Interpretacja indywidualna z dnia 17 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.36.2023.2.ŁS

Opodatkowanie rekompensaty za mienie pozostawione za granicą.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 stycznia 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m. in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania rekompensaty za mienie pozostawione za granicą. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego.

W latach 90- tych ubiegłego wieku Pani poprzednik prawny Pani A. B. złożyła wniosek o rekompensatę za mienie pozostawione na kresach (w M., obecna Ukraina). Na podstawie postanowienia spadkowego, spadek po Pani A. B. nabyła m. in. Pani. Na podstawie art. 5 ust. 3 i art. 8 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, 5 września 2022 r. Wojewoda wydał decyzję, w której potwierdził Pani uprawnienie do rekompensaty w wysokości udziału w spadku po Pani A. B. oraz wskazał wysokość świadczenia pieniężnego, które ma zostać Pani wypłacone tytułem rekompensaty za tzw. mienie zabużańskie.

Pytania

1)Czy w związku z nabyciem (potwierdzeniem nabycia) przez Panią prawa do rekompensaty (decyzja wojewody z 5 września 2022 r.) powstał obowiązek po Pani stronie jako podatnika w zakresie zapłaty podatku dochodowego oraz czy w związku z opisanym nabyciem ma Pani obowiązek złożenia zeznania lub dopełnienia innych formalności wobec Naczelnika Urzędu Skarbowego?

2)Czy w związku z przyszłą wypłatą rekompensaty będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego oraz czy po otrzymaniu świadczenia pieniężnego (rekompensaty) będzie zobowiązana Pani do złożenia zeznania lub dopełnienia innych formalności wobec służb skarbowych?

Pani stanowisko w sprawie

Ad. 1

Pani zdaniem, zastosowanie przepisu ustawy o podatku od spadku i darowizn wyłącza opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych, co wynika z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie są wymagane od Pani jakiekolwiek czynności formalne wobec Naczelnika Urzędu Skarbowego.

Ad. 2

Pani zdaniem, nie ma Pani obowiązku zapłaty podatku dochodowego bowiem osiągnięty przychód w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlega zwolnieniu od podatku dochodowego w myśl art. 21 ust. 1 pkt 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie ma Pani obowiązku złożenia zeznania lub popełnienia innych formularzy wobec służb skarbowych.

Z uwagi na zakres tej interpretacji, przywołaliśmy powyżej tylko tę część Pani stanowiska, która odnosi się wyłącznie do zagadnienia dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie natomiast do art. 11 ust. 1 tej ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są „inne źródła”. Przepis ten uszczegółowiony został w art. 20 ust. 1 cyt. ustawy, który stanowi, że:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użyte w powyższym przepisie sformułowanie „w szczególności”, wskazuje, że przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów, co oznacza, że przysporzenie majątkowe, nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów stanowią przychody objęte tym przepisem.

Przy czym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 30a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu realizacji prawa do rekompensaty na podstawie ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r. poz. 2097), przez osoby uprawnione na podstawie tej ustawy.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. (tj. Dz. U. z 2017 r. poz. 2097) o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej:

Prawo do rekompensaty przysługuje właścicielowi nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełnia on łącznie następujące wymogi:

1)był w dniu 1 września 1939 r. obywatelem polskim i miał miejsce zamieszkania na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu przepisów:

a)art. 3 ustawy z dnia 2 sierpnia 1926 r. o prawie właściwym dla stosunków prywatnych wewnętrznych (Dz.U. poz. 580) lub

b)art. 24 Kodeksu Postępowania Cywilnego (Dz.U. z 1932 r. poz. 934), lub

c)§ 3-10 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 maja 1934 r. wydanego w porozumieniu z Ministrem Skarbu co do § 2 ust. 3-5, z Ministrem Spraw Wojskowych co do §§ 20, 21, 22, 24 ust. 3, § 49 ust. 1 i 2, § 55 i § 56 oraz z Ministrem Spraw Zagranicznych co do § 18 ust. 1 i 2, § 51 i § 55, o meldunkach i księgach ludności (Dz.U. poz. 489)

d)- oraz opuścił byłe terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z przyczyn, o których mowa w art. 1, lub z tych przyczyn nie mógł na nie powrócić;

2)posiada obywatelstwo polskie.

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej:

W przypadku gdy nieruchomości pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej były przedmiotem współwłasności, prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim współwłaścicielom, spełniającym wymogi określone w art. 2, albo niektórym z nich, wskazanym przez pozostałych współwłaścicieli. Wskazanie osoby uprawnionej do rekompensaty następuje przez złożenie oświadczenia z podpisem poświadczonym notarialnie lub przed organem administracji publicznej albo przez złożenie oświadczenia w polskiej placówce konsularnej.

W myśl art. 3 ust. 2 ww. ustawy:

W przypadku śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim spadkobiercom albo niektórym z nich, wskazanym przez pozostałych spadkobierców, jeżeli spełniają wymóg określony w art. 2 pkt 2. Wskazanie osoby uprawnionej do rekompensaty następuje przez złożenie oświadczenia z podpisem poświadczonym notarialnie lub przed organem administracji publicznej albo przez złożenie oświadczenia w polskiej placówce konsularnej.

Zgodnie z art. 5 ust. 3 cytowanej ustawy:

Prawo do rekompensaty potwierdza, w drodze decyzji:

1)wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy będącego właścicielem nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej albo

2)wojewoda właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania osoby będącej właścicielem nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli o zaliczenie ubiegają się spadkobiercy tej osoby, albo

3)wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania jednego z wnioskodawców wskazanego przez pozostałych, jeżeli współwłaściciele nieruchomości mieszkają lub mieszkali w różnych województwach, albo

4)wojewoda właściwy ze względu na miejsce złożenia wniosku, jeżeli nie można określić właściwości zgodnie z pkt 1-3.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej:

Decyzja, o której mowa w art. 5 ust. 3, zawiera wskazanie:

1)osoby lub osób, którym potwierdza się prawo do rekompensaty;

2)zwaloryzowanej na dzień wydania tej decyzji wartości nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, a w przypadku, o którym mowa w art. 6 ust. 3, również wskazanie zwaloryzowanej na dzień wydania decyzji wartości nabytego prawa własności nieruchomości albo wartości nabytego prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i wartości położonych na niej budynków, a także innych urządzeń albo lokali;

3)wysokości rekompensaty określonej zgodnie z art. 13;

4)wybranej formy realizacji prawa do rekompensaty zgodnie z art. 13 ust. 1.

Z opisu zdarzenia wynika, że w latach 90- tych ubiegłego wieku Pani poprzednik prawny Pani A. B. złożyła wniosek o rekompensatę za mienie pozostawione na kresach (w M., obecna Ukraina). Na podstawie postanowienia spadkowego, spadek po Pani A. B. nabyła m. in. Pani. Na podstawie art. 5 ust. 3 i art. 8 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, 5 września 2022 r. Wojewoda wydał decyzję, w której potwierdził Pani uprawnienie do rekompensaty w wysokości udziału w spadku po Pani A. B. oraz wskazał wysokość świadczenia pieniężnego, które ma zostać Pani wypłacone tytułem rekompensaty za tzw. mienie zabużańskie.

W niniejszej sprawie w wydanej interpretacji indywidualnej z 15 marca 2023 r. znak 0111-KDIB2-3.4015.10.2023.2.JS w zakresie podatku od spadków i darowizn stwierdzono, że:

(…) skoro skorzystała Pani jako spadkobierczyni z prawa do rekompensaty na podstawie przepisów ww. ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (jak wynika z treści wniosku – prawo to zostało potwierdzone decyzją wojewody), to nabycie tego prawa tytułem dziedziczenia stanowi składnik masy spadkowej i podlega opodatkowaniu wg zasad zawartych w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Tym samym, zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 16 tej ustawy nabycie to zwolnione jest z opodatkowania. To oznacza, że z tego tytułu nie jest Pani zobowiązana do zapłacenia podatku. (…)

(…) Ponadto należy zaznaczyć, że skoro, jak wskazano wyżej opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, podlega jedynie nabycie prawa do rekompensaty za mienie pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, to realizacja prawa do rekompensaty w formie otrzymania przez Panią świadczenia pieniężnego, jako zdarzenie odrębne od nabycia tego prawa nie podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. (…).

W świetle powyższego uznać należy, że w sytuacji gdy nabycie prawa do rekompensaty jako prawa majątkowego wchodzącego w skład spadku podlega przepisom o podatku od spadków i darowizn to nie wywołuje u Pani żadnych skutków podatkowych na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z wypełnieniem dyspozycji art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Również realizacja przysługującej Pani rekompensaty z tytułu mienia pozostawionego poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, w postaci wypłaty środków pieniężnych przyznanych w decyzji właściwego organu administracji na podstawie ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jak już wcześniej wskazano, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 30a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są przychody uzyskane z tytułu realizacji prawa do rekompensaty na podstawie ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, przez osoby uprawnione na podstawie tej ustawy.

W konsekwencji na Pani nie ciąży obowiązek złożenia zeznania podatkowego lub zgłoszenia w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena Pani stanowiska w zakresie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W zakresie podatku od spadków i darowizn wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie - interpretacja indywidualna znak: 0111-KDIB2-3.4015.10.2023.2.JS

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).