Wyrok SN z dnia 21 czerwca 2022 r., sygn. II USKP 181/21

Przepis o nienależnym świadczeniu (art. 410 k.c.) nie ma zastosowania do żądania zwrotu nienależnie pobranej składki na ubezpieczenie emerytalne.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Frańczak (przewodniczący)

‎SSN Józef Iwulski (sprawozdawca) ‎

SSN Krzysztof Rączka

w sprawie z wniosku S. B. ‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P. ‎o zwrot składek, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 21 czerwca 2022 r., ‎skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) ‎z dnia 15 stycznia 2020 r., sygn. akt III AUa (…),

oddala skargę kasacyjną i odstępuje od obciążania wnioskodawcy zwrotem kosztów postępowania kasacyjnego na rzecz organu rentowego.

Uzasadnienie

Decyzją z 8 lutego 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w P. odmówił S. B. zwrotu składek opłaconych za niego na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę za okres od 1 stycznia 1999 r. do 31 grudnia 2011 r. S. B. złożył od tej decyzji odwołanie, wnosząc o jej zmianę oraz zasądzenie od organu rentowego kosztów sądowych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie od odwołującego kosztów procesu.

Wyrokiem z dnia 5 czerwca 2018 r., VIII U (…), Sąd Okręgowy w P. oddalił odwołanie oraz zasądził od odwołującego na rzecz pozwanego organu rentowego 5.400 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu pierwszej instancji. Decyzją z 16 grudnia 1991 r. Dyrektor Wojskowego Biura Emerytalnego w P. przyznał odwołującemu się (urodzonemu 6 kwietnia 1934 r.) emeryturę wojskową. W okresie od 1 listopada 1998 r. do 31 grudnia 2011 r. odwołujący się był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego w P. na stanowisku egzaminatora. Wobec podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o pracę, pracodawca jako płatnik opłacał za ubezpieczonego należne składki na ubezpieczenia społeczne, wypadkowe i chorobowe za okres od listopada 1998 r. do grudnia 2011 r. W dniu 4 grudnia 2017 r. odwołujący się złożył pismo, w którym domagał się zwrotu składek opłaconych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę za okres od 1 listopada 1998 r. do 31 grudnia 2011 r. Odwołujący się podniósł, że jako emeryt wojskowy nie może skorzystać ze składek opłacanych do systemu ubezpieczeń społecznych. W odpowiedzi na to pismo ZUS pismem z 22 grudnia 2017 r. poinformował go, że ustawodawca nie przewidział możliwości zwolnienia z obowiązku uczestnictwa w powszechnie obowiązkowym systemie ubezpieczeń społecznych.