Interpretacja indywidualna z dnia 16 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.189.2023.1.AKR

Odpłatne zbycie udziału w nieruchomości w wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 lutego 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 26 lutego 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości w wyniku zniesienia współwłasności.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu 9 maja 2019 r. został sporządzony akt notarialny (Rep. A nr …/2019), na podstawie którego, otrzymała Pani w drodze darowizny od rodziców udział 1/5 w zabudowanej nieruchomości stanowiącej działkę nr …, położonej w …., przy ul. …. Wartość rynkowa nieruchomości została na tamten moment ustalona w kwocie 250 000 zł, w związku z tym Pani część przyjętej darowizny mieściła się w kwocie 50 000 zł. Darowizna od rodziców została opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn (zwolnienie od opodatkowania w obrębie najbliższej rodziny jest również opodatkowaniem). W nieruchomości od kilku lat mieszkał Pani brat (…) z rodziną oraz Pani ojciec (…). Ponieważ razem zajmowali całą nieruchomość, nie było możliwości wydzielenia odrębnej 1/5 z użytku dla Pani celów własnościowych. Po śmierci Pani ojca, tj. w styczniu 2020 r. ustaliła Pani wspólnie z braćmi M. i P., że zniesiecie współwłasność na rzecz brata P. w zamian za spłatę w kwocie 80 000 zł, tj. po 40 000 zł na osobę. Pani brat P. na spłatę Pani i brata M. zaciągnął kredyt bankowy, w związku z czym akt notarialny zawarty w dniu 9 listopada 2022 r. (Rep. A nr …/2020) został nazwany Umową Sprzedaży. Spłatę od brata P. Pani z bratem M. przelewem bankowym otrzymaliście bezpośrednio z banku. Podkreśla Pani, że wartość sprzedaży (zniesienia współwłasności) była niższa niż przyznana w drodze darowizny od Pani rodziców, tj. 40 000 zł a nie 50 000 zł. W związku ze zniesieniem współwłasności nie uzyskała Pani bowiem dodatkowego przysporzenia majątkowego względem nabytej w drodze darowizny od rodziców ułamkowej części we współwłasności. Otrzymała Pani jedynie ekwiwalentną wartość darowizny w formie spłaty od Pani brata.

Pytanie

Czy w związku ze stanem faktycznym opisanym we wniosku dochód z tytułu zbycia nieruchomości/zniesienia współwłasności podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, skoro spłata nie przekraczała wartości udziałów we współwłasności oraz przez wzgląd na to, że było to zbycie/zniesienie współwłasności nieruchomości otrzymanej w drodze darowizny od rodziców, która podlegała już opodatkowaniu - podatkiem od spadku i darowizn?

Pani stanowisko w sprawie

Według Pani, ponowne opodatkowanie 1/5 darowizny (udziału w nieruchomości) podatkiem dochodowym od osób fizycznych w związku z Aktem Notarialnym/Umową Sprzedaży z dnia 9 listopada 2022 r. poprzez zniesienie współwłasności nieruchomości na rzecz Pani brata byłoby podwójnym opodatkowaniem. Zdaniem Pani, to tylko zmiana ekonomiczna tego samego majątku, nieprzekładająca się na Pani sytuację majątkową - pochodzi on wciąż z tej samej darowizny od Pani rodziców, tylko przekształcony w formę pieniężną, którą może już Pani dowolnie dysponować. W Pani ocenie, konieczność uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od zbytej na rzecz Pani brata części nieruchomości jest gorszym traktowaniem osób obdarowanych, które z nieruchomości nie mogły korzystać. Tak jak w Pani przypadku - brat P., po akcie darowizny mógł nadal dysponować nieruchomością (która jak wspomniała Pani na wstępie była niepodzielna) bez dodatkowych kosztów, podczas gdy Pani mieszka w nieruchomości nabytej w drodze kredytu hipotecznego, a po otrzymaniu darowizny/współwłasności w nieruchomości aby móc jej wartością dysponować musiała Pani dokonać zniesienia współwłasności nieruchomości na rzecz brata i musiałaby Pani podlegać dodatkowemu opodatkowaniu (pierwszy raz podatek od spadków i darowizn potem podatek dochodowy od osób fizycznych). Należy według Pani zaznaczyć, że gdyby otrzymała Pani darowiznę od rodziców w formie pieniężnej to byłaby Pani zwolniona od podatku od spadków i darowizn. Tak więc zapłata podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty otrzymanej od brata za przekazanie mu Pani części darowizny/udziału w nieruchomości byłoby ewidentnie gorszym traktowaniem podatnika od podatnika, który otrzymuje darowiznę od rodziców w formie pieniężnej i może nią swobodnie i dowolnie dysponować nie płacąc żadnego podatku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu i rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia.

Przy czym pod pojęciem odpłatnego zbycia należy rozumieć nie tylko sprzedaż, czy zamianę, ale każdą czynność prawną, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości, jej części lub udziału w niej oraz praw majątkowych za odpłatnością, a więc co do zasady również odpłatne zniesienie współwłasności.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie otrzymana przez Panią spłata w wyniku przeprowadzonego w 2022 r. zniesienia współwłasności nieruchomości, w której udział nabyła Pani w 2019 r. w drodze darowizny od rodziców podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy odnieść się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Zgodnie z art. 210 Kodeksu cywilnego:

Stosownie zaś do art. 211 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 212 Kodeksu cywilnego:

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia należy stwierdzić, że zniesienie współwłasności może zatem nastąpić za odpłatnością w formie spłaty na rzecz drugiego współwłaściciela lub nieodpłatnie bez żadnych spłat. Czynność zniesienia współwłasności w świetle prawa cywilnego stanowi formę zbycia, a jeżeli zniesienie współwłasności następuje ze spłatą, wówczas mamy do czynienia z odpłatnym zbyciem udziału w nieruchomości lub prawie, które wyczerpuje dyspozycję przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Bez znaczenia jest bowiem to, czy do odpłatnego zbycia dochodzi w drodze umowy sprzedaży, zamiany, działu spadku czy zniesienia współwłasności. Użyte w powyższym przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych „odpłatne zbycie” oznacza każde przeniesienie prawa własności lub praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Termin „odpłatne zbycie” obejmuje zatem szeroki zakres czynności.

W myśl art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego,

Tym samym określenie „zbycie” odnosi się do wszystkich przypadków przeniesienia własności, nie ogranicza się wyłącznie do sprzedaży czy zamiany, lecz ma zastosowanie do wszystkich czynności prawnych, których skutkiem jest przeniesienie prawa własności do całej rzeczy lub udziału. Pod pojęciem „odpłatnego zbycia” należy rozumieć zatem każde zdarzenie i każdą czynność prawną, w wyniku których dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości lub praw (lub udziału w nich) za wynagrodzeniem, w tym odpłatne zbycie udziału w nieruchomości w drodze zniesienia współwłasności nieruchomości.

Zatem, po stronie dokonującego odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości w wyniku zniesienienia współwłasności nieruchomości powstaje obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego, jeżeli zbycie to nastąpiło przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

W myśl art. 30e ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy,

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy,

Zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy,

W myśl art. 30e ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

Z kolei, jak stanowi art. 30e ust. 5 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 30e ust. 7 ww. ustawy:

Wskazać należy, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

Stosownie do art. 45 ust. 1a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

Mając zatem na uwadze powyższe przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, że zniesienie współwłasności nieruchomości, w wyniku którego przeniosła Pani na brata swój udział w nieruchomości, a w zamian otrzymała od Niego spłatę pieniężną stanowi formę odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości.

Bez znaczenia natomiast pozostaje fakt, że otrzymała Pani spłatę nie większą niż wartość przysługującego Pani udziału w nieruchomości.

W konsekwencji, odpłatne zbycie przez Panią udziału w nieruchomości w wyniku zniesienia współwłasności w 2022 r. stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nastąpiło przed upływem pięciu lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło jego nabycie w drodze umowy darowizny (2019 r.), a uzyskany z tego tytułu dochód podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych według zasad określonych w art. 30e ww. ustawy.

Wobec powyższego, Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Ponadto wskazać należy, że nabycie przez osoby fizyczne w drodze darowizny własności rzeczy znajdujących się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega przepisom ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn. Oznacza to, że skoro nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, to tym samym nabycie to nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednakże przepis art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy nie wyłącza stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości nabytego w darowiźnie, które podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wskazać również należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości Pani stanowiska może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

Ponadto należy wskazać, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. W związku z tym, interpretacje te wywierają skutki prawne jedynie w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Zatem, niniejsza interpretacja indywidualna jest wiążąca dla Pani jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (Pani brata - współwłaściciela nieruchomości).

Końcowo tutejszy Organ wskazuje, że opłata od wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w wysokości 40 zł, stanowiąca część opłaty uiszczonej w łącznej kwocie 80 zł na konto Krajowej Informacji Skarbowej, stanowi nadpłatę i zostanie zwrócona na wskazany we wniosku rachunek bankowy, w terminie określonym w art. 14f § 2a ustawy Ordynacja podatkowa.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).