Wyrok SN z dnia 13 listopada 2020 r., sygn. IV CSK 537/19

Przekaz powszechnie uznawany jest za instrument o charakterze technicznym, umożliwiający uproszczenie rozliczeń między przynajmniej trzema podmiotami, w ten sposób, że do spełnienia swojego świadczenia dłużnik upoważnia inną osobę, upoważnia też swojego wierzyciela do przyjęcia świadczenia od tej osoby jako spełnionego przez dłużnika (na rachunek dłużnika), przy czym spełnienie tego świadczenia jest jednocześnie wykonaniem zobowiązania osoby pośredniczącej względem dłużnika ze stosunku podstawowego. Sposób realizacji rozliczenia pośredniego kształtowany jest wolą stron, przepisy art. 921¹ k.c. i nast. są bowiem dyspozytywne. Konieczne jest więc w każdym wypadku rozważenie, czy w danym układzie stosunków prawnych zamiarem podmiotów uczestniczących w rozliczeniu, było włączenie przekazu w kształcie przewidzianym w powołanych przepisach, czy też swoje rozliczenia ukształtowały w formie zmodyfikowanej przez konkretne postanowienia umowne. Przekaz, jako powiązanie dwóch upoważnień kierowanych do różnych podmiotów nie tworzy stosunku prawnego, ten powstaje dopiero w wyniku przyjęcia i realizacji jednobrzmiących upoważnień przez ich adresatów i wówczas jego ustawowo przewidzianym skutkiem powinno być wygaśnięcie zobowiązania ze stosunku podstawowego, zazwyczaj powiązane z realizacją świadczenia ze stosunku pokrycia.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Anna Kozłowska (przewodniczący)

SSN Monika Koba

‎SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa O. Spółki Akcyjnej z siedzibą w M. (Hiszpania) przeciwko Gminie Miasta G. ‎o zapłatę, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 13 listopada 2020 r., ‎skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) z dnia 24 września 2018 r., sygn. akt I AGa (…),

oddala skargę kasacyjną i zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 7500 (siedem tysięcy pięćset) zł tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powód – O. S.A. w M. (dalej - O.H.L.) wniósł o zasądzenie od Gminy Miasta G. kwoty 4 781 088,04 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztami procesu tytułem odszkodowania za szkodę wyrządzoną mu nieprawidłowym zrealizowaniem przez pozwaną gwarancji zabezpieczającej prawidłowe wykonanie kontraktu. Żądane odszkodowanie obejmowało zwrot kwoty nienależnie pobranej przez pozwaną od gwaranta z tytułu gwarancji bankowej ustanowionej na zlecenie powoda.