Interpretacja indywidualna z dnia 25 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3-2.4011.1082.2022.4.JM

W zakresie skutków podatkowych wypłaty stypendium twórczego obywatelowi Ukrainy.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe.

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z dnia 10 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych wypłaty stypendium twórczego obywatelowi Ukrainy.

Uzupełnili go Państwo – na wezwanie – pismem z 30 grudnia 2022 r. (data wpływu 4 stycznia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca podpisał porozumienie z (…) (siedziba: (…)) w sprawie uzyskania stypendium twórczego w ramach programu „(…)”. Beneficjentem porozumienia i stypendium będzie obywatel  Ukrainy, kompozytor i artysta (…). Stypendium zostanie przelane z rachunku bankowego (…) na rachunek bankowy Wnioskodawcy, a następnie w całości przelane na konto Pana (…). Stypendium będzie wypłacone w trzech częściach po 3000 zł każda (łącznie 9000 zł). Wnioskodawca jest organizacją pozarządową, nie prowadzi działalności gospodarczej.   

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Obywatel Ukrainy, p. (…) przyjechał do Polski w kwietniu 2022 roku, uciekając przed wojną w Ukrainie. Pan (…), obserwując bardzo niestabilną sytuację w swej ojczyźnie, postanowił zostać w Polsce na dłuższy czas, czego dowodem jest fakt, że w październiku 2022 r. rozpoczął studia wyższe na Uniwersytecie (…). Uznali Państwo zatem, że jego ośrodek interesów życiowych będzie właśnie w Polsce. Pan (…) zamierza w Polsce żyć, studiować i pracować, tutaj także będzie toczyć się jego działalność artystyczna (pan (…) jest muzykiem i kompozytorem). Trudno w tym momencie określić ramy czasowe takiego stanu rzeczy, jednak z pewnością w najbliższym czasie będzie to powyżej 183 dni w ciągu roku.

Na bazie wieloletniej współpracy pana (…) z Wnioskodawcą (organizatora Festiwalu (…), którego p. (…) kilkukrotnie był gościem), udało się podpisać Porozumienie I (nr (…)) z (…) (NIP (…), na mocy którego (…) (w ramach programu (…) przyznał ze swych środków stypendium właśnie p. (…). Jest to trzymiesięczne stypendium twórcze (październik – grudzień 2022 r.). W wysokości 3000 zł miesięcznie, czyli łącznie 9000 zł. Stypendium to ma charakter bezzwrotny i jest ono w pełni zgodne z działalnością statutową Wnioskodawcy.

Wyciąg ze statutu:

(...) Współpraca polsko-ukraińska:

-Popularyzacja kultury ukraińskiej w Polsce oraz polskiej na Ukrainie działalność na rzecz budowy społeczeństwa obywatelskiego w Polsce i na Ukrainie,

-Działalność charytatywna na rzecz mieszkańców Ukrainy i Polski, ze szczególnym uwzględnieniem lecznictwa zamkniętego i otwartego, zakładów opieki społecznej (domy dziecka, domy spokojnej starości itp.), instytucji oświatowych i kulturalnych, przedsięwzięć sportowo - rekreacyjnych,

-Propagowanie wśród członków, jak również na zewnątrz, idei pomocy narodowi ukraińskiemu oraz wszelkim osobom - obywatelom Ukrainy i Polski, potrzebującym tej pomocy,

-Reprezentowanie obywateli ukraińskich na terenie Polski i obywateli polskich na terenie Ukrainy,

-Pomoc członkom mniejszości narodowych na terenie Polski i Ukrainy,

-Organizacja i prowadzenie szkoleń i kursów.

Jako że regulamin przyznawania stypendium twórczego przez (…) przewiduje, że wnioskodawcą w tym zakresie może być jedynie organizacja (nie osoba fizyczna), Wnioskodawca, wraz z p. (…), aplikowało do (…) w celu pozyskania stypendium. Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku w celu przekazania stypendium p. (…) Wnioskodawca na mocy ustaleń z (…) - otworzyło wyodrębniony rachunek bankowy, służący wyłącznie do rozliczeń wynikających z tego stypendium. 25 listopada 2022 r. (…) przelał na specjalnie otwarte konto bankowe 9000 zł, a następnie środki te zostały przelane na rachunek bankowy p. (…). Wnioskodawca wystawił notę księgową dotyczącą tej operacji, a także uiściło ze swych środków opłatę za prowadzenie konta w wysokości 50 zł. Na tym zakończyły się wszelkie operacje finansowe związane ze stypendium twórczym dla p. (…).

Pytania:

1)Czy po przekazaniu w ramach Porozumienia z (…) stypendium twórczego dla ukraińskiego artysty ciąży na Wnioskodawcy (jako na płatniku zaliczek na podatek dochodowy) obowiązek naliczenia i odprowadzenia zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych?

2)Czy może w związku z tymże stypendium u Państwa (…) powstanie przychód podatkowy, a jeśli tak, to czy możliwe jest zwolnienie z obowiązku podatkowego w ramach art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Państwa stanowisko w sprawie

Po konsultacjach z biurem podatkowym oraz (…) Urzędem Skarbowym Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zarówno jako płatnik, jak i jako podatnik, Wnioskodawca nie jest objęty obowiązkiem podatkowym.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie Nr 1 dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie pytania Nr 2 w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Ocena stanowiska

Stanowisko dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.):

Według art. 3 ust. 2a ww. ustawy:

Na podstawie art. 3 ust. 1a ww. ustawy:

W myśl art. 3 ust. 2b ustawy:

Na podkreślenie zasługuje fakt, że katalog dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o których mowa w powoływanym przepisie art. 3 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest katalogiem zamkniętym. Tak więc, ustawodawca dopuszcza istnienie także innych dochodów, które należy uznać za osiągnięte na terytorium Polski. Jeżeli źródło przychodów nierezydenta znajduje się na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, to Rzeczpospolita Polska ma prawo opodatkować dochody uzyskane z tego źródła na zasadach obowiązujących w kraju (ograniczony obowiązek podatkowy).

W świetle art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie natomiast z ogólną zasadą sformułowaną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 20 ust. 1 ustawy:

Jak wynika z art. 35 ust. 1 pkt 2 tej ustawy:

Jednakże, aby ustalić, czy przyznane Artyście stypendium podlega opodatkowaniu w Polsce, należy w pierwszej kolejności ustalić jego miejsce zamieszkania.

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Jako pierwszy warunek przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych).

Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania, kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP.

Przez „centrum interesów osobistych” należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczną, polityczną, kulturalną, obywatelską, przynależność do organizacji/klubów, uprawiane hobby itp. Z kolei „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a ww. ustawy, analizowany warunek stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów życiowych.

Jak wynika z wniosku, obywatelowi Ukrainy, który przyjechał do Polski w kwietniu 2022 r., uciekając przed wojną w Ukrainie – przyznali Państwo w 2022 r. stypendium twórcze. Obywatel Ukrainy jest artystą, muzykiem, który postanowił zostać w Polsce na dłuższy czas, czego dowodem jest fakt, że w październiku 2022 r. rozpoczął studia wyższe na Uniwersytecie (…). Uznaliście Państwo, że ośrodek interesów życiowych Artysty będzie w Polsce, bowiem zamierza On w Polsce żyć, studiować i pracować, tutaj także będzie toczyć się jego działalność artystyczna. Artysta z pewnością będzie przebywał w Polsce przez okres dłuższy niż 183 dni w ciągu roku.  

Skoro pobyt Artysty w Polsce przekroczy 183 dni w roku, to przesłanka określona w art. 3 ust. 1a pkt 2 ustawy będzie spełniona, a zatem na podstawie polskich przepisów podatkowych uznaję, że Artysta będzie posiadał miejsce zamieszkania w Polsce.

Jednakże z opisu sprawy wynika, że Artysta będzie posiadał także miejsce zamieszkania na Ukrainie, bowiem przybył do Polski uciekając przed wojną, jaka toczy się na Ukrainie. 

W związku z czym, na podstawie dyspozycji określonej w art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który nakazuje uwzględniać umowy/Konwencje o unikaniu podwójnego opodatkowania, w tym przypadku zastosowanie będą miały reguły kolizyjne, które reguluje art. 4 Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzona w Kijowie dnia 12 stycznia 1993 r. (Dz. U. z 1994 r. nr 63 poz. 269).

Jak wynika z art. 4 ust. 1 Konwencji:

Art. 4 ust. 2 Konwencji stanowi, że:

Definicja „osoby mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie” odnosi się bezpośrednio do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę do nieograniczonego obowiązku podatkowego.

Dla potrzeb dokonania interpretacji ww. przepisu, należy sięgnąć do Komentarza do Modelowej Konwencji OECD. Głównym celem Modelowej Konwencji OECD jest umożliwienie rozwiązywania w sposób jednolity najczęściej występujących problemów w zakresie międzynarodowego prawnego podwójnego opodatkowania. Zgodnie z zaleceniami Rady OECD, państwa członkowskie przy zawieraniu lub rewizji dwustronnych konwencji powinny stosować się do Modelowej Konwencji i do interpretacji zawartej w Komentarzu do tej Konwencji. Postanowienia Konwencji zyskały powszechne (światowe) uznanie wyrażające się włączaniem ich do większości dwustronnych umów. Wiele umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, które zawarła Polska z innymi krajami została sporządzona w zgodzie z postanowieniami Modelowej Konwencji OECD, w tym Konwencja zawarta między Polską a Ukrainą.

Według Komentarza do Modelowej Konwencji OECD posiadanie stałego ogniska domowego oznacza, że osoba fizyczna urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania, w przeciwieństwie do przebywania w konkretnym miejscu, ale w takich warunkach, z których wynika, że dany pobyt jest zamierzony na krótki czas. Zgodnie z Komentarzem, istotnym czynnikiem jest trwałość zamieszkania, dbałość o ognisko domowe, co należy rozumieć, że osoba zainteresowana czyni wszystko, co jest niezbędne, aby mieć to mieszkanie do własnej dyspozycji w każdym czasie, w sposób ciągły, a nie od czasu do czasu, na pobyt, który z różnych względów może mieć charakter krótkotrwały. Jeżeli osoba fizyczna posiada ognisko domowe w obu Umawiających się państwach, wówczas pierwszeństwo ma państwo, z którym osobiste i ekonomiczne powiązania danej osoby są ściślejsze. Przez takie powiązania, Komentarz nakazuje rozumieć ośrodek interesów życiowych, przy ustalaniu którego należy wziąć pod uwagę stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza swoim mieniem. Wszystkie te okoliczności należy rozważyć w całości, uwzględniając indywidualne postępowanie danej osoby. Jeśli miejsca zamieszkania nie można ustalić na podstawie tego kryterium, należy ustalić je biorąc pod uwagę przede wszystkim miejsce, w którym osoba fizyczna zwykle przebywa, a następnie obywatelstwo danej osoby.

Tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej zostały wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień. Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.

Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego. Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy, czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast, jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).

W opisie sprawy, uznaliście Państwo, że ośrodek interesów życiowych Artysty będzie znajdował się w Polsce, bowiem rozpoczął on studia na Uniwersytecie w Polsce, zamierza tu żyć, studiować i pracować.

Jednakże, nie może umknąć mojej uwadze, że obywatel Ukrainy przybył do Polski uciekając przed wojną na Ukrainie. Możliwe, że gdyby nie wybuchła wojna ów obywatel mógłby do Polski w ogóle nie przyjechać.

Dopiero w sytuacji, gdy Artysta przebywając w Polsce powyżej 183 dni w roku podatkowym zdecyduje o stałym przesiedleniu do Polski, będzie można ustalić miejsce, gdzie faktycznie będzie koncentrowało się Jego życie rodzinne, tj. gdzie będzie znajdowało się Jego centrum interesów życiowych. Pojęcie to należy do pojęć niedookreślonych, nieostrych, tj. takich, które podlegają ocenie na tle okoliczności faktycznych danej sprawy. Ognisko domowe musi jednakże nosić znamiona trwałości oznaczające, że osoba ta urządziła je i zastrzegła dla swojego trwałego użytkowania. Podatnik powinien przebywać w danym miejscu w taki sposób, aby nie było wątpliwości, że jego pobyt nie jest zamierzony na krótki okres (por. wyrok WSA w Łodzi z 27 października 2009 r. sygn. akt I SA/Łd 507/09, WSA w Bydgoszczy z 15 października 2010 r. sygn. akt I SA/Bd 702/10). Istotnym czynnikiem jest zatem w tym przypadku trwałość zamieszkania.

W świetle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, jeśli do Polski Artysta przyjechał tylko uciekając przed wojną, to wyłącznie sama okoliczność studiowania w Polsce nie spowoduje uznania Artysty za osobę mającą nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce. Tym samym, stwierdzam, że w 2022 r. Artysta będzie podlegał w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów uzyskanych na terytorium Polski z uwzględnieniem Konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Stypendia twórcze otrzymywane przez osoby mające miejsce zamieszkania na Ukrainie, jako niewymienione w pozostałych artykułach Konwencji, stanowią przychód objęty art. 21 ust. 1 ww. Konwencji.

Z art. 21 ust. 1 Konwencji polsko – ukraińskiej wynika, że:

W konsekwencji, stypendium twórcze wypłacone artyście – obywatelowi Ukrainy będzie podlegało opodatkowaniu wyłącznie w miejscu jego zamieszkania, tj. na Ukrainie, a na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, ani obowiązek informacyjny.

Dodatkowe informacje

Podkreślenia wymaga, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku, nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Państwa chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego. Należy też zauważyć, że to na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku ewentualnego postępowania podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

‒Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).   

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).