), zgodnie z którym polityka ochrony środowiska jest prowadzona również za pomocą powałowych programów ochrony środowiska.

Projekt LIFE jest realizowany przez powiat zgodnie z umową partnerską. Artykuł 6 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym wskazuje, że w celu wykonywania zadań powiat może zawierać umowy z innymi podmiotami.

Istotne jest także podkreślenie, iż opisany projekt (...) jest realizowany w skali wojewódzkiej. Beneficjentem Koordynującym jest Województwo (…), a większość partnerów stanowi (...) powiatów i (...) miasta na prawach powiatów z terenu województwa (…). Projekt wpisuje się tym samym w ramy ustawowo uregulowanej współpracy samorządu województwa z samorządami powiatowymi. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t. j. Dz. U. 2022 r. poz. 2094) samorząd województwa, przy realizacji polityki jego rozwoju (na którą zgodnie z art. 11 ust. 2 pkt 5 tej ustawy składa się m.in. racjonalne korzystanie z zasobów przyrody oraz kształtowanie środowiska naturalnego, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju), współpracuje w szczególności z jednostkami lokalnego samorządu terytorialnego z obszaru województwa.

Rozpatrując prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy mieć na uwadze, że system odliczenia ma na celu całkowite uwolnienie podatnika od ciężaru VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Natomiast nie daje uprawnienia do odliczenia w przypadku czynności będących poza zakresem działalności gospodarczej. Oznacza to, że podatnik nie może domagać się prawa do odliczenia podatku naliczonego, nie płacąc podatku należnego.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane przez podatnika towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją opisanego we wniosku projektu nie są spełnione.

Towary i usługi nabyte przez Wnioskodawcę związane z realizacją powyższego projektu nie były wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług generujących po stronie Wnioskodawcy podatek należny. Nie zaistniał żaden bezpośredni lub pośredni związek dokonanych przez Wnioskodawcę w ramach projektu zakupów z jakimikolwiek wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Wnioskodawca nabyte towary i usługi w ramach realizacji projektu wykorzystywał w zakresie realizowanych przez siebie zadań publicznych nałożonych na Wnioskodawcę odrębnymi przepisami prawa, do realizacji których został Wnioskodawca jako jednostka samorządu terytorialnego powołany.

Zatem, Wnioskodawca nabywał towary i usługi związane z realizacją projektu nie jako podatnik podatku VAT, lecz jako organ władzy.

Tym samym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z czynnościami opodatkowanymi, jak również fakt, że Wnioskodawca nabywał towary i usługi związane z realizują projektu nie jako podatnik podatku VAT, lecz jako organ władzy, Wnioskodawca nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „(…)”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu:

W świetle art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług, wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik, w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W oparciu o art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że według art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

-podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

-podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1526), zwanej dalej ustawą o samorządzie powiatowym:

Na mocy art. 4 ust. 1 pkt 13 ustawy o samorządzie powiatowym:

Ponadto, na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym:

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku VAT. Jest także osobą prawną – jednostką samorządu terytorialnego.

Wnioskodawca, dążąc do łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do nich, w latach 2021-2030 realizuje projekt zintegrowany (…) (zwany dalej „projektem”), dofinansowany w ramach instrumentu wdrażanego przez Komisję Europejską tzw. Programu (...) oraz środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Wnioskodawca realizuje projekt w partnerstwie z (...) innymi partnerami, tj. Województwem (…) (beneficjent koordynujący) oraz (...) innymi powiatami oraz (...) miastami na prawach powiatów, (…) oraz (...) partnerami zagranicznymi.

W ramach projektu podejmowane są działania na rzecz łagodzenia skutków postępujących zmian klimatu i adaptacji do nich w (…), stanowiące element wdrażania Planu, przyjętego uchwałą Zarządu Województwa (…). Dla realizacji projektu zasadne było włączenie do niego Wnioskodawcy ponieważ jest jednostką terytorialną z terenu województwa (…). Skutki zmian klimatycznych i sposoby adaptacji do jego zmiany dokonujące się w całym województwie mają wpływ na działania Wnioskodawcy, a jednocześnie działania Wnioskodawcy oddziaływają na całe województwo.

Projekt jest realizowany wspólnie przez partnerów (beneficjentów) i koordynowany przez Województwo (…) (beneficjent koordynujący) jako lidera projektu. Umowa partnerska zawarta pomiędzy liderem a partnerami szczegółowo wskazuje jaki zakres prac ma do wykonania w ramach projektu każdy z partnerów. Nadrzędnym celem projektu (…) jest pełne wdrożenie Planu, wsparcie w zakresie wdrażania Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu na lata 2021-2030 oraz nowej strategii UE, tj. Europejskiego Zielonego Ładu.

Wnioskodawca w zakresie realizacji projektu (…) powinien prowadzić następujące zadania:

1.Realizacja działań w zakresie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych oraz poprawy efektywności energetycznej na terenie (…);

2.Rozwój (we współpracy z gminami) powiatowego planu łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do nich oraz pomoc gminom we włączaniu działań klimatycznych do lokalnych dokumentów strategicznych;

3.Nadzór nad inwentaryzacją emisji gazów cieplarnianych w powiatach i inwentaryzację instalacji OZE we współpracy z gminami;

4.Koordynacja realizacji działań na rzecz klimatu we wszystkich gminach należących do powiatu poprzez regularne spotkania i konsultacje;

5.Prowadzenie działań promocyjnych i edukacyjnych zarówno w powiecie, jak również w gminach w zakresie promowania odnawialnych źródeł energii, efektywności energetycznej, budownictwa niskoemisyjnego, zrównoważonego transportu, zrównoważonej gospodarki wodnej i odpadowej oraz środków dostosowania do zmian klimatu (ulotki, wydarzenia, kampanie medialne, akcje w szkołach, artykuły itp.);

6.Zdefiniowanie budynków użyteczności publicznej zarządzanych przez powiaty w celu poprawy efektywności energetycznej, instalacji OZE i innych środków, które uczynią je neutralne dla klimatu;

7.Wprowadzenie środków eliminujących zużycie plastiku jednorazowego użytku we wszystkich jednostkach organizacyjnych zarządzanych przez powiat i promowanie takich działań w gminach;

8.Wprowadzenie zielonych zamówień publicznych na szczeblu powiatowym i promowanie takich rozwiązań w gminach;

9.Pozyskanie zewnętrznych środków finansowych na wsparcie działań powiatu i gmin w celu poprawy efektywności energetycznej, instalacji OZE, budownictwa niskoemisyjnego, zrównoważonego transportu, zrównoważonej gospodarki wodnej i odpadowej oraz środków dostosowania do zmian klimatu, niebiesko-błękitnej infrastruktury.

Do zadań Wnioskodawcy wynikających z Planu, a realizowanych w ramach projektu, należy przeprowadzanie działań wiążących się z poniesionymi wydatkami:

1)kosztami osobowymi pracowników powiatu tzw. doradców ds. klimatu i środowiska,

2)kosztami delegacji osób realizujących zadania projektu,

3)zleceniem przygotowania i wydruku materiałów edukacyjnych (ulotek, broszur, plakatów, roll-up),

4)zakupem usług, materiałów promocyjno-edukacyjnych wykorzystywanych w ramach organizowanych wydarzeń w związanych z ochroną klimatu.

Instytucją, która nadzoruje realizację projektu w programie (...) jest Komisja Europejska. Przepływ środków jest następujący: Województwo (…), otrzymuje środki z Komisji Europejskiej, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a następnie przekazuje ich część na podstawie wniosku o płatność pozostałym partnerom.

Towary i usługi nabyte przez Wnioskodawcę związane z realizacją powyższego projektu nie były wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług generujących po stronie Wnioskodawcy podatek należny lub czynności zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług,

Dofinansowanie ze środków UE otrzymane przez Wnioskodawcę na realizację projektu nie stanowi zapłaty za dostawę towarów lub świadczenie usług.

W ramach realizacji projektu Wnioskodawca ponosił wydatki jedynie w związku z działaniami w projekcie i nie zawierał żadnych umów cywilnoprawnych dotyczących świadczenia przez niego odpłatnej dostawy towarów lub odpłatnego świadczenia usług. Wnioskodawca nie wykorzystywał towarów lub usług nabytych w ramach projektu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, czy zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy ma on prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu pn. „(…)”.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi, które są opodatkowane podatkiem VAT, były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie wystąpi. Z opisu sprawy wynika bowiem, że Wnioskodawca nie wykorzystywał towarów lub usług nabytych w ramach projektu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji Powiat nie ma – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego projektu.

Podsumowując, Wnioskodawca nie ma – zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu pn. „(…)”.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA „).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).