Interpretacja indywidualna z dnia 15 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.10.2023.2.JS

Prawo do rekompensaty za mienie zabużańskie podlega PSD, ale jest zwolnione z tego podatku uwagi na art. 4 ust. 1 pkt 16. Realizacja prawa do rekompensaty nie podlega PSD.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

19 stycznia 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 6 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m. in. podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania rekompensaty za mienie pozostawione za granicą. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

W latach 90-tych ubiegłego wieku Pani poprzednik prawny, Pani J. M. złożyła wniosek o rekompensatę za mienie pozostawione na kresach (w L., obecna Ukraina). Na podstawie (sądowego) postanowienia spadkowego, spadek po J. M. nabyła m.in. Pani. Na podstawie art. 5 ust. 3 i art. 8 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, 5 września 2022 r. Wojewoda wydał decyzję, w której potwierdził Pani uprawnienie do rekompensaty w wysokości udziału w spadku po J. M. oraz wskazał wysokość świadczenia pieniężnego, które ma zostać Pani wypłacone tytułem rekompensaty za tzw. mienie zabużańskie.

Pytania

1. Czy w związku z nabyciem (potwierdzeniem nabycia) przez Panią prawa do rekompensaty (decyzja Wojewody z 5 września 2022 r.) powstał obowiązek po stronie Pani w zakresie zapłaty podatku od spadków i darowizn oraz czy w związku z opisanym nabyciem ma Pani obowiązek złożenia zeznania lub dopełnienia innych formalności wobec Naczelnika Urzędu Skarbowego?

2. Czy w związku z przyszłą wypłatą rekompensaty będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn; czy po otrzymaniu świadczenia pieniężnego (rekompensaty) będzie Pani zobowiązana do złożenia zeznania lub dopełnienia innych formalności wobec służb skarbowych?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem:

Ad. 1) W związku z potwierdzeniem nabycia prawa do rekompensaty nie obciąża Panią obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn, o którym mowa w ustawie o podatku od spadków i darowizn z dnia 28 lipca 1983 r., ze względu na bezwarunkowe zwolnienie, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nie są wymagane od Pani jakiekolwiek czynności formalne wobec Naczelnika Urzędu Skarbowego.

Ad. 2) Wypłata tytułem rekompensaty świadczenia pieniężnego stanowi realizację uprawnienia i jest zdarzeniem odrębnym od nabycia uprawnienia. W konsekwencji nie podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nie ma Pani obowiązku złożenia zeznania lub dopełnienia innych formalności wobec służb skarbowych.

Z uwagi na zakres tej interpretacji, przywołaliśmy powyżej tylko tę część Pani stanowiska, która odnosi się wyłącznie do zagadnienia dotyczącego podatku od spadków i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku w zakresie podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „spadek”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Zgodnie z art. 922 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego wynika, że Pani spadkodawczyni – Pani J. M. w latach 90-tych ubiegłego wieku złożyła wniosek o rekompensatę za mienie pozostawione na kresach (obecnie Ukraina). Wojewoda wydał (...) września 2022 r. decyzję, w której potwierdził Pani uprawnienie do rekompensaty w wysokości udziału w spadku po Pani J. M., jednocześnie wskazując wysokość świadczenia pieniężnego, które ma zostać Pani wypłacone tytułem rekompensaty za tzw. mienie zabużańskie.

Na podstawie art. 2 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (t. j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2097):

Prawo do rekompensaty przysługuje właścicielowi nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli spełnia on łącznie następujące wymogi:

1)był w dniu 1 września 1939 r. obywatelem polskim i miał miejsce zamieszkania na byłym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu przepisów:

a)art. 3 ustawy z dnia 2 sierpnia 1926 r. o prawie właściwym dla stosunków prywatnych wewnętrznych (Dz.U. poz. 580) lub

b)art. 24 Kodeksu Postępowania Cywilnego (Dz.U. z 1932 r. poz. 934), lub

c)§ 3-10 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 23 maja 1934 r. wydanego w porozumieniu z Ministrem Skarbu co do § 2 ust. 3-5, z Ministrem Spraw Wojskowych co do §§ 20, 21, 22, 24 ust. 3, § 49 ust. 1 i 2, § 55 i § 56 oraz z Ministrem Spraw Zagranicznych co do § 18 ust. 1 i 2, § 51 i § 55, o meldunkach i księgach ludności (Dz.U. poz. 489)

− oraz opuścił byłe terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z przyczyn, o których mowa w art. 1, lub z tych przyczyn nie mógł na nie powrócić;

2)posiada obywatelstwo polskie.

Natomiast art. 3 ust. 2 tej ustawy stanowi, że:

W przypadku śmierci właściciela nieruchomości pozostawionych poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, prawo do rekompensaty przysługuje wszystkim spadkobiercom albo niektórym z nich, wskazanym przez pozostałych spadkobierców, jeżeli spełniają wymóg określony w art. 2 pkt 2. Wskazanie osoby uprawnionej do rekompensaty następuje przez złożenie oświadczenia z podpisem poświadczonym notarialnie lub przed organem administracji publicznej albo przez złożenie oświadczenia w polskiej placówce konsularnej.

Z uregulowań zawartych w art. 5 ww. ustawy wynika, że prawo do rekompensaty potwierdza, w drodze decyzji, właściwy wojewoda.

Prawo do rekompensaty jest prawem majątkowym wchodzącym w skład spadku, którego nabycie co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Jednakże zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Zwalnia się od podatku nabycie w drodze spadku prawa do rekompensaty w rozumieniu ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2017 r. poz. 2097).

W związku z powyższym, stwierdzić należy, że skoro skorzystała Pani jako spadkobierczyni z prawa do rekompensaty na podstawie przepisów ww. ustawy o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (jak wynika z treści wniosku – prawo to zostało potwierdzone decyzją wojewody), to nabycie tego prawa tytułem dziedziczenia stanowi składnik masy spadkowej i podlega opodatkowaniu wg zasad zawartych w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Tym samym, zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 16 tej ustawy nabycie to zwolnione jest z opodatkowania. To oznacza, że z tego tytułu nie jest Pani zobowiązana do zapłacenia podatku.

Wskazać także należy, że prawo do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości (mienia) poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej korzysta bezwarunkowo z opisanego zwolnienia wynikającego z ustawy o podatku od spadków i darowizn, w rezultacie czego nie spoczywa na Pani obowiązek złożenia zeznania podatkowego (zeznania o nabyciu tytułem spadku), czy też zgłoszenia w związku z omawianym nabyciem prawa do rekompensaty, gdyż przepisy ustawy nie nakładają takiego obowiązku.

Ponadto należy zaznaczyć, że skoro, jak wskazano wyżej opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, podlega jedynie nabycie prawa do rekompensaty za mienie pozostawione poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej, to realizacja prawa do rekompensaty w formie otrzymania przez Panią świadczenia pieniężnego, jako zdarzenie odrębne od nabycia tego prawa nie podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

To oznacza, że i z tego tytułu (tj. z tytułu realizacji prawa otrzymania środków pieniężnych) nie będzie Pani zobowiązana do zapłacenia podatku. A zatem, z tytułu otrzymania świadczenia pieniężnego na Pani również nie będzie spoczywał obowiązek złożenia zeznania podatkowego lub zgłoszenia w zakresie podatku od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ta interpretacja stanowi ocenę Pani stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie – interpretacja indywidualna znak: 0115-KDIT2.4011.36.2023.2.ŁS.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.