Interpretacja indywidualna z dnia 14 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.964.2022.1.JS

Sprzedaż nieruchomości, po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych przedstawionego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych - jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 grudnia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 27 grudnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Nieruchomość – mieszkanie w marcu 2000 r. najpierw nabył Pani mąż (będący wtedy stanu wolnego) – w spółdzielni przysługiwało mu jako spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego.

W czerwcu 2003 r. zawarła Pani z mężem związek małżeński. W małżeństwie obowiązywała wspólność ustawowa i z majątku wspólnego finansowała Pani z mężem rozliczenia kosztów nabycia prawa własności lokalu – mieszkania ze spółdzielnią mieszkaniową. Była Pani zobowiązana wraz z małżonkiem do zapłaty na rzecz spółdzielni mieszkaniowej kwoty należności z tytułu uzupełnienia wkładu mieszkaniowego.

Przedstawiciel spółdzielni mieszkaniowej oświadczył, że zarząd tej spółdzielni podjął na podstawie ustawy uchwałę w sprawie ustanowienia mieszkania jako odrębnej własności lokalu. Zostały spełnione wszystkie warunki ustaw, wobec czego nie było przeszkód prawnych do przeniesienia własności lokalu mieszkalnego oraz przynależnego udziału w nieruchomości wspólnej.

W marcu 2009 r. przed notariuszem w kancelarii odbyło się podpisanie aktu notarialnego – w obecności notariusza, pełnomocnika spółdzielni mieszkaniowej, byłego męża i Pani – o ustanowienie odrębnej własności lokalu i umowa przeniesienia własności.

Ustanowiono mieszkanie jako odrębną własność lokalu mieszkalnego i przeniesiono na rzecz Pani i Pani małżonka własność tego lokalu mieszkalnego wraz z udziałem we własności nieruchomości wspólnej, objętej księgą wieczystą. Pani wraz z małżonkiem oświadczyliście, że przeniesienie przyjęliście do obowiązującej w Waszym małżeństwie wspólności ustawowej.

W styczniu 2013 r. rozwiodła się Pani z małżonkiem. Sąd wydał wyrok rozwiązujący przez rozwód Państwa małżeństwo.

W październiku 2022 r. odbyła się sprawa w sądzie o podział majątku. Sąd wydał postanowienie o dokonaniu podziału majątku. Przyznał Pani prawo własności lokalu mieszkalnego – mieszkania wraz z prawami przynależnymi, stanowiącego odrębną nieruchomość.

Zasądził również, że w ciągu 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się postanowienia musi Pani spłacić byłego męża połową kwoty od wartości mieszkania.

W grudniu 2022 r. sprzedała Pani mieszkanie, bo musi Pani spłacić byłego męża.

Pytanie

Czy sprzedaż nieruchomości podlega opodatkowaniu i czy musi Pani składać zeznanie podatkowe PIT-39 do Urzędu Skarbowego?

Pani stanowisko

Pani zdaniem, nie ma Pani obowiązku składać zeznania PIT-39 i rozliczać się przed urzędem skarbowym ze sprzedaży nieruchomości, ponieważ nieruchomość – mieszkanie zostało nabyte 23 marca 2009 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Wobec powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym dla określenia skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości istotne jest ustalenie daty jej nabycia.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1208 ze zm.):

Przez umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia zobowiązuje się oddać członkowi lokal mieszkalny do używania, a członek zobowiązuje się wnieść wkład mieszkaniowy oraz uiszczać opłaty określone w ustawie i w statucie spółdzielni.

W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może być ustanowione w budynku stanowiącym własność lub współwłasność spółdzielni.

Zgodnie z art. 9 ust. 3 powołanej ustawy:

Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji.

W myśl art. 9 ust. 4 tej ustawy:

Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego powstaje z chwilą zawarcia między członkiem a spółdzielnią umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. Umowa powinna być zawarta pod rygorem nieważności w formie pisemnej.

Zgodnie z art. 9 ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych:

Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może należeć do jednej osoby albo do małżonków.

Do ochrony spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności (art. 9 ust. 6 ww. ustawy).

Stosownie natomiast do art. 12 ust. 1 ww. ustawy:

1. na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:

1)spłaty przypadającej na ten lokal części zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego spółdzielni wraz z odsetkami, a jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków - spłaty przypadającej na ten lokal części umorzenia kredytu w kwocie podlegającej odprowadzeniu przez spółdzielnię do budżetu państwa,

2)spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1.

 Z powyższego przepisu wynika, że po spełnieniu określonych warunków, na rzecz osoby, której przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu spółdzielnia ma obowiązek przenieść własność lokalu na rzecz członka spółdzielni. Nabycie prawa własności następuje zatem dopiero z chwilą zawarcia umowy przenoszącej własność.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Pani małżonek w marcu 2000 r., przed zawarciem związku małżeńskiego, nabył spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. Następnie w 2003 r. zawarli Państwo związek małżeński. Kolejno w 2009 r. zawarła Pani wraz z małżonkiem umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia jego na rzecz Pani i Pani małżonka do wspólności majątkowej małżeńskiej.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że dopiero zawarcie w 2009 r. umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienie jego własności na rzecz małżonków stanowi nabycie przez małżonków prawa własności do tego lokalu. Zatem podkreślić należy, że nabycie prawa własności ww. lokalu mieszkalnego przez małżonków nastąpiło w 2009 r.

Zgodnie zaś z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Należy wskazać, że stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.). Stosownie do art. 31 § 1 przywołanej ustawy:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.

Co do zasady wspólność majątkowa trwa tak długo jak małżeństwo. Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 wskazanej ustawy) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 ww. ustawy).

W przypadku zatem sprzedaży nieruchomości przez małżonka, któremu nieruchomość ta przyznana została w wyniku podziału majątku wspólnego, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych takiej transakcji ma data nabycia nieruchomości do majątku wspólnego małżonków.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz obowiązujące przepisy prawa, stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie nabycie przez Panią nieruchomości, której dotyczy wniosek, nastąpiło w 2009 r., kiedy to nieruchomość ta została nabyta do majątku wspólnego małżonków. Zatem sprzedaż nieruchomości, dokonana przez Panią w 2022 r. po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nie stanowi dla Pani źródła przychodu, w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ zbycie to nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca 2009 r., w którym nastąpiło nabycie. W związku z powyższym, nie powstanie u Pani obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu dokonanej sprzedaży ww. nieruchomości. Tym samym nie musi Pani składać formularza PIT-39.

Informacje dodatkowe

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).