Wyrok SN z dnia 25 stycznia 2022 r., sygn. III USKP 107/21

Ubezpieczony, który otrzymuje świadczenie rentowe w wysokości zgodnej z aktualną decyzją organu rentowego nie ma obowiązku zawiadamiania o tym organu rentowego ani nie można na niego nałożyć obowiązku zwrotu zawyżonego z wyłącznej winy ZUS świadczenia (art. 138 ust. 1 ustawy emerytalnej).

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący)

SSN Krzysztof Rączka

SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca)

w sprawie z odwołania S. Ł. ‎od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. ‎o zwrot nienależnie pobranych świadczeń, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 25 stycznia 2022 r., skargi kasacyjnej odwołującej się od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 15 października 2019 r., sygn. akt III AUa […],

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu w […] do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

W wyroku z dnia 15 października 2019 r., sygn. akt III AUa (…), Sąd Apelacyjny w (…) – w sprawie z odwołania S. Ł. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S. (dalej jako ZUS lub organ rentowy) – oddalił apelację ubezpieczonej od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w S. z dnia 29 stycznia 2019 r., sygn. akt VI U (…), w którym Sąd Okręgowy oddalił odwołanie S.Ł. od decyzji organu rentowego z dnia 21 sierpnia 2018 r. zobowiązującej ubezpieczoną do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres od 1 marca 2017 r. do 30 kwietnia 2018 r. w łącznej kwocie 14.914,84 zł.

Sąd drugiej instancji podzielił ustalenia podstawy faktycznej wyroku Sądu Okręgowego, zgodnie z którymi decyzją z dnia 5 lipca 2012 r. ZUS przyznał S. Ł. prawo do renty rodzinnej na stałe. W decyzji zawarto informację, że w przypadku osiągania przychodu (bez względu na jego wysokość) przysługuje jedno świadczenie - wybrane lub wyższe. W decyzji zawarto również pouczenie o tym, że osoba, która pobrała nienależne jej świadczenie jest zobowiązana do jego zwrotu oraz że za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważane są m.in. świadczenia wypłacane mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części. W latach 2012-2016 ubezpieczona systematycznie przedkładała oświadczenia o osiąganych przychodach. 17 stycznia 2017 r. ubezpieczona złożyła oświadczenie o osiąganiu przychodu, wskazując, że w lutym 2017 r. jej zamiarem jest osiągnięcie przychodu w wysokości powodującej zawieszenie świadczenia.