Szczerość jest nieludzka

Bycie prawdomównym wymaga odwagi i podejmowania ryzyka mierzenia się z nieprzewidzianymi konsekwencjami prawdy

Z Thomasem Eriksonem rozmawia Sebastian Stodolak

Kłamie pan?

Owszem. Pan również.

„Czy gdy kłamca mówi, że kłamie, to kłamie czy mówi prawdę?”.

(śmiech)

Paradoks, który przytoczyłem, pochodzi z czasów antycznych. Tyle o kłamstwie i o prawdzie od tamtej pory napisano. Co nowego może pan jeszcze do tej dyskusji wnieść?

Pisałem dotąd o idiotach, psychopatach, narcyzach czy złych szefach. Ich wszystkich łączy kłamstwo. A moje książki to nie traktaty filozoficzne, mają wymiar praktyczny. Mają być przewodnikami. Niektórzy twierdzą, że nie powinno się pisać o technikach manipulacji, bo daje się w ten sposób ludziom narzędzie do omamiania innych. Nie zgadzam się. Żeby rozpoznać manipulację, trzeba poznać jej mechanizmy. Tak samo jest z kłamstwem.

Uczy pan, jak kłamać?

Jak kłamać i jak nie kłamać – po to, by nie stać się ofiarą kłamstw. Czyichś i własnych. Zapoznałem się z najnowszą literaturą naukową dotycząca kłamstwa, rozmawiałem ze śledczymi, by zrozumieć jego praktyczną naturę. Jestem z wykształcenia ekonomistą, byłem przez lata bankierem. Za każdym razem, gdy o czymś piszę, patrzę na temat z zewnątrz, posiłkując się wiedzą ekspertów. Ale często za tym, co piszę, stoją moje doświadczenia. Tak było z książką o złych szefach. Mając 24 lata, objąłem pozycję menedżerską i sknociłem całkowicie sprawę. Byłem skrajnie złym kierownikiem. Szefowa kadr zaprosiła mnie do siebie i przeprowadziła na mnie test psychologiczny. Wypadł tragicznie. Spojrzałem na wyniki i zacząłem się zastanawiać: „To naprawdę ja?”. To wtedy zaczęła się moja fascynacja ludzkimi zachowaniami i psychiką.