Wyrok SN z dnia 17 marca 2021 r., sygn. II USKP 30/21

1. Świadomym wprowadzeniem w błąd jest umyślne działanie świadczeniobiorcy, które ma postać zamiaru bezpośredniego lub zamiaru ewentualnego. W rozumieniu art. 84 ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej, błąd stanowi następstwo świadomego działania pobierającego świadczenie, determinowanego wolą wywołania przekonania po stronie organu, że zostały spełnione warunki nabycia prawa do świadczenia lub świadczenia o określonej wysokości. Ów błąd wiąże się zawsze z pierwotną wadliwością rozstrzygnięć organu rentowego lub odwoławczego, z etapem ustalania prawa do świadczeń, a jego istotną cechą konstrukcyjną, odróżniającą od innych uchybień, jest istnienie fałszywego wyobrażenia organu o stanie uprawnień ubezpieczonego, wywołanego na skutek świadomego zachowania osoby pobierającej świadczenie.

2. Nakazanie zwrotu zasiłku chorobowego wypłaconego za okres niezdolności do pracy, podczas którego ubezpieczony wykonywał czynności mieszczące się w definicji pracy zarobkowej, zawartej w art. 17 ust. 1 ustawy zasiłkowej, w żadnej mierze nie narusza art. 84 ust. 2 w związku z ust. 1 ustawy systemowej.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Frańczak (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Romualda Spyt

‎SSN Krzysztof Rączka

w sprawie z wniosku D. Ś. ‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w O. o zasiłek chorobowy, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 17 marca 2021 r., ‎skargi kasacyjnej wnioskodawczyni od wyroku Sądu Okręgowego w O. z dnia 10 grudnia 2018 r., sygn. akt IV Ua (…),

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Okręgowemu w O. do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Rejonowy w O. wyrokiem z dnia 27 września 2018 r. zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 19 października 2017 r., odmawiającą ubezpieczonej D. Ś. prawa do zasiłku chorobowego za okresy w dniach: od 18 grudnia 2015 r. do 22 marca 2016 r., od 23 maja do 21 czerwca 2017 r. i od 22 marca do 21 kwietnia 2017 r., a także decyzję z dnia 17 listopada 2017 r., zobowiązującą ubezpieczoną do zwrotu bezprawnie pobranego zasiłku chorobowego wraz z odsetkami w łącznej kwocie 42.584,38 zł (tj. 39.005,02 zł należności głównej i 3.579,36 zł odsetek), w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do zasiłku chorobowego za wymienione wyżej okresy oraz ustalił, iż ubezpieczona nie jest zobowiązana do zwrotu bezpodstawnie pobranego zasiłku chorobowego wraz z odsetkami w łącznej kwocie 42.584,38 zł.