Interpretacja indywidualna z dnia 3 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.716.2022.3.AWO

Powstanie obowiązku podatkowego w związku z powstaniem przychodu ze sprzedaży działki w części przekraczającej należny udział w spadku po zmarłym ojcu.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych przedstawionego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych - jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 października 2022 r. wpłynął do tutejszego organu Pani wniosek z 9 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości. Uzupełniła go Pani - w odpowiedzi na wezwanie - pismami z 9 listopada 2022 r. (wpływ z 9 listopada 2022 r.) oraz 29 grudnia 2022 r. (wpływ 29 grudnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Otrzymała Pani wezwanie z Urzędu Skarbowego do złożenia zeznania PIT-39 i zapłacenia podatku na podstawie aktu notarialnego Rep. A numer 1/1 z 9 lutego 2021 r., z tytułu dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości przed upływem pięciu lat od jej nabycia.

9 lutego 2021 r. sprzedała Pani nieruchomość o powierzchni 872 m². W 2020 r. - na podstawie aktu notarialnego Rep. A numer 2/2 - została przeprowadzona umowa nieodpłatnego zniesienia współwłasności i Urząd Skarbowy stwierdził, że musi Pani zapłacić podatek od sprzedaży ponad udział. W 2000 r. zostało przeprowadzone postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po Panu A.A. z 2 listopada 2000 r., sygn. akt 1/1.

W uzupełnieniu wniosku złożonym 9 listopada 2022 r. wskazała Pani, że:

–Jest Pani córką Pana A.A.

–9 lutego 2021 r. sprzedała Pani działkę o numerze geodezyjnym: A., o powierzchni: 8,72 arów w A., która została wyodrębniona w październiku 2020 r. z łąki o numerach geodezyjnych: B., C., D., o łącznej powierzchni około 90 arów, której była Pani współwłaścicielem od listopada 2000 r., po przeprowadzonym postępowaniu spadkowym po Pani ojcu - Panu A.A. Jest Pani właścicielem ¼ z połowy tej nieruchomości

[Przypis tutejszego organu - w tej części uzupełnienia zamieściła Pani obliczenia, mające zobrazować powierzchnię działek należącą do Pani i Pani zmarłego ojca. Zgodnie z Pani wskazaniem: jest Pani właścicielem ¼ z połowy tej nieruchomości, a więc dziewięćdziesięciu arów podzielonych na dwa, a więc czterdziestu pięciu arów stanowiących połowę Pani ojca, a następnie jednej czwartej [wysokość należnych Pani udziałów - przypis tutejszego organu], tzn. czterdziestu pięciu arów podzielonych na cztery, a więc 11,25 arów)].

Uważa więc Pani, że sprzedała Pani w 2021 r. mniej niż jest Pani właścicielem od 2000 r. i nie ma mowy o odpłatnym zbyciu nieruchomości przed upływem pięciu lat od nabycia.

–Sprzedała Pani całą działkę o numerze geodezyjnym A., o powierzchni 8,72 arów.

–Weszła Pani w posiadanie danej nieruchomości/łąki z (...) na podstawie przeprowadzonego postępowania spadkowego.

Z dokumentów posiada Pani: postanowienie Sądu Rejonowego w B. z 2 listopada 2000 r. o stwierdzeniu nabycia spadku po Panu A.A., w którym [Sąd ‑ przypis tutejszego organu] postanawia stwierdzić, że wszyscy uczestnicy zgłoszeni we wniosku (tj.: Pani, Pani matka, Pani brat i Pani siostra) nabywają spadek po ¼ części. Całość łąki to około 90 arów, której właścicielami byli: Pani matka i Pani ojciec, w równych częściach. Część Pani ojca to czterdzieści pięć arów, po postanowieniu sądowym nabyła Pani wraz z Pani matką i Pani rodzeństwem po ¼ części, czyli: czterdzieści pięć arów podzielone na cztery - 11,25 arów łąki z (...).

–Do spadku po Pani ojcu - Panu A.A. - zgłoszony został także pozostały Jego majątek, czyli połowa domu, który wybudował z Pani matką w trakcie trwania małżeństwa i działka pod domem około 6-7 arów, na której został wybudowany dom.

–Pan A.A. był właścicielem wskazanej nieruchomości/łąki z (...) o numerach: B., C., D. od 28 listopada 1975 r., kiedy Jego rodzice Pani C. i Pan D. A., przekazali/zapisali daną nieruchomość na małżonków Panią B. i Pana A.A. i został wydany 28 listopada 1975 r. akt własności ziemi.

–Pan A.A. zawarł związek małżeński w 1973 r. i od tego czasu trwała wspólnota majątkowa.

–Tak, została zapisana przez rodziców Pana A.A. na małżonków: Panią B. i Pana A.A. z 28 listopada 1975 r.

(wskazanie to stanowi Pani odpowiedź na pytanie, czy wskazana we wniosku nieruchomość została nabyta do majątku wspólnego małżonków).

–Pan A.A. zmarł 9 grudnia 1997 r.

–Przedmiotem spadku po zmarłym Panu A.A., oprócz wskazanej we wniosku nieruchomości/łąki z (...), wchodziły również nieruchomości: połowa domu, który wybudował z żoną - Panią B.A. - w trakcie trwania małżeństwa i działka 6-7 arów, na której został wybudowany dom.

Żadnych pozostałych praw i majątków. Dopiero w 2002 r., kiedy zrobili Państwo korektę, ponieważ wcześniej nie uwzględnili Państwo w spadku po Panu A.A. majątku po Jego matce - Pani C.A. - ¹/₈ dodatkowych nieruchomości, czyli: ¹/₈ budynku mieszkalnego, gospodarczego‑stodoły i szopy i ¹/₈ nieruchomości położonej w A. do tego domu (wskazanie to stanowi Pani odpowiedź na pytanie, co było przedmiotem spadku po Panu A.A.? Czy w skład spadku, oprócz opisanej we wniosku nieruchomości, wchodziły również innego rodzaju nieruchomości, rzeczy lub prawa).

–Po Panu A.A., jako spadkobiercy zostali zgłoszeni: Jego żona - Pani B.A. i troje dzieci: Pani, Pani brat (Pan E.A) i Pani małoletnia siostra (Pani F.A.). Nabyli Państwo po ¼ wszystkich trzech nieruchomości Pana A.A. (łąka, dom, działka pod domem), (wskazanie te stanowi Pani odpowiedzi na pytanie, czy była Pani jedynym spadkobiercą po Panu A.A.?).

–Nieruchomość Pani rodziców (Państwa B. i A.A.), czyli łąka z (...) o numerach geodezyjnych: B., C., D. i powierzchni około 90 arów, postanowili Państwo (Pani wraz z rodzeństwem) - zgodnie - podzielić na działki budowlane celem sprzedaży. 6 października 2020 r. Burmistrz A. zatwierdził Państwa propozycję/projekt podziału działki o numerach: B., C. i D. (zniosły się wzajemnie), a tak powstała działka została podzielona na działki o numerach: E., F., G., H., I., J., A., K., L., M., N. ((...) zostały wyburzone 10 lat wcześniej). Łąka została podzielona na dziesięć działek budowlanych oraz jedną działkę o numerze N. - jako drogę do każdej Państwa działki. Jak stwierdzono w postępowaniu sądowym, każdy spadkobierca: Pani, Pani matka, Pani brat oraz Pani siostra, stał się właścicielem ¼ części nieruchomości Pani ojca, czyli Pani część wynosi: czterdzieści pięć arów podzielone na cztery, to jest 11,25 arów - jako spadek. W umowie nieodpłatnego zniesienia współwłasności sporządzonej 18 grudnia 2020 r. zostało zapisane, że: Pani otrzymuje na wyłączną własność działki oznaczone numerami geodezyjnymi: A., K., L. i M. o łącznej powierzchni 29,88 arów oraz udział ⁴/₁₀ części w działce N. stanowiącej drogę dojazdową. Zależało Pani na założeniu dla tych działek osobnej księgi wieczystej. 9 lutego 2021 r. sprzedała Pani działkę o numerze geodezyjnym A., o powierzchni 8,72 arów. Podsumowując, od 2000 r. jest Pani właścicielem +/- 11,25 arów. W roku 2021 sprzedała Pani działkę o powierzchni 8,72 arów (powyższe wskazania stanowią Pani odpowiedź na pytanie, czy wskazana we wniosku „umowa nieodpłatnego zniesienia współwłasności” dotyczyła „nieruchomości, którą zbyła Pani przed upływem pięciu lat”? Jeśli nie, to jakiej/jakich nieruchomości ona dotyczyła).

–Umowa nieodpłatnego zniesienia współwłasności została zawarta 18 grudnia 2020 r.

–W wyniku umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności stała się Pani jedynym właścicielem działki o numerze A., którą sprzedała Pani 9 lutego 2021 r. (wskazanie to stanowi Pani odpowiedź na pytanie, czy w wyniku „umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności” otrzymała Pani pełne prawo własności do „nieruchomości, którą zbyła Pani przed upływem pięciu lat”?).

–Przy zniesieniu współwłasności nie było żadnych spłat i dopłat. Po postanowieniu sądowym, od 2000 r. jest Pani współwłaścicielem nieruchomości/łąki z (...) w ¼ części Pani ojca (czyli całość: B., C., D., o łącznej powierzchni około 90 arów, połowa Pana ojca: czterdzieści pięć arów podzielone na cztery, a więc 11,25 arów, a sprzedała Pani 8,72 ary).

–Po śmierci Pana A.A., 9 grudnia 1997 r., przeprowadzone zostało postępowanie spadkowe w Sądzie Rejonowym w B. 2 listopada 2000 r. zostało wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po Panu A.A. i nie towarzyszyły mu żadne spłaty i dopłaty (wskazanie to stanowi Pani odpowiedź na następujący zakres pytań: czy po śmierci Pana A.A. przeprowadzony został dział spadku? Jeśli tak, prosimy by wskazała Pani kiedy on nastąpił. Prosimy Panią także o wskazanie, czy dział spadku był ekwiwalentny w naturze, czy też towarzyszyły mu spłaty lub dopłaty. W przypadku spłat/dopłat proszę podać: przez kogo i na czyją rzecz zostały dokonane, oraz, czy były to spłaty/dopłaty z tytułu otrzymania spadku w wysokości przekraczającej należną ˗ ułamkową ˗ część, czy wartość otrzymanych przez Panią udziałów ˗ w wyniku działu spadku po Panu A.A. ˗ mieściła się w udziale, jaki pierwotnie przysługiwał Pani w masie spadkowej (podanej przez Panią wartości ułamkowej), czy też przekroczyła ten udział?).

–Tak, prowadziła Pani pracownię krawiecką w latach 2017-2020 (wskazanie to stanowi Pani odpowiedź na pytanie, czy prowadzi/prowadziła Pani kiedykolwiek jakąkolwiek działalność gospodarczą? Jeśli tak, to w jakim zakresie i od kiedy?).

–Nigdy nie zajmowała się Pani działalnością gospodarczą w przedmiocie kupna i sprzedaży nieruchomości, obrotu nieruchomościami.

–W dalekiej przyszłości byłaby Pani zainteresowana sprzedażą działki na terenie dawnej łąki z (...) o numerze M. Jest to działka przy granicy z konfliktowym sąsiadem (wskazanie to stanowi Pani odpowiedź na pytanie, czy posiada Pani jeszcze inne nieruchomości przeznaczone w przyszłości do sprzedaży?).

–W przeszłości - w roku 2018 - sprzedała Pani (wraz z Pani mężem) mieszkanie, ponieważ zmieniły się Państwa plany życiowe. Mieszkanie kupili Państwo i wyremontowali Państwo za kredyt w 2012 r. (wskazanie to stanowi Pani odpowiedź na pytanie, czy w przeszłości dokonywała Pani sprzedaży jakichkolwiek innych niż (nieruchomość, którą następnie zbyła Pani przed upływem pięciu lat). Jeśli tak, proszę podać datę sprzedaży oraz ich rodzaj).

–Wskazując na: ,,jestem właścicielką ¹/₈ części wszystkich działek” miała Pani na myśli całą łąkę, czyli działki o numerach geodezyjnych: B., C., D., o powierzchni około 90 arów, której właścicielami byli: Pani matka oraz Pan i ojciec. Po przeprowadzonym postępowaniu spadkowym w 2000 r., nabyła Pani ¼ części własności Pani ojca, co oznacza ¹/₈ całej łąki (11,25 arów). Na mocy ,,umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności” jest Pani właścicielem dalej tego samego terenu, tylko w konkretnym miejscu (nie ogólnie współwłasność), o nowych numerach, jak wcześniej Pani pisała: A., K., L. i M., o łącznej powierzchni 29,88 arów, a sprzedała Pani działkę A., o powierzchni 8,72 arów (powyższe wskazania stanowią Pani odpowiedź na pytania:

–O jakich „wszystkich działkach” jest mowa w Pani własnym stanowisku w sprawie?

–Co wyraża Pani wskazanie: „jestem (..) właścicielką ¹/₈ części wszystkich działek”?

–Czy wskazana wyżej część - ¹/₈ - to przysługujący Pani udział w nieruchomościach, który otrzymała Pani na mocy „umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności”? Jeśli nie, to (w jakiej dacie) oraz na podstawie jakiej/jakich czynności prawnej otrzymała Pani tę część - „¹/₈ wszystkich działek”?).

–(b) Na mocy ,,umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności” z 18 grudnia 2020 r. otrzymała Pani nieruchomości/łąkę już z wyburzonymi (...) o powierzchni 29,88 arów, o numerach geodezyjnych: A., K., L., M.

(wskazanie to stanowi Pani odpowiedź na następujący zakres pytań: „Czy na mocy „umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności” otrzymała Pani:

a)tylko nieruchomość, którą zbyła Pani przed upływem pięciu lat”?

b)nieruchomość, którą zbyła Pani przed upływem pięciu lat oraz inne nieruchomości, które nie są jednak przedmiotem wniosku?”).

–(a i b) Przedmiotem wniosku jest działka A., o powierzchni 8,72 arów, która została sprzedana 9 lutego 2021 r. (wskazanie to stanowi Pani odpowiedź na następujące pytania: „Czy „nieruchomość, którą zbyła Pani przed upływem pięciu lat” jest wyodrębniona:

a)z „wszystkich działek” (stanowi odrębną działkę od - wskazanych przez Panią - „wszystkich działek”)?

b)z (ewentualnych) innych nieruchomości, które otrzymała Pani na mocy „umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności” (stanowi odrębną działkę od - (ewentualnych) innych nieruchomości, które Pani otrzymała?”).

–6 października 2020 r. burmistrz A. zatwierdził projekt podziału nieruchomości Pani rodziców. Działki o numerach geodezyjnych: B., C. i D. zniosły się wzajemnie, a tak powstała działka została podzielona na działki o numerach: E., F., G., H., I., J., A., K., L., M., N. (droga).

–Nieruchomość o powierzchni 8,72 arów, którą Pani sprzedała była łąką, w czasie kiedy były tam (...) - nieużytkiem rolnym (wskazanie to stanowi Pani odpowiedź na pytanie: „Czy „nieruchomość, którą zbyła Pani przed upływem pięciu lat” składa się na gospodarstwo rolne w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2020 r., poz. 333)? (…)”).

–Dokładnie nie odpowie Pani na to pytanie, ponieważ nie dysponuje Pani żadnymi dokumentami w tym temacie (powyższe wskazanie stanowi Pani odpowiedź na pytanie: „Jeśli tak, prosimy o wskazanie, jak „nieruchomość, którą zbyła Pani przed upływem pięciu lat” została sklasyfikowana (prosimy, aby odniosła się Pani do § 8 i 9 rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie ewidencji gruntów i budynków z 27 lipca 2021 r. (Dz. U. z 2021 r. poz. 1390 ze zm)”).

–Nieruchomość, którą Pani sprzedała była łąką, która była koszona w celu zebrania siana, w czasie kiedy Pani rodzice mieli krowę. Później koszona ze względów bezpieczeństwa, żeby nikt, czyli młodzież z pobliskiego osiedla, nie podpalił suchej trawy - częściowo trzciny (wskazanie to stanowi Pani odpowiedź na pytanie, w jaki sposób „nieruchomość, którą zbyła Pani przed upływem pięciu lat” była - przez Panią - wykorzystywana przez (cały) okres jej posiadania?”).

–Około roku 2005 Urząd Miasta i Gminy w A. zatwierdził plan zagospodarowania przestrzennego, z którego wynikało, że łąka Pani rodziców, i dalej sprzedana przez Panią działka, znajduje się na terenie przeznaczonym na zabudowę jednorodzinną (wskazanie to stanowi Pani odpowiedź na pytanie, czy dla „nieruchomości, którą zbyła Pani przed upływem pięciu lat” podjęła Pani - do momentu jej sprzedaży - działania takie jak: zmiana przeznaczenia terenu, wystąpienie o decyzję o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej lub jakiegokolwiek inne działania, w tym uzyskania warunków zabudowy lub miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego? Jeśli tak, to jakie działania, kiedy i w jakim celu podjęte?).

–Tak. W 2000 r. otrzymała Pani spadek po Pani ojcu, od roku 2018/2019 starali się Państwo (Pani wraz z rodzeństwem) o podział całej łąki Pani rodziców na działki budowlane i drogę dojazdową. Zrobili Państwo również mostek/przepust nad rowem, który znajduje się między gminną drogą asfaltową, a wytyczoną Państwa drogą dojazdową dla wszystkich dziesięciu działek powstałych po podziale. Utwardzili Państwo początkowy fragment Państwa drogi (wskazanie to stanowi Pani odpowiedź na pytanie: czy dla „nieruchomości, którą zbyła Pani przed upływem pięciu lat” podjęła Pani - do momentu sprzedaży - jakiekolwiek działania dotyczące zwiększenia jej wartości, uatrakcyjnienia nieruchomości (np. wydzielenie, podział, budowa drogi, uzbrojenie terenu, wyposażenie w urządzenia i sieci wodociągowe, kanalizacji sanitarnej oraz energetyczne, ogrodzenie działki, itp.)? Jeśli tak, to jakie oraz kiedy i w jakim celu?).

–Nieruchomość nie była przedmiotem żadnego najmu, dzierżawy, ani jakiejkolwiek innej umowy.

–Nie trzeba było robić żadnych działań marketingowych w celu sprzedaży Pani nieruchomości/działki numer A. Zadzwoniła do Pani koleżanka - dwa lata wcześniej - i wyraziła chęć zakupu działki budowlanej w czasie kiedy mieli Państwo wszyscy współwłasność, więc trzeba było zrobić podział całej łąki na mniejsze działki budowlane i notarialnie zapisać na siebie.

Natomiast w uzupełnieniu wniosku złożonym 29 grudnia 2022 r. wyjaśniła Pani, że nie ma Pani pojęcia jaka była wartość działek w 2000 r. Uważa Pani, że obecnie jest o wiele większa, zmieniła swoją wartość przez dwadzieścia lat. Wtedy otrzymała Pani ¹/₈ działki z (...) i terenem podmokłym częściowo (bagno) - jako nieużytki. W roku 2005 Urząd Miasta A. objął ten teren planem zagospodarowania przestrzennego i przeznaczył pod zabudowy jednorodzinne. W późniejszym czasie, na własny koszt, wyburzyli Państwo (...), została nawieziona ziemia na mokrej części, a Pani mama własnymi rękoma plewiła korzenie trzciny. Była Pani zainteresowana budową domu na tym terenie, ale drogę - „prawo przejazdu, przechodu i przegonu bydła”, którą mieli Państwo do całej łąki - sąsiad skutecznie kilkoma sprawami sądowymi Państwu zlikwidował. Następnie były wielokrotne wizyty u Burmistrza A. - prośby o realizację jednej z dróg z zagospodarowania przestrzennego terenu. Po wykonaniu drogi gminnej nadszedł etap na rozgraniczenie i podział łąki na konkretne działki budowlane. I tak, doszli Państwo do etapu umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności z 18 grudnia 2020 r., kiedy postanowili Państwo uporządkować sprawy majątkowe związane z tą łąką (tak jakby był przeprowadzony spadek po tacie i od razu podzielona połowa łąki należąca do Pani matki). W umowie nieodpłatnego zniesienia współwłasności otrzymała Pani na własność działki oznaczone numerami geodezyjnymi: A., K., L., M. o łącznej powierzchni 2.988 m² i ⁴/₁₀ części w działce o numerze geodezyjnym N., więc ilość i tym bardziej wartość ¹/₈ ze spadku po Pani ojcu w 2000 r. nie ma wiele wspólnego z zapisami z 18 grudnia 2020 r., kiedy zrobili Państwo uporządkowanie spraw majątkowych związanych z tą łąką.

Przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej jest ilość otrzymana w spadku po Pani ojcu, około 11,25 arów i sprzedana działka o powierzchni 8,72 arów, o wartości 99.000 zł z 9 lutego 2021 r. Obecnie, myśli Pani, że ceny się jeszcze zmieniły. Przyjmując, że wartość 1 ara wynosi około 11 tysięcy, jak nie więcej, a w roku 2000 otrzymała Pani około 11,25 arów to dawałoby około 123.750 zł, a sprzedała Pani działkę 8,72 arów za kwotę 99.000 zł.

Powtarza Pani, że wartość majątku nabytego w następstwie zniesienia współwłasności i ilości arów jest inna niż po postanowieniu sądowym (¹/₈ części Pani ojca +/- 11.25 arów łąki), ponieważ w umowie nieodpłatnego zniesienia współwłasności dzielili się Państwo także częścią Pani matki, która jeszcze żyje i namówiła Ją Pani żeby zrobiła „porządek za życia”.

Podsumowując, wartość zmieniła się wraz z inflacją i przekształceniem terenu z łąki na teren budowlany. Ilość majątku Pani ojca zmieniła się, gdyż trzeba było wyburzyć wszystkie budynki, które otrzymał w spadku po swojej matce Pani C.A. ze względu na zagrożenie życia - rozwalały się.

Pytanie (przedstawione w uzupełnieniu wniosku z 9 listopada 2022 r.)

Czy musi Pani zapłacić podatek od sprzedaży działki w roku 2021, czy jest Pani z tego obowiązku zwolniona na podstawie bycia właścicielką terenu od 2000 r.?

Pani stanowisko

Uważa Pani, że na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po Panu A.A. z 2 listopada 2000 r. sygn. akt 1/1, nie jest Pani zobowiązana do zapłacenia podatku od sprzedaży, ponieważ - uważa Pani - że jest Pani już dwadzieścia dwa lata właścicielką ¹/₈ części wszystkich działek, co daje około 1100 m², a więc więcej niż Pani sprzedała. Na podstawie tej wiedzy sprzedała Pani tylko jedną nieruchomość, a z resztą sprzedaży czeka Pani pięć lat, tak jak jest zawarte w przepisach.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie, w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub wskazanych wyżej praw majątkowych następuje przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z podanych przez Panią informacji wynika m.in., że (uszeregowanie chronologiczne):

–rok 1997 – śmierć Pani ojca.

•Pani ojciec był właścicielem łąki z (...) o numerach: B., C., D. od 28 listopada 1975 r. (rodzice Pani ojca przekazali/zapisali nieruchomość na rzecz Pani ojca i Jego żony (Pani matki).

•Zgodnie z Pani wskazaniem, nieruchomość „została zapisana” na oboje małżonków.

–rok 2000 – postępowanie spadkowe po Pani ojcu.

•2 listopada 2000 r. Sąd Rejonowy w B. wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po Pani ojcu.

•Jako spadkobiercy, zostali zgłoszeni: Pani matka (Jego żona) i troje dzieci (Pani, Pani brat i Pani siostra).

•Po postanowieniu sądowym (od 2000 r.) jest Pani współwłaścicielem nieruchomości/łąki z (...) w ¼ części Pani ojca.

•Przedmiotem spadku po Pani ojcu, oprócz wskazanej we wniosku nieruchomości/łąki z (...), wchodziły również nieruchomości: połowa domu, który wybudował z żoną - w trakcie trwania małżeństwa i działka 6‑7 arów, na której został wybudowany dom.

–rok 2002 – opisana przez Panią „korekta”.

•zrobili Państwo korektę, ponieważ wcześniej nie uwzględnili Państwo w spadku po Pani ojcu majątku po Jego matce - ¹/₈ dodatkowych nieruchomości, czyli: ¹/₈ budynku mieszkalnego, gospodarczego‑stodoły i szopy i ¹/₈ nieruchomości położonej w A. do tego domu.

–rok 2020 – umowa nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

•nieruchomość Pani rodziców, czyli łąka z (...) o numerach geodezyjnych: B., C., D. i powierzchni około 90 arów, postanowili Państwo (Pani wraz z rodzeństwem) - zgodnie - podzielić na działki budowlane celem sprzedaży.

•Umowa nieodpłatnego zniesienia współwłasności została zawarta 18 grudnia 2020 r.

•Przy zniesieniu współwłasności nie było żadnych spłat i dopłat.

•W umowie nieodpłatnego zniesienia współwłasności sporządzonej 18 grudnia 2020 r. zostało zapisane, że: Pani otrzymuje na wyłączną własność działki oznaczone numerami geodezyjnymi: A., K., L. i M. o łącznej powierzchni 29,88 arów oraz udział ⁴/₁₀ części w działce N. stanowiącej drogę dojazdową.

•Na mocy ,,umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności” z 18 grudnia 2020 r. otrzymała Pani nieruchomości/łąkę już z wyburzonymi (...) o powierzchni 29,88 arów, o numerach geodezyjnych: A., K., L., M.

•wartość majątku nabytego w następstwie zniesienia współwłasności i ilości arów jest inna niż po postanowieniu sądowym (¹/₈ części Pani ojca +/- 11.25 arów łąki), ponieważ w umowie nieodpłatnego zniesienia współwłasności dzielili się Państwo także częścią Pani matki, która jeszcze żyje i namówiła Ją Pani żeby zrobiła „porządek za życia”.

–rok 2021 – sprzedaż działki o numerze A.

•9 lutego 2021 r. sprzedała Pani działkę o numerze geodezyjnym: A., o powierzchni: 8,72 arów, która została wyodrębniona w październiku 2020 r. z łąki o numerach geodezyjnych: B., C., D., o łącznej powierzchni około 90 arów, której była Pani współwłaścicielem od listopada 2000 r., po przeprowadzonym postępowaniu spadkowym po Pani ojcu.

•Przedmiotem wniosku jest działka numer A., o powierzchni 8,72 arów.

Ponadto, wskazała Pani również, że:

–(jak stwierdzono w postępowaniu sądowym) każdy spadkobierca: Pani, Pani matka, Pani brat oraz Pani siostra, stał się właścicielem ¼ części nieruchomości Pani ojca,

–po przeprowadzonym postępowaniu spadkowym w 2000 r. [2 listopada 2000 r. Sąd Rejonowy w B. wydał postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po Pani ojcu - przypis tutejszego organu] nabyła Pani ¼ części własności Pani ojca, co oznacza ¹/₈ całej łąki (11,25 arów),

–po śmierci Pana A.A., 9 grudnia 1997 r., przeprowadzone zostało postępowanie spadkowe w Sądzie Rejonowym w B. 2 listopada 2000 r. zostało wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po Panu A.A. i nie towarzyszy mu żadne spłaty i dopłaty (Pani odpowiedź na pytania:

czy po śmierci Pana A.A. przeprowadzony został dział spadku? Jeśli tak, prosimy by wskazała Pani kiedy on nastąpił. Prosimy Panią także o wskazanie, czy dział spadku był ekwiwalentny w naturze, czy też towarzyszyły mu spłaty lub dopłaty. W przypadku spłat/dopłat proszę podać: przez kogo i na czyją rzecz zostały dokonane, oraz, czy były to spłaty/dopłaty z tytułu otrzymania spadku w wysokości przekraczającej należną ˗ ułamkową ˗ część, czy wartość otrzymanych przez Panią udziałów ˗ w wyniku działu spadku po Panu A.A. ˗ mieściła się w udziale, jaki pierwotnie przysługiwał Pani w masie spadkowej (podanej przez Panią wartości ułamkowej), czy też przekroczyła ten udział?).

Zauważyć zatem należy, że przepis art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Z tego względu, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości (ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych), o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym ma moment i sposób ich nabycia.

Zgodnie z art. 922 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1360):

Spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych.

Stosownie do art. 924 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Na podstawie z art. 925 wskazanej wyżej ustawy:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.

Co równie ważne, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W myśl art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Zgodnie z art. 1035 cytowanej ustawy:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks cywilny jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Na podstawie art. 195 wskazanej wyżej ustawy:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika.

W myśl art. 196 Kodeksu cywilnego:

§ 1.Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

§ 2.Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Zatem, do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego.

Natomiast w myśl art. 210 §1 Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

Stosownie do art. 211 Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Zgodnie z art. 212 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

§ 1.Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.

§ 2.Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

Z powyższych przepisów wynika, że zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje przez podział rzeczy wspólnej, to, co do zasady dokonuje się jej podziału na tyle części ilu jest współwłaścicieli z uwzględnieniem wartości udziałów posiadanych przed zniesieniem współwłasności. W przypadku różnicy pomiędzy wartością utworzonych części rzeczy, a wielkością udziałów, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Punktem wyjścia do obliczenia podstawy opodatkowania jest wartość rynkowa zbywanych udziałów w składnikach majątkowych.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy lub praw majątkowych tylko wówczas, jeżeli mieści się w ramach udziału, jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej lub prawach i odbyło się ono bez spłat i dopłat. Natomiast, jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat) to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan Jej majątku osobistego. Tak więc, co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia Podatnik otrzymuje nieruchomość, która przekracza udział, jaki pierwotnie Podatnikowi przysługiwał.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego, czy działu spadku, jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku podziału, jeśli:

–podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub

–wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku dokonanego podziału mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym.

Jak już wyżej wskazano, z wniosku wynika, że:

–wszyscy uczestnicy, tj.: Pani, Pani matka, Pani brat i Pani siostra, nabywają spadek w wysokości po ¼ części. Wskazała Pani, że całość łąki to około 90 arów, której właścicielami byli: Pani matka i Pani ojciec, w równych częściach. Część Pani ojca to czterdzieści pięć arów. Po postanowieniu sądowym nabyła Pani wraz z Pani matką i Pani rodzeństwem po ¼ części, czyli: czterdzieści pięć arów podzielone na cztery - 11,25 arów łąki z (...), oraz że

–w umowie nieodpłatnego zniesienia współwłasności sporządzonej 18 grudnia 2020 r. zostało zapisane, że: Pani otrzymuje na wyłączną własność działki oznaczone numerami geodezyjnymi: A., K., L. i M. o łącznej powierzchni 29,88 arów oraz udział ⁴/₁₀ części w działce N. stanowiącej drogę dojazdową,

–wartość majątku nabytego w następstwie zniesienia współwłasności i ilości arów jest inna niż po postanowieniu sądowym (¹/₈ części Pani ojca +/- 11.25 arów łąki), ponieważ w umowie nieodpłatnego zniesienia współwłasności dzielili się Państwo także częścią Pani matki, która jeszcze żyje i namówiła Ją Pani żeby zrobiła „porządek za życia”.

Należy więc stwierdzić, że skoro - na skutek zniesienia współwłasności nieruchomości (opisanej łąki) - otrzymała Pani działki o powierzchni i wartości przekraczającej Pani udział w spadku (zgodnie z Pani wskazaniem wartość majątku nabytego w następstwie zniesienia współwłasności i ilości arów jest inna niż po postanowieniu sądowym (¹/₈ części Pani ojca +/- 11.25 arów łąki), ponieważ w umowie nieodpłatnego zniesienia współwłasności dzielili się Państwo także częścią Pani matki, która jeszcze żyje i namówiła ją Pani żeby zrobiła „porządek za życia”) - to, w opisanym przypadku, doszło do nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w wyniku zniesienia współwłasności nastąpiło przysporzenie po stronie Pani majątku ponad należny Pani udział w spadku, tzn. udział posiadany przez Panią przed dokonaniem tej czynności).

Z tego też względu, w podanych przez Panią okolicznościach:

–sprzedaż przez Panią udziałów w opisanej nieruchomości w wysokości odpowiadającej udziałom odziedziczonym po Pani zmarłym ojcu nie stanowi dla Pani źródła przychodów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

–zbycie pozostałej części, tj. części nabytej przez Panią w wyniku zniesienia współwłasności ponad przysługujący Pani pierwotnie udział w spadku po Pani zmarłym ojcu, będzie stanowiło dla Pani źródło przychodów stosownie do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ sprzedaż wskazanego udziału nastąpi przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie (a więc przed upływem pięciu lat od dokonania opisanego zniesienia współwłasności).

Odnosząc się do działki będącej przedmiotem wniosku (działki numer A., o powierzchni 8,72 arów), należy zatem wskazać, że przychód ze sprzedaży tej działki przypadający na Pani udział nabyty w drodze spadku po Pani zmarłym ojcu w ogóle nie podlega opodatkowaniu (wzgląd na treść art. 10 ust. 1 pkt w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Natomiast, ze względu na okoliczność, że w 2020 r., w wyniku zniesienia współwłasności:

•nabyła Pani na wyłączną własność działki o łącznej powierzchni 29,88 arów oraz udział ⁴/₁₀ części w działce N. stanowiącej drogę dojazdową,

•wartość majątku nabytego w następstwie zniesienia współwłasności i ilości arów jest inna niż po postanowieniu sądowym, ponieważ w umowie nieodpłatnego zniesienia współwłasności dzielili się Państwo także częścią Pani matki, która jeszcze żyje i namówiła Ją Pani żeby zrobiła „porządek za życia”,

to przychód ze sprzedaży tej działki - w części przekraczającej należny Pani udział w spadku po Pani zmarłym ojcu - powoduje powstanie po Pani stronie obowiązku podatkowego na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z powyższych względów Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Informacje dodatkowe

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2651 ze zm.).