Moment powstania obowiązku podatkowego dla dostawy energii elektrycznej oraz prawa do wystawienia faktury zbiorczej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 lipca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, w zakresie:

• momentu powstania obowiązku podatkowego dla dostawy energii elektrycznej, w sytuacjach, w których użytkownik końcowy zdecyduje się na rozliczenie sesji ładowania w okresie rozliczeniowym (np. miesięcznym), przy jednoczesnym wyrażeniu zgody na dokonywanie płatności po zakończeniu każdej sesji ładowania (pytanie nr 1), oraz
• praw do wystawienia faktur zbiorczych w ramach Nowego Modelu po zakończeniu każdego okresu rozliczeniowego (pytanie nr 2).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A. sp. z o.o. (dalej: „Wnioskodawca, Spółka”) jest czynnym podatnikiem podatku VAT, zarejestrowanym dla celów tego podatku w Polsce. Spółka prowadzi działalność w sektorze elektromobilności. Celem działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę (...) na terytorium Polski. Spółka działa w tym zakresie w dwóch rolach, które wynikają wprost z przepisów ustawy z 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 875 ze zm.; dalej: ustawa o elektromobilności):

• jako operator ogólnodostępnej stacji ładowania (charging point operator, dalej: CPO);
• jako dostawca usługi ładowania (electro-mobility service provider, dalej: eMSP);

Przy czym, obydwie ww. role Spółka może też w pewnych przypadkach pełnić równocześnie.

A. Spółka jako operator stacji ładowania (CPO)

W opisanym modelu, Spółka wykonuje zadania operatora ogólnodostępnej stacji ładowania (CPO). W ramach tego modelu, Spółka zarządza siecią (...) stacji ładowania.

Zgodnie z art. 2 pkt 7 ustawy o elektromobilności, Spółka jest więc odpowiedzialna za budowę, zarządzanie, bezpieczeństwo funkcjonowania, eksploatację, konserwację i remonty ogólnodostępnej stacji ładowania.

W ramach tej roli - zgodnie z ustawą o elektromobilności - Spółka m.in.:

• zapewnia, aby w ogólnodostępnej stacji ładowania prowadził działalność co najmniej jeden dostawca usługi ładowania, oraz aby ogólnodostępna stacja ładowania spełniała wymagania techniczne, o których mowa w przepisach ustawy o elektromobilności;
• zapewnia przeprowadzenie przez Urząd Dozoru Technicznego (dalej: „UDT”), badań ogólnodostępnej stacji ładowania;
• zapewnia bezpieczną eksploatację ogólnodostępnej stacji ładowania;
• wyposaża ogólnodostępną stację ładowania w oprogramowanie pozwalające na: podłączenie i ładowanie pojazdu elektrycznego i pojazdu hybrydowego typu plug-in, a także przekazywanie danych do Ewidencji Infrastruktury Paliw Alternatywnych, zwanej dalej „rejestrem”, o dostępności punktu ładowania i cenie za usługę ładowania. Dodatkowo, wyposaża każdy punkt ładowania zainstalowany w ogólnodostępnej stacji ładowania, którą zarządza, w system pomiarowy umożliwiający pomiar zużycia energii elektrycznej i przekazywanie danych pomiarowych z tego systemu do systemu zarządzania stacji ładowania w czasie zbliżonym do rzeczywistego;
• zawiera umowę o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, o której mowa w art. 5 ust. 2 pkt 2 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 266; dalej: Prawo energetyczne), na potrzeby funkcjonowania stacji ładowania oraz świadczenia usług ładowania - jeżeli stacja ładowania jest przyłączona do sieci dystrybucyjnej w rozumieniu Prawa energetycznego;
• przekazuje dostawcy usługi ładowania dane niezbędne do dokonania rozliczenia świadczonej usługi ładowania;
• zawiera umowę sprzedaży energii elektrycznej na potrzeby funkcjonowania stacji ładowania oraz na potrzeby świadczenia usług ładowania przez dostawców usług ładowania, którzy świadczą usługę ładowania na tej stacji;
• rozlicza straty energii elektrycznej wynikające z funkcjonowania stacji ładowania.

Niniejszy wniosek dotyczy jednak wyłącznie sytuacji, w których Spółka działa jako dostawca usługi ładowania (eMSP).

B.Spółka jako dostawca usługi ładowania (eMSP)

Wnioskodawca działa również jako dostawca usługi ładowania, co obejmuje ładowanie i zapewnienie klientom końcowym możliwości korzystania z infrastruktury stacji ładowania na potrzeby ładowania, w tym na potrzeby rejestracji użytkownika pojazdu elektrycznego lub pojazdu hybrydowego typu plug-in, autoryzacji sesji ładowania, prowadzenia ewidencji informacji o sesji ładowania, udostępnienia informacji o sesji ładowania użytkownikowi, naliczania i pobierania płatności, wystawiania dokumentów sprzedaży oraz obsługi zgłoszeń i reklamacji.

Rozliczenia za ww. świadczenia opierają się na cenniku Spółki, który obejmuje następujące składniki:

• opłaty wyrażone stawką z ilość kWh energii przekazanej do pojazdu,
• opłaty za minuty przyłączenia pojazdu do stacji, po przekroczeniu pewnego limitu minut, dla którego takie opłaty nie są pobierane,
• opłaty abonamentowe, w zależności od planu cenowego.

Spółka oferuje klientom końcowym także świadczenia dodatkowe, które nie są niezbędne dla realizacji sesji ładowania (np. wydanie dodatkowej karty RFID).

Klientami końcowymi są zarówno podmioty będące zarejestrowanymi podatnikami VAT czynnymi, jak również osoby niebędące podatnikami.

Zasady współpracy pomiędzy Wnioskodawcą a Klientami końcowymi (użytkownikami pojazdów) są niezależne od umowy pomiędzy Wnioskodawcą a CPO. Innymi słowy, nie występuje stosunek prawny bezpośrednio pomiędzy Klientem końcowym a operatorem stacji ładowania (CPO). Spółka zawiera umowę z operatorem stacji ładowania we własnym imieniu i na własny rachunek, zapewniając sobie w ten sposób dostęp do punktów ładowania.

C. Rozliczenia z klientami końcowymi

Spółka działając jako eMSP zawiera umowę na świadczenie usług ładowania z użytkownikami końcowymi. Umowy zawierane są przede wszystkim w formie elektronicznej, poprzez platformę internetową lub aplikację Wnioskodawcy i mogą mieć dwie formy:

• dla świadczenia usług ładowania wielokrotnego - umowa taka umożliwia korzystania z usług ładowania przez cały okres trwania umowy (jednorazowo albo w ramach abonamentu),
• dla świadczenia usług ładowania jednorazowego - umowa taka umożliwia jedynie jednorazowe skorzystania z usługi ładowania.

W obu przypadkach, rozliczenie za zapewnienie możliwości ładowania pojazdów dokonywane jest przy wykorzystaniu kart płatniczych rejestrowanych w aplikacji Spółki w momencie rejestracji klienta lub samych danych płatniczych. Rozliczenia w przypadku umowy ładowania wielokrotnego dokonywane są codziennie w przypadku usług ładowania oraz raz w miesiącu w przypadku rozliczeń aktywnych abonamentów. W przypadku ładowania jednorazowego, z uwagi na zanonimizowany proces rozliczenie dokonywane jest niezwłocznie po zakończeniu każdej sesji ładowania.

Spółka w najbliższym czasie wprowadzi nowy model rozliczeń (dalej: „Nowy Model”). W pewnym sensie, Nowy Model łączy cechy obydwu ww. form rozliczeń ładowania wielokrotnego z użytkownikiem końcowym, bowiem umożliwia on wielokrotne ładowanie pojazdu w danym okresie rozliczeniowym z jednoczesną bieżącą przedpłatą za każdą sesję ładowania.

Spółka poniżej opisuje założenia Nowego Modelu, które znajdą odzwierciedlenie w przygotowywanym przez Spółkę stosownym regulaminie:

• użytkownik końcowy będzie miał możliwość wielokrotnego ładowania samochodu na stacjach ładowania w danym okresie rozliczeniowym, (co do zasady miesięcznym);

• termin płatności za poszczególne sesje ładowania będzie określony w regulaminie, jako upływający w momencie wystawienia przez Spółkę faktury VAT po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego (z zasady miesiąca);
• użytkownik końcowy będzie miał możliwość otrzymania od Spółki faktury zbiorczej, po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego;
• użytkownik końcowy wyrazi Spółce zgodę na pobieranie opłaty za każdą sesję ładowania bezpośrednio po jej zakończeniu - Spółka będzie dokonywać stosownego pobrania opłaty z karty płatniczej użytkownika, powiązanej z aplikacją Spółki wykorzystywaną w procesie ładowania pojazdu;
• płatność dokonywana bezpośrednio po każdej sesji będzie traktowana jako zaliczka/przedpłata na poczet świadczenia Spółki realizowanego w całym okresie rozliczeniowym (z zasady w miesiącu);
• faktura wystawiana po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego będzie zawierać informację odnośnie terminu płatności ziszczającego się każdorazowo w momencie albo po wystawieniu faktury oraz informację odnośnie płatności już dokonanych przez użytkownika po każdej sesji ładowania;
• wystawiane w ten sposób przez Spółkę faktury będą więc odnosić się z zasady do już opłaconych przed upływem terminu płatności sesji ładowania. Gdyby okazało się, że dana płatność dokonywana po sesji ładowania nie została prawidłowo zrealizowana (np. z uwagi na błędy techniczne przy procesowaniu płatności elektronicznej) to wówczas użytkownik końcowy będzie zobowiązany do dopłaty określonej kwoty w terminie płatności określonym w fakturze VAT wystawionej po zakończeniu każdego miesiąca. Jednocześnie, sytuacja taka może wiązać się z zablokowaniem konta użytkownika końcowego.

Ww. sposób rozliczeń w ramach Nowego Modelu będzie fakultatywny - użytkownik końcowy będzie także mógł wskazać, że rozliczenia - podobnie jak do tej pory w przypadku usług ładowania wielokrotnego - nie będą dokonywane w okresie rozliczeniowym, a po każdej sesji ładowania albo też w danym okresie rozliczeniowym, bez możliwości realizacji przedpłat. Wówczas Spółka będzie odpowiednio wystawiać stosowną fakturę VAT po każdej sesji ładowania, w momencie otrzymania płatności (usługi ładowania w ramach ładowania wielokrotnego) albo po zakończeniu okresu (usługi ładowania w ramach ładowania wielokrotnego - abonamenty).

Spółka uzyskała interpretacje indywidualną Dyrektora KIS z 6 maja 2022 r., 0114-KDIP1-1.4012.235.2022.1.MŻ, w której Organ potwierdził, że świadczenie wykonywane przez Spółkę w zakresie ładowania pojazdów elektrycznych i plug-in stanowi dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, dla której obowiązek podatkowy powstaje na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT.

Pytania

1.Czy w sytuacjach, w których użytkownik końcowy zdecyduje się na rozliczenie sesji ładowania w okresie rozliczeniowym (np. miesięcznym), i jednocześnie wyrazi zgodę na zaliczkowe dokonywanie płatności po zakończeniu każdej sesji ładowania, obowiązek podatkowy z tytułu dostawy energii elektrycznej przez Spółkę powstanie każdorazowo w momencie wystawienia faktury VAT zbiorczej po zakończeniu danego okresu, jeżeli termin płatności określony w regulaminie upływał będzie w dacie wystawienia lub po wystawieniu faktury VAT?

2.Czy pomimo otrzymywania zaliczkowych płatności na poczet dostawy energii elektrycznej w ramach Nowego Modelu, Spółka będzie uprawniona do wystawienia faktur zbiorczych po zakończeniu każdego okresu rozliczeniowego?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

Zdaniem Spółki w sytuacjach, w których użytkownik końcowy zdecyduje się na rozliczenie sesji ładowania w okresie rozliczeniowym (np. miesięcznym), i jednocześnie wyrazi zgodę na zaliczkowe dokonywanie płatności po zakończeniu każdej sesji ładowania, obowiązek podatkowy z tytułu dostawy energii elektrycznej przez Spółkę powstanie każdorazowo w momencie wystawienia faktury VAT po zakończeniu danego okresu, gdy termin płatności określony w regulaminie nie będzie upływał przed wystawieniem faktury VAT.

Ad 2

Zdaniem Spółki, pomimo otrzymywania zaliczkowych płatności na poczet dostawy energii elektrycznej w ramach Nowego Modelu, Spółka będzie mogła wystawiać faktury zbiorcze po zakończeniu każdego okresu rozliczeniowego.

Uzasadnienie

Ad 1

Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, jednak z zastrzeżeniem m.in. ust. 5 i 7-11. Od zasady ogólnej ustawodawca przewidział szereg odstępstw.

Zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego.

Niemniej, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4 ustawy o VAT, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu - z chwilą upływu terminu płatności.

Zgodnie z uzyskaną przez Spółkę interpretacją indywidualną Dyrektora KIS z 6 maja 2022 r., 0114-KDIP1-1.4012.235.2022.1.MŻ, do ładowania pojazdów elektrycznych przez Spółkę to właśnie ww. przepisy określają sposób powstawania obowiązku podatkowego. Obowiązek podatkowy z tytułu dostawy energii elektrycznej przez Wnioskodawcę powstaje więc każdorazowo w momencie wystawienia faktury VAT, o ile termin płatności upływa po wystawieniu faktury VAT.

W przypadku przyjętych przez Spółkę założeń Nowego Modelu kluczowe jest w tym kontekście ustalenie znaczenia pojęcia „termin płatności”.

Ustawa o VAT nie zawiera definicji terminu płatności. Należy więc w tym zakresie odwołać się do potocznego znaczenia tego pojęcia, zgodnie z którym terminem płatności jest ostatni dzień, w którym zobowiązany winien uregulować ciążące na nim zobowiązanie podatkowe. Termin płatności wyznacza więc okres lub moment, po upływie którego roszczenie wierzyciela staje się wymagalne, a dłużnik może ponosić negatywne konsekwencje znalezienia się w stanie opóźnienia (tak np. Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 marca 2021 r., 0111-KDIB1-2.4010.557.2020.1.ANK.).

Spółka zwraca też uwagę na następujące interpretacje indywidualne Dyrektora KIS w zakresie identyfikacji pojęcia terminu płatności:

• interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 marca 2021 r., 0111-KDIB1-2.4010.557.2020.1.ANK:

• interpretacja indywidualna z 8 stycznia 2015, IPPB5/423-985/14-2/MW wydana przez Izbę Skarbową w Warszawie:

Zgodnie z założeniami Nowego Modelu, termin płatności za poszczególne sesje ładowania będzie określony w regulaminie jako upływający najwcześniej w momencie wystawienia przez Spółkę faktury VAT po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego (z zasady miesiąca). Użytkownik końcowy wyrazi Spółce zgodę na pobieranie opłaty za każdą sesję ładowania bezpośrednio po jej zakończeniu - Spółka będzie dokonywać stosownego pobrania opłaty z karty płatniczej użytkownika, powiązanej z aplikacją Spółki wykorzystywaną w procesie ładowania pojazdu. Nie zmienia to faktu, że zgodnie z przygotowywanym przez Spółkę regulaminem, płatność dokonywana bezpośrednio po każdej sesji będzie traktowana jako zaliczka/przedpłata na poczet świadczenia Spółki realizowanego w całym okresie rozliczeniowym (z zasady w miesiącu).

W konsekwencji zdaniem Spółki nie można uznać, że termin płatności za każdą sesję będzie upływał w momencie pobrania przedpłaty. Termin płatności może być bowiem określony przez strony umownie (np. w regulaminie), i to właśnie postanowienia takiego regulaminu będą odgrywały w tej materii kluczowe znaczenie. Skoro regulamin określi, że płatności dokonywane po każdej sesji realizowane będą przed upływem terminu płatności to nie można uznać, że ów termin mija wraz z każdą zapłatą.

Zapłata taka stanowić będzie zdaniem Spółki zaliczkę na poczet dostawy energii elektrycznej. Zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Zasada ta nie dotyczy jednak dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4 (a więc m.in. dostaw energii elektrycznej).

Zdaniem Wnioskodawcy, fakt dokonania płatności zaliczkowej bezpośrednio po sesji ładowania nie będzie miał więc wpływu na powstanie obowiązku podatkowego w VAT.

Art. 19a ust. 8 pkt 2 ustawy o VAT, określa bowiem wprost, że nie dotyczy on świadczeń określonych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT.

Zatem otrzymanie przez Spółkę płatności zaliczkowych na poczet zapłaty opłaty za doładowanie samochodu nie będzie rodziło obowiązku podatkowego na gruncie ustawy o VAT.

Powyższe potwierdzają również organy podatkowe, np. w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 18 sierpnia 2023 r., 0114-KDIP1-1.4012.322.2023.2.AWY stwierdzono, że:

Podsumowując powyższe, w przypadku rozliczeń w ramach Nowego Modelu, obowiązek podatkowy w podatku VAT będzie powstawał, w ocenie Wnioskodawcy w dniu wystawienia faktury VAT (po zakończeniu okresu rozliczeniowego), jednak nie później niż z upływem terminu płatności, rozumianego jako termin wskazany w regulaminie i zależny od momentu wystawienia faktury po zakończeniu okresu rozliczeniowego. Fakt pobierania zaliczkowych wpłat przez Wnioskodawcę nie ma znaczenia dla zaprezentowanej wyżej kwalifikacji.

Ad 2

Zgodnie z 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Zgodnie z art. 106i ust. 1 ustawy o VAT, fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę. Zgodnie z art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT, w przypadku dostawy energii elektrycznej fakturę wystawia się nie później niż z upływem terminu płatności.

Dla określenia daty wystawienia faktury w ramach Nowego Modelu kluczowe jest więc ponownie określenie znaczenia pojęcia „termin płatności”.

Jak już Spółka wskazywała przy okazji uzasadnienia stanowiska w zakresie pytania 1, należy w tym zakresie odwołać się do potocznego znaczenia tego pojęcia, zgodnie z którym terminem płatności jest ostatni dzień, w którym zobowiązany winien uregulować ciążące na nim zobowiązanie podatkowe. Termin płatności wyznacza więc okres lub moment, po upływie którego roszczenie wierzyciela staje się wymagalne, a dłużnik może ponosić negatywne konsekwencje znalezienia się w stanie opóźnienia. Skoro zgodnie z założeniami regulaminu termin płatności minie nie wcześniej niż w momencie wystawienia faktury VAT, Spółka będzie uprawniona do wystawiania faktur dokumentujących wszystkie dostawy zrealizowane w danym okresie po jego zakończeniu.

Zgodnie art. 106b ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o VAT.

Zasada ta nie dotyczy jednak przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT (a więc m.in. dostawy energii elektrycznej).

Skoro więc nie zachodzi obowiązek wystawienia faktur zaliczkowych, Wnioskodawca będzie mógł wystawiać faktury zbiorcze podsumowujące dokonane i należne wpłaty (zaliczki) za cały okres rozliczeniowy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie:

• momentu powstania obowiązku podatkowego dla dostawy energii elektrycznej, w sytuacjach, w których użytkownik końcowy zdecyduje się na rozliczenie sesji ładowania w okresie rozliczeniowym (np. miesięcznym), przy jednoczesnym wyrażeniu zgody na dokonywanie płatności po zakończeniu każdej sesji ładowania (pytanie nr 1), oraz
• praw do wystawienia faktur zbiorczych w ramach Nowego Modelu po zakończeniu każdego okresu rozliczeniowego (pytanie nr 2),

- jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”:

Natomiast w myśl art. 2 pkt 6 i 22 ustawy:

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Podkreślenia wymaga, że aby dana czynność – stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu ustawy – podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług musi być wykonywana przez podmiot działający w charakterze podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Art. 15 ust. 2 ustawy:

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy:

Generalna zasada wynikająca z brzmienia powołanego powyżej art. 19a ust. 1 ustawy wskazuje, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Zgodnie z tą regulacją, podatek stanie się wymagalny w miesiącu dokonania dostawy towaru lub wykonania usługi i co do zasady zostanie rozliczony za ten okres rozliczeniowy.

Według art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy

Stosownie do art. 19a ust. 7 ustawy:

W myśl art. 19a ust. 8 ustawy,

Jak wynika z powołanych wyżej przepisów dla dostaw towarów i usług wymienionych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy obowiązek podatkowy powstaje w momencie wystawienia faktury z tytułu tych świadczeń. Natomiast, stosownie do art. 19a ust. 7 ustawy, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.

Analiza przywołanych powyżej przepisów prawnych prowadzi do wniosku, że obowiązek podatkowy z tytułu dostawy energii elektrycznej powstaje z chwilą wystawienia faktury. Natomiast w sytuacji, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje nie później niż z chwilą upływu terminu płatności. Innymi słowy, o tym, kiedy ma być rozliczony podatek należny z tytułu dostawy energii elektrycznej decyduje moment wystawienia faktury, jednak nieprzekraczalnym momentem jest termin płatności ustalony pomiędzy stronami.

Jak wynika z zastrzeżenia w art. 19a ust. 8 ustawy dla określenia momentu powstania obowiązku podatkowego dla dostawy energii elektrycznej nie ma wpływu fakt otrzymania płatności, nawet przed realizacją dostawy.

Zasady wystawiania faktur regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

Stosownie do art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Szczegółowe elementy, które powinna zawierać faktura, określa art. 106e ustawy.

Faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku od towarów i usług, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.

Na podstawie art. 106i ust. 1 ustawy,

Z art. 106i ust. 2 ustawy wynika, że

W myśl art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy,

Z kolei jak stanowi art. 106i ust. 7 ustawy,

W myśl art. 106i ust. 8 ustawy,

Przepis art. 106i ustawy obejmuje zatem także te faktury, na których uwzględniona została więcej niż jedna transakcja, dokonana w danym miesiącu z kontrahentem, przy czym w przypadku szczególnych czynności, dla których w art. 106i ustawy przewidziano odrębne terminy wystawiania faktur – wystawiając fakturę zbiorczą należy mieć na uwadze także te regulacje.

Ponadto należy także mieć na względzie, że wystawianie faktur zbiorczych jest uprawnieniem sprzedawcy i w związku z tym nie ma on obowiązku wystawienia faktury zbiorczej, nawet na żądanie nabywcy. Jednocześnie należy podkreślić, że nie ma przeszkód, aby podatnik na jednej fakturze zawarł wszystkie transakcje dokonane w ciągu miesiąca kalendarzowego na rzecz jednego klienta.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że:

• Państwa Spółka jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług,
• prowadzą Państwo działalność w sektorze elektromobilności, której celem jest rozwój i promowanie elektromobilności, poprzez udostępnienie klientom infrastruktury stacji ładowania. Państwa Spółka działa zatem w dwóch rolach, tj.
• jako operator ogólnodostępnej stacji ładowania – CPO, oraz

• jako dostawa usługi ładowania – eMSP.

W modelu CPO, w którym występują Państwo jako operator stacji ładowania - wykonują Państwo:

• zadania operatora ogólnodostępnej stacji ładowania, oraz
• zarządza siecią (...)stacji ładowania

Spółka odpowiada więc na podstawie ustawy o elektromobilności: za budowę, zarządzanie, bezpieczeństwo funkcjonowania, eksploatację, konserwację i remonty ogólnodostępnej stacji ładowania.

Dodatkowo, wskazaliście Państwo, że Spółka:

• zapewnia, aby w ogólnodostępnej stacji ładowania prowadził działalność co najmniej jeden dostawca usługi ładowania, oraz aby ogólnodostępna stacja ładowania spełniała wymagania techniczne, o których mowa w przepisach ustawy o elektromobilności;
• zapewnia przeprowadzenie przez Urząd Dozoru Technicznego oraz badań ogólnodostępnej stacji ładowania;
• zapewnia bezpieczną eksploatację ogólnodostępnej stacji ładowania;
• wyposaża ogólnodostępną stację ładowania w oprogramowanie pozwalające na: podłączenie i ładowanie pojazdu elektrycznego i pojazdu hybrydowego typu (…), a także przekazywanie danych do Ewidencji Infrastruktury Paliw Alternatywnych, zwanej dalej „rejestrem”, o dostępności punktu ładowania i cenie za usługę ładowania. Dodatkowo, wyposaża każdy punkt ładowania zainstalowany w ogólnodostępnej stacji ładowania, którą zarządza, w system pomiarowy umożliwiający pomiar zużycia energii elektrycznej i przekazywanie danych pomiarowych z tego systemu do systemu zarządzania stacji ładowania w czasie zbliżonym do rzeczywistego;
• zawiera umowę o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, o której mowa w art. 5 ust. 2 pkt 2 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 266; dalej: Prawo energetyczne), na potrzeby funkcjonowania stacji ładowania oraz świadczenia usług ładowania - jeżeli stacja ładowania jest przyłączona do sieci dystrybucyjnej w rozumieniu Prawa energetycznego;
• przekazuje dostawcy usługi ładowania dane niezbędne do dokonania rozliczenia świadczonej usługi ładowania;
• zawiera umowę sprzedaży energii elektrycznej na potrzeby funkcjonowania stacji ładowania oraz na potrzeby świadczenia usług ładowania przez dostawców usług ładowania, którzy świadczą usługę ładowania na tej stacji;
• rozlicza straty energii elektrycznej wynikające z funkcjonowania stacji ładowania.

Wskazaliście, że wniosek dotyczy sytuacji, w których Państwa Spółka występuje w roli dostawcy usługi ładowania, tj. eMSP.

I, tak jako dostawca usługi umożliwiają Państwo ładowanie oraz zapewniają Państwo klientom końcowym możliwość korzystania z infrastruktury stacji ładowania na potrzeby ładowania, w tym:

• potrzeby rejestracji użytkownika pojazdu elektrycznego lub pojazdu hybrydowego typu plug-in,
• autoryzacji sesji ładowania i prowadzenia ewidencji informacji o sesji ładowania,
• udostępnienie informacji,
• naliczenia i pobierania płatności,
• wystawiania dokumentów sprzedaży oraz obsługi zgłoszeń i reklamacji.

Ww. świadczenia opierają się na cenniku Państwa Spółki, który obejmuje opłaty wyrażone stawką z ilością kWh energii przekazywanej do pojazdu, opłaty za minuty przyłączenia pojazdu do stacji, opłaty abonamentowe.

Dodatkowo, wskazaliście Państwo, że:

• klientom końcowym oferujecie Państwo także świadczenia dodatkowe (wydanie dodatkowej karty RFID,
• klientami końcowymi są zarówno podmioty będące czynnymi podatnikami VAT, jak również niebędące podatnikami VAT,
• zasady współpracy między Państwa Spółką a klientami (użytkownikami pojazdów) są niezależne od umowy zawartej w ramach CPO,
• Państwa Spółka działając jako dostawca usługi ładowania eMSP zawiera umowę na świadczenie usług ładownia z użytkownikiem końcowym (umowy zawarte w formie elektronicznej),
• umowy mogą mieć dwie formy:
• dla świadczenia usług ładowania wielokrotnego - umowa taka umożliwia korzystania z usług ładowania przez cały okres trwania umowy (jednorazowo albo w ramach abonamentu),
• dla świadczenia usług ładowania jednorazowego - umowa taka umożliwia jedynie jednorazowe skorzystania z usługi ładowania.

W obu ww. przypadkach, rozliczenie za zapewnienie możliwości ładowania pojazdów dokonywane jest przy wykorzystaniu kart płatniczych zarejestrowanych w aplikacji Spółki w momencie rejestracji klienta lub samych danych płatniczych.

W najbliższym czasie planują Państwo wprowadzić „Nowy Model” rozliczeń, który umożliwi wielokrotne ładowanie pojazdu w danym okresie rozliczeniowym z jednoczesną bieżącą przedpłatą za każdą sesję ładowania.

Odnośnie Nowego Modelu wskazaliście Państwo, że zostanie przygotowany regulamin, zgodnie z którym:

• użytkownik końcowy będzie miał możliwość wielokrotnego ładowania samochodu na stacjach ładowania w danym okresie rozliczeniowym, (co do zasady miesięcznym);
• termin płatności za poszczególne sesje ładowania będzie określony w regulaminie, jako upływający w momencie wystawienia przez Spółkę faktury VAT po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego (z zasady miesiąca);
• użytkownik końcowy będzie miał możliwość otrzymania od Spółki faktury zbiorczej, po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego;
• użytkownik końcowy wyrazi Spółce zgodę na pobieranie opłaty za każdą sesję ładowania bezpośrednio po jej zakończeniu - Spółka będzie dokonywać stosownego pobrania opłaty z karty płatniczej użytkownika, powiązanej z aplikacją Spółki wykorzystywaną w procesie ładowania pojazdu;
• płatność dokonywana bezpośrednio po każdej sesji będzie traktowana jako zaliczka/przedpłata na poczet świadczenia Spółki realizowanego w całym okresie rozliczeniowym (z zasady w miesiącu);
• faktura wystawiana po zakończeniu danego okresu rozliczeniowego będzie zawierać informację odnośnie terminu płatności ziszczającego się każdorazowo w momencie albo po wystawieniu faktury oraz informację odnośnie płatności już dokonanych przez użytkownika po każdej sesji ładowania;
• wystawiane w ten sposób przez Spółkę faktury będą więc odnosić się z zasady do już opłaconych przed upływem terminu płatności sesji ładowania. Gdyby okazało się, że dana płatność dokonywana po sesji ładowania nie została prawidłowo zrealizowana (np. z uwagi na błędy techniczne przy procesowaniu płatności elektronicznej) to wówczas użytkownik końcowy będzie zobowiązany do dopłaty określonej kwoty w terminie płatności określonym w fakturze VAT wystawionej po zakończeniu każdego miesiąca. Jednocześnie, sytuacja taka może wiązać się z zablokowaniem konta użytkownika końcowego.

Dodatkowo, wskazaliście Państwo, że:

• przedstawiony Nowy Model będzie fakultatywny - użytkownik końcowy będzie także mógł wskazać, że rozliczenia - podobnie jak do tej pory - w przypadku usług ładowania wielokrotnego - nie będą dokonywane w okresie rozliczeniowym, a po każdej sesji ładowania albo też w danym okresie rozliczeniowym, bez możliwości realizacji przedpłat, oraz
• Państwa Spółka będzie odpowiednio wystawiać stosowną fakturę VAT po każdej sesji ładowania, w momencie otrzymania płatności (usługi ładowania w ramach ładowania wielokrotnego) albo po zakończeniu okresu (usługi ładowania w ramach ładowania wielokrotnego - abonamenty).

W tym miejscu przypomnieć należy, że jak wynika z wyżej powołanego przepisu art. 19a ust. 8 ustawy, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub cześć zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek (…), to obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4 ww. artykułu.

Z informacji wskazanych we wniosku wynika, że w ramach Nowego Modelu będą Państwo wystawiać fakturę po zakończeniu danego okresu (z zasady miesiąca), na której będzie informacja zarówno odnośnie terminu płatności oraz informacja odnośnie płatności już dokonanych przez użytkownika końcowego. Wystawione w ten sposób faktury będą odnosić się z zasady do już opłaconych przed upływem terminu płatności sesji ładowania.

Zatem, w analizowanej sprawie nie ma przeszkód, aby wystawiali Państwo faktury zbiorcze, na których będą Państwo ujmowali wszystkie dostawy energii elektrycznej dokonane w danym okresie rozliczeniowym w ramach Nowego Modelu na rzecz użytkownika końcowego w danym miesiącu. Przy czym, faktury zbiorcze powinny być wystawione zgodnie z wymogami określonymi w art. 106e ust. 1 ustawy, tj. powinny zawierać elementy wymienione w tym przepisie.

Odnosząc się do ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT z tytułu dostawy energii elektrycznej dokonywanej w ramach Nowego Modelu, należy przypomnieć, że w myśl art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy, w stosunku do dostawy energii elektrycznej obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wystawienia faktury. Z kolei w myśl art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy, faktura taka powinna być wystawiona najpóźniej z upływem terminu płatności. Jeżeli podatnik nie wystawi w ww. terminie faktury lub wystawi ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstanie – zgodnie z art. 19a ust. 7 ustawy – z chwilą upływu terminu na jej wystawienie, tj. z upływem terminu płatności.

Zatem dokonując dostawy energii elektrycznej w ramach Nowego Modelu, będą Państwo zobowiązani rozpoznać obowiązek podatkowy każdorazowo na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy, tj. z chwilą wystawienia przez Państwa faktury (faktury zbiorczej) z tytułu realizowanej dostawy energii elektrycznej w danym okresie rozliczeniowym.

Tym samym, oceniając Państwa stanowisko uznaję je za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywiste zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).