Wyrok SN z dnia 18 października 2017 r., sygn. I UK 180/17

Z art. 138 ust. 4 ustawy emerytalnej wcale nie wynika, iż warunkiem jego stosowania jest wiedza (świadomość) organu rentowego o tym, że ubezpieczony pobiera nienależne świadczenia. Nawet gdy pozwany wie o tym bez zawiadomienia ubezpieczonego, to może dochodzić nienależnie pobranych świadczeń. Oczywiście z ograniczeniami temporalnymi określonymi w przepisie art. 138 ust. 4 i od ostatniej wypłaty. Nie jest jednak tak, że organ rentowy z urzędu jest zobowiązany do zbierania i analizowania wszelkich dostępnych informacji o ubezpieczonym i nawet na podstawie okoliczności pobocznych ma stwierdzać przesłanki zawieszenia prawa do świadczenia. Pozwany może tak czynić, co nie znaczny, że gdy tego nie zrobi, to zachodzi ograniczenie odpowiedzialności, gdyż taki obowiązek organu nie wynika z przepisu art. 138 ust. 4 ustawy emerytalnej. Dopiero zawiadomienie przez ubezpieczonego warunkuje ograniczenie zwrotu nienależnie pobranego świadczenia.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Bohdan Bieniek (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Bogusław Cudowski

SSN Piotr Prusinowski

w sprawie z odwołania D. K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddziałowi w [...] o zwrot nienależnie pobranych świadczeń, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 18 października 2017 r., skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 10 lutego 2016 r.,

oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 10 lutego 2016 r. oddalono apelację D.K. od wyroku Sądu Okręgowego w [...] z dnia 18 grudnia 2014 r., mocą którego zmieniono decyzję organu rentowego z dnia 17 stycznia 2014 r., stwierdzając że D.K. nie ma obowiązku zwrotu świadczenia za miesiąc styczeń 2011 r. oraz nie jest zobowiązany do zapłaty odsetek za okres od 11 stycznia 2011 r. do 17 stycznia 2014 r. w kwocie 3.836,34 zł, oddalając odwołanie w pozostałej części, to jest dotyczącej nienależnie pobranych świadczeń za okres od 1 lutego 2011 r. do 31 stycznia 2014 r.