Ustalanie podstawy wymiaru zasiłków po przekroczeniu rocznego limitu składek ZUS
Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłków w pierwszej kolejności płatnik musi ustalić, jakie składniki wynagrodzenia są do tej podstawy wliczane, a jakie nie. Ponadto ważne jest także ustalenie wysokości składek na ubezpieczenia społeczne, które finansuje np. pracownik czy zleceniobiorca. Zazwyczaj z kwoty przychodu (który wchodzi do podstawy zasiłkowej) potrącana jest składka w wysokości 13,71%. Jednak należy pamiętać, że powinna to być kwota składek faktycznie potrąconych ubezpieczonemu. Chodzi m.in. o sytuacje, gdy ubezpieczony przekroczył w danym roku kalendarzowym roczną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W 2021 r. jest to kwota 157 770 zł. W miesiącu przekroczenia należy ustalić tzw. średni wskaźnik składek.
Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego pracownika stanowi jego przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Za wynagrodzenie pracownika uważa się jego przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych ze środków pracownika. Z przychodu pracownika potrąca się składkę na:
- ubezpieczenie emerytalne (9,76%),
- ubezpieczenia rentowe (1,5%),
- ubezpieczenie chorobowe (2,45%).
Razem płatnik składek potrąca zatem pracownikowi z przysługującego mu przychodu składkę w wysokości 13,71%. Tak jest w większości przypadków, jednak należy pamiętać, że powinna to być kwota faktycznie potrąconych temu pracownikowi składek, mając na uwadze ograniczenie rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do kwoty 30-krotności prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłaszanego na dany rok kalendarzowy przez GUS.
Składki należne przed i po przekroczeniu rocznego limitu
Składki na ubezpieczenia społeczne oblicza się i przekazuje do ZUS od podstawy wymiaru ustalonej na zasadach ogólnych, tzn. od przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Są one finansowane zarówno przez płatnika składek, jak i samego ubezpieczonego (patrz tabela 1).