Interpretacja indywidualna z dnia 16 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.737.2022.2.ALN

Uznanie, że czynności za które Wnioskodawca obciąża lokatora opłatami za media oraz miesięczną opłatą, podlegają opodatkowaniu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług - jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 grudnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, zakresie uznania, że czynności za które obciążają Państwo lokatora opłatami za media oraz miesięczną opłatą, która stanowi iloczyn dobowej stawki za pobyt, liczby dni pobytu oraz procentowego wskaźnika odpłatności i jest uzależniona od dochodu lokatora, nie podlegają opodatkowaniu. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 21 lutego 2023 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego (ostatecznie przedstawionego w uzupełnieniu wniosku)

Gmina (...), dalej zwana „Gminą” jest czynnym podatnikiem VAT. W strukturach Gminy działa jej jednostka budżetowa - Ośrodek Pomocy Społecznej (dalej wanny „OPS”) OPS decyzją Burmistrza (...) otrzymał w trwały zarząd lokale mieszkalne z przeznaczeniem na funkcjonowanie lokali aktywizujących i lokali aktywizujących na zasadach mieszkań chronionych wspieranych. Mieszkania te wpisane są w Program Mieszkaniowy dla (...) na lata 2020-2024, przyjęty Uchwałą Rady Miejskiej (...). Lokale aktywizujące to mieszkania przekazane czasowo w ramach działania nastawionego na aktywizację i usamodzielnianie mieszkańców z zastosowaniem kontraktu socjalnego (na podstawie art. 45 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej – ..... Dz.U. 2021 poz. 2268) zawieranego pomiędzy pracownikiem socjalnym Ośrodka Pomocy Społecznej, a mieszkańcem. Mieszkania te nie są ogólnodostępne na rynku, lecz skierowane do określonej grupy osób, tj. osób bezdomnych, zagrożonych bezdomnością, znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej na wyznaczony czas, niezbędny do zrealizowania założeń kontraktu socjalnego. Lokal zgodnie z regulaminem funkcjonowania lokali aktywizujących przysługuje w pierwszej kolejności osobom bezdomnym i zagrożonym bezdomnością i jest użytkowany na podstawie umowy najmu zawartej pomiędzy lokatorem a Ośrodkiem Pomocy Społecznej. Każda osoba przebywająca w lokalu aktywizującym (zgodnie z regulaminem funkcjonowania lokali aktywizujących wprowadzonym na podstawie Uchwały Rady Miejskiej (...)) ponosi miesięczne opłaty za media proporcjonalnie do faktycznych kosztów zużycia i liczby osób zamieszkałych w lokalu. Dodatkowo osoby, których dochód przekracza kryterium dochodowe (zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej) ponoszą również miesięczną opłatę za pozostałe koszty utrzymania lokalu, która sanowi iloczyn dobowej stawki za pobyt, liczby dni pobytu oraz procentowego wskaźnika odpłatności. OPS jest obciążany za media przez (...) Sp. z o.o. Następnie zgodnie z regulaminem funkcjonowania lokali aktywizujących obciąża lokatora.

Zasady funkcjonowania, przydzielania lokali aktywizujących określa Regulamin funkcjonowania lokali aktywizujących wprowadzony Zarządzeniem Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej, opracowany na podstawie uchwały Rady Miejskiej (...) z dnia (…) Program Mieszkaniowy dla (...) na lata 2020-2024 oraz ustawy o pomocy społecznej.

Podstawą do obciążenia użytkowników lokali aktywizujących miesięczną opłatą, która stanowi iloczyn dobowej stawki za pobyt, liczby dni pobytu oraz procentowego wskaźnika odpłatności i jest uzależniona od dochodu lokatora jest Regulamin funkcjonowania lokali aktywizujących.

Skierowani dotychczas użytkownicy lokalu nie ponosili opłaty z uwagi na niskie dochody.

Podstawą obciążenia użytkowników lokali aktywizujących opłatą za media jest Regulamin funkcjonowania lokali aktywizujących.

Kwestia przydziału lokali aktywizujących oraz wysokość odpłatności została uregulowana w Regulaminie funkcjonowania lokali aktywizujących wprowadzonym Zarządzeniem Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej. Zgodnie z zapisami regulaminu kwalifikacji do lokalu dokonuje się na wniosek osoby zainteresowanej złożony do Dyrektora Ośrodka Pomocy społecznej w (…). Przy kwalifikacji osób do pobytu w lokalu brana jest pod uwagę rekomendacja Społecznej Komisji Mieszkaniowej. Skierowanie do lokalu aktywizującego wydaje Dyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej.

Lokale przyznawane są wyłącznie osobom bezdomnym i zagrożonym bezdomnością, które znajdują się w trudnej sytuacji życiowej, a ich sytuacja osobista i rodzinna uniemożliwia powrót do środowiska.

Podstawą do przyznania lokalu aktywizującego jest Regulamin funkcjonowania lokali aktywizujących. 

Kwalifikacji do lokalu dokonuje się na wniosek osoby zainteresowanej złożony do Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej w (…). Skierowanie do lokalu aktywizującego wydaje Dyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej. Z lokatorem zawierana jest umowa najmu na czas określony. Umowa najmu zawiera czas pobytu oraz wysokość odpłatności ponoszonej przez lokatora. Miesięczną odpłatność ustala się indywidualnie, w zależności od dochodu lokatora, w sposób następujący:

·każda osoba przebywająca w lokalu aktywizującym ponosi miesięczne opłaty:

a)za wodę oraz odprowadzane ścieki - proporcjonalnie do faktycznych kosztów zużycia i liczby osób zamieszkałych w lokalu,

b)za śmieci - zgodnie ze stawką obowiązującą w Gminie Miejskiej (...).

·osoby, których dochód przekracza kryterium dochodowe zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej ponoszą również miesięczną opłatę za pozostałe koszty utrzymania lokalu aktywizującego stanowiącą iloczyn dobowej stawki za pobyt, liczby dnia pobytu oraz procentowego wskaźnika odpłatności.

Z lokatorem zawierana jest umowa najmu na czas określony. Skierowani dotychczas użytkownicy lokalu nie ponosili opłaty z uwagi na niskie dochody, zatem miesięczna opłata nie pokrywa faktycznych kosztów na utrzymanie lokalu. Użytkownicy pokrywają 100% faktycznie poniesionych kosztów za media. Do opłat za media nie jest doliczana marża. Lokale aktywizujące przydzielane użytkownikom wykorzystywane są wyłącznie na ich cele mieszkaniowe. Użytkownik lokalu ponosi opłatę za wodę i odprowadzane ścieki oraz wywóz nieczystości. Użytkownicy lokali aktywizujących mają możliwość swobodnego decydowania o zużyciu mediów w lokalach.

Pytanie

Czy obciążenie lokatora opłatami za media oraz miesięczną opłatą, która stanowi iloczyn dobowej stawki za pobyt, liczby dni pobytu oraz procentowego wskaźnika odpłatności i jest uzależniona od dochodu lokatora stanowi czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Gminy czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Realizując powyższe zadania OPS w pierwszej kolejności działa w oparciu o przepisy ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, realizując zlecone mu zadania statutowe, nie prowadzi działalności w tym zakresie, a zatem nie działa w charakterze podatnika VAT. Mieszkania te nie są ogólnodostępne na rynku, lecz skierowane do określonej grupy osób, tj. osób bezdomnych, zagrożonych bezdomnością, znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej na wyznaczony czas, niezbędny do zrealizowania założeń kontraktu socjalnego. Zadania nałożone na Ośrodek wynikają z przepisów prawa, które określają sposób i zakres ich wykonywania. Ośrodek nie ma możliwości odstąpienia od ich realizacji. Dodatkowo pomoc społeczna adresowana jest do określonej i wąskiej grupy osób. Przemawia to za tym, że prowadzona w tym zakresie, a określona w ustawie działalność Ośrodka Pomocy Społecznej nie ma wypływu na konkurencję. Podkreślić również należy, że zarówno wypełnianie obowiązków społecznych jak i organizacja publicznego systemu opieki społecznej w orzecznictwie TSUE traktowane jest jako wyłączone z działalności gospodarczej (wyrok TSUE z 17 czerwca 1997 r. w sprawie C-70/95). W związku z powyższym, zdaniem Gminy, obciążenie lokatora opłatami za media oraz miesięczną opłatą, która stanowi iloczyn dobowej stawki za pobyt, liczby dni pobytu oraz procentowego wskaźnika odpłatności i jest uzależniona od dochodu lokatora nie stanowi czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Stosowanie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów. To pozwala stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy:

Przepis ten jest źródłem praw i obowiązków podatników w odniesieniu do świadczeń określanych mianem „odsprzedaży” usług. W związku z tym nabycie usług oraz ich późniejsza odsprzedaż (z marżą czy bez) powinny być zawsze traktowane jako dwie odrębne transakcje usługowe.

Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabywa ją we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej. Jest on traktowany najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi.

Dotyczy to sytuacji, w której podatnik kupuje usługę, a następnie odsprzedaje ją w takiej samej formie swojemu kontrahentowi. Przeniesienie kosztów nabycia usługi, o którym mowa wyżej, dotyczy wyłącznie usługi, jaką nabywca nabył w celu odsprzedaży w postaci takiego samego świadczenia, co nie jest tożsame z sytuacją odsprzedaży tej usługi będącej elementem pomocniczym świadczenia głównego, bez którego świadczenie pomocnicze nie ma racji bytu. Zatem konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi za świadczącego, jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Z powyższego wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1 ze zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z powyższych zapisów wynika, że gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy VAT, działa w charakterze podatnika VAT. Jednocześnie jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Gmina posiada w trwałym zarządzie lokale mieszkalne z przeznaczeniem na funkcjonowanie lokali aktywizujących i lokali aktywizujących na zasadach mieszkań chronionych. Lokal jest użytkowany na podstawie umowy najmu zawartej pomiędzy lokatorem a Ośrodkiem Pomocy Społecznej.

Kwestię zawierania umów reguluje ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Zasada swobody umów zapisana jest w art. 353(1) Kodeksu cywilnego:

Strony mogą dowolnie ustalać stosunki cywilnoprawne, jednakże postanowienia umów nie mogą pozostawać w sprzeczności z innymi przepisami prawa, do stosowania których strony są zobowiązane. Umowa najmu jest cywilnoprawną umową, która nakłada zarówno na wynajmującego, jak i najemcę określone przepisami obowiązki.

Jak wynika z art. 659 § 1 Kodeksu cywilnego:

Najem jest więc umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania i pobierania pożytków, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu przez jego najemcę.

Zatem, na gruncie przepisów ustawy VAT najem stanowi świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy VAT i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wskazali Państwo, że Ośrodek Pomocy Społecznej decyzją Burmistrza (...) otrzymał w trwały zarząd lokale mieszkalne z przeznaczeniem na funkcjonowanie lokali aktywizujących i lokali aktywizujących na zasadach mieszkań chronionych wspieranych. Lokal jest użytkowany na podstawie umowy najmu zawartej pomiędzy lokatorem a Ośrodkiem Pomocy Społecznej. Z lokatorem zawierana jest umowa najmu na czas określony. Umowa najmu zawiera czas pobytu oraz wysokość odpłatności ponoszonej przez lokatora. Każda osoba przebywająca w lokalu aktywizującym ponosi miesięczne opłaty za media proporcjonalnie do faktycznych kosztów zużycia i liczby osób zamieszkałych w lokalu. Użytkownicy pokrywają 100% faktycznie poniesionych kosztów za media. Do opłat za media nie jest doliczana marża. Lokale aktywizujące przydzielane użytkownikom wykorzystywane są wyłącznie na ich cele mieszkaniowe. Użytkownik lokalu ponosi opłatę za wodę i odprowadzane ścieki oraz wywóz nieczystości. Użytkownicy lokali aktywizujących mają możliwość swobodnego decydowania o zużyciu mediów w lokalach. Wskazali Państwo, że osoby, których dochód przekracza kryterium dochodowe ponoszą również miesięczną opłatę za pozostałe koszty utrzymania lokalu aktywizującego stanowiącą iloczyn dobowej stawki za pobyt, liczby dni pobytu oraz procentowego wskaźnika odpłatności.

Jednak skierowani dotychczas użytkownicy lokali nie ponosili opłaty z uwagi na niskie dochody.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której występuje skonkretyzowane świadczenie usługi najmu, pomiędzy dwoma określonymi stronami transakcji, dla którego istnieje bezpośredni beneficjent czynności.

Z uwagi na fakt, że pobieracie Państwo od najemców tytułem najmu lokali opłaty takie jak opłaty za wodę, ścieki czy odpady, należy w tym miejscu odnieść się do kompleksowości świadczeń na płaszczyźnie podatku VAT. Zasadniczo na gruncie podatku VAT każde świadczenie powinno być zwykle uznawane za odrębne i niezależne.

Niemniej z utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z dnia 27 września 2012 r. w sprawie C-392/11 Field Fisher Waterhouse LLP, (ECLI:EU:C:2012:597); wyrok z dnia 27 października 2005 r. w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen, (ECLI:EU:C:2005:649);) wynika, że w pewnych okolicznościach formalnie odrębne świadczenia, które mogą być wykonywane oddzielnie, a zatem które mogą oddzielnie prowadzić do opodatkowania lub zwolnienia, należy uważać za jedną transakcję, jeżeli nie są one od siebie niezależne. Jedna transakcja występuje w szczególności wtedy, gdy dwa lub więcej elementów albo dwie lub więcej czynności, dokonane przez podatnika, są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie tylko jedno niepodzielne świadczenie ekonomiczne, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny. Jest tak również w sytuacji, gdy jedno lub więcej świadczeń stanowi świadczenie główne, natomiast inne świadczenie lub świadczenia stanowią jedno lub więcej świadczeń pomocniczych dzielących los podatkowy świadczenia głównego. W szczególności świadczenie należy uznać za pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, jeżeli nie stanowi ono dla klienta celu samego w sobie, lecz służy skorzystaniu w jak najlepszy sposób ze świadczenia głównego usługodawcy.

W tym miejscu należy wskazać, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie C-42/14), kierując się ogólną zasadą wynikającą z art. 1 ust. 2 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którą każde świadczenie należy traktować jako odrębne, rozstrzygnął, że najem nieruchomości i związane z nim: dostawa wody, energii elektrycznej, energii cieplnej oraz wywóz nieczystości, co do zasady należy uważać za odrębne i niezależne świadczenia, które winno się oceniać oddzielnie z punktu widzenia podatku od wartości dodanej, chyba, że elementy transakcji, które obejmują również ekonomiczne przesłanki zawarcia umowy, są ze sobą tak ściśle związane, iż tworzą obiektywnie tylko jedno niepodzielne świadczenie ekonomiczne, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny.

Zatem, przy podatkowej kwalifikacji świadczeń polegających na dostawie towarów i świadczeniu usług związanych z usługą najmu nieruchomości w każdym przypadku należy uwzględniać rzeczywisty przebieg transakcji.

Co do zasady, towarzyszące najmowi nieruchomości dostawy towarów i usług, np. wody, energii elektrycznej i cieplnej, odprowadzanie ścieków, powinny być uważane za odrębne świadczenia, jeżeli najemca ma możliwość wyboru sposobu korzystania z nich (tj. danych towarów i usług) poprzez decydowanie o wielkości ich zużycia. Sytuacja taka występuje w szczególności w przypadku odrębnego rozliczania zużycia tych mediów w oparciu o wskazania liczników lub podliczników. Taką samą zasadę należy również przyjąć w przypadku, gdy umowa przewiduje odrębne rozliczanie mediów, a wysokość opłaty z tego tytułu ustalana jest w umowie na podstawie kryteriów innych niż opomiarowanie wg liczników, uwzględniających zużycie tych mediów przez najemcę. Takimi innymi kryteriami mogą być przykładowo liczba osób korzystających z nieruchomości czy też powierzchnia nieruchomości. Ponadto, jeżeli przesłanki ekonomiczne zawarcia umowy będą wskazywały, że faktyczne wydzielenie i oddzielne rozliczenie mediów obiektywnie odzwierciedla zużycie mediów, to świadczenia te powinny być traktowane odrębnie (przykładowo rozdzielenie kosztów mediów na poszczególnych najemców na podstawie wskazań jednego licznika według przyjętych w umowie obiektywnych kryteriów podziału.

Natomiast w przypadku gdy wyodrębnienie wskazanych powyżej mediów miałoby charakter sztuczny, świadczenia takie należy traktować jako jedną usługę najmu. Sytuacja taka będzie miała miejsce przykładowo w przypadku wynajmu lokali biurowych pod klucz gotowych do użytku wraz z dostawą mediów lub w przypadku krótkotrwałego najmu nieruchomości w celach wakacyjnych lub zawodowych, jeżeli świadczenia takie są wykonywane na rzecz najemcy bez możliwości oddzielenia mediów. W takiej bowiem sytuacji na płaszczyźnie ekonomicznej świadczenia te stanowią jedną całość. Wówczas też pobierana jest stała kwota wynagrodzenia za najem bez względu na ilość zużycia mediów (innymi słowy bez uwzględnienia kryterium zużycia mediów). Okoliczności te wskazują, że celem zawarcia takiej umowy było wynajęcie lokalu gotowego do użytku wraz z odpowiednimi mediami.

Zaznacza się, że okoliczności faktyczne, które były przedmiotem wyroku TSUE w sprawie C- 42/14 dotyczyły przypadku, w którym wskazane powyżej dostawy towarów i świadczenie usług były refakturowane, tj. wynajmujący przenosił na najemcę poniesione koszty z tytułu nabycia tych towarów i usług od podmiotów trzecich bez doliczania marży. Należy zatem uznać, że ustalone przez TSUE i wskazane powyżej zasady kwalifikacji świadczeń w ramach umowy najmu nieruchomości mają zastosowanie wyłącznie w przypadku, jeżeli wynajmujący dokonuje na rzecz najemcy refakturowania (przeniesienia) dokładnego kosztu towaru lub usługi, jakim został obciążony przez podmiot trzeci, faktycznie zapewniający świadczenie najemcy.

Ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku niektórych czynności. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy:

W oparciu o powołany wyżej przepis, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług korzysta wyłącznie świadczenie usług wynajmu nieruchomości o charakterze mieszkalnym na cele mieszkaniowe. Zastosowanie zwolnienia jest uzależnione od spełnienia przesłanek:

·świadczenie usługi na własny rachunek,

·charakter mieszkalny nieruchomości,

·mieszkaniowy cel najmu lub dzierżawy.

Podatnik może korzystać ze zwolnienia od podatku, gdy wystąpią wszystkie ww. warunki Brak któregokolwiek z powyższych elementów nie pozwala na zastosowanie zwolnienia i w konsekwencji następuje opodatkowanie świadczonej usługi.

Wobec powyższego, zwolnione od podatku od towarów i usług są usługi w zakresie wynajmowania i wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek na cele mieszkaniowe.

W ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2519 ze zm.) w rozdziale 3a – „Gospodarowanie odpadami komunalnymi przez gminę” art. 6c pkt 1 i pkt 2 ww. ustawy – wskazano, że:

W myśl art. 6h ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

Stosownie do art. 6l ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

Na podstawie art. 6m ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

Art. 6o ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

W świetle art. 6q ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

Przepis art. 6r ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach stwierdza, że:

Jak stanowi art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ilekroć w ustawie jest mowa o:

W świetle przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, obowiązek uiszczania opłat za wywóz śmieci ciąży na właścicielu nieruchomości lub innych podmiotach władających nieruchomością. Zatem zarówno wynajmujący, jak i najemca nie mają możliwości dokonania wyboru świadczeniodawcy tych usług. Zobowiązanie do uiszczenia opłat z tytułu wywozu śmieci ciąży na właścicielu nieruchomości i nie może być w drodze umowy przeniesione na najemcę ze skutkiem zwalniającym wynajmującego z obowiązku jej zapłaty. Opłata ta stanowi zatem nieodłączny element usługi najmu i powinna być traktowana jako jedno świadczenie z najmem, o ile wynajmujący decyduje się na „przeniesienie" jej kosztu na najemcę. W takim przypadku przedmiotem świadczenia na rzecz najemców jest usługa główna, tj. najem nieruchomości, a koszty dodatkowe z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, stanowią elementy rachunku kosztów zmierzające do ustalenia kwoty odpłatności za usługę najmu, bowiem z ekonomicznego punktu widzenia dopełniają świadczenie zasadnicze i nie należy ich sztucznie oddzielać od tego świadczenia.

Wskazali Państwo, że dotychczas skierowani użytkownicy lokalu nie ponosili opłaty miesięcznej, która sanowi iloczyn dobowej stawki za pobyt, liczby dni pobytu oraz procentowego wskaźnika odpłatności, z uwagi na niskie dochody. Jednakże Ci najemcy ponosili koszt opłaty za gospodarowanie odpadami. Jak wskazałem, każda czynność wykonana przez podatnika, której efektem jest świadczenie na rzecz drugiego podmiotu, jest w podatku od towarów i usług traktowana jako świadczenie usługi, bowiem usługą jest każde świadczenie wykonane przez podatników w ramach działalności, które nie jest dostawą towarów. Czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna.

Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

Strony stosunku cywilnoprawnego mogą, w ramach swobody w kształtowaniu łączących je stosunków zobowiązaniowych, zawrzeć w umowie postanowienie, co do zwrotu należności z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami. Jeżeli jednak koszt opłaty za gospodarowanie odpadami jest „przerzucany” na użytkownika lokalu (najemcę), wówczas koszt ten (opłata) stanowi nieodłączny element świadczenia wykonywanego przez Państwa na rzecz użytkownika nieruchomości (element cenotwórczy). Natomiast obowiązek korzystającego w stosunku do tego właściciela stanowi zobowiązanie cywilnoprawne, uregulowane w zawartej umowie, a więc zwrot opłaty za gospodarowanie odpadami należy traktować jako należność otrzymaną z tytułu odpłatnego świadczenia usługi najmu.

Obciążacie Państwo najemców kwotami opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Powinniście Państwo potraktować te opłaty jako element kalkulacyjny usługi najmu. Koszty związane z wywozem nieczystości pozostają bowiem w bezpośrednim związku z przedmiotem umowy najmu, stanowiąc część świadczonej usługi zasadniczej, a tym samym stanowią zapłatę, w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, z tytułu świadczenia usług najmu.

Wobec tego, pobierając od najemców ww. opłaty powinniście Państwo zastosować wobec nich zwolnienie od podatku - na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy – właściwe dla usługi zasadniczej, jaką jest usługa najmu lokali o charakterze mieszkalnym, na własny rachunek wyłącznie na cele mieszkaniowe.

Poza tym, każdy użytkownik lokalu ponosi opłatę za dostawę wody i odprowadzane ścieki. Użytkownicy lokali mają możliwość swobodnego decydowania o zużyciu mediów w lokalach. Tym samym na gruncie podatku od towarów i usług towarzyszące usłudze najmu lokali dostawy towarów i świadczenia usług uznać należy za odrębne i niezależne od samej czynności najmu, nie tworzą one bowiem obiektywnie jednego, niepodzielnego świadczenia, tj. nie stanowią kompleksowej usługi najmu lokali.

W konsekwencji, przeniesienie przez Państwa kosztów „mediów", czyli opłaty za dostawę wodę i odprowadzanie ścieków na najemców powinno być traktowane tak, jakbyście świadczyli Państwo te czynności na rzecz najemców i należy je opodatkować stawkami właściwymi dla tych „mediów".

Tym samym Państwa stanowisko uznałem za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).