Wyrok SN z dnia 12 stycznia 2022 r., sygn. II CSKP 71/22

1. Dopuszczalne jest zastrzeżenie kary umownej na wypadek naruszenia zobowiązania powoda do niezawierania określonych umów (poręczenia, gwarancji).

2. Czynność prawna mająca na celu zmianę wierzyciela, zarówno na podstawie art. 53 ust. 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (t.j. Dz.U. z 2007 r., Nr 14, poz. 89 ze zm.), jak również na podstawie art. 54 ust. 5 u.d.l., obejmuje nie tylko umowy bezpośrednio dotyczące zmiany wierzyciela, lecz także takie, których skutkiem jest wskazana zmiana.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Mariusz Łodko (przewodniczący, sprawozdawca) ‎

SSN Marcin Łochowski ‎

SSN Tomasz Szanciło

w sprawie z powództwa B. […] spółki z ograniczoną ‎odpowiedzialnością w W. ‎przeciwko […] Szpitalowi Klinicznemu ‎im. […] w W. ‎o zapłatę, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 12 stycznia 2022 r., ‎skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] ‎z dnia 10 kwietnia 2019 r., sygn. akt I ACa […],

1. oddala skargę kasacyjną;

2. zasądza od […] Szpitala Klinicznego im. […] w W. na rzecz B. […] spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwotę 2700 (dwa tysiące siedemset) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 10 kwietnia 2019 r. Sąd Apelacyjny w […] po rozpoznaniu sprawy z powództwa B. […] spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniesionego przeciwko […] Szpitalowi Klinicznemu im. […] w W. o zapłatę, na skutek apelacji powoda zmienił wyrok Sądu Okręgowego w W. z 3 września 2018 r. i zasądził od pozwanego 51 411,99 zł z odsetkami bliżej określonymi w sentencji wyroku, w pozostałym zakresie powództwo oddalił i orzekł o kosztach procesu.

Sąd drugiej instancji podzielił ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, z których wynika, że 6 maja 2011 r. strony zawarły umowę zobowiązującą powoda do dostawy pozwanemu produktów farmaceutycznych według pakietów określonych w formularzu cenowym specyfikacji istotnych warunków zamówienia ‎i zgodnie z ofertą. Ustaloną formą zapłaty za dostarczone towary był przelew płatny w terminie 90 dni od doręczenia pozwanemu dokumentów rozliczeniowych ‎- prawidłowo wystawionej faktury wraz z kopią zamówień podpisanych przez kierownika apteki, informacją o numerze umowy, numerze poszczególnego zamówienia i informacją o zakazie cesji wierzytelności. Na podstawie umowy powód zobowiązał się również do niezawierania umów poręczenia, gwarancji za zobowiązania powstałe z zawartej umowy bez zgody pozwanego wyrażonej na piśmie pod rygorem nieważności. Nie mógł również pod rygorem nieważności przenosić bez pisemnej zgody wierzytelności wynikających z umowy na osoby trzecie ani rozporządzać nimi w jakiejkolwiek formie. Niewywiązanie się z tych zobowiązań upoważniało pozwanego do obciążenia powoda karą umowną w wysokości 5% wartości umowy brutto za każdy przypadek naruszenia zobowiązania. Na takich samych warunkach w okresie od 27 marca 2012 r. ‎do 18 listopada 2013 r. strony zawarły kolejnych pięć umów z modyfikacjami dotyczącymi wysokości kary umownej. Strony zawarły również dwie umowy ‎na dostawę produktów farmaceutycznych, w których również zastrzegły zakaz zawierania przez powoda umów poręczenia lub gwarancji bez zgody pisemnej zamawiającego pod rygorem ich nieważności. Za nieprzestrzeganie zakazu ustalono karę umowną w wysokości 10% wartości zamówienia.