Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 13 lutego 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.488.2022.2.JK
Opodatkowania dofinansowania od NCBiR.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie:
-niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług otrzymanego od NCBR dofinansowania niezależnie od fazy realizacji Projektu – jest nieprawidłowe,
-dokumentowania przez Lidera konsorcjum przekazanych środków z NCBR – jest nieprawidłowe,
-braku prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi w związku z realizacją Projektu – jest nieprawidłowe,
-niepodlegajnia opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług rozliczenia dokonanego pomiędzy konsorcjantami – jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
8 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie:
-niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług otrzymanego od NCBR dofinansowania niezależnie od fazy realizacji Projektu,
-dokumentowania przez Lidera konsorcjum przekazanych środków z NCBR,
-braku prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi w związku z realizacją Projektu, oraz
-nie podlegajnia opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług rozliczenia dokonanego pomiędzy konsorcjantami.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 stycznia 2023 r. (wpływ 11 stycznia 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Sieć (...) (dalej: „Instytut” lub „Lider”) jest jednostką organizacyjną działającą w ramach A, na podstawie ustawy z 21 lutego 2019 r. o A (Dz. U. z 2020 r.). Instytut jest podmiotem posiadającym osobowość prawną, wpisanym do Krajowego Rejestru Sądowego w rejestrze przedsiębiorców. Nadzór nad działalnością Instytutu sprawuje Prezes A. Instytut jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT.
Instytut jest multidyscyplinarną jednostką naukowo-badawczą o międzynarodowej skali działania, dostarczającą atrakcyjne, kompletne i konkurencyjne rozwiązania biznesowe w obszarach automatyki, chemii, biomedycyny, teleinformatyki, materiałów oraz zaawansowanego wytwarzania.
Zgodnie z (...), Prezes A wyznacza instytuty do:
1)realizacji wspólnych projektów badawczych i innych zadań;
2)współpracy z Centrum (...) przy realizacji projektów badawczych i innych zadań.
Ponadto, Instytut może zawierać z uczelniami umowy o współpracy, w szczególności w zakresie prowadzenia badań naukowych, prac rozwojowych i komercjalizacji, a także kształcenia kadr. Instytut realizuje projekty badawcze wraz z innymi instytutami badawczymi i otrzymuje dofinansowanie na ich realizację.
W związku z powyższym, Instytut podpisał z Politechniką (...)(dalej Politechnika jako „Partner”; łącznie z Instytutem zwani jako „Wnioskodawcy”) umowę konsorcjum (dalej: „Umowa konsorcjum” lub „Konsorcjum”), w ramach której został on Liderem Konsorcjum. Celem Konsorcjum jest przygotowanie i złożenie wniosku o dofinansowanie projektu pt. „(...)” – dalej: „Projekt”. Projekt zrealizowany ma być w ramach (...) prowadzonego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (dalej: „NCBR”).
W przypadku zakwalifikowania Projektu do finansowania i podpisania umowy o dofinansowanie, dalszym celem Konsorcjum będzie wspólna realizacja Projektu przez Wnioskodawców na zasadach określonych w Umowie konsorcjum.
Obie strony oświadczyły, że dysponują niezbędną wiedzą i doświadczeniem oraz potencjałem technicznym i ekonomicznym i będą współpracować w celu osiągnięcia celu Projektu. Członkowie Konsorcjum zobowiązują się do wykorzystania przyznanych środków finansowych wyłącznie na realizację zadań wskazanych we wniosku o dofinansowanie oraz, że nie będą sobie nawzajem zlecać realizacji usług, dostaw lub robót budowlanych związanych z realizacją Projektu.
W wyniku realizacji Projektu, uprawniony – Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dalej: „UOKiK” lub „Uprawniony”), otrzyma innowacyjny system wyszukujący i raportujący produkty, co do których istnieją wątpliwości dotyczące ich jakości, ze szczególnym uwzględnieniem przypadków praktyk Dual Quality stosowanych przez przedsiębiorców, na podstawie analizy opinii konsumenckich umieszczonych w Internecie. Wyniki Projektu pozwolą również ocenić czy w poszczególnych krajach istnieją różnice jakościowe produktów oraz umożliwią monitorowanie sytuacji w Polsce i UE w tym zakresie.
Finansowanie projektu ze środków NCBR podzielone jest na III fazy, przy czym:
· uprawnienie do uzyskania dofinansowania na realizację II fazy Projektu jest uzależnione od uzyskania pozytywnego wyniku w ramach selekcji po weryfikacji fazy I Projektu. W przypadku uzyskania wyniku negatywnego w ramach selekcji fazy I Projektu, uprawnienie do dofinansowania fazy II i fazy III Projektu wygasa;
· uprawnienie do uzyskania dofinansowania na realizację III fazy Projektu jest uzależnione od uzyskania pozytywnego wyniku w ramach selekcji po weryfikacji fazy II Projektu. W przypadku uzyskania wyniku negatywnego w ramach selekcji fazy II Projektu, uprawnienie do dofinansowania fazy III Projektu wygasa.
Stosownie do § 4 ust. 4 Umowy o dofinansowanie projektu (dalej: „Umowa o dofinansowanie”), prawa majątkowe do przedmiotów, prawa własności przemysłowej (w rozumieniu ustawy z 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej), przedmiotów prawa autorskiego (w rozumieniu ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych), oraz innych rezultatów realizacji Projektu niepodlegających takiej ochronie (dalej również łącznie jako „PWI”), przysługują Uprawnionemu, niezależnie po której fazie zakończyła się realizacja Projektu.
Ponadto, stosownie do § 4 ust. 5 Umowy o dofinansowanie, w ramach otrzymanego dofinansowania Lider konsorcjum oraz konsorcjanci, przenoszą na Uprawnionego autorskie prawa majątkowe do wyników Projektu stanowiących utwór w rozumieniu ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej jako „Elementy Autorskie”), w zakresie pól eksploatacji znanych w chwili zawarcia Umowy, w tym wymienionych w art. 50 i 74 ust. 4 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, bez ograniczeń co do terytorium, czasu i liczby egzemplarzy, a w szczególności:
1)dowolnego utrwalania lub zwielokrotniania każdą techniką, trwale i czasowo, tworzenia nowych egzemplarzy (kopii), niezależnie od zakresu, formy i sposobu (środków) wykonania oraz przeznaczenia danego zwielokrotnienia, w tym wprowadzenia do pamięci komputera i dowolnych form przetwarzania w pamięci komputera;
2)rozpowszechniania oryginałów lub kopii, niezależnie od zakresu, formy, sposobu (środków) i celu rozpowszechnienia, w tym obrotu, najmu, użyczenia i oddawania do używania (odpłatnie lub nieodpłatnie) na innej podstawie oraz dowolnych form publicznego udostępniania, w tym w sieci Internet oraz w drodze dowolnych form przekazu i transmisji bezprzewodowej;
3)w odniesieniu do programów komputerowych – wprowadzania do pamięci komputera i serwerów sieci komputerowych, dokonywania dowolnych zmian w programie komputerowym (w tym tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu), niezależnie od zakresu, formy, sposobu (środków) ich dokonania oraz ich przeznaczenia;
4)wprowadzania do obrotu;
5)publicznego wykonania i odtwarzania, wystawienia, wyświetlania lub nadawania z pomocą każdego środka przekazu.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych nastąpi z chwilą przekazania przez Wnioskodawców, w całości lub w części, wyników Projektu zawierających Elementy Autorskie, najpóźniej w dniu dokonania pozytywnej oceny merytorycznej Raportu końcowego, o którym mowa w § 9 ust. 1 pkt 3 Umowy o dofinansowanie.
Z chwilą przeniesienia autorskich praw majątkowych do wyników Projektu zawierających elementy Autorskie, na Uprawnionego przechodzi własność nośnika, na którym wyniki utrwalono (§ 4 ust. 8 Umowy o dofinansowanie).
Zgodnie z § 4 ust. 19 Umowy o dofinansowanie, Wnioskodawcy, po uzgodnieniu z Uprawnionym, mają prawo do wykorzystania wyników prac będących rezultatem realizacji Projektu do celów dydaktycznych lub publikacji naukowych, z uwzględnieniem obowiązku Uprawnionego do zastosowania w praktyce rozwiązania będącego wynikiem Projektu. Uprawniony zastrzega sobie prawo do uprzedniej akceptacji i ewentualnego wyłączenia z możliwości upowszechnienia części treści przeznaczonych przez Lidera konsorcjum oraz konsorcjantów do publikacji.
Stosownie natomiast do § 4 ust. 20 Umowy o dofinansowanie, Liderowi konsorcjum oraz konsorcjantom może zostać udzielona licencja na korzystanie z PWI na mocy odrębnej umowy zawartej pomiędzy Uprawnionym a Wnioskodawcami. Ustalenie rodzaju i zakresu licencji, o której mowa w zdaniu poprzedzającym, nastąpi z uwzględnieniem interesu Skarbu Państwa.
Doprecyzowanie opisu sprawy
W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że Politechnika (...) obecnie jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny co uwidocznione jest również w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 pkt 2 UPTU (biała lista).
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Na jakich zasadach Państwo (Sieć (...)– Zainteresowany będący stroną postępowania) współpracują/będą współpracować z partnerem konsorcjum, tj. z Politechniką (...) przy realizacji Projektu pt. „(...)”? Należy wyjaśnić jakie konkretnie czynności każdy z Partnerów jest/będzie zobowiązany wykonać w ramach realizacji projektu i na rzecz Partnera.
udzielono odpowiedzi:
Aby dokładnie wyjaśnić jakie będą role poszczególnych podmiotów w ramach konsorcjum odnieść się należy do wniosku o dofinansowanie.
Zgodnie z częścią IV wniosku (Opis prac badawczo-rozwojowych), w pkt 1 tej części wskazano metodologię realizacji projektu. W celu dalszej analizy Instytut oznaczany jest jako PIT, natomiast Partner jako PUT. Tak więc:
Projekt (...) w oryginalny sposób zintegruje metody sztucznej inteligencji, w szczególności przetwarzania języka naturalnego i uczenia maszynowego, analizy danych oraz towaroznawstwa, co świadczy o jego interdyscyplinarności. Głównym wyzwaniem badawczym podejmowanym w projekcie jest opracowanie takich metod i narzędzi sztucznej inteligencji, które będą w stanie zrozumieć treść i wydźwięk opinii zamieszczonych w Internecie, i na ich podstawie zidentyfikować produkty mogące charakteryzować się podwójną jakością Dual Quality.
Zagadnienia badawcze:
Faza 1:
1.Ujednoznacznianie informacji o produktach pochodzących z różnych źródeł;
2.Opracowanie metody wyjaśnialnej analizy wydźwięku opinii uwzględniającej aspekty podwójnej jakości;
3.Opracowanie metody wykrywania opinii napisanych przez boty;
4.Budowa bazy anotowanych opinii.
Faza 2:
1.Rozszerzenie metod opracowanych w fazie I na nagrania;
2.Rozszerzenie opracowanych modeli na nowe języki;
3.Stworzenie bazy laboratoriów;
4.Rozszerzenie bazy anotowanych opinii o nowe produkty z nowych kategorii produktowych.
Faza 3:
1.Optymalizacja metod opracowanych we wcześniejszych fazach, w tym dostrajanie hiperparametrów;
2.Rozszerzenie funkcjonalności o nowe języki obce;
3.Opracowanie metody przypisywania laboratoriów do produktów.
W Fazie I i II prace rozwojowe po stronie PIT będą się koncentrować, po pierwsze, na pozyskiwaniu zbiorów danych opinii z Internetu, a prace rozwojowe PUT na wysokojakościowej anotacji tych danych z udziałem lingwistów w celu utworzenia korpusów na potrzeby trenowania metod (...). Następnie zespół z PUT będzie opracowywać metody uczenia maszynowego, w tym ekstrakcji i klasyfikacji opinii w ramach badań przemysłowych, a PIT w ramach prac rozwojowych integrować wyniki tych badań do postaci prototypu systemu informatycznego (Proof-of-concept). Faza III będzie poświęcona na rozszerzenie funkcjonalności systemu i optymalizację metod opracowanych w poprzednich fazach.
W zakresie uczenia maszynowego i analizy danych wykorzystana zostanie metodyka (...), która wykorzystuje „pętlę danych i uczenia się” pomiędzy zadaniami dotyczącymi przygotowania i etykietowania danych, a zadaniami dotyczącymi budowy modeli uczenia maszynowego. Pozwoli to na zastosowanie metod aktywnego uczenia, w których model uczenia maszynowego prosi eksperta o oznaczenie konkretnych, dotychczas nieoznaczonych przykładów, które w danym momencie będą najbardziej informatywne dla modelu. Takie podejście pozwoli na optymalizację wysiłku ekspertów i jednocześnie na uzyskanie lepszego modelu niższym kosztem.
Każdy zanotowany zbiór danych będzie a priori dzielony na zbiór uczący (90% danych) i zbiór testowy (10% danych) przy zachowaniu w podzbiorach takiego samego rozkładu klas jak w całym zbiorze. Zbiór testowy będzie wykorzystywany do ostatecznej oceny nauczonych modeli i opracowanego systemu, w szczególności do wyznaczania wartości parametrów kamieni milowych. Dla zbiorów zbalansowanych przewiduje się wykorzystanie trafności klasyfikacji (ang. accuracy), rozumianej jako stosunek poprawnie zaklasyfikowanych przykładów do wszystkich przykładów w zbiorze testowym, natomiast dla zbiorów niezbalansowanych miary (...).
W celu uzyskania zbiorów danych wysokiej jakości do anotacji danych przewiduje się zatrudnienie lingwistów i wykorzystanie specjalizowanych narzędzi do anotacji danych podobnych do (...) czy (...). Nadzorowane zbiory danych przygotowane przez lingwistów będą wersjonowane przy użyciu systemów typu (...), a wyniki eksperymentów przechowywane w sposób systematyczny na platformie (...). Realizacja projektu w zakresie wytworzenia wymaganych funkcjonalności oparta będzie o zwinne metodyki zarządzania bazujące na manifeście (...). Zastosowanie metodyk zwinnych pozwala na regularne testowanie budowanego rozwiązania, co znacząco ułatwia zarządzanie zmianą i ciągłe usprawnianie rozwiązań. Metodyka (...) doskonale sprawdza się podczas realizowania projektów informatycznych. Główną zaletą tej metodyki są regularne (zazwyczaj dwutygodniowe) przedziały czasowe (tzw. Sprint), w których wytwarzane są funkcjonalności lub kompletne (możliwe do przetestowania) elementy funkcjonalności. Po wspomnianym okresie, dana funkcjonalność poddawana jest weryfikacji i jeśli nie zostaną wykryte błędy, może zostać udostępniona wszystkim partnerom w projekcie. W ramach prac informatycznych tworzone będą także testy automatyczne, których zadaniem jest weryfikacja jakości i spójności nowo wdrażanej funkcjonalności. Takie podejście pozwala na upewnienie się, że każde kolejne wydanie systemu nie spowodowało zmian w sposobie działania gotowych wcześniej funkcjonalności, unikając przy tym kosztownych, manualnych testów regresyjnych. Rozwiązanie, w którym od początku jest możliwość testowania poszczególnych elementów systemu, a nie w którym oddawany jest gotowy produkt, pozwala na lepsze jego dopasowanie do wymagań użytkowników.
Wymagane funkcjonalności systemu budowane będą w oparciu o rozwiązania chmurowe. Wykonawca w oparciu o zasoby własne stworzy chmurę prywatną, pozwalającą na realizację prac projektowych z zachowaniem pełnego bezpieczeństwa i nieograniczonego dostępu.
Szczegółowe informacje o osobach, finansowaniu, zaangażowaniu materiałowym oraz czasowym wskazane zostały we wniosku o dofinansowanie.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Na jakich zasadach Państwo (Sieć (...) – Zainteresowany będący stroną postępowania) współpracują/będą współpracować z partnerami konsorcjum, tj. z Politechniką (...)
przy realizacji Projektu pt. „(...)”? Należy wyjaśnić jakie konkretnie czynności każdy z Partnerów jest/będzie zobowiązany wykonać i na rzecz którego Partnera.
udzielono odpowiedzi:
(…) strony nie będą sobie nawzajem zlecać realizacji usług, dostaw lub robót budowlanych związanych z realizacją Projektu.
Oznacza to, że strony nie będą na siebie wystawiać faktur, ponieważ nie będą oni odbiorcami wykonywanych usług. (…)
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Kto dokonuje podziału środków pomiędzy członkami konsorcjum i na jakich zasadach ten podział jest/będzie dokonywany?
udzielono odpowiedzi:
Zgodnie z § 9 ust. 1 Umowy konsorcjum, Lider konsorcjum, po otrzymaniu środków finansowych z NCBR na realizację Projektu, niezwłocznie, nie później niż w ciągu 7 dni od otrzymania środków, przekazuje je Partnerom, zgodnie z postanowieniami Umowy o dofinansowanie.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Na czyją rzecz
a.Państwo
b.Politechnika (...)
realizuje/będzie realizować przypisane w ramach Projektu zadania/czynności?
udzielono odpowiedzi:
Wszystkie czynności w ramach Projektu realizowane są na rzecz uprawionego – UOKiK. To on otrzyma innowacyjny system wyszukujący i raportujący produkty, co do których istnieją wątpliwości dotyczące ich jakości, ze szczególnym uwzględnieniem przypadków praktyk Dual Quality stosowanych przez przedsiębiorców, na podstawie analizy opinii konsumenckich, umieszczonych w Internecie. Wyniki Projektu pozwolą również ocenić, czy w poszczególnych krajach istnieją różnice jakościowe produktów oraz umożliwią monitorowanie sytuacji w Polsce i UE w tym zakresie.
Stosownie do § 4 ust. 4 Umowy o dofinansowanie projektu, prawa majątkowe do przedmiotów, prawa własności przemysłowej (w rozumieniu ustawy z 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej), przedmiotów prawa autorskiego (w rozumieniu ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych), oraz innych rezultatów realizacji Projektu niepodlegających takiej ochronie (dalej również łącznie jako „PWI”), przysługują Uprawnionemu, niezależnie po której fazie zakończyła się realizacja Projektu.
Ponadto, stosownie do § 4 ust. 5 Umowy o dofinansowanie, w ramach otrzymanego dofinansowania Lider konsorcjum oraz konsorcjanci, przenoszą na Uprawnionego autorskie prawa majątkowe do wyników Projektu stanowiących utwór w rozumieniu ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej jako „Elementy Autorskie”), w zakresie pól eksploatacji znanych w chwili zawarcia Umowy, w tym wymienionych w art. 50 i 74 ust. 4 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, bez ograniczeń co do terytorium, czasu i liczby egzemplarzy, a w szczególności:
1)dowolnego utrwalania lub zwielokrotniania każdą techniką, trwale i czasowo, tworzenia nowych egzemplarzy (kopii), niezależnie od zakresu, formy i sposobu (środków) wykonania oraz przeznaczenia danego zwielokrotnienia, w tym wprowadzenia do pamięci komputera i dowolnych form przetwarzania w pamięci komputera;
2)rozpowszechniania oryginałów lub kopii, niezależnie od zakresu, formy, sposobu (środków) i celu rozpowszechnienia, w tym obrotu, najmu, użyczenia i oddawania do używania (odpłatnie lub nieodpłatnie) na innej podstawie oraz dowolnych form publicznego udostępniania, w tym w sieci Internet oraz w drodze dowolnych form przekazu i transmisji bezprzewodowej;
3)w odniesieniu do programów komputerowych – wprowadzania do pamięci komputera i serwerów sieci komputerowych, dokonywania dowolnych zmian w programie komputerowym (w tym tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu), niezależnie od zakresu, formy, sposobu (środków) ich dokonania oraz ich przeznaczenia;
4)wprowadzania do obrotu;
5)publicznego wykonania i odtwarzania, wystawienia, wyświetlania lub nadawania z pomocą każdego środka przekazu.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych nastąpi z chwilą przekazania przez Wnioskodawców, w całości lub w części, wyników Projektu zawierających Elementy Autorskie, najpóźniej w dniu dokonania pozytywnej oceny merytorycznej Raportu końcowego, o którym mowa w § 9 ust. 1 ust. 3 Umowy o dofinansowanie.
Z chwilą przeniesienia autorskich praw majątkowych do wyników Projektu zawierających elementy Autorskie, na Uprawnionego przechodzi własność nośnika, na którym wyniki utrwalono (§ 4 ust. 8 Umowy o dofinansowanie).
Zgodnie z § 4 ust. 19 Umowy o dofinansowanie, Wnioskodawcy, po uzgodnieniu z Uprawnionym, mają prawo do wykorzystania wyników prac będących rezultatem realizacji Projektu do celów dydaktycznych lub publikacji naukowych, z uwzględnieniem obowiązku Uprawnionego do zastosowania w praktyce rozwiązania będącego wynikiem Projektu. Uprawniony zastrzega sobie prawo do uprzedniej akceptacji i ewentualnego wyłączenia z możliwości upowszechnienia części treści przeznaczonych przez Lidera konsorcjum oraz konsorcjantów do publikacji.
Stosownie natomiast do § 4 ust. 20 Umowy o dofinansowanie, Liderowi konsorcjum oraz konsorcjantom może zostać udzielona licencja na korzystanie z PWI na mocy odrębnej umowy, zawartej pomiędzy Uprawnionym a Wnioskodawcami. Ustalenie rodzaju i zakresu licencji, o której mowa w zdaniu poprzedzającym, nastąpi z uwzględnieniem interesu Skarbu Państwa.
Tak więc czynności realizowane będą na rzecz UOKiK.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Kto jest/będzie bezpośrednim beneficjentem czynności wykonanych przez:
a.Państwa?
b.Politechnikę (...)?
udzielono odpowiedzi: „UOKiK”.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Czy:
a.Państwo ponoszą
b.Politechnika (...) ponosi
odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie świadczeń, do których są/będą zobowiązani w związku z udziałem w Projekcie? Przed kim ponosicie tę odpowiedzialność?
udzielono odpowiedzi:
Co do zasady to Lider konsorcjum rozlicza się z NCBR – jest on podmiotem, z którym NCBR się komunikuje i na rzecz którego przesyłane są środki z dofinansowania. Nie oznacza to jednak, że Lider jest samodzielnie odpowiedzialny za niewykonanie bądź nienależyte wykonanie czynności, które wskazane zostały we wniosku oraz w umowie o dofinansowanie.
Zgodnie z § 16 umowy o dofinansowanie:
Odpowiedzialność majątkowa względem Centrum za realizację Projektu:
1.Lider konsorcjum jest odpowiedzialny wobec Centrum za prawidłowe wykonanie Umowy.
2.Z zastrzeżeniem ust. 3, w przypadku bezskuteczności egzekucji wobec Lidera konsorcjum, pozostali konsorcjanci odpowiadają solidarnie za wykonanie Umowy, w tym za działania lub zaniechania Lidera konsorcjum oraz prawidłowe wydatkowanie dofinansowania.
3.W uzasadnionych przypadkach, jeśli analiza prawno-ekonomiczna potencjału wypłacalności Lidera konsorcjum wykaże, że dochodzenie zwrotu dofinansowania będzie bezskuteczne, niecelowe lub niezasadne, dopuszczalne jest dochodzenie przez Centrum zwrotu środków w pierwszej kolejności od konsorcjantów.
Szczegółowe kwestie określające odpowiedzialność poszczególnych podmiotów za udział w Projekcie opisane zostały w umowie o dofinansowanie oraz umowie konsorcjum.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Czy
a.Państwo
b.Politechnika (...)
samodzielnie dokonują/będą dokonywali zakupu towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu (w części przypisanej odpowiednio Państwu, Politechnice ...)?
udzielono odpowiedzi: „Tak”.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Czy w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją Projektu:
a.(w części przypisanej Państwu) zostali Państwo wskazani jako „nabywca”?
b.(w części przypisanej Politechnice (...)) – Politechnika (...) została wskazana jako „nabywca”?
udzielono odpowiedzi: „Tak”.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Czy fakt, że Projekt jest dofinansowany, powoduje, że wyniki Projektu zostaną rozpowszechniane/przekazywane nieodpłatnie?
udzielono odpowiedzi:
Wyniki Projektu, po jego zakończeniu, będą własnością Upoważnionego (UOKiK), który to będzie je wykorzystywał w swojej działalności.
Strony nie dysponują informacją czy Upoważniony będzie je rozpowszechniał /przekazywał nieodpłatnie.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Czy otrzymane przez:
a.Państwa
b.Politechnikę (...)
dofinansowanie może/będzie mogło być przeznaczone wyłącznie na realizację przypisanych odpowiednio Państwu/Politechnice (...) w ramach Projektu zadań, czy też może/będzie mogło być przeznaczone na inną działalność prowadzoną przez Państwa/Politechnikę (...)?
udzielono odpowiedzi:
Dofinansowanie otrzymane przez członków konsorcjum może być przeznaczone wyłącznie na finansowanie kosztów kwalifikowanych związanych z realizacją Projektu. Jednocześnie, stosownie do § 3 ust. 2 umowy o dofinansowanie, zakwalifikowanie Projektu do dofinansowania nie jest równoznaczne z uznaniem za kwalifikowalne wszystkich kosztów poniesionych podczas jego realizacji.
Dodatkowo, zgodnie z § 5 ust. 4 umowy o dofinansowanie, wydatki wykraczające poza całkowitą kwotę kosztów kwalifikowalnych, określoną w ust. 2, w tym wydatki wynikające ze wzrostu całkowitego kosztu realizacji Projektu po zawarciu Umowy, są ponoszone przez Lidera konsorcjum lub konsorcjanta i są kosztami niekwalifikowalnymi.
Natomiast § 5 ust. 6 Umowy o dofinansowanie stanowi, że w przypadku zmiany kwoty wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem, wynikającej ze zmiany zakresu Projektu, kwota przyznanego dofinansowania może ulec zmniejszeniu.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Czy w trakcie realizacji przedmiotowego Projektu
a. Państwo są/będą zobowiązani
b. Politechnika (...) jest/będzie zobowiązana
do rozliczania się z otrzymanych środków finansowych? Jeśli tak, to z kim i w jaki sposób je rozliczają?
udzielono odpowiedzi:
Tak. Rozliczenie dofinansowania następować będzie pomiędzy NCBR a członkami konsorcjum, w imieniu których występować będzie Lider.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Czy w przypadku niezrealizowania zadań dot. Projektu w części przypisanej:
a.Państwu, są/będą Państwo zobowiązani
b.Politechnika (...), jest/będzie zobowiązana
do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych?
udzielono odpowiedzi:
Projekt realizowany i finansowany będzie w 3 fazach, które opisane zostały we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej:
Finansowanie projektu ze środków NCBR podzielone jest na III fazy, przy czym:
· uprawnienie do uzyskania dofinansowania na realizację II fazy Projektu jest uzależnione od uzyskania pozytywnego wyniku w ramach selekcji po weryfikacji fazy I Projektu. W przypadku uzyskania wyniku negatywnego w ramach selekcji fazy I Projektu, uprawnienie do dofinansowania fazy II i fazy III Projektu wygasa;
· uprawnienie do uzyskania dofinansowania na realizację III fazy Projektu jest uzależnione od uzyskania pozytywnego wyniku w ramach selekcji po weryfikacji fazy II Projektu. W przypadku uzyskania wyniku negatywnego w ramach selekcji fazy II Projektu, uprawnienie do dofinansowania fazy III Projektu wygasa.
Powyższe oznacza więc, że finansowanie kolejnej fazy uzależnione jest od zakończenia fazy wcześniejszej.
Natomiast szczegóły finansowania i rozliczania poszczególnych faz Projektu wskazane zostały w § 5-10 umowy o dofinansowanie. W ramach umowy wskazane zostały również ewentualne sytuacje skutkujące rozwiązaniem umowy bądź wstrzymaniem dofinansowania (§ 14 i 15 umowy o dofinansowanie).
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Kto, Państwo czy Politechnika (...), ponosi/będzie ponosił ewentualne konsekwencje związane z zakwestionowaniem przez NCBiR prawidłowości poniesionych wydatków?
udzielono odpowiedzi:
(…) Lider jest odpowiedzialny wobec NCBR za prawidłowe wykonanie umowy – poniżej przepis z umowy o dofinansowanie:
§ 16 Odpowiedzialność majątkowa względem Centrum za realizację Projektu:
1.Lider konsorcjum jest odpowiedzialny wobec Centrum za prawidłowe wykonanie Umowy.
2.Z zastrzeżeniem ust. 3, w przypadku bezskuteczności egzekucji wobec Lidera konsorcjum, pozostali konsorcjanci odpowiadają solidarnie za wykonanie Umowy, w tym za działania lub zaniechania Lidera konsorcjum oraz prawidłowe wydatkowanie dofinansowania.
3.W uzasadnionych przypadkach, jeśli analiza prawno-ekonomiczna potencjału wypłacalności Lidera konsorcjum wykaże, że dochodzenie zwrotu dofinansowania będzie bezskuteczne, niecelowe lub niezasadne, dopuszczalne jest dochodzenie przez Centrum zwrotu środków w pierwszej kolejności od konsorcjantów.
Natomiast w umowie konsorcjum doprecyzowana została odpowiedzialność każdego z członków konsorcjum, w szczególności w § 9 i § 12 umowy konsorcjum.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Czy gdyby:
a.Państwo nie otrzymali dofinansowania, to przystąpiliby
b.Politechnika (...) nie otrzymała dofinansowania, to przystąpiłaby
do realizacji Projektu, o którym mowa we wniosku?
udzielono odpowiedzi: „Nie”.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Czy w części realizowanej przez
a.Państwa
b.Politechnikę (...)
efekty projektu są/będą w jakikolwiek sposób komercyjne?
udzielono odpowiedzi:
Zgodnie z wszystkimi dokumentami, wyniki (efekty) Projektu będą wykorzystywane przez Upoważnionego (UOKiK) a nie przez Strony do jego działalności. Strony nie są w stanie stwierdzić czy UOKiK prowadzi działalność komercyjną w tym zakresie, a jeżeli tak to czy efekty Projektu będą w niej wykorzystywane. Wydaje się, że jest to raczej działalność organu państwowego wykonywana w ramach władztwa administracyjnego ale Strony nie mają narzędzi ani dostatecznej wiedzy aby to w pełni prawidłowo przeanalizować.
Strony natomiast nie będą miały praw do wyników Projektu.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Czy gdyby Projekt nie był dofinansowany uzyskane przez:
a.Państwa
b.Politechnikę (...)
wyniki Projektu byłyby udostępniane/przekazywane nieodpłatnie?
udzielono odpowiedzi:
Projekt w ogóle nie byłby realizowany gdyby dofinansowanie nie zostało przekazane.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Proszę jednoznacznie wskazać, jaki podmiot będzie właścicielem efektów/wyników Projektu?
udzielono odpowiedzi:
(…) podmiotem, który będzie posiadał pełnię praw do efektów/wyników Projektu będzie UOKiK.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Proszę wskazać czy wdrożenie efektów/wyników Projektu w części realizowanej przez:
a.Państwa
b.Politechnikę (...)
przyjmie formę sprzedaży praw do wyników lub udzielenia licencji na korzystanie z praw do wyników?
udzielono odpowiedzi:
(…)
Stosownie do § 4 ust. 4 Umowy o dofinansowanie, prawa majątkowe do przedmiotów, prawa własności przemysłowej (w rozumieniu ustawy z 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej), przedmiotów prawa autorskiego (w rozumieniu ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych), oraz innych rezultatów realizacji Projektu niepodlegających takiej ochronie (dalej również łącznie jako „PWI”), przysługują Uprawnionemu, niezależnie po której fazie zakończyła się realizacja Projektu.
Ponadto, stosownie do § 4 ust. 5 Umowy o dofinansowanie, w ramach otrzymanego dofinansowania Lider konsorcjum oraz konsorcjanci, przenoszą na Uprawnionego autorskie prawa majątkowe do wyników Projektu stanowiących utwór, w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej jako „Elementy Autorskie”), w zakresie pól eksploatacji znanych w chwili zawarcia Umowy, w tym wymienionych w art. 50 i 74 ust. 4 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, bez ograniczeń co do terytorium, czasu i liczby egzemplarzy, a w szczególności:
1)dowolnego utrwalania lub zwielokrotniania każdą techniką, trwale i czasowo, tworzenia nowych egzemplarzy (kopii), niezależnie od zakresu, formy i sposobu (środków) wykonania oraz przeznaczenia danego zwielokrotnienia, w tym wprowadzenia do pamięci komputera i dowolnych form przetwarzania w pamięci komputera;
2)rozpowszechniania oryginałów lub kopii, niezależnie od zakresu, formy, sposobu (środków) i celu rozpowszechnienia, w tym obrotu, najmu, użyczenia i oddawania do używania (odpłatnie lub nieodpłatnie) na innej podstawie oraz dowolnych form publicznego udostępniania, w tym w sieci Internet oraz w drodze dowolnych form przekazu i transmisji bezprzewodowej;
3)w odniesieniu do programów komputerowych – wprowadzania do pamięci komputera i serwerów sieci komputerowych, dokonywania dowolnych zmian w programie komputerowym (w tym tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu), niezależnie od zakresu, formy, sposobu (środków) ich dokonania oraz ich przeznaczenia;
4)wprowadzania do obrotu;
5)publicznego wykonania i odtwarzania, wystawienia, wyświetlania lub nadawania z pomocą każdego środka przekazu.
Przeniesienie autorskich praw majątkowych nastąpi z chwilą przekazania przez Wnioskodawców, w całości lub w części, wyników Projektu zawierających Elementy Autorskie, najpóźniej w dniu dokonania pozytywnej oceny merytorycznej Raportu końcowego, o którym mowa w § 9 ust. 1 pkt 3 Umowy o dofinansowanie.
Z chwilą przeniesienia autorskich praw majątkowych do wyników Projektu zawierających elementy Autorskie, na Uprawnionego przechodzi własność nośnika, na którym wyniki utrwalono (§ 4 ust. 8 Umowy o dofinansowanie).
Zgodnie z § 4 ust. 19 Umowy o dofinansowanie, Wnioskodawcy, po uzgodnieniu z Uprawnionym, mają prawo do wykorzystania wyników prac będących rezultatem realizacji Projektu do celów dydaktycznych lub publikacji naukowych, z uwzględnieniem obowiązku Uprawnionego do zastosowania w praktyce rozwiązania będącego wynikiem Projektu. Uprawniony zastrzega sobie prawo do uprzedniej akceptacji i ewentualnego wyłączenia z możliwości upowszechnienia części treści przeznaczonych przez Lidera konsorcjum oraz konsorcjantów do publikacji. Stosownie natomiast do § 4 ust. 20 Umowy o dofinansowanie, Liderowi konsorcjum oraz konsorcjantom może zostać udzielona licencja na korzystanie z PWI na mocy odrębnej umowy zawartej pomiędzy Uprawnionym a Wnioskodawcami. Ustalenie rodzaju i zakresu licencji, o której mowa w zdaniu poprzedzającym, nastąpi z uwzględnieniem interesu Skarbu Państwa.
Bardziej szczegółowe zasady dotyczące przekazania czy korzystania z wyników /efektów Projektu opisane zostały w § 4 umowy o dofinansowanie.
Bazując na tych przepisach, w szczególności na § 4 ust. 4 i 5 umowy o dofinansowanie, należy wskazać, że prawa autorskie są przenoszone na UOKiK bez wynagrodzenia w ramach umowy na dofinansowanie.
Ponadto Strony jeszcze raz podkreśliły, że nie będzie wzajemnego fakturowania stron. Ani Instytut nie świadczy żadnych czynności na rzecz Politechniki, ani Politechnika nie będzie wykonywać jakichkolwiek czynności opodatkowanych na rzecz Instytutu.
W odpowiedzi na pytanie Organu o treści:
Czy wydatki poniesione przez Państwa oraz Politechnikę (...), w związku z realizacją Projektu, będą miały związek z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT?
udzielono odpowiedzi:
Jeżeli Organ stwierdzi, że stanowisko Stron w odpowiedzi na pytanie oznaczone nr 1 jest prawidłowe czyli, że dotacja z NCBR nie podlega opodatkowaniu, to czynności realizowane przez Strony nie będą miały związku z czynnościami opodatkowanymi. Jeżeli natomiast uzna stanowisko Stron w zakresie tego pytania za nieprawidłowe, to wtedy czynności realizowane w związku z Projektem będą miały związek z czynnościami opodatkowanymi.
Pytania
1.Czy otrzymanie dofinansowania, niezależnie od fazy realizacji Projektu, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
2.W jaki sposób Lider konsorcjum powinien udokumentować przekazanie środków z NCBR?
3.Czy Wnioskodawcy będą mieli prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi w związku z realizacją Projektu?
4.Czy rozliczenia pomiędzy konsorcjantami stanowią czynności podlegające podatkowi od towarów i usług?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy:
Ad. 1
Na wstępie należy wskazać, iż zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 – t. j. ze zm., dalej „UPTU”), opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przy czym, za dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 UPTU, uważa się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Z kolei przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 UPTU, rozumie się – zgodnie z art. 8 ust. 1 UPTU – każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).
Zwrócić jednak należy uwagę, że przepis ten posługuje się pojęciem odpłatności, przez którą należy rozumieć prawo sprzedawcy do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu. Tym samym, opodatkowaniu podlega tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Ponadto, zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych odpłatność ma miejsce, gdy (I FSK 1212/10):
·istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem będącym świadczeniem wzajemnym,
·dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego) za dokonanie tych czynności,
·wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu, co jednak nie oznacza, że musi mieć ono postać pieniężną (również forma rzeczowa lub mieszana).
Tak więc, wystąpienie pojęcia usługi na gruncie UPTU wymaga nie tylko zidentyfikowania samej usługi, ale również przyporządkowania do niej odpłatności, którą otrzymuje świadczący tę usługę. Do przedstawionego podejścia wprost prowadzi brzmienie art. 29a ust. 1 UPTU. W świetle tego przepisu podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzyma lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Podobną definicję znajdziemy również w przepisach Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE seria L z 2006 r. Nr 341/1 – t. j. ze zm., dalej: „Dyrektywa 112”), a konkretnie w art. 73 Dyrektywy 112, zgodnie z którym w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.
Przepisy nie precyzują, że to na nabywcy towarów czy usług ma ciążyć ciężar zapłaty. Co więcej, poprzez możliwość opodatkowania niektórych dotacji i subwencji, wskazane jest nawet, że wynagrodzenie może być otrzymane od podmiotu trzeciego, który nie jest bezpośrednim beneficjentem danego świadczenia. Z powyższego wynika, że nie ma znaczenia od kogo sprzedawca otrzymuje zapłatę.
W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z podobną sytuacją, a mianowicie z otrzymaniem przez Lidera płatności od podmiotu, który nie jest beneficjentem Projektu realizowanego przez Wnioskodawców. W związku z tym, że opodatkowaniu podlegają jedynie dotacje (subwencje, dopłaty), które mają bezpośredni wpływ na cenę, należy przeanalizować czy finansowanie udzielone Liderowi przez NCBR w ramach Konsorcjum spełnia ww. definicję.
Ustawodawca nie poświęcił zbyt wiele miejsca na wyjaśnienie jakie dopłaty podlegają opodatkowaniu. Wskazane jedynie zostało, że mają one mieć bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) dostarczanych przez podatnika towarów lub świadczonych usług. W orzecznictwie sądów administracyjnych podkreśla się, że „otrzymanie dotacji nie jest odrębną czynnością opodatkowaną ale podlega opodatkowaniu jako składnik ceny czynności, z którą jest związana i według stawki dla tej czynności właściwej” (III SA/Gl 232/16).
Innymi słowy, dla uznania dotacji za zwiększającą podstawę opodatkowania, koniecznym jest stwierdzenie, że dotacja ta jest dokonywana w celu sfinansowania konkretnej czynności opodatkowanej, odpowiada całości lub części wynagrodzenia z tytułu tej czynności, czyli jest związana z konkretną, oznaczoną dostawą lub usługą (podobny wniosek wynika z wyroku TSUE w sprawie C-184/00). Dotacje nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT nie stanowią sprzedaży, w rozumieniu art. 29a ust. 1 UPTU. To więc oznacza, że aby w ogóle rozważać kwestię opodatkowania VAT dotacji, należy w pierwszej kolejności ustalić usługę/towar, którego ta dotacja ma dotyczyć. Otrzymanej dotacji samej w sobie nie można kwalifikować jako czynności opodatkowanej lub nieopodatkowanej, lecz wyłącznie jako mającej związek lub niemającej związku z tego rodzaju czynnościami. Innymi słowy, to dopiero poprzez ów związek możliwym staje się zidentyfikowanie dotacji w kontekście obrotu/podstawy opodatkowania przypisanej do realizowanych czynności opodatkowanych, które wymienia między innymi art. 5 ust. 1 pkt 1 UPTU, nazywając je odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług.
Również w orzeczeniu WSA w Gdańsku z 27 listopada 2018 r. (I SA/Gd 958/18, orzeczenie nieprawomocne) wskazano, że „dotacja powinna być związana także z konkretną, oznaczoną dostaw albo usługą. Dotacje podmiotowe, czy przeznaczone na pokrycie kosztów działalności – chociaż mogą mieć w ostatecznym rozrachunku jakiś wpływ na cenę świadczonych usług lub dostarczanych towarów – nie są zatem uwzględniane w podstawie opodatkowania”.
Generalnie należy wskazać, że każda dotacja czy dofinansowanie ma wpływ na działalność podatnika. Okoliczność, że dotacja – np. pokrywająca część ogólnych kosztów podatnika – pozwoliła na zmniejszenie ceny świadczonych usług, nie jest powodem, aby włączać takie dotacje do podstawy opodatkowania, jeśli nie dotyczą one konkretnych czynności opodatkowanych.
TSUE w sprawach: C-154/80, C-89/81, C-16/93 oraz C-498/99 składy orzekające stwierdziły, że za świadczenie usług za wynagrodzeniem, a więc czynności opodatkowane VAT, uważane mogą być takie sytuacje, w których:
1)istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje wzajemne świadczenie,
2)wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
3)istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
4)odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
5)istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.
Zdaniem Wnioskodawców, w przedmiotowej sprawie kryteria te nie będą spełnione. Przede wszystkim wynika to z faktu, że w ramach Projektu nie wystąpi jakakolwiek sprzedaż, a więc nie będziemy mieli do czynienia z dostawą towarów czy świadczeniem usług. Projekt nie jest realizowany na zasadach komercyjnych a Uprawniony nie będzie za niego płacił. Ponadto, w związku z treścią umowy o dofinansowanie oraz art. 32 ust. 1 ustawy z 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (Dz. U. z 2020 r. poz. 1861 – t. j. ze zm., dalej: „UNCBR”), wszystkie wyniki oraz prawa powstałe w ramach realizacji Projektu przeniesione będą na UOKiK. Dotacja ma więc na celu sfinansowanie badań poprzez pokrycie wszystkich kosztów związanych z wytworzeniem Projektu a nie jego komercjalizację. Wyniki oraz wszelkie prawa autorskie nie będą przedmiotem sprzedaży na rynku, będą one wykorzystywane przez Uprawnionego do jego własnych działań statutowych (cele publiczne, niekomercyjne). Nie powstanie w związku z tym nigdy żaden obrót, który podlegałby opodatkowaniu podatkiem VAT. Jako odsprzedaży nie należy również uznawać podziału środków z dotacji pomiędzy Liderem a Partnerem (więcej na ten temat w odpowiedzi na pytanie 4 złożonego wniosku). Skoro efekty Projektu nigdy nie wygenerują podatku należnego, to dofinasowanie przekazane Liderowi nie będzie dotacją do ceny (ponieważ takiej w tym przypadku nie będzie), ale raczej będzie pokryciem kosztów.
W podobnych sprawach już niejednokrotnie wypowiadały się też sądy administracyjne. Przykładowo, NSA w orzeczeniu z 27 września 2018 r. (1 FSK 1875/16) wskazał, że „nie można mówić o wzajemnym świadczeniu, skoro przekazana dotacja nie jest zapłatą za przekazanie praw majątkowych, a jedynie częścią wkładu Centrum »Narodowego Centrum Badań i Rozwoju – przyp. autora« w realizację projektu. Dotacja ta jest bowiem przekazywana na pokrycie części kosztów prowadzonych w ramach projektu badań i prac rozwojowych i to niezależnie od tego, czy powstaną w trakcie tych prac elementy autorskie. Ma ona typowo charakter zakupowy. Nie jest związana bezpośrednio z jakąkolwiek dostawą, czy usługą. Sama zaś możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości powstałych ewentualnie autorskich praw majątkowych nie jest wystarczająca do uznania, że mamy do czynienia ze zdarzeniem podlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT”.
Z podobną sytuacją mamy do czynienia właśnie w przypadku opisywanego Projektu. Dofinansowanie przekazywane jest jako wkład w rozwój danego produktu a jego komercjalizacja nigdy nie nastąpi. Nigdy nie wykreuje on sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 22 UPTU, a w związku z tym również nie będzie to dopłata do ceny. Brak jest więc podstaw do dopatrywania się celu komercyjnego przedsięwzięcia. Z punktu widzenia Wnioskodawców celem jest wykorzystanie wypracowanego „know-how” oraz wyników prac w przyszłości do celów dydaktycznych lub publikacji naukowych, z jednoczesnym obowiązkiem Uprawnionego do zastosowania w praktyce rozwiązania będącego wynikiem projektu. Dodatkowo, Wnioskodawcom mogą zostać udzielone licencje na korzystanie z praw własności intelektualnej wytworzonych w ramach Projektu, ale nastąpić to może z obowiązkowym uwzględnieniem interesu Skarbu Państwa. Nie można się więc, w ocenie Wnioskodawcy, dopatrzeć bezpośredniego związku dofinansowania z ceną świadczeń, jakie mogą być w przyszłości realizowane. Podobny jest również sposób przeniesienia autorskich praw majątkowych na Uprawnionego, który w obu tych przypadkach jest jedynie technicznym elementem całej konstrukcji mającym na celu spełnienie wymogów wynikających z UNCBR. Co więcej, samo przeniesienie tych praw odbywać się będzie nieodpłatnie.
Do podobnych wniosków doszedł również skład orzekający WSA w Gdańsku, wydający orzeczenie o sygnaturze I SA/Gd 958/18 (orzeczenie nieprawomocne): „Tym samym dofinansowanie pokrywa koszty lub ich część, z nimi związane. Nie stanowi ono dotacji, subwencji ani innej dopłaty o podobnym charakterze mającej bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Wobec tego, iż właścicielem autorskich praw majątkowych powstałych w wyniku wykonania projektu, o którym mowa w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku o wydanie interpretacji indywidulanej jest Skarb Państwa, a przeniesienie autorskich praw majątkowych na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Ministra Obrony Narodowej nastąpi nieodpłatnie, brak jest podstaw do stwierdzenia, iż dofinansowanie stanowi wynagrodzenie za świadczone usługi. Brak jest też podstaw do dopatrywania się celu komercyjnego przedsięwzięcia.”
Potwierdzenie wskazanej wyżej tezy znajdziemy również w literaturze: „Dla oceny, czy dotacja jest elementem istotnym wpływającym na włączenie jej do podstawy opodatkowania, kluczowe jest stwierdzenie, czy dotacje są przekazywane w celu sfinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług. Tylko bowiem w takiej sytuacji można uznać, że stanowią one element wynagrodzenia. Dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT nie stanowią obrotu, w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, czyli nie zwiększają obrotu”. (A. Bartosiewicz, R. Kubacki, VAT Komentarz, Wydanie III s. 429 i n.)
Reasumując, Wnioskodawcy są zdania, że opodatkowaniu podlegają jedynie przedmiotowe dotacje do ceny sprzedaży (u dostawcy towaru lub usługi). Nie podlegają natomiast opodatkowaniu przedmiotowe dotacje do ceny zakupu (u nabywcy towaru lub usługi) – np. wyroki NSA z 15 listopada 2018 r., I FSK 1947/16, czy też z 12 kwietnia 2018 r., I FSK 2056/17.
Zatem otrzymana dotacja na realizację Projektu pochodząca ze środków NCBR nie będzie stanowiła podstawy opodatkowania podatkiem VAT, w rozumieniu art. 29a ust. 1 UPTU, ani nie będzie wynagrodzeniem za świadczoną na rzecz NCBR, ani na Uprawnionego, usługę.
Ad. 2
Wnioskodawcy utrzymują stanowisko przedstawione w uzasadnieniu odpowiedzi na pytanie 1, w którym dowodzą, że dofinansowanie otrzymane od NCBR nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z tym, w opinii Wnioskodawców, nie powstanie obowiązek wystawienia faktury VAT, wynikający z przepisów UPTU. W konsekwencji, Lider może udokumentować otrzymanie dofinansowania innym, dowolnym dokumentem rozliczeniowym, np. dokumentem wewnętrznym.
Można w tym zakresie upatrywać analogii m.in. w treści wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej Interpretacji Indywidualnych z 26 sierpnia 2019 r. sygn. 0114-KDIP4.4012.459.2017.13.EK oraz z 18 maja 2022 r. sygn. 0113-KDIPT1-1.4012. 139.2020.10.ŻR., w których to organ podatkowy przyzna podatnikom rację, że w przypadku otrzymania dofinansowania, które nie podlega opodatkowaniu, nie ma obowiązku wystawienia faktury VAT.
Zatem Wnioskodawcy są zdania, że za właściwy dokument rozliczeniowy w odniesieniu do otrzymanego dofinansowania uznać można np. notę księgową, z uwagi na neutralność dofinansowania z NCBR na gruncie UPTU.
Podsumowując, Wnioskodawcy są zdania, iż otrzymana dotacja na realizację Projektu pochodząca ze środków NCBR nie będzie stanowiła podstawy opodatkowania podatkiem VAT, w rozumieniu art. 29a ust. 1 UPTU, ani nie będzie wynagrodzeniem za świadczoną na rzecz NCBR usługę. Stąd też, nie wystąpi obowiązek wystawienia faktury VAT w związku z otrzymanym dofinansowaniem. Wystarczającym będzie więc wystawienie w tym przypadku noty księgowej.
Ad. 3
Zgodnie z art. 86 ust. 1 UPTU, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Z treści cytowanego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Nawiązując więc do wcześniejszej informacji stanowiącej, że wyniki i rezultaty Projektu nie będą komercjalizowane i nie będzie się z nimi wiązało powstanie podatku należnego, Wnioskodawcom nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu.
Ad. 4
Zgodnie z Umową konsorcjum, Lider odpowiada za kontakt z NCBR. Jest on również upoważniony do złożenia wniosku o otrzymanie poszczególnych transz finansowania. Jednakże finansowanie dotyczy całego Projektu realizowanego w ramach Konsorcjum a nie tylko Lidera, tak więc zaistnieje konieczność transferu części środków finansowych do Partnera. Może się w związku z tym pojawić wątpliwość, czy środki przekazywane pomiędzy członkami Konsorcjum podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Na wstępie należy wskazać, że konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych (w tym przypadku 2) na określony czas, w konkretnym celu. Jest to umowa nienazwana, opisana w art. 353(1) ustawy z 23 kwietnia 1964 r – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 – t. j. ze zm., dalej: „KC”). W jej ramach strony kształtują brzmienie umowy, przyjęte na siebie obowiązki i uprawnienia. Konsorcjum nie ma osobowości prawnej, wspólnego majątku, ale może mieć wspólne konto rozliczeniowe. Konsorcjanci posiadają pełną odrębność podmiotową.
Konsorcjum nie może być podatnikiem podatku VAT. Powyższe oznacza, że relacje zachodzące pomiędzy stronami konsorcjum, dla potrzeb podatku VAT, mogą być traktowane jako czynności podlegające opodatkowaniu (poszczególni członkowie konsorcjum muszą samodzielnie wystawiać faktury za wykonane przez siebie czynności). Tak więc, podmioty działające w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT, którzy stosują do wzajemnych rozliczeń zasady ogólne wynikające z UPTU, w tym w zakresie wystawiania faktur.
Jednakże, zgodnie z treścią Umowy konsorcjum, członkowie zobowiązują się do wykorzystania przyznanych środków finansowych wyłącznie na realizację zadań wskazanych we wniosku o dofinansowanie, oraz, że nie będą sobie nawzajem zlecać realizacji usług, dostaw lub robót budowlanych związanych z realizacją Projektu. Każdy z członków, zgodnie z Umową konsorcjum oraz wnioskiem o dofinansowanie projektu, ma określone zadania do wykonania. Przekazanie środków finansowych od NCBR ma więc na celu pokrycie kosztów tych działań w zakresie każdego z podmiotów.
Do zadań Lidera należy m.in. pośredniczenie w przekazywaniu Partnerowi środków finansowych z NCBR.
Do obowiązków Partnera należy m.in.:
·prowadzenie wyodrębnionej ewidencji księgowej wydatków Projektu w układzie rodzajowych z podziałem analitycznym, w sposób przejrzysty i rzetelny, umożliwiającej identyfikację poszczególnych operacji związanych z Projektem;
·zwrot niewykorzystanych środków finansowych (wraz ze wszelkimi odsetkami w wysokości i za okres wskazany w wezwaniu do zwrotu, o ile będą wymagane) w terminie wskazanym w tym wezwaniu, na rachunek bankowy Lidera;
·niezwłoczne informowanie Lidera o poniesionych kosztach kwalifikowanych.
Otrzymana dotacja przeznaczona jest więc wyłącznie na pokrycie kosztów związanych z realizacją Projektu, a nie na świadczenie usług pomiędzy konsorcjantami. W związku z powyższym, stwierdzić należy, że Partner nie świadczy żadnych czynności na rzecz Lidera, które spełniałyby definicję świadczenia usług na gruncie UPTU.
Przekazywane na rzecz Partnera środki finansowe nie mogą być traktowane jako wynagrodzenie za wykonanie jakichkolwiek świadczeń podlegających VAT. Oba podmioty występują zbiorowo w charakterze usługodawców (jako Konsorcjum), których reprezentuje Lider. Rozliczenia pieniężne między uczestnikami wspólnego przedsięwzięcia, jeśli nie towarzyszy im świadczenie usługi czy dostawa towaru, nie mogą być bowiem potraktowane jako czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Skoro Lider nie działa wyłącznie we własnym imieniu, lecz w ramach zawartego porozumienia i nie odkupywał usług od Partnera, to nie może być mowy o jakimkolwiek transferze czy refakturowaniu usług.
W tym miejscu również warto przytoczyć stanowisko prezentowane w orzecznictwie w tym zakresie. Otóż, skład orzekający WSA w Gliwicach w wyroku III SA/Gl 232/16 (orzeczenie prawomocne, podtrzymane przez NSA) stwierdził, że „działań podjętych w ramach umów o współpracy nie można dla celów podatku od towarów i usług oceniać jednostkowo, lecz z uwzględnieniem ich charakteru jako działania złożonego i wspólnego, tworzącego w aspekcie gospodarczym jedną całość. Mamy zatem do czynienia z rozliczeniem pomiędzy Liderem a Partnerami konsorcjum, czyli pomiędzy uczestnikami jednego, wspólnego przedsięwzięcia, z których żaden nie świadczy usług na rzecz drugiego. Cel przedsięwzięcia wskazuje, że czynności te nie są opodatkowane. Podział przychodów i kosztów dokonany przez Lidera będzie wewnętrznym rozliczeniem między podmiotami uczestniczącymi w świadczeniu usług na rzecz Zamawiającego (»A« )”.
W tym samym tonie wypowiedział się TSUE w wyroku z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro. W wyroku tym Trybunał stwierdził, że „czynności wykonywane przez członków konsorcjum, na podstawie postanowień umowy tworzącej to konsorcjum, oraz odpowiadające części przypisanej każdemu z nich w tej umowie, nie stanowią dostawy towarów lub świadczenia usług za wynagrodzeniem w rozumieniu art. 2 pkt 1 VI Dyrektywy VAT, ani też w konsekwencji czynności opodatkowanej na podstawie tej dyrektywy”.
Reasumując, Wnioskodawcy stoją na stanowisku, że przekazywanie środków finansowych z NCBR pomiędzy członkami Konsorcjum w ramach realizacji wspólnego przedsięwzięcia, przy jednoczesnym braku dokonywania jakichkolwiek świadczeń pomiędzy nimi, nie odzwierciedla wartości faktycznie wykonywanych przez nich czynności, ale jest jedynie ekonomicznym rezultatem współpracy oraz połączenia gospodarczych potencjałów obu podmiotów. W opinii Wnioskodawców, przekazywanie części dofinansowania wypłaconego Liderowi przez NCBR na rzecz Partnera jest niepodlegającym VAT wewnętrznym rozliczeniem pomiędzy konsorcjantami, z tytułu czynności dokonywanych przez Wnioskodawców w ramach Konsorcjum, których beneficjentem jest Uprawniony.
Ocena cena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:
-nieprawidłowe – w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług otrzymanego od NCBR dofinansowania niezależnie od fazy realizacji Projektu,
-nieprawidłowe – w zakresie dokumentowania przez Lidera konsorcjum przekazanych środków z NCBR,
-nieprawidłowe – w zakresie braku prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi w związku z realizacją Projektu, oraz
-prawidłowe – w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług rozliczenia dokonanego pomiędzy konsorcjantami.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.
Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, że nie każde powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę w rozumieniu przepisów ustawy.
Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy.
Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy jej wykonaniem a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.
Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
Przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
TSUE, w wyroku z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10 Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKLFinancial Services AG wskazał, że:
„(...) w ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT (zob. wyrok z dnia 29 października 2009 r. w sprawie C-246/08 Komisja przeciwko Finlandii, Zb. Orz. s. I 10605, pkt 43). W tym świetle świadczenie usługi następuje »odpłatnie« w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy VAT, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy (ww. wyrok w sprawie MKG-Kraftfahrzeuge-Factoring, pkt 47). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem »świadczenie usług dokonywane odpłatnie« w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem (wyrok z dnia 29lipca 2010 r. w sprawie C-40/09 Astra Zeneca UK, Zb. Orz. s. 1 7505, pkt 27 i przytoczone orzecznictwo)” (pkt 17-19).
W wyroku z 27 marca 2014 r. w sprawie C-151/13 Le Rayon d’Or SARL przeciwko Ministre de l’Économie etdes Finances Trybunał wskazał, że:
„(...) aby świadczenie usług mogło być uznane za »odpłatne« w rozumieniu tej dyrektywy, nie wymaga ona, aby świadczenie wzajemne za taką usługę było uzyskane bezpośrednio od jej odbiorcy. Świadczenie wzajemne może pochodzić także od osoby trzeciej (zob. podobnie wyrok Loyalty Management UK i BaxiGroup, C-53/09 i C-55/09, EU:C:2010:590, pkt 56)” (pkt 34).
Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podatku od towarów i usług, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Pojęcie „dostawa towarów” w rozumieniu przepisów ustawy, obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Z kolei każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
‒w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
‒świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W konsekwencji stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem, aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
W świetle art. 29a ust. 1 ustawy:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Według art. 29a ust. 6 ustawy:
Podstawa opodatkowania obejmuje:
1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Na podstawie art. 29a ust. 7 ustawy:
Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:
1)stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
2)udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
3)otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.
Z powyższych przepisów wynika, że co do zasady, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi wartość otrzymanego świadczenia, które dostawca lub świadczący usługę otrzymuje lub powinien otrzymać od kupującego. Przepis art. 29a ust. 6 i ust. 7 ustawy wymienia elementy, które powinny być wliczane bądź nie powinny być wliczane do podstawy opodatkowania.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy towaru lub świadczenia usługi.
Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.
Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.
Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.
Przepis art. 29a ust. 1 ustawy, jest odpowiednikiem art. 73 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym:
W odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.
Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.
Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy, jest wyjaśnienie pojęcia „dotacja bezpośrednio związana z ceną”.
W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des produits wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping NewcastleWarm Ltd. v. Commisioners of Customs and Excise, w skrócie KNW).
W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencje, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, iż dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.
W wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.
Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.
Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.
Jeżeli otrzymywana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.
W sytuacji zatem, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi – tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nie dające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a więc nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy czy od osoby trzeciej, ważne jest aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.
Z opisu sprawy wynika, że Instytut jest multidyscyplinarną jednostką naukowo-badawczą o międzynarodowej skali działania, dostarczającą atrakcyjne, kompletne i konkurencyjne rozwiązania biznesowe w obszarach automatyki, chemii, biomedycyny, teleinformatyki, materiałów oraz zaawansowanego wytwarzania.
Instytut może zawierać z uczelniami umowy o współpracy, w szczególności w zakresie prowadzenia badań naukowych, prac rozwojowych i komercjalizacji, a także kształcenia kadr. Instytut realizuje projekty badawcze wraz z innymi instytutami badawczymi i otrzymuje dofinansowanie na ich realizację.
Instytut podpisał z Politechniką (...) umowę konsorcjum, w ramach której został on Liderem Konsorcjum. Celem Konsorcjum jest przygotowanie i złożenie wniosku o dofinansowanie projektu pt. „(...)”. Projekt zrealizowany ma być w ramach (...) prowadzonego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju („NCBR”).
W przypadku zakwalifikowania ww. Projektu do finansowania i podpisania umowy o dofinansowanie, dalszym celem Konsorcjum będzie wspólna realizacja Projektu przez Wnioskodawców na zasadach określonych w Umowie konsorcjum.
Obie strony oświadczyły, że dysponują niezbędną wiedzą i doświadczeniem oraz potencjałem technicznym i ekonomicznym i będą współpracować w celu osiągnięcia celu Projektu.
W wyniku realizacji Projektu, Uprawniony – Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), otrzyma innowacyjny system wyszukujący i raportujący produkty, co do których istnieją wątpliwości dotyczące ich jakości, ze szczególnym uwzględnieniem przypadków praktyk Dual Quality stosowanych przez przedsiębiorców, na podstawie analizy opinii konsumenckich umieszczonych w Internecie. Wyniki Projektu pozwolą również ocenić czy w poszczególnych krajach istnieją różnice jakościowe produktów oraz umożliwią monitorowanie sytuacji w Polsce i UE w tym zakresie.
Finansowanie Projektu ze środków NCBR podzielone jest na III fazy, przy czym:
· uprawnienie do uzyskania dofinansowania na realizację II fazy Projektu jest uzależnione od uzyskania pozytywnego wyniku w ramach selekcji po weryfikacji fazy I Projektu. W przypadku uzyskania wyniku negatywnego w ramach selekcji fazy I Projektu, uprawnienie do dofinansowania fazy II i fazy III Projektu wygasa;
· uprawnienie do uzyskania dofinansowania na realizację III fazy Projektu jest uzależnione od uzyskania pozytywnego wyniku w ramach selekcji po weryfikacji fazy II Projektu. W przypadku uzyskania wyniku negatywnego w ramach selekcji fazy II Projektu, uprawnienie do dofinansowania fazy III Projektu wygasa.
W tym miejscu należy zauważyć, że konsorcjum jest organizacją zrzeszającą kilka podmiotów gospodarczych na określony czas, w konkretnym celu. Jakkolwiek ani w prawie cywilnym ani w prawie podatkowym nie występuje legalna definicja konsorcjum, przyjmuje się, że zawarcie umowy konsorcjum możliwe jest na podstawie art. 3531 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360, ze zm.), w ramach tzw. swobody umów.
W konsekwencji strony zawierające umowę konsorcjum mogą ją ukształtować w sposób dowolny, byleby jej treść lub cel nie sprzeciwiały się ustawie, zasadom współżycia społecznego oraz właściwości takiego stosunku. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są, co do zasady, niezależne w swoich dotychczasowych działaniach, (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (może to być także osoba trzecia). Co do zasady, konsorcja nie mają też wspólnego majątku (chociaż mogą mieć wspólne konto rozliczeniowe), a wszelkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.
Przechodząc zatem na grunt prawa podatkowego, należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Konsorcjum – w świetle obowiązujących przepisów prawa podatkowego – nie może być zatem uznane za podatnika VAT. Oznacza to, że relacji zachodzących pomiędzy stronami umowy konsorcjum (podatnikami VAT), dla potrzeb podatku od towarów i usług, nie należy oceniać na zasadach wewnętrznych rozliczeń konsorcjum.
A zatem przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT. Powyższe oznacza, że działając w ramach konsorcjum powinni oni do wzajemnych rozliczeń stosować ogólne reguły wynikające z ustawy o podatku od towarów i usług oraz aktów wykonawczych do niej.
Jak wyżej wskazano, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Wątpliwości Wnioskodawców w pierwszej kolejności dotyczą kwestii, czy otrzymane od NCBR dofinansowanie na realizację ww. Projektu, niezależnie od fazy jego realizacji, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).
W analizowanej sprawie Wnioskodawcy podkreślili, że w ramach Projektu ani Instytut nie będzie świadczył żadnych czynności na rzecz Politechniki, ani Politechnika nie będzie wykonywać jakichkolwiek czynności opodatkowanych na rzecz Instytutu. Wnioskodawcy wskazali, że wszystkie czynności/zadania przypisane im w ramach Projektu realizowane będą na rzecz Uprawionego – UOKiK. To on otrzyma innowacyjny system wyszukujący i raportujący produkty, co do których istnieją wątpliwości dotyczące ich jakości, ze szczególnym uwzględnieniem przypadków praktyk Dual Quality stosowanych przez przedsiębiorców, na podstawie analizy opinii konsumenckich, umieszczonych w Internecie.
Wnioskodawcy podkreślili, że bezpośrednim beneficjentem czynności wykonywanych przez Instytut oraz Politechnikę będzie UOKiK. Wyniki Projektu, po jego zakończeniu, będą własnością Upoważnionego (UOKiK), który to będzie je wykorzystywał w swojej działalności. Instytut oraz Politechnika natomiast nie będą miały praw do wyników Projektu. Podmiotem, który będzie posiadał pełnię praw do efektów/wyników Projektu będzie UOKiK.
Zgodnie z wszystkimi dokumentami, wyniki (efekty) Projektu będą wykorzystywane przez Upoważnionego (UOKiK) do jego działalności a nie przez Lidera konsorcjum oraz Partnera konsorcjum. Wnioskodawcy wskazali, że prawa majątkowe do przedmiotów, prawa własności przemysłowej (w rozumieniu ustawy z 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej), przedmiotów prawa autorskiego (w rozumieniu ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych), oraz innych rezultatów realizacji Projektu niepodlegających takiej ochronie (dalej również łącznie jako „PWI”), przysługują Uprawnionemu, niezależnie po której fazie zakończyła się realizacja Projektu. Instytutowi oraz Politechnice może zostać udzielona licencja na korzystanie z „PWI” na mocy odrębnej umowy zawartej pomiędzy Uprawnionym a Członkami Konsorcjum. Ustalenie rodzaju i zakresu licencji, nastąpi z uwzględnieniem interesu Skarbu Państwa
W ramach otrzymanego dofinansowania Lider konsorcjum oraz Partner konsorcjum, przeniosą na Uprawnionego (UOKiK) autorskie prawa majątkowe do wyników Projektu Przeniesienie autorskich praw majątkowych nastąpi z chwilą przekazania przez Wnioskodawców, w całości lub w części, wyników Projektu zawierających Elementy Autorskie, najpóźniej w dniu dokonania pozytywnej oceny merytorycznej Raportu końcowego. Z chwilą przeniesienia autorskich praw majątkowych do wyników Projektu zawierających elementy Autorskie, na Uprawnionego przechodzi własność nośnika, na którym wyniki będą utrwalone. Prawa autorskie są przenoszone na UOKiK bez wynagrodzenia w ramach Umowy o dofinansowanie.
Z opisu sprawy wynika, że realizacja ww. Projektu jest uzależniona od otrzymania ww. dofinansowania, gdyby Wnioskodawcy go nie otrzymali, nie realizowaliby Projektu.
Członkowie Konsorcjum zobowiązują się do wykorzystania przyznanych środków finansowych wyłącznie na realizację zadań wskazanych we wniosku o dofinansowanie oraz że nie będą sobie nawzajem zlecać realizacji usług, dostaw lub robót budowlanych związanych z realizacją Projektu.
Wnioskodawcy wskazali, że zarówno Instytut jak i Politechnika będą samodzielnie dokonywali zakupu towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu (w częściach im przypisanych). Na fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją Projektu – w częściach im przypisanych – Instytut jak i Politechnika zostaną wskazani jako nabywcy.
Lider konsorcjum, po otrzymaniu środków finansowych z NCBR na realizację Projektu, niezwłocznie, nie później niż w ciągu 7 dni od otrzymania środków, przekazuje je Partnerom, zgodnie z postanowieniami Umowy o dofinansowanie.
Lider konsorcjum rozlicza się z NCBR – jest on podmiotem, z którym NCBR się komunikuje i na rzecz którego przesyłane są środki z dofinansowania. Nie oznacza to jednak, że Lider jest samodzielnie odpowiedzialny za niewykonanie bądź nienależyte wykonanie czynności, które wskazane zostały we wniosku oraz w umowie o dofinansowanie. Lider konsorcjum jest odpowiedzialny wobec Centrum za prawidłowe wykonanie Umowy. Pozostali konsorcjanci odpowiadają solidarnie za wykonanie Umowy, w tym za działania lub zaniechania Lidera konsorcjum oraz prawidłowe wydatkowanie dofinansowania. W uzasadnionych przypadkach, jeśli analiza prawno-ekonomiczna potencjału wypłacalności Lidera konsorcjum wykaże, że dochodzenie zwrotu dofinansowania będzie bezskuteczne, niecelowe lub niezasadne, dopuszczalne jest dochodzenie przez Centrum zwrotu środków w pierwszej kolejności od konsorcjantów.
Dofinansowanie otrzymane przez członków konsorcjum może być przeznaczone wyłącznie na finansowanie kosztów kwalifikowanych związanych z realizacją Projektu. Wydatki wykraczające poza całkowitą kwotę kosztów kwalifikowalnych, w tym wydatki wynikające ze wzrostu całkowitego kosztu realizacji Projektu po zawarciu Umowy, są ponoszone przez Lidera konsorcjum lub konsorcjanta. Natomiast w przypadku zmiany kwoty wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem, wynikającej ze zmiany zakresu Projektu, kwota przyznanego dofinansowania może ulec zmniejszeniu.
W trakcie realizacji przedmiotowego Projektu zarówno Instytut jak i Politechnika są zobowiązani do rozliczania się z otrzymanych środków finansowych. Rozliczenie dofinansowania następować będzie pomiędzy NCBR a członkami konsorcjum, w imieniu których występować będzie Lider konsorcjum.
Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenie.
Analiza przedstawionego opisu sprawy, treści cytowanych przepisów prawa podatkowego oraz orzecznictwa TSUE prowadzi bowiem do stwierdzenia, że przekazywane środki finansowe Instytutowi pełniącemu funkcję Lidera konsorcjum przez NCBR na realizację ww. Projektu pt. „(...)”, które to środki następnie Lider konsorcjum zgodnie z postanowieniami Umowy o dofinansowanie przekazuje na rzecz Politechniki (Partnera konsorcjum) – należy uznać za otrzymane od osoby trzeciej środki (dotacje, subwencje lub dopłaty o podobnym charakterze) mające bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Lidera konsorcjum oraz Partnera konsorcjum usług. Należy bowiem zauważyć, że otrzymane środki od NCBR nie zostaną przeznaczone na ogólną działalność Lidera konsorcjum oraz Partnera konsorcjum, lecz mogą zostać wykorzystane wyłącznie na określone i wskazane w umowie zawartej pomiędzy Konsorcjum a NCBR działanie, tj. na wykonanie ww. Projektu. Ponadto – jak wynika z opisu sprawy – realizacja ww. Projektu jest uzależniona od otrzymania ww. dofinansowania, jeżeli Wnioskodawcy nie otrzymaliby dofinansowania, to nie przystąpiliby do realizacji Projektu.
Z okoliczności sprawy wynika, że otrzymane dofinansowanie będzie stanowić dla Wnioskodawców wynagrodzenie za czynności/usługi/dostawę towarów świadczone w ramach realizacji ww. Projektu. Ponadto, zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie projektu, Lider konsorcjum oraz Partner konsorcjum zobowiązują się przenieś w ramach otrzymanego dofinansowania, na UOKiK prawa do wyników/efektów ww. Projektu. Wyniki Projektu, po jego zakończeniu, będą własnością Upoważnionego (UOKiK), który to będzie je wykorzystywał w swojej działalności. Podmiotem, który będzie posiadał pełnię praw do efektów/wyników Projektu będzie UOKiK.
Zatem uznać należy, że otrzymane przez Lidera konsorcjum środki na realizację ww. Projektu, które następnie zgodnie z umową o dofinansowanie zostanie przekazane w określonej wysokości na rzecz Partnera konsorcjum, będą stanowić należności za świadczone usługi. Przy czym dla kwalifikacji otrzymanych od NCBR środków jako zapłaty za świadczone usługi bez znaczenia jest fakt, że część wydatków zostanie pokryta przez Lidera konsorcjum oraz Partnera konsorcjum.
W analizowanym przypadku istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym od osoby trzeciej (NCBR) wynagrodzeniem w zamian za realizację ww. Projektu.
Fakt, że Członkowie Konsorcjum wykonają określone czynności na rzecz UOKiK nie pobierając od niego odpłatności nie oznacza, że ww. świadczenia wykonają nieodpłatnie, gdyż zapłatą za te świadczenia będą otrzymane przez Członków Konsorcjum środki zwane dotacją (dofinansowaniem), a – jak już wskazano – nie ma znaczenia, od kogo dostawca towaru bądź świadczący usługę otrzymuje zapłatę.
Tym samym realizację powierzonych zadań i w efekcie przekazanie wyników/efektów ww. Projektu na rzecz UOKiK należy uznać za podlegające opodatkowaniu świadczenie usług, bowiem w przedmiotowej sprawie zostały spełnione wszystkie przesłanki warunkujące uznanie wykonywanych przez Członków Konsorcjum w ramach ww. Projektu czynności za świadczenie usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Z uwagi na powyższe, kwota dofinansowania na realizację ww. Projektu otrzymanego od NCBR przez Lidera konsorcjum i Partnera konsorcjum (za pośrednictwem Lidera konsorcjum), będzie stanowić podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy z uwzględnieniem art. 29a ust. 6 ustawy, a tym samym będzie podległa opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Zauważyć należy, że dla Lidera konsorcjum elementem podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy, będzie dotacja otrzymana od NCBR w części przysługującej Liderowi, natomiast dla Partnera konsorcjum elementem podstawy opodatkowania będzie otrzymana za pośrednictwem Lidera konsorcjum kwota dofinansowania otrzymanego z NCBR, w części przysługującej konsorcjantowi.
Podsumowując, otrzymane od NCBR dofinansowanie na realizację Projektu pt. „(...)”, niezależnie od fazy realizacji Projektu, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest nieprawidłowe.
Następnie wątpliwości Wnioskodawców dotyczą sposobu udokumentowania przez Lidera konsorcjum otrzymania środków z NCBR na realizację przedmiotowego Projektu (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).
Zgodne z art. 106b ust. 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1)sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2)wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;
3)wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4)otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:
a)wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b)czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,
c)dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.
Przepis art. 106b ust. 2 ustawy stanowi, że:
Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.
Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy:
Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT.
W przedmiotowej sprawie Instytut podpisał z Politechniką (...) umowę konsorcjum, w ramach której został on Liderem Konsorcjum. Celem Konsorcjum jest przygotowanie i złożenie wniosku o dofinansowanie ww. Projekt pt. „(...)”, który ma być dofinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju („NCBR”). Lider konsorcjum, po otrzymaniu środków finansowych z NCBR na realizację ww. Projektu, niezwłocznie, nie później niż w ciągu 7 dni od otrzymania środków, przekazuje je Politechnice, zgodnie z postanowieniami Umowy o dofinansowanie. Instytut (Lider konsorcjum) jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Politechnika (Partner konsorcjum) również jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. Wnioskodawcy wskazali, że wszystkie czynności/zadania przypisane im w ramach Projektu realizowane będą na rzecz UOKiK. To on otrzyma innowacyjny system wyszukujący i raportujący produkty, co do których istnieją wątpliwości dotyczące ich jakości, ze szczególnym uwzględnieniem przypadków praktyk Dual Quality stosowanych przez przedsiębiorców, na podstawie analizy opinii konsumenckich, umieszczonych w Internecie. Wnioskodawcy podkreślili, że bezpośrednim beneficjentem czynności wykonywanych w ramach Projektu przez Instytut oraz Politechnikę będzie UOKiK. Wnioskodawcy wskazali, że prawa majątkowe do przedmiotów, prawa własności przemysłowej (w rozumieniu ustawy z 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej), przedmiotów prawa autorskiego (w rozumieniu ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych), oraz innych rezultatów realizacji Projektu niepodlegających takiej ochronie (dalej również łącznie jako „PWI”), przysługują Uprawnionemu, niezależnie po której fazie zakończyła się realizacja Projektu. W ramach otrzymanego dofinansowania Lider konsorcjum oraz Partner konsorcjum, przeniosą na Uprawnionego (UOKiK) autorskie prawa majątkowe do wyników Projektu. Wyniki Projektu, po jego zakończeniu, będą własnością Upoważnionego (UOKiK). Instytut oraz Politechnika natomiast nie będą miały praw do wyników Projektu. Podmiotem, który będzie posiadał pełnię praw do efektów/wyników Projektu będzie UOKiK. Zgodnie z wszystkimi dokumentami, wyniki (efekty) Projektu będą wykorzystywane przez Upoważnionego (UOKiK) do jego działalności a nie przez Lidera konsorcjum oraz Partnera konsorcjum.
Jak wskazano wyżej w analizowanej sprawie czynności/zadania wykonywane przez Lidera konsorcjum oraz Partnera konsorcjum w ramach realizacji Projektu na rzecz UOKiK należy zakwalifikować jako świadczenie usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy– gdyż w zamian za otrzymane dofinansowanie od NCBR nastąpi przeniesienie autorskich praw majątkowych do wyników/efektów Projektu na rzecz UOKiK, w związku z czym istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem, a otrzymanym od osoby trzeciej (NCBR) wynagrodzeniem.
Podkreślić w tym miejscu należy, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega czynność (tj. dostawa towarów lub świadczenie usług) a nie sama płatność. Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Lider konsorcjum będzie świadczył usługi na rzecz UOKiK oraz Partner konsorcjum również będzie świadczył usługi na rzecz UOKiK, a nie na rzecz NCBR. Członkowie konsorcjum w ramach Projektu nie będą wykonywać żadnych czynności na rzecz NCBR.
Wskazać również należy, iż przekazanie środków pieniężnych nie stanowi czynności, która dla celów ustawy o podatku od towarów i usług mogłaby zostać zakwalifikowana jako dostawa towarów bądź świadczenie usług, tj. jako czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wynika to z faktu, że środki pieniężne nie spełniają definicji towaru, tym samym ich przekazanie nie może stanowić dostawy towarów, jak również nie można uznać, że samo przekazanie środków pieniężnych stanowi świadczenie usług.
Zatem samo przekazanie przez NCBR Liderowi konsorcjum oraz Partnerowi konsorcjum (za pośrednictwem Lidera konsorcjum) środków pieniężnych na realizację ww. Projektu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Jednakże z uwagi na fakt, że przekazane przez NCBR środki pieniężne stanowią płatność za czynności wykonane na rzecz UOKiK (tj. realizację ww. Projektu), które to czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, dlatego też winny być udokumentowane fakturą VAT wystawioną na rzecz UOKiK.
Wobec powyższego, zarówno Instytut jak i Politechnika, będą zobowiązani udokumentować otrzymane na realizację ww. Projektu kwoty dofinansowania z NCBR (w części im przysługującej) za pomocą faktur VAT wystawionych na rzecz Uprawnionego – UOKiK, zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy.
W związku z tym Lider konsorcjum nie będzie miał obowiązku wystawienia faktury VAT na rzecz NCBR w celu udokumentowania otrzymanych od NCBR środków pieniężnych na realizację ww. Projektu. Lider konsorcjum może udokumentować otrzymanie środków pieniężnych od NCBR innym dokumentem.
Zatem oceniając całościowo Państwa uzasadnienie w zakresie stanowiska dotyczącego pytania oznaczonego we wniosku nr 2 stwierdzić należy, że jest ono nieprawidłowe.
W dalszej kolejności wątpliwości Wnioskodawców dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami poniesionymi w związku z realizacją ww. Projektu (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W świetle tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a)nabycia towarów i usług,
b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Do podstawowych zasad wspólnego systemu VAT należy między innymi zasada neutralności podatku dla podatnika, rozumiana jako stosowanie podatku od towarów i usług na wszystkich etapach obrotu gospodarczego z równoczesnym prawem do potrącenia podatku zawartego w poprzedniej fazie obrotu. Prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynika z samej konstrukcji podatku od towarów i usług i ma na celu zapewnienie neutralności tego podatku dla podatników VAT czynnych. Podatnik ma prawo do skorzystania z ww. prawa w określonych przepisami terminach, pod warunkiem spełnienia warunków pozytywnych (związku nabytych towarów i usług z czynnościami opodatkowanymi), jak i niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.
Przepis art. 88 ustawy określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem:
a)(uchylona)
b)nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób,
c)usług noclegowych nabywanych w celu ich odprzedaży, opodatkowanych u tego podatnika na podstawie art. 8 ust. 2a.
Z powyższego przepisu wynika, że obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych. Wyjątek dotyczy jedynie podatników świadczących usługi przewozu osób, kupujących gotowe posiłki dla pasażerów oraz usług noclegowych nabytych przez podatników wyłącznie w celu ich odprzedaży, tj. po nabyciu usługi w celu przeniesienia jej na kolejnego nabywcę (tj. w związku z tzw. refakturą usługi).
Jak wynika z treści art. 88 ust. 3a ustawy:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:
1)sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:
a)wystawionymi przez podmiot nieistniejący,
b)(uchylona)
2)transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;
3)(uchylony)
4)wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
a)stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,
b)podają kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
c)potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności;
5)faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;
6)(uchylony)
7)wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze – w części dotyczącej tych czynności.
Zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Należy również podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
Z opisu sprawy wynika, że zarówno Instytut jak i Politechnika zarejestrowani są jako podatnik VAT czynny.
Z powołanych przepisów art. 86 i art. 88 wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki. I tak podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.
Z opisu sprawy wynika, że na fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług, związanych z realizacją ww. Projektu:
-w części przypisanej Instytutowi – Instytut został/zostanie wskazany jako „nabywca”, natomiast
-w części przypisanej Politechnice – Politechnika została/zostanie wskazana jako „nabywca”.
Ponadto wskazali Państwo, że w sytuacji gdy otrzymane dofinansowanie z NCBR będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, to wtedy czynności realizowane w związku z ww. Projektem będą miały związek z czynnościami opodatkowanymi.
W analizowanej sprawie w odpowiedzi na zadane pytanie oznaczone we wniosku nr 1 wskazaliśmy Państwu, że otrzymane od NCBR dofinansowanie na realizację Projektu pt. „(...)”, niezależnie od fazy realizacji Projektu, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w odniesieniu do poniesionych przez Instytut oraz Politechnikę wydatków związanych z realizacją ww. Projektu spełnione będą przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego. Zarówno Instytut jak i Politechnika są czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług, a wydatki ponoszone na realizację przedmiotowego Projektu będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W konsekwencji Instytut i Politechnika będą mieli prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z realizacją ww. Projektu. Przy czym prawo do odliczenia będzie przysługiwało Członkom Konsorcjum wyłącznie w odniesieniu do wydatków ponoszonych przez:
-Instytut – w części przypisanej Instytutowi, dla których Instytut został wskazany na fakturach dokumentujących te wydatki jako „nabywca”, natomiast,
-Politechnikę – w części przypisanej Politechnice, dla których Politechnika została wskazana na fakturach dokumentujących te wydatki jako „nabywca”.
W konsekwencji, Instytut (Lider konsorcjum) oraz Politechnika (Partner konsorcjum) będą mieli prawo do odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych w związku z realizacją Projektu pt. „(...)”, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy. Zaznaczenia wymaga, że Wnioskodawcy mogą zrealizować to prawo pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wymienionych w art. 88 ustawy.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 jest nieprawidłowe.
W dalszej kolejności wątpliwości Wnioskodawców dotyczą kwestii określenia, czy rozliczenia pomiędzy konsorcjantami stanowią czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (pytane oznaczone we wniosku nr 4).
W odniesieniu do kwestii przekazania kwot przez Instytut (Lidera konsorcjum) na rzecz Politechniki (Partnera konsorcjum) jako podział dofinansowania otrzymanego z NCBR, wskazać należy, że z treści powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług – co do zasady – podlegają opodatkowaniu wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie.
Aby dane świadczenie (czynność) uznać za odpłatne musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym a odbiorcą, a w zamian za to świadczenie powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Obydwa warunki muszą być spełnione łącznie, aby dane świadczenie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council TSUE stwierdził, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem TSUE w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.
Zatem pod pojęciem odpłatności dostawy towaru/świadczenia usługi rozumieć należy prawo podmiotu dostarczającego towar/świadczącego usługę do żądania od odbiorcy lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
Powyższe prowadzi do stwierdzenia, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega tylko to świadczenie (dostawa towaru i/lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie jest dostawą towaru/usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Zatem w odniesieniu do każdej płatności pieniężnej rozpatrywać należy, czy nie stanowi ona otrzymanego wynagrodzenia za jakieś świadczenia wykonane przez dany podmiot. Jeśli można zidentyfikować takie świadczenie, to wówczas otrzymaną płatność należałoby potraktować jako wynagrodzenie za dostawę towaru/usługę. W przypadku więc, gdy podmiot płacący uzyskuje korzyść z pewnego rodzaju sytuacji, zobowiązanie takie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów lub świadczenie usługi. W konsekwencji powinno być ono opodatkowane podatkiem VAT.
W analizowanej sprawie Lider konsorcjum otrzymuje środki finansowe z NCBR na realizację przedmiotowego Projektu, które następnie (nie później niż w ciągu 7 dni od otrzymania) przekazuje na rzecz Partnera konsorcjum (w części mu przysługującej zgodnie z postanowieniami Umowy o dofinansowanie). Wnioskodawcy podkreślili, że w ramach Projektu ani Instytut nie będzie świadczył żadnych czynności na rzecz Politechniki, ani Politechnika nie będzie wykonywać jakichkolwiek czynności opodatkowanych na rzecz Instytutu. Wszystkie czynności/zadania przypisane im w ramach Projektu realizowane będą na rzecz Uprawionego – UOKiK. Ponadto Wnioskodawcy wskazali, że zarówno Instytut jak i Politechnika będą samodzielnie dokonywali zakupu towarów i usług na potrzeby realizacji Projektu (w częściach im przypisanych). Na fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją Projektu – w częściach im przypisanych – Instytut jak i Politechnika zostaną wskazani jako nabywcy.
Odnosząc się do powyższego oraz do ww. wątpliwości Wnioskodawców należy jeszcze raz wskazać, iż przekazanie środków pieniężnych nie stanowi czynności, która dla celów ustawy mogłaby zostać zakwalifikowana jako dostawa towarów bądź świadczenie usług, tj. jako czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wynika to z faktu, że środki pieniężne nie spełniają definicji towaru, tym samym ich przekazanie nie może stanowić dostawy towarów, jak również nie można uznać, że samo przekazanie środków pieniężnych stanowi świadczenie usług.
Zatem czynność przekazania przez Instytut (Lidera konsorcjum) kwot dofinansowania na rzecz Politechniki (Partnera konsorcjum), jako podział dofinansowania otrzymanego z NCBR nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem w takim przypadku nie mamy do czynienia z dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ustawy, ani ze świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. W analizowanej sprawie nie dojdzie do rzeczywistych świadczeń pomiędzy konsorcjantami.
W tym miejscu należy wskazać na wyrok NSA z 10 października 2014 r. sygn. akt I FSK 1418/13 w którym sąd wskazał że: okolicznością, która w świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy decyduje o opodatkowaniu, jest odpłatność za świadczoną usługę, którą należy rozumieć jako wynagrodzenie należne za dane świadczenie. Jest ono najczęściej określane umową pomiędzy stronami transakcji i stanowi skutek określonego przysporzenia. Trudno taką cechę przypisywać operacji księgowej dokonywanej przez Lidera Konsorcjum na rzecz Konsorcjanta. Brak jest takiego stosunku prawnego, z którego wynikałaby wzajemność świadczenia lidera przybierającego postać rozdziału przychodów całego przedsięwzięcia. Nie jest to zatem świadczenie wzajemne Lidera Konsorcjum, a jedynie umownie określony obowiązek podziału otrzymanego od NCBiR dofinansowania. Lider konsorcjum nie pozostaje dłużnikiem Konsorcjanta z tytułu świadczenia na jego rzecz usługi podziału otrzymanego od NCBiR dofinansowania. Podział ten w odpowiednich proporcjach wynika z mocy samej Umowy konsorcjum, a nie ze świadczenia wzajemnego, do którego zobligowany został jego Lider.
Zatem należy raz jeszcze podkreślić, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega czynność (tj. dostawa towarów lub świadczenie usług), a nie sama płatność. Tym samym rozliczenia finansowe dokonywane pomiędzy Liderem Konsorcjum a Konsorcjantem, w sytuacji, kiedy przekazanie środków następuje zgodnie z Umową Konsorcjum nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W konsekwencji, rozliczenia pomiędzy Liderem konsorcjum a Partnerem konsorcjum, będące podziałem otrzymanego od NCBR dofinansowanie na realizację Projektu pt. „(...)” nie będą stanowiły czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 4 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Końcowo należy wskazać, iż analiza załączników dołączonych do wniosku nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. W związku z powyższym Minister Finansów nie jest uprawniony do oceny prawnej załączników dołączonych przez Wnioskodawcę. Zaznaczyć należy, iż zgodnie z art. 14b § 3 ww. ustawy, wyczerpujący opis stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) winien wynikać z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie z załączonych do niego dokumentów. W związku z tym odpowiedzi udzielono wyłącznie na podstawie przedstawionego przez Państwa opisu sprawy. Załączone przez Państwa załączniki nie były przedmiotem merytorycznej analizy.
Odnośnie powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.
W kwestii powołanych przez Państwa wyroków sądu tut. Organ pragnie wyjaśnić, że wskazane wyroki zostały potraktowane jako element argumentacji Wnioskodawcy, są to jednak rozstrzygnięcia odnoszące się do indywidualnych spraw i co do zasady wiążą one strony postępowania w tych konkretnych, indywidualnych sprawach, nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Sieć (...) (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).
Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right