Interpretacja indywidualna z dnia 27 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.500.2022.2.KFK

Opodatkowanie podatkiem VAT sprzedaży działek niezabudowanych.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 grudnia 2022 r. wpłynął Pani wniosek sygnowany datą 11 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży nieruchomości gruntowych niezabudowanych.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 stycznia 2023 r. (wpływ 16 stycznia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wniosek dotyczy wydania interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży nieruchomości gruntowej otrzymanej w spadku.

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną posiadającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski, nie prowadzi działalności gospodarczej. Nie jest czynnym podatnikiem VAT.

Wnioskodawczyni nie jest rolnikiem i nie prowadzi działalności rolniczej. Działalność gospodarczą Wnioskodawczyni prowadziła w okresie od (…) do (…). Z rejestru wykreśliła się (…). Przeważającą formą działalności wykonywaną przez Wnioskodawczynię było (…).

Wnioskodawczyni na mocy aktu poświadczenia dziedziczenia z (…), sporządzonego przez notariusza, nabyła po swoim ojcu, 1/4 części spadku.

W wyniku umowy o dział spadku, sporządzonej przez notariusza, Wnioskodawczyni stała się właścicielem (odziedziczyła):

-prawo własności nieruchomości niezabudowanej, składającej się z działek gruntu o numerach 1/3 i 1/4, objętej księgą wieczystą numer (…);

-prawo własności nieruchomości niezabudowanej składającej się z działek gruntu o numerach 2/1 i 2/2, objętej księgą wieczystą numer (…),

-z nieruchomości niezabudowanej, objętej księgą wieczystą numer (…), prawo własności niezabudowanej działki gruntu numer 1/9,

-prawo własności nieruchomości niezabudowanej składającej się z działek gruntu o numerach 1/14, 1/15, 1/16, i 1/17, objętej księgą wieczystą numer (…),

-z nieuchronności zabudowanej objętej księgą wieczystą numer (…), prawo własności niezabudowanej działki gruntu numer 2/3,

-udział w wynoszący 8/16 części w prawie współwłasności nieruchomości niezabudowanej, stanowiącej działkę gruntu numer 1/5, objętej księgą wieczystą numer (…),

-z nieruchomości objętej księgą wieczystą numer (…), udział wynoszący 4/8 części w prawie współwłasności nieruchomości niezabudowanej stanowiącej działkę gruntu numer 3/1.

Wnioskodawczyni zamierza sprzedać działki: 1/9, 1/15, 1/16, 1/17 i 3/1. Pozostałe działki Wnioskodawczyni dotychczas sprzedała, przeznaczając środki na zakup nieruchomości i budowę domu jednorodzinnego w zabudowie szeregowej.

Wnioskodawczyni wnosi o interpretację podatkową czy jako osoba fizyczna, nigdy nieprowadząca działalności gospodarczej, przy kolejnej sprzedaży będzie musiała zapłacić podatek VAT od sprzedaży (23%).

Wnioskodawczyni od momentu nabycia przedmiotowych nieruchomości nie dokonywała żadnych czynności faktycznych i prawnych, jak np.: uzbrojenie terenu w przyłącza do sieci wodociągowej, gazowej i elektrycznej ogrodzenie, utwardzenie dróg wewnętrznych, wystąpienie o warunki zabudowy czy inne działania zmierzające do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności tychże działek. Ponadto, Wnioskodawczyni nie występowała w celu opracowania planu zagospodarowania przestrzennego dla działek oraz nie wykonywała żadnych innych działań.

Przedmiotowe działki nie są i nigdy nie były wykorzystywane przez Wnioskodawczynię na jakiekolwiek cele. Działki nie są i nigdy nie były przedmiotem najmu czy dzierżawy.

W celu sprzedaży działek Wnioskodawczyni nie zamierza skorzystać z biura nieruchomości ani innego profesjonalnego pośrednika w sprzedaży. Wnioskodawczyni zamierza sama ogłosić chęć sprzedaży w zwyczajowo przyjęty sposób, tj. przez miejscowe portale ogłoszeniowe.

Wnioskodawczyni nie posiada innych nieruchomości do sprzedaży.

Wnioskodawczyni zainteresowana jest ustaleniem skutków podatkowych zbycia nieruchomości.

Odpowiadając na wezwanie, Wnioskodawczyni doprecyzowała opis sprawy, udzielając odpowiedzi na następujące pytania:

1.W jaki sposób i do jakich celów działki objęte zakresem wniosku, będą wykorzystywane przez Panią do dnia planowanej sprzedaży?

Odpowiedź: Wnioskodawczyni nie wykorzystuje i nie wykorzystywała w przeszłości działek objętych zakresem wniosku. W szczególności nie wynajmowała ich, nie dzierżawiła i nie zawierała innej umowy o podobnym charakterze, ani nie pobierała z nich pożytków cywilnoprawnych. Na przedmiotowych działkach nie była prowadzona również działalność rolnicza i wytwórcza.

2.Czy przed dokonaniem sprzedaży zamierza Pani udostępnić przedmiotowe działki osobom trzecim na podstawie umowy cywilnoprawnej, np. umowy najmu, dzierżawy, użyczenia lub innej umowy o podobnym charakterze? Jeśli tak, należy wskazać, czy będą to umowy odpłatne i których działek będą dotyczyły.

Odpowiedź: Wnioskodawczyni nie zamierza obecnie i w przyszłości udostępniać przedmiotowych działek osobom trzecim na podstawie umowy cywilnoprawnej, w szczególności w oparciu o umowę najmu, dzierżawy, użyczenia lub innej umowy o podobnym charakterze.

3.Czy z działek objętych zakresem pytań były/są/będą dokonywane dostawy (sprzedaż) produktów rolnych?

Odpowiedź: Nie. Z działek objętych zakresem pytań nie były, nie są i nie będą dokonywane dostawy (sprzedaż) produktów rolnych.

4.Czy dla terenów, na których położone są wskazane działki, uchwalony został miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego? Jeżeli tak, jakie jest przeznaczenie poszczególnych działek zgodnie z uchwalonym planem?

Odpowiedź: Działki o numerach:

-1/9,znajduje się w granicach miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla części terenów wsi A, uchwalonego uchwalą Rady Gminy z dnia (…). Działka nr 1/9, znajduje się w obszarze oznaczonym na planie zagospodarowania przestrzennego symbolem: (…);

-1/15, 1/16, 1/17, znajdują się w granicach miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla części terenów wsi A, uchwalonego uchwalą Rady Gminy z dnia (…). Działki nr 1/15, 1/16, 1/17, znajdują się w obszarze oznaczonym na planie zagospodarowania przestrzennego symbolem: (…);

-3/1 w K., gmina B (obszar wiejski), działka nie jest objęta obowiązującym planem miejscowym. W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego: Tereny rolnicze (symbol R), Uchwała z dnia (…) Miasta i Gminy.

5.Czy dla przedmiotowych działek wydane zostały warunki zabudowy lub zamierza Pani występować z wnioskami o ich wydanie?

Odpowiedź: Dla żadnej z działek objętych wnioskiem nie wydano decyzji o warunkach zabudowy. Wnioskodawczyni nie występowała o wydanie warunków zabudowy i nie zamierza występować z wnioskami o ich wydanie.

6.Czy do momentu sprzedaży zamierza Pani dokonać innych czynności (poniesie Pani nakłady) w celu przygotowania przedmiotowych działek do sprzedaży, np.: uzbrojenie terenu, ogrodzenie, wytyczenie dróg dojazdowych do działek, inne działania zmierzające do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działek? Jeśli tak, należy wskazać, jakie będą to czynności (nakłady)?

Odpowiedź: Wnioskodawczyni do momentu sprzedaży nie zamierza podejmować jakichkolwiek czynności związanych z podnoszeniem ich wartości, w tym nie zamierza dokonywać na nie nakładów w celu przygotowania przedmiotowych działek do sprzedaży.

W szczególności Wnioskodawczyni nie zamierza i nie posiada planów, aby dokonać uzbrojenia terenu, ogrodzić, wytyczyć drogi dojazdowe do działek czy podejmować inne działania zmierzające do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności przedmiotowych działek.

Warto uzupełnić (ponad treść pytania), że w momencie sprzedaży (przy czynności sprzedaży w formie aktu notarialnego) w zakresie działek o nr 1/15, 1/16 i 1/17 Wnioskodawczyni zamierza wyodrębnić dwie z nich z księgi wieczystej nr (…) (założenie nowych ksiąg wieczystych dla dwóch z tych działek). Wszystkie trzy działki występują obecnie pod jedną księgą wieczystą.

7.Czy w celu sprzedaży działek podpisze Pani z przyszłymi nabywcami umowy przedwstępne? Jeżeli tak, należy wskazać wszystkie warunki ww. umów.

Odpowiedź: Wnioskodawczyni nie planuje zawierać umów przedwstępnych z nabywcami. Jednakże ze względu na częstą praktykę zawierania takich umów przed nabyciem nieruchomości Wnioskodawczyni nie wyklucza możliwości zawarcia takiej umowy.

W przypadku zawarcia umowy przedwstępnej Wnioskodawczyni nie zamierza zawierać innych warunków, niż te wynikające z charakteru czynności (essentialia negotii), czyli określenie stron, przedmiotu umowy, ceny i terminu jej zapłaty oraz terminu zawarcia umowy przyrzeczonej. Nie można wykluczyć również zawarcia w umowie przedwstępnej warunku zawieszającego w postaci uzależnienia powstania skutków czynności prawnej od zaistnienia zdarzenia przyszłego i niepewnego, tj. otrzymania przez kupującego kredytu na zakup nieruchomości.

8.Czy w ramach jakiejkolwiek umowy przedwstępnej z przyszłymi nabywcami zostanie udzielone pełnomocnictwo lub jakiekolwiek inne umocowanie prawne do działania w Pani imieniu? Jeśli tak, należy wskazać zakres pełnomocnictwa (np. występowanie przed organami administracji publicznej, podejmowania działań faktycznych i prawnych, niezbędnych do uzyskania decyzji i pozwoleń, składania wniosków, odbioru decyzji i postanowień itp.).

Odpowiedź: Wnioskodawczyni w ramach umowy przedwstępnej z przyszłymi nabywcami nie zamierza udzielić pełnomocnictw lub jakiekolwiek innego umocowania prawnego do działania w swoim imieniu.

9.Czy z tytułu sprzedaży pozostałych działek otrzymanych na podstawie umowy o dział spadku była Pani zobowiązana odprowadzić podatek VAT?

Odpowiedź: Wnioskodawczyni nie była zobowiązana do odprowadzenia podatku VAT

z tytułu sprzedaży pozostałych działek otrzymanych na podstawie umowy o dział spadku.

10.Jeśli była Pani zobowiązana do odprowadzenia podatku z tytułu wcześniejszej sprzedaży działek, to w związku z jaką okolicznością to nastąpiło?

Odpowiedź: W związku z tym, że Wnioskodawczyni nie była zobowiązana do odprowadzenia podatku VAT z tytułu sprzedaży pozostałych działek otrzymanych na podstawie umowy o dział spadku pytania to jest bezprzedmiotowe.

Jednocześnie Wnioskodawczyni sprostowała omyłkę pisarską wniosku, w którym to błędnie wskazano nr księgi wieczystej dla działki nr 3/1 (błędny numer to(…), jest to księga, z której w wyniku działku spadku wyodrębniono nową księgę wieczystą dla tejże działki) – prawidłowy numer księgi wieczystej dla działki nr 3/1 to (…).

Pytanie

Czy sprzedaż przez Wnioskodawczynię nieruchomości gruntowych niezabudowanych w postaci działek o numerach 1/9, 1/15, 1/16, 1/17 i 3/1, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (podatkiem VAT) od sprzedaży tychże nieruchomości?

Pani stanowisko w sprawie

Sprzedaż nieruchomości gruntowych niezabudowanych w postaci działek o numerach 1/9, 1/15, 1/16, 1/17 i 3/1 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako przeprowadzona w ramach majątku prywatnego, a więc poza działalnością gospodarczą Wnioskodawczyni.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

-odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

-eksport towarów;

-import towarów na terytorium kraju;

-wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

-wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy, należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Z cytowanych powyżej przepisów wynika, iż grunty są towarami w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Art. 15 ust. 1 ustawy, stanowi, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), „podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów (w tym przypadku gruntów) podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym.

Skutkiem powyższego, status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonywania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Jak wynika z orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W kwestii opodatkowania dostawy gruntów istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku stanu sprawy Wnioskodawczyni w celu dokonania sprzedaży gruntów podjęła aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawców w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy), jako że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Ponadto, jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180 i C-181, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni odziedziczyła majątek po swoim zmarłym ojcu. Spadkobiercy formalnie dokonali podziału majątku w formie umowy o dział spadku zawartą przed notariuszem w formie aktu notarialnego. Wnioskodawczyni od momentu uzyskania własności przedmiotowych działek nieruchomości gruntowych niezabudowanych o numerach 1/9, 1/15, 1/16, 1/17 i 3/1, nie dokonywała z nimi żadnych czynności mający charakter profesjonalny czy też handlowy.

Wyżej wymienione działki nie były w żaden sposób wykorzystywane do wykonywania jakiejkolwiek działalności gospodarczej, nie były przedmiotem najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze. Co więcej, Wnioskodawczyni nie podejmowała żadnych aktywnych działań polegających na uzbrojeniu terenu w postaci doprowadzenia mediów, ich ogrodzenia itp. Wnioskodawczyni nie prowadzi żadnych działań o charakterze marketingowym w celu zwiększenia atrakcyjności działek.

Ponadto, Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w wyroku z dnia 16 października 2013 r., sygn. akt I SA/Op 528/13 wskazał w daleko dalej idącym stanie faktycznym niż przedstawiony we wniosku, że Minister Finansów jest „(...) związany ze stanem faktycznym opisanym we wniosku. Obowiązany był zatem uwzględnić twierdzenia Skarżącego, że żadnych działań marketingowych w skali charakterystycznej dla przedsiębiorców nie podejmował ani też działań polegających na uzbrojeniu terenu w postaci doprowadzenia mediów, ich ogrodzenia itp. w celu zwiększenia atrakcyjności działek, że zmiana planu zagospodarowania przestrzennego i przekwalifikowanie gruntu nastąpiło bez jego udziału, a ponadto, że to gmina realizowała inwestycje w postaci sieci kanalizacyjnej. Natomiast wykonanie przyłącza kanalizacyjnego do jednej tylko działki wiązało się z zamiarem budowy w przyszłości domu na tej działce. (...) fakt zakupu nieruchomości i dokonanie jej podziału na mniejsze działki nie może być podstawą do uznania go za podatnika VAT w odniesieniu do tej dostawy.”

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego, obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz ich wykładnię Wnioskodawczyni twierdzi, że sprzedając w przyszłości swoje nieruchomości skorzysta z przysługującego Jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem, co oznacza, że nie wypełnia przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy i nie występuje w roli podatnika podatku od towarów i usług w stosunku do tej czynności. Zatem sprzedaż przez Wnioskodawczynię przedmiotowych działek nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Jak stanowi art. 2 pkt 22 ustawy:

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towarów.

W myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą VAT” lub „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”:

Zatem, na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z dnia 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Należy przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych i udziałów w gruncie, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT:

Jednakże wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Należy zauważyć, że problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1360 ze zm.).

Zgodnie z art. 195 wyżej powołanej ustawy Kodeks cywilny:

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego:

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 198 ustawy Kodeks cywilny:

Zatem, współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Mając więc powyższe na względzie, stwierdzić należy, że dostawa udziału w gruncie stanowi dostawę towaru.

Definicja podatnika została ujęta w art. 15 ust. 1 ustawy. Stosownie do tego artykułu:

Z kolei pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 15 ust. 2 ww. ustawy:

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Jak wskazano wyżej „działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie, w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:

Zgodnie z art. 12 ust. 3 powołanej Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

Opodatkowaniu podatkiem VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem, w kwestii opodatkowania dostawy niezabudowanych działek o numerach ewidencyjnych 1/9, 1/15, 1/16, 1/17 oraz udziału wynoszącego 4/8 części w prawie współwłasności nieruchomości niezabudowanej dla działki 3/1 istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy podjęła Pani aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Pani za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż nieruchomości jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia TSUE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10.

Z orzeczenia tego wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Należy zatem sięgnąć do wykładni wynikającej z orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla celów działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości czy jej części w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży.

Z opisu sprawy wynika, że jest Pani osobą fizyczną, nie będącą rolnikiem i nie prowadzącą działalności rolniczej. Nie jest Pani czynnym podatnikiem podatku VAT. W latach 2015-2021 prowadziła Pani działalność gospodarczą w zakresie (…).

W 2021 roku, w wyniku umowy o dział spadku, odziedziczyła Pani 1/4 części spadku po swoim ojcu w postaci:

-prawa własności nieruchomości niezabudowanej, składającej się z działek gruntu o numerach 1/3 i 1/4,

-prawa własności nieruchomości niezabudowanej, składającej się z działek gruntu o numerach 2/1 i 2/2,

-prawa własności niezabudowanej działki gruntu numer 1/9,

-prawa własności nieruchomości niezabudowanej składającej się z działek gruntu o numerach 1/14, 1/15, 1/16, i 1/17,

-prawa własności niezabudowanej działki gruntu numer 2/3,

-udziału wynoszącego 8/16 części w prawie współwłasności nieruchomości niezabudowanej, stanowiącej działkę gruntu numer 1/5,

-udziału wynoszącego 4/8 części w prawie współwłasności nieruchomości niezabudowanej stanowiącej działkę gruntu numer 3/1.

Część nieruchomości sprzedała Pani wcześniej, przeznaczając środki na zakup nieruchomości i budowę domu jednorodzinnego w zabudowie szeregowej. Aktualnie planuje Pani sprzedać działki o numerach 1/9, 1/15, 1/16, 1/17 oraz udział wynoszący 4/8 części w prawie współwłasności działki o numerze 3/1.

Od momentu nabycia przedmiotowych nieruchomości nie dokonywała Pani żadnych czynności faktycznych i prawnych, jak np.: uzbrojenie terenu w przyłącza do sieci wodociągowej, gazowej i elektrycznej, ogrodzenie, utwardzenie dróg wewnętrznych, wystąpienie o warunki zabudowy czy inne działania zmierzające do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności tychże działek. Nie występowała też Pani w celu opracowania planu zagospodarowania przestrzennego dla działek oraz nie wykonywała żadnych innych działań.

Do momentu sprzedaży również nie zamierza Pani podejmować jakichkolwiek czynności związanych z podnoszeniem wartości działek, w tym nie zamierza ponosić nakładów w celu przygotowania przedmiotowych działek do sprzedaży.

Przedmiotowe działki nie były, nie są i nie będą wykorzystywane przez Panią do jakichkolwiek celów, nie były, nie są i nie będą przedmiotem najmu czy dzierżawy.

Z działek objętych zakresem wniosku nie były, nie są i nie będą dokonywane dostawy produktów rolnych.

Działki o numerach 1/9, 1/15, 1/16, 1/17 objęte są miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, które uchwalone zostały w 2007 roku (zatem opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego nie nastąpiło z Pani inicjatywy), z kolei dla działki numer 3/1 brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Dla żadnej z działek objętych wnioskiem nie wydano decyzji o warunkach zabudowy, nie występowała Pani o wydanie warunków zabudowy i nie zamierza tego czynić w przyszłości.

Nie planuje Pani zawierać umów przedwstępnych z nabywcami, jednakże ze względu na częstą praktykę zawierania takich umów przed nabyciem nieruchomości nie wyklucza Pani możliwości zawarcia takiej umowy. W przypadku ewentualnego zawarcia umowy przedwstępnej, nie zamierza Pani zawierać innych warunków, niż te wynikające z charakteru czynności, czyli określenie stron, przedmiotu umowy, ceny i terminu jej zapłaty oraz terminu zawarcia umowy przyrzeczonej. Nie może też Pani wykluczyć zawarcia w umowie przedwstępnej warunku zawieszającego w postaci uzależnienia powstania skutków czynności prawnej od zaistnienia zdarzenia przyszłego i niepewnego, tj. otrzymania przez Kupującego kredytu na zakup nieruchomości.

W ramach umowy przedwstępnej z przyszłymi nabywcami nie zamierza Pani udzielać pełnomocnictw lub jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w swoim imieniu.

W celu sprzedaży działek nie zamierza Pani korzystać z biura nieruchomości ani innego profesjonalnego pośrednika w sprzedaży, a zamiar sprzedaży zamierza Pani ogłosić w miejscowych portalach ogłoszeniowych.

Z tytułu sprzedaży pozostałych działek otrzymanych na podstawie umowy o dział spadku, nie była Pani zobowiązana do odprowadzenia podatku VAT.

Nie posiada Pani innych nieruchomości do sprzedaży.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Pani wątpliwości dotyczą wskazania, czy sprzedaż nieruchomości gruntowych niezabudowanych w postaci działek o numerach 1/9, 1/15, 1/16, 1/17 i udziału wynoszącego 4/8 części w prawie współwłasności działki o numerze 3/1, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.

Uwzględniając powyższe należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie brak jest podstaw do uznania Pani – w związku z planowaną sprzedażą ww. działek – za podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą.

Jak wynika z przedstawionych okoliczności sprawy działki 1/9, 1/15, 1/16, 1/17 i udział wynoszący 4/8 części w prawie współwłasności działki o numerze 3/1, które Pani zamierza sprzedać, wchodzą w skład Pani majątku osobistego. Działki są niezabudowane, nie są, nie były i nie będą wykorzystywane przez Panią do jakichkolwiek celów, nie były i nie są też przedmiotem najmu czy dzierżawy. Nie poniosła Pani żadnych nakładów finansowych w celu przygotowania działek do sprzedaży.

Ponadto przy sprzedaży działek będących przedmiotem wniosku nie planuje Pani zawierać umów przedwstępnych, nie zamierza też Pani udzielać pełnomocnictw Kupującym.

W analizowanej sprawie brak jest zatem przesłanek świadczących o takiej Pani aktywności w przedmiocie planowanej sprzedaży działek, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że planowana sprzedaż działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Nie podjęła Pani takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

Działania podejmowane przez Panią należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Sprzedając działki o numerach 1/9, 1/15, 1/16, 1/17 i udział wynoszący 4/8 części w prawie współwłasności działki o numerze 3/1, będzie Pani korzystać z przysługującego Pani prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że sprzedając działki o numerach 1/9, 1/15, 1/16, 1/17 i udział wynoszący 4/8 części w prawie współwłasności działki o numerze 3/1, nie działa/nie będzie Pani działała jako podatnik podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy i w konsekwencji, sprzedaż ww. działek nie podlega/nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów

i usług.

Tym samym Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

·stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia;

·zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).