Kontrole PIP, ZUS, UODO i US – obowiązki i uprawnienia pracodawcy

Pracodawca może zostać skontrolowany w zakresie przestrzegania przepisów prawa pracy i ubezpieczeń społecznych przez różne organy kontrolne. Najczęściej będzie kontrolowany przez PIP w zakresie stosowania regulacji bhp i prawa pracy oraz przez ZUS w kwestii przestrzegania przepisów dotyczących ubezpieczeń społecznych.

I. Zasady prowadzenia kontroli przez organy Państwowej Inspekcji Pracy

Państwowa Inspekcja Pracy jest organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów dotyczących legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej. Jest uprawniona do stosowania wskazanych w ustawie o PIP środków prawnych mających na celu przywrócenie zgodności ustalonego stanu faktycznego z obowiązującym stanem prawnym.

1. Podmioty podlegające kontroli PIP

Kontroli organów Państwowej Inspekcji Pracy podlegają:

• pracodawcy - tj. jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną lub nieposiadające osobowości prawnej, a także osoby fizyczne, zatrudniające pracowników (na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę); kontrolą w tych podmiotach inspektor pracy może objąć wszelkie zagadnienia związane z zatrudnianiem pracowników, w tym dotyczące prawnej ochrony pracy, legalności zatrudnienia, bezpieczeństwa i higieny pracy, jak również związane z zatrudnianiem innych osób, w tym wykonujących zlecenie czy świadczących usługi;
• przedsiębiorcy (tj. osoby fizyczne, osoby prawne) i inne jednostki organizacyjne, w tym niebędące osobami prawnymi, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonujące działalność gospodarczą lub wspólnicy spółki cywilnej, jeżeli nie są pracodawcami; podmioty te podlegają kontroli inspektora pracy w zakresie:

- legalności zatrudnienia oraz bezpieczeństwa i higieny pracy - jeżeli na ich rzecz jest świadczona praca przez osoby fizyczne, w tym przez osoby wykonujące na własny rachunek działalność gospodarczą, bez względu na podstawę świadczenia tej pracy,