Komentarz do ZFŚS - art. 8
Kryterium socjalne
Jedynym kryterium, od którego może być uzależnione przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z zfśs, jest tzw. kryterium socjalne, czyli sytuacja życiowa, rodzinna i materialna osoby uprawnionej do korzystania z funduszu socjalnego. Zatem udzielanie pomocy o charakterze socjalnym nie może odbywać się bez badania sytuacji finansowo-bytowej pracownika.
W wyroku z 25 sierpnia 2004 r. (I PK 22/03, OSNP 2005/6/80) Sąd Najwyższy stwierdził, że:
SN
(...) przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. Sprzeczne z ustawą jest więc wydatkowanie środków funduszu niezgodnie z zasadą ich przyznawania według kryterium socjalnego (...). Wynika z tego, że pracodawca, naruszając przepisy ustawy przez wydatkowanie środków funduszu socjalnego bez zachowania kryterium socjalnego, narusza równocześnie zasady współżycia społecznego oraz działa niezgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tych środków.
Zbliżone poglądy przedstawił Sąd Najwyższy w wyrokach z 11 maja 1999 r. (I PKN 664/98, OSNP 2000/14/540) i z 20 sierpnia 2001 r. (I PKN 579/00, OSNP 2003/14/331), w których uznał, że:
SN
(...) pracodawca, administrujący środkami zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, nie może ich wydatkować niezgodnie z regulaminem zakładowej działalności socjalnej, którego postanowienia nie mogą być sprzeczne z zasadą przyznawania świadczeń według kryterium socjalnego, to jest uzależniającego przyznawanie ulgowych usług i świadczeń wyłącznie od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu.
Treść art. 8 ust. 1 ustawy o zfśs podkreśla związek między przyznaniem świadczenia i jego wartością a sytuacją socjalną osoby uprawnionej. Dzięki takim zapisom ustawodawca chciał niewątpliwie zobowiązać pracodawców do udzielania większego wsparcia osobom uprawnionym znajdującym się w trudniejszej sytuacji materialno-życiowej.