Delegowanie pracownika za granicę – kiedy jest dopuszczalne bez wcześniejszego podlegania ubezpieczeniom w Polsce

Tak zwane podleganie ustawodawstwu państwa członkowskiego przez pracownika jest jednym z pięciu warunków, które należy spełnić, aby było dopuszczalne delegowanie pracownika z Polski do pracy na terenie Unii Europejskiej, obszaru EOG oraz Szwajcarii. Warunek ten budził pewne wątpliwości w praktyce. Zostały one rozstrzygnięte w jednym z najnowszych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE. Warunek „podlegania” przed delegowaniem jest spełniony również w przypadku, gdy pracownik zatrudniony w celu delegowania miał w państwie wysyłającym tylko miejsce zamieszkania.

Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego państw członkowskich Unii Europejskiej opiera się na zasadzie, że osoby przemieszczające się na terytorium Unii Europejskiej podlegają systemowi zabezpieczenia społecznego tylko jednego państwa członkowskiego (art. 11 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004).

Prawo miejsca wykonywania pracy

Zasadniczo pracownicy najemni (czyli np. osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy, zleceniobiorcy) podlegają systemowi zabezpieczenia społecznego w kraju wykonywania pracy (tzw. - zasada miejsca pracy). Wyjątkowo, po uzyskaniu zaświadczenia A1, można podlegać ubezpieczeniom w innym kraju niż kraj wykonywania pracy. Takie odstępstwo od reguły przewiduje art. 12 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia nr 883/2004. W świetle tego przepisu delegowanie pracownika z Polski do pracy na terenie Unii Europejskiej i obszaru EOG oraz Szwajcarii jest dopuszczalne, jeśli łącznie są spełnione następujące warunki: