Wyrok SN z dnia 23 września 2020 r., sygn. II UK 11/19

Skoro nie ma regulacji prawnej, że niezdolność do pracy, a tym bardziej długotrwała, osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą jest równoznaczna z jej zaprzestaniem w prawnym rozumieniu, które ma na uwadze art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, to wątpliwa jest decyzja, że takie zaprzestanie działalności można stwierdzić od następnego dnia po zakończeniu ostatniego świadczenia z tytułu niezdolności do pracy. Innymi słowy, skoro prawodawca nie przyjął, że dochodzi do zaprzestania działalności gospodarczej z chwilą niezdolności do pracy i rozpoczęcia okresu zasiłku chorobowego a po nim świadczenia rehabilitacyjnego, a więc okresu wcale niekrótkiego, to jednocześnie nie ma podstaw (normy) do stwierdzenia, że po upływie tego okresu ubezpieczony rozpoczyna od nowa działalność, którą wcześniej prowadził przez wiele lat.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Zbigniew Korzeniowski (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Krzysztof Staryk

‎SSN Leszek Bielecki

w sprawie z wniosku E. G. ‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B. o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 23 września 2020 r., skargi kasacyjnej wnioskodawcy od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) z dnia 31 sierpnia 2018 r., sygn. akt III AUa (…),

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu w (…) do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny w (…) wyrokiem z 31 sierpnia 2018 r. oddalił apelację skarżącego wnioskodawcy E. G. od wyroku Sądu Okręgowego w S. z 12 grudnia 2017 r., który oddalił jego odwołanie od decyzji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z 8 lipca 2016 r., stwierdzającej, że nie podlega ubezpieczeniom społecznym od 30 grudnia 2015 r. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Sąd ustalił, że po oświadczeniu wnioskodawcy w sprawie o zasiłek chorobowy, że od grudnia 2014 r. ze względu na chorobę i sytuację rodzinną nie świadczy usług transportowych oraz nie uzyskuje żadnych dochodów z działalności pozwany wszczął postępowanie w sprawie ustalenia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym. Wnioskodawca jest przedsiębiorcą od 19 lipca 1986 r. W ewidencji jako przeważający rodzaj działalności gospodarczej wpisano transport drogowy towarów. Przez okres półtora roku był niezdolny do pracy (do 29 grudnia 2015 r.). Ponownie stał się niezdolny do pracy 7 marca 2016 r. Pozwany uznał, że materiał dowodowy nie pozwala przyjąć, iż wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą i to stanowiło podstawę negatywnej decyzji z 8 lipca 2016 r. w tej sprawie. Sąd Okręgowy decyzję uznał za prawidłową. Skarżący nie podjął działalności gospodarczej od 30 grudnia 2015 r. i nie prowadził jej do wydania zaskarżonej decyzji. Nie uznał za działalność gospodarczą naprawy mechanicznej samochodu („tira”) bądź przyczepy ani starań o kontrahenta. Ciągnik samochodowy i przyczepy były czasowo wycofane z ruchu od 30 grudnia 2015 r., dlatego odwołujący się nie był gotowy do prowadzenia działalności. Sąd wskazał na jego oświadczenie z 29 marca 2016 r., że od grudnia 2014 r. nie prowadził żadnych usług transportowych, a także na zeznania świadków. Nie mógł oczekiwać na zlecenie transportowe, skoro miał wycofane z ruchu środki transportowe i sam z powodu stanu zdrowia nie mógł jechać w trasę. Uczestnictwo w obrocie gospodarczym wymagało naprawy samochodu i przyjmowania zleceń do wykonania. Odwołujący się czekał z niezbędnymi naprawami i nie mógł twierdzić, że w ten sposób prowadził działalność gospodarczą w zakresie usług transportowych. Przez długi okres nie wykonał żadnej usługi transportowej. Ewentualne pertraktacje w celu uzyskania zleceń transportowych prowadzone w 2016 r. z K.L. i D.M. nie dowodzą odmiennej oceny. Wycofanie z ruchu środków transportowych na cały 2016 r., w sytuacji, kiedy skarżący nie prowadził działalności także w 2015 r., świadczy o zamiarze zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej od 30 grudnia 2015 r., kiedy wnioskodawca odzyskał zdolność do pracy. Nie prowadził działalności gospodarczej przed tą datą i po tej dacie.