Wartość ryczałtu na pokrycie kosztów administracji i zarządzania rozliczonych i zwracanych Wnioskodawcy, jako Beneficjentowi, który pełni rolę menadżera Funduszu D., w okresie wyjścia z (...) (tj. od dnia (…)) oraz wartość zwrotu kosztów postępowań egzekucyjnych, jako wynagrodzenie za świadczenie usługi związanej z pełnieniem funkcji menadżera Funduszu D., nie są objęte zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu - stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo:

1)ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 16 października 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej - uwzględniam przy tym wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 stycznia 2024 r. sygn. akt I FSK 1715/23 (data wpływu zwrotu akt 4 kwietnia 2024 r.),

2)stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku wartości ryczałtu na pokrycie kosztów administracji i zarządzania rozliczanych i zwracanych Beneficjentowi w okresie wyjścia z (...) (tj. od (…)) oraz wartości zwrotu kosztów postępowań egzekucyjnych - jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 października 2018 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku wartości ryczałtu na pokrycie kosztów administracji i zarządzania rozliczanych i zwracanych Beneficjentowi w okresie wyjścia z (...) (tj. od (…)) oraz wartości zwrotu kosztów postępowań egzekucyjnych (pytanie nr 2).

Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 6 grudnia 2018 r. (wpływ 11 grudnia 2018 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. Spółka z o.o. (dalej również: „Wnioskodawca”, „Spółka” lub „Beneficjent”) została utworzona (…). na podstawie uchwały nr (…) Sejmiku Województwa (…) z dnia (…) Województwo (…) (dalej również: „Województwo”) posiada (…)% udział w kapitale Spółki.

Spółka została utworzona w wyniku podziału innej spółki przez wydzielenie, a mianowicie B. Sp. z o.o. z siedzibą w (…), w której Województwo było większościowym udziałowcem. Majątek przejęty przez A. Sp. z o.o. oraz majątek osoby dzielonej stanowiły zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a Spółka z dniem wydzielenia weszła we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im, w planie podziału, składnikami majątku, zgodnie z art. 93c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.).

Fundusz został powołany w celu prowadzenia działalności obejmującej wspieranie i promowanie rozwoju Województwa (…), w tym rozwoju gospodarczego, poprzez wprowadzenie przez Spółkę na rynek regionalny instrumentów inżynierii finansowej istotnych z punktu widzenia polityki rozwoju Województwa.

Fundusz jest zatem spółką celową, powołaną do realizacji zadań publicznych samorządu wojewódzkiego (wspierania i promowania rozwoju Województwa (…)), a nie komercyjną. W związku z powyższym, wypracowany przez Spółkę zysk nie podlega podziałowi między wspólników, lecz przeznaczany jest wyłącznie na realizację jej celów.

Jednym z projektów realizowanych przez Spółkę jest inicjatywa D. (dalej również: „Projekt”).

(…) Województwo zawarło z B. Sp. z o.o. umowę nr (…) o finansowanie D. z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (dalej: „Umowa”), na podstawie której B. Sp. z o.o. pełnił funkcję menadżera Funduszu Powierniczego D. w ramach inicjatywy D. (dalej również: „Projekt”).

W wyniku opisanego powyżej podziału B. Sp. z o.o., na Spółkę przeszły prawa i obowiązki związane z pełnieniem funkcji menadżera Funduszu Powierniczego D., natomiast B. Sp. z o.o. kontynuuje prowadzenie działalności pożyczkowej i inkubatorowej stanowiącej rdzeń jego dotychczasowej działalności statutowej.

Działania wykonywane w ramach Umowy stanowią jedną z form realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata (…) (dalej: „(…)” lub „Program”), przyjętego Uchwałą Nr (…) Zarządu Województwa (…) z dnia (…), w sprawie przyjęcia Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (…) na lata (…), zatwierdzonego decyzją Komisji Europejskiej Nr (…) z dnia (…), zmienionej decyzją Komisji Europejskiej z dnia (…).

Zadania, których dotyczy umowa, Program określa w ramach (…).

Instytucją Zarządzającą (…) jest samorząd województwa (…), reprezentowany przez Zarząd Województwa (…).

Opisując Projekt należy wyjaśnić w pierwszej kolejności, że na mocy Rozporządzenia (…), zostały sformułowane zasady i strategie mające zastosowanie do Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Z kolei na mocy rozporządzenia (…), przyjęto postanowienia ogólne, dotyczące m.in. zakresu finansowania i wykorzystania Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Funduszu Spójności oraz Europejskiego Funduszu Społecznego.

Jako jeden ze środków wypłacanych w ramach funduszy zdefiniowanych w Rozporządzeniu (…), Komisja Europejska i Europejski Fundusz Inwestycyjny opracowały inicjatywę D. (…), w celu (…).

Reasumując powyższe, D. to nowatorska inicjatywa uruchomiona przez Komisję Europejską i prowadzona w województwie (…) przez instytucję zarządzającą Programem wspólnie z menadżerem Funduszu Powierniczego D. (najpierw B. Sp. z o.o., a obecnie z Wnioskodawcą), wspierająca mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa w województwie (…) w formie pożyczek i poręczeń, finansowana ze środków (…).

Jak wskazano powyżej, Umowa została zawarta pomiędzy Województwem a B. Sp. z o.o., jednak ze względu na sukcesję praw i obowiązków na Wnioskodawcę w dalszej części opisu stanu faktycznego dla uproszczenia pojęcie „Beneficjent” oznacza zbiorczo zarówno B. Sp. z o.o., jak i A. Sp. z o.o.

Umowa określa szczegółowe zasady, tryb i warunki, na jakich dokonywane będzie przekazywanie, wykorzystanie i rozliczenie finansowania Projektu w formie bezpośredniego wkładu finansowego ze środków Programu, przeznaczonego na pokrycie wnioskowanych wydatków kwalifikowanych.

Całkowita wartość Projektu wynosi (…) zł. Wartość ta obejmuje wydatki kwalifikowane, na pokrycie których przekazywany jest bezpośredni wkład finansowy, na który składają się następujące źródła finansowania:

1)finansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w wysokości (…) zł, co stanowi (…)% kwoty całkowitych wydatków kwalifikowanych Projektu,

2)finansowanie ze środków budżetu państwa w wysokości (…)zł, co stanowi (…)% kwoty całkowitych wydatków kwalifikowanych Projektu.

Za realizację zadań powierzonych przez Województwo Beneficjentowi należy się wynagrodzenie.

Zgodnie z zawartą Umową, Beneficjent realizuje projekt zgodnie ze strategią inwestycyjną opartą m.in. na przepisach (…)oraz (…) (dalej: „Strategia”).

Umowa przewiduje, że Projekt bazuje na strukturze kaskadowej, na którą składają się:

1)instytucja zarządzająca (…), którą jest Województwo (…) (dalej również: „Instytucja Zarządzająca”),

2)Beneficjent, który pełni rolę menadżera Funduszu D. (dalej również: „E.”),

3)Pośrednicy Finansowi - pojęcie to oznacza podmioty publiczne lub prywatne, odrębne od Beneficjenta, wybrane przez Beneficjenta w drodze konkursu w celu wdrażania Instrumentów Inżynierii Finansowej (dalej również: „(...)”), tj. pożyczek i poręczeń - Pośrednicy Finansowi zawierają w tym celu z Beneficjentem tzw. umowy operacyjne 1,

4)mikro, małych i średnich przedsiębiorstw z terenu województwa (…) (dalej: „F.”), stanowiące ostatecznych odbiorców wsparcia w formie pożyczek i poręczeń w ramach Projektu - F. zawierają w tym celu z Pośrednikami Finansowymi tzw. umowy operacyjne 2.

Podstawowym zadaniem Instytucji Zarządzającej na podstawie Umowy jest przekazanie przez Instytucję Zarządzająca (…) Beneficjentowi ww. bezpośredniego wkładu finansowego, który Beneficjent wykorzystuje do realizacji swoich podstawowych zadań umownych, a mianowicie:

a)utworzenia Funduszu Powierniczego E. i zarządzania nim,

b)wyboru tzw. Pośredników Finansowych,

c)udostępniania środków Pośrednikom Finansowym na wsparcie przez nich F. w sposób zwrotny Instrumentami Inżynierii Finansowej, przy założeniu, że środki pozostają własnością Województwa (…),

d)zwrotu środków w okresie wyjścia z (...), zgodnie z § (…) Umowy, który stanowi, iż Beneficjent jest zobowiązany do zwrotu na rzecz Instytucji Zarządzającej kwoty bezpośredniego wkładu finansowego ze środków (…).

Instytucja Zarządzająca w ramach Umowy odpowiada m.in. również za:

1)powołanie Rady Inwestycyjnej - odpowiedzialnej m.in. za zatwierdzanie na wniosek Beneficjenta umów operacyjnych 1 i biznes planów Pośredników Finansowych, oraz określenie jej regulaminu,

2)ścisłą współpracę z Beneficjentem w ramach realizacji inicjatywy D.,

3)wydawanie wytycznych umożliwiających realizację inicjatywy D. w województwie (…), które są wiążące dla Beneficjenta,

4)regularne monitorowanie, na podstawie informacji przekazanych przez Beneficjenta, postępów realizacji Projektu, wyników oraz wpływu zarówno Funduszu Powierniczego D., jak i realizacji operacji 1 (wsparcia finansowego Pośredników Finansowych przez E.) i operacji 2 (wsparcia F. przez Pośredników Finansowych) na gospodarkę województwa (…), zgodnie z celami Projektu,

5)wydawanie, w razie konieczności, więżących dla Beneficjenta zaleceń dotyczących m.in. realizacji Projektu, dalszego rozwoju działalności Funduszu Powierniczego D. oraz dalszych działań skierowanych na optymalizację wpływu Funduszu Powierniczego D. na gospodarkę województwa (…),

6)wypełnianie innych zadań i obowiązków należnych Instytucji Zarządzającej (…) wynikających z przepisów prawa unijnego i krajowego w zakresie koniecznym dla prawidłowej realizacji inicjatywy, z zastrzeżeniem nienaruszania kompetencji należnych Radzie Inwestycyjnej na mocy umowy,

7)przyjęcie od Beneficjenta wkładu finansowego w ramach polityki wyjścia z (...) na warunkach określonych w prawie unijnym oraz Wytycznych Instytucji Zarządzającej (…).

Z kolei Beneficjent wykonuje w ramach Umowy m.in. następujące czynności:

1)realizacja Strategii, w tym przyjętych w niej celów wynikających z zapisów (…),

2)aktualizacja Strategii, zgodnie z zasadami opisanymi szczegółowo w Umowie,

3)wybór banku lub instytucji kredytowej dla otwarcia rachunku bankowego Funduszu Powierniczego D.,

4)zarządzanie środkami z Funduszu Powierniczego D. zaangażowanymi w operacje 1 i 2 oraz zarządzanie wolnymi środkami Funduszu Powierniczego D., poprzez ich lokowanie (…),

5)przygotowanie warunków konkursowych, przeprowadzanie konkursów oraz wybór Pośredników Finansowych, którzy otrzymują wsparcie z Funduszu Powierniczego D. (w ramach operacji 1),

6)negocjowanie umów operacyjnych 1, składanie do Rady Inwestycyjnej odpowiednich propozycji w celu zatwierdzenia oraz zawieranie umów operacyjnych 1 z Pośrednikami Finansowymi, zgodnie z warunkami konkursowymi i obowiązującymi przepisami prawa,

7)aktualizacja biznes planów Pośredników Finansowych oraz składanie odpowiednich propozycji odnośnie ich zatwierdzenia Radzie Inwestycyjnej,

8)stałe monitorowanie i osiąganie wartości docelowych wskaźników (…), z zastrzeżeniem możliwości zmiany tych wartości przy zmianie (…) lub innych dokumentów w jego ramach,

9)monitorowanie wyników osiąganych przez Pośredników Finansowych i stosowanych przez nich (...),

10)sprawozdawczość do Instytucji Zarządzającej o postępach operacji 1 i 2, w zakresie gwarantującym wypełnienie przez Komitet (…) (komitet powołany przez Instytucję Zarządzającą w związku z wykonaniem (...), którego skład, zadania i uprawnienia zostały określony w art. (…) Rozporządzenia (…)) wymogów art. (…) Rozporządzenia (…) oraz przez Instytucję Zarządzającą wymogów art. (…) Rozporządzenia (…),

11)kontrola operacji 1 i 2 w zakresie gwarantującym wypełnienie przez Instytucję Zarządzającą wymogów art. (…) Rozporządzenia (…), wymogów ustawy o finansach publicznych, a także innych przepisów prawa obowiązujących zarówno Beneficjenta, Instytucję Zarządzającą, jak i pozostałe podmioty operacji 1 i 2,

12)zbieranie niezbędnych informacji w zakresie nieprawidłowości dla umożliwienia wypełnienia przez Instytucję Zarządzającą wymogów art. (…) Rozporządzenia (…),

13)prowadzenie działań informacyjno-promocyjnych w zakresie realizacji Projektu, obejmujące:

a)przekazywanie informacji gwarantujących wypełnienie przez Instytucję Zarządzającą wymogów art. (…) Rozporządzenia (…),

b)prowadzenie działań informacyjno-promocyjnych zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie Projektu,

c)zapewnienie pakietu informacji dla Pośredników Finansowych i F. zgodnie z wytycznymi ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego oraz wytycznymi Instytucji Zarządzającej,

d)informowania Pośredników Finansowych i F. o zasadach wypełniania obowiązków informacyjnych w zakresie projektów finansowanych z budżetu (…),

e)monitorowanie i kontrolowanie wypełniania przez Pośredników Finansowych i F. obowiązków informacyjnych,

14)zbieranie informacji niezbędnych do umożliwienia przestrzegania przez Instytucję Zarządzającą obowiązujących przepisów krajowych i unijnych dotyczących pomocy publicznej,

15)wypełnianie zaleceń i wykonywanie wytycznych Instytucji Zarządzającej,

16)przeprowadzanie kontroli wewnętrznych i kontroli rozliczeń,

17)przekazywanie Instytucji Zarządzającej kwartalnych informacji o pożyczkodawcach i pożyczkobiorcach ze szczególnym wskazaniem podmiotów będących beneficjentami pomocy publicznej oraz o wspartych projektach w podziale na poszczególne rodzaje horyzontalnych polityk unijnych, tj. środowisko, budowa społeczeństwa informacyjnego oraz zapewnienie równości szans i zapobiegania wykluczeniom,

18)udostępnianie Instytucji Zarządzającej danych niezbędnych do budowania baz danych, wykonania oraz zamawiania przez Instytucję Zarządzającą analiz w zakresie spójności (...), oceny jego skutków oraz oddziaływań ekonomicznych.

Jak wskazano powyżej, jednym z zadań Spółki w ramach Umowy jest zarządzanie środkami z Funduszu Powierniczego D.

Fundusz Powierniczy D. stanowi wydzieloną jednostkę finansową w ramach Beneficjenta w sposób określony w art. (…) rozporządzenia Komisji nr (…), w sprawie szczegółowych zasad wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr (…) ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące (…). Nie stanowi on natomiast funduszu powierniczego w rozumieniu ustawy (…).

Fundusz Powierniczy D. został zasilony bezpośrednim wkładem finansowym przez Instytucję Zarządzającą na rachunek bankowy ustanowiony we własnym imieniu i na rzecz Instytucji Zarządzającej przez Beneficjenta w wybranym banku.

Rachunek bankowy Funduszu Powierniczego D. przez cały okres obowiązywania Umowy był wydzielony od pozostałych zasobów Beneficjenta oraz wykorzystywany wyłącznie do celów realizacji Projektu.

W celu zarządzania środkami Funduszu Powierniczego D., Beneficjent prowadzi wyodrębnioną ewidencję księgową dotyczącą realizacji Projektu, która umożliwia w sposób przejrzysty dokonanie identyfikacji poszczególnych operacji księgowych i bankowych prowadzonych dla wszystkich podmiotów w ramach Projektu.

Z rachunku bankowego Funduszu Powierniczego D. mogą być dokonywane wyłącznie następujące płatności:

1)płatności wymagane w związku z zatwierdzonymi operacjami 1 i 2,

2)płatności kosztów administracji i zarządzania Funduszem Powierniczym D., należne Beneficjentowi w związku z realizacją projektu,

3)wszelkie inne płatności wyraźnie zatwierdzone na piśmie przez Instytucję Zarządzającą,

przy czym dyspozycji z rachunku bankowego Funduszu Powierniczego D. w powyższym zakresie mogą dokonywać wyłącznie upoważnieni przedstawiciele Beneficjenta.

W okresie realizacji Projektu, Beneficjent zobowiązał się do dokonania co najmniej jednokrotnego obrotu kapitałem przeznaczonym na realizację Projektu na rzecz F. w terminie do dnia (…).

Pośrednicy Finansowi byli wybierani przez E. w oparciu o kryteria wyboru zatwierdzone przez Komitet Monitorujący oraz zgodnie z przygotowanymi przez Beneficjenta warunkami konkursowymi, (...) oraz odpowiednimi przepisami krajowymi i unijnymi.

Pośrednicy finansowi otrzymują wsparcie od E. na podstawie zawartych z nim umów operacyjnych 1, które wykorzystują do utworzenia (...) służącemu udzieleniu następnie wsparcia finansowego dla F., z którymi zawierają oni umowy operacyjne 2. Pośrednicy finansowi dla każdej operacji 1 opracowują ponadto biznes plan zawierający co najmniej elementy wymienione w art. (…) Rozporządzenia (…), które przedkładają Beneficjentowi, który następnie przekazuje je do zatwierdzenia Radzie Inwestycyjnej.

Głównymi produktami Projektu są pożyczki pieniężne i poręczenia kredytów. Powyższe formy wsparcia przedsiębiorstw mają za zadanie w znaczonym stopniu przyczynić się do kreowania aktywności gospodarczej F. oraz wzmocnienia ich działań inwestycyjnych. W założeniu produkty te udzielane są podmiotom, którym instytucje finansowe nie są w stanie finansować rozwoju lub wymagają od nich spełnienia dodatkowych, często zaporowych warunków.

Projekt został zrealizowany w okresie od (…) do (…).

W okresie realizacji Projektu, na podstawie Umowy, Instytucja Zarządzająca zobowiązana była rozliczać z Beneficjentem i zwrócić mu poniesione przez niego koszty administracji i zarządzania Funduszem Powierniczym D., uznane za kwalifikowane w ramach Projektu.

Wszelkie płatności związane z kosztami administracji i zarządzania Funduszem Powierniczym D. w okresie realizacji projektu Beneficjent zobowiązany był ponosić z rachunku bankowego Funduszu Powierniczego D. Niekwalifikowalne (niepodlegające refundacji) koszty administracji i zarządzania Beneficjent pokrywał natomiast ze środków własnych.

Strony Umowy postanowiły, że wysokość kosztów administracji i zarządzania Funduszem Powierniczym D. nie będzie średniorocznie przekraczać wartości (…)% bezpośredniego wkładu finansowego do Projektu przyznanego przez Instytucję Zarządzającą.

Zwrot kosztów administracji i zarządzania następował na podstawie kwartalnego i rocznego rozliczenia kosztów, które Beneficjent przedkładał Instytucji Zarządzającej w terminie odpowiednio (…) dni od końca każdego kwartału kalendarzowego i do dnia (…) za poprzedni rok kalendarzowy. Instytucja Zarządzająca dokonywała następnie weryfikacji otrzymanych rozliczeń kosztowych. Akceptacja danego wydatku w rozliczeniu stanowiła podstawę do zwrotu jego wartości Beneficjentowi. W przypadku braku akceptacji danego wydatku w rozliczeniu jako kwalifikowanego kosztu Projektu, Beneficjent zobowiązany byłby do zwrotu równowartości danego wydatku na rachunek bankowy Funduszu Powierniczego D.

Zamknięcie Projektu w dniu (…) powoduje, że ww. czynności realizowane były jeszcze przez B. Sp. z o.o. (przed powstaniem Spółki).

Począwszy od (…) rozpoczął się tzw. „okres wyjścia z (...)”, tj. okres od zakończenia realizacji Projektu do stwierdzenia przez Instytucję Zarządzającą prawidłowego wypełnienia przez Beneficjenta wszystkich zobowiązań określonych w Umowie.

Okres wyjścia z (...) wymaga wdrażania tzw. polityki wyjścia z (...), która została określona w uchwale nr (…) Zarządu Województwa (…) z dnia (…) w sprawie przyjęcia „(…)” i stanowi załącznik do przedmiotowej uchwały.

Umowa w celu realizacji ww. polityki wyjścia z (...) przewiduje, że Beneficjent jest zobowiązany do zwrotu, na rzecz Instytucji Zarządzającej, kwoty bezpośredniego wkładu finansowego ze środków Programu:

1)powiększonej o wszelkie przychody osiągnięte dzięki gospodarowaniu środkami Funduszu Powierniczego D. po jednym lub więcej obrocie kapitałem przeznaczonym na realizację Projektu, w tym w szczególności prowizje, odsetki od kapitału i inne przychody kapitałowe jaki ten wkład wypracował w okresie od dnia zawarcia Umowy do dnia zwrotu środków na rachunek bankowy Instytucji Zarządzającej,

2)pomniejszonej o wartość faktycznie odprowadzanego podatku dochodowego od osób prawnych z tytułu przychodów osiągniętych dzięki gospodarowaniu środkami pochodzącymi z bezpośredniego wkładu finansowego ze środków Programu w ramach realizowanego Projektu oraz wartość kwalifikowanych kosztów administracji i zarządzania Funduszem Powierniczym D., poniesionych przez Beneficjenta w okresie realizacji Projektu i okresu wyjścia z (...) oraz kosztów związanych z postępowaniami egzekucyjnymi, w tym kosztów sądowych, oraz

3)pomniejszonej o utratę kapitału (maksymalny dopuszczalny poziom utraty kapitału w okresie realizacji Projektu to (…)% jego wartości).

Beneficjent zobowiązał się do dokonania pierwszego zwrotu środków, najpóźniej do (…), w wysokości odpowiadającej kwocie środków niezaangażowanych w operacje 1 oraz (...).

Termin całkowitego zwrotu środków na rachunek bankowy Instytucji Zarządzającej ustalono na dzień (…) z zastrzeżeniem, że ww. termin, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, może zostać przedłużony za pisemną zgodą Instytucji Zarządzającej.

W okresie wyjścia z (...) Beneficjent zobowiązał się do następujących działań:

1)systematycznego monitorowania realizacji umów operacyjnych 1 i 2 oraz przekazywania Instytucji Zarządzającej informacji niezbędnych do właściwego monitorowania zwrotu środków w formie sprawozdania kwartalnego (w ujęciu kalendarzowym), zgodnie ze wzorem opracowanym przez Instytucję Zarządzającą, w terminie do (…) i w terminie do (…) od dokonania całkowitego zwrotu środków,

2)systematycznego monitorowania postępu zwrotu środków oraz niezwłocznego, w terminie nie dłuższym niż (…) dni od dnia uzyskania informacji o wystąpieniu nieprawidłowości lub trudności związanych z ww. zwrotem, informowana Instytucji Zarządzającej o zaistniałych okolicznościach,

3)przechowywania dokumentacji związanej z realizacją Projektu,

4)zarządzania środkami zaangażowanymi w operacje 1 i 2 oraz zarządzania wolnymi środkami Funduszu Powierniczego D., poprzez ich lokowanie w następujące kategorie instrumentów: papiery wartościowe emitowane przez (…),

5)poddania się kontroli,

6)przedstawiania na żądanie Instytucji Zarządzającej wszelkich dokumentów, informacji i wyjaśnień związanych z działaniami Beneficjenta dotyczącymi wyjścia z (...), w wyznaczonym przez nią terminie,

7)prowadzenia wszelkich działań zmierzających do odzyskania należności i pełnego dokumentowania tych działań.

Instytucja Zarządzająca (…) rozlicza z Beneficjentem poniesione przez niego, w okresie wyjścia z (...), koszty administracji i zarządzania funduszem powierniczym, w formie ryczałtu, w wysokości nie większej niż:

• średnioroczne, w okresie od (…) do (…), (…)% wartości środków zaangażowanych w operacje 2 (do wartości środków zaangażowanych wliczana jest całkowita wartość czynnej umowy z ostatecznym odbiorcą (F.) bez względu na dokonane spłaty; w przypadku gdy wartość środków zaangażowanych w operacje 2 jest wyższa od bezpośredniego wkładu finansowego, ryczałt na koszty administracji i zarządzania ustala się od wartości bezpośredniego wkładu finansowego),
• średniorocznie, w okresie od (…) do zakończenia okresu wyjścia z (...), (…)% wartości obsługiwanego kapitału.

Wysokość ryczałtu na koszty administracji i zarządzania jest określana w systemie półrocznym na dzień (…) i (…) każdego roku w okresie wyjścia z (...), na dwa kolejne kwartały kalendarzowe, na podstawie dokumentacji przedstawionej przez Beneficjenta. Beneficjent pobiera środki na koszty administracji i zarządzania z dołu, po zakończeniu kwartału kalendarzowego.

Niezależnie od ryczałtu na koszty administracji i zarządzania Instytucja Zarządzająca (…) rozlicza z Beneficjentem poniesione przez niego, w okresie wyjścia z (...), koszty związane z prowadzonymi postępowaniami egzekucyjnymi, w tym koszty sądowe.

Polityka wyjścia z (...) realizowana jest przez A. Sp. z o.o. od dnia powstania Spółki.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Na pytanie: „Z jakiej umowy (kiedy zawartej oraz pomiędzy jakimi podmiotami) wynika obowiązek dokonywania poszczególnych działań opisanych we wniosku w okresie wyjścia z (...) oraz wynagrodzenie Wnioskodawcy należne od Instytucji Zarządzającej (Województwa) w okresie wyjścia z (...), tj. wysokość ryczałtu na pokrycie kosztów administracji i zarządzania poniesionych przez Wnioskodawcę oraz wartość kosztów związanych z prowadzonymi postępowaniami egzekucyjnymi, w tym kosztów sądowych?”

Wnioskodawca wskazał, że wszystkie działania wykonywane w okresie wyjścia z (...) wynikają z umowy nr (…) zawartej w dniu (…) pomiędzy B. Sp. z o.o. a Województwem (…), tj. umowy opisanej szczegółowo we wniosku.

Jak wskazano już we wniosku, w wyniku podziału B. Sp. z o.o., na Wnioskodawcę przeszły prawa i obowiązki związane z pełnieniem funkcji menadżera Funduszu Powierniczego D. W związku z powyższym, obecnie to Wnioskodawca jest stroną Umowy.

Na marginesie można odnotować, że od (…) Umowa była wielokrotnie aneksowana, jednak w dalszym ciągu stanowi ona formalnoprawną podstawę współpracy pomiędzy Wnioskodawcą a Województwem (…) w ramach inicjatywy D. Opisany we wniosku stan faktyczny zawiera aktualną treść umowy - uwzględnia wszystkie zmiany wprowadzone do niej do dnia złożenia wniosku.

Co istotne, we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej opisano już umowę nr (…) z dnia (…)o finansowanie Funduszu Powierniczego D. z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, jaką Województwo (…) zawarło z B. Sp. z o.o., a dla dalszego odwoływania się do niej w dalszej części wniosku wprowadzono skrót „Umowa”.

Z kolei przy opisie polityki wyjścia z (...) odwołano się do niej w sposób następujący:

„Umowa w celu realizacji ww. polityki wyjścia z (...) przewiduje, że Beneficjent jest zobowiązany do zwrotu, na rzecz Instytucji Zarządzającej, kwoty bezpośredniego wkładu finansowego ze środków Programu:

1)powiększonej o wszelkie przychody osiągnięte dzięki gospodarowaniu środkami Funduszu Powierniczego D. po jednym lub więcej obrocie kapitałem przeznaczonym na realizację Projektu, w tym w szczególności prowizje, odsetki od kapitału i inne przychody kapitałowe jaki ten wkład wypracował w okresie od dnia zawarcia Umowy do dnia zwrotu środków na rachunek bankowy Instytucji Zarządzającej,

2)pomniejszonej o wartość faktycznie odprowadzanego podatku dochodowego od osób prawnych z tytułu przychodów osiągniętych dzięki gospodarowaniu środkami pochodzącymi z bezpośredniego wkładu finansowego ze środków Programu w ramach realizowanego Projektu oraz wartość kwalifikowanych kosztów administracji i zarządzania Funduszem Powierniczym D. poniesionych przez Beneficjenta w okresie realizacji Projektu i okresu wyjścia z (...) oraz kosztów związanych z postępowaniami egzekucyjnymi, w tym kosztów sądowych, oraz

3)pomniejszonej o utratę kapitału (maksymalny dopuszczalny poziom utraty kapitału w okresie realizacji Projektu to (…)% jego wartości)”.

W ocenie Wnioskodawcy, z wniosku jednoznacznie zatem wynikało jaki dokument stanowi formalną podstawę wykonywanych operacji, również w zakresie polityki wyjścia z (...).

Na pytanie: „Kto (Województwo będące Instytucją Zarządzającą czy Wnioskodawca będący menadżerem Funduszu D.) jest w okresie wyjścia z (...) faktycznym dysponentem środków finansowych zgromadzonych na rachunku bankowym stanowiących wkład finansowy Funduszu Powierniczego D.?”

Wnioskodawca wskazał, że w okresie wyjścia z (...) zgodnie z Umową od strony technicznej zarządza środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunku bankowym Funduszu Powierniczego D. i stanowiącymi wkład finansowy Funduszu Powierniczego D., ponieważ wszelkie operacje płatnicze związane z wykorzystaniem środków tego rachunku bankowego wykonywane są przez Wnioskodawcę.

Pierwotna treść wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zawierała również następujący fragment wskazujący na działania Beneficjenta w zakresie tworzenia rachunku bankowego Funduszu Powierniczego D.: „Fundusz Powierniczy D. został zasilony bezpośrednim wkładem finansowym przez Instytucję Zarządzającą na rachunek bankowy ustanowiony we własnym imieniu i na rzecz Instytucji Zarządzającej przez Beneficjenta w wybranym banku i został wydzielony od pozostałych zasobów Beneficjenta”.

Przechodząc do polityki wyjścia z (...) podano natomiast, że zawarta umowa w celu realizacji ww. polityki przewiduje, że „Beneficjent jest zobowiązany do zwrotu, na rzecz Instytucji Zarządzającej, kwoty bezpośredniego wkładu finansowego ze środków Programu”.

Dalej stwierdzono natomiast: „Beneficjent zobowiązał się do dokonania pierwszego zwrotu środków, najpóźniej do (…), w wysokości odpowiadającej kwocie środków niezaangażowanych w operacje 1 oraz (...). Termin całkowitego zwrotu środków na rachunek bankowy Instytucji Zarządzającej ustalono na dzień (…), z zastrzeżeniem, że w. termin, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, może zostać przedłużony za pisemną zgodą Instytucji Zarządzającej”.

Jako jedno z działań Beneficjenta wskazano ponadto: „zarządzanie środkami zaangażowanymi w operacje 1 i 2 oraz zarządzanie wolnymi środkami Funduszu Powierniczego D., poprzez ich lokowanie w następujące kategorie instrumentów: (…).

Co koniecznie trzeba szczególnie podkreślić, Wnioskodawca nie ma prawnej możliwości dowolnego rozporządzania środkami zgromadzonymi na rachunku bankowym Funduszu Powierniczego D., ponieważ realizując wszelkie płatności za pośrednictwem tego rachunku jest związany ściśle:

1)postanowieniami ww. umowy nr (…) zawartej w dniu (…) (opisanej szczegółowo we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej),

2)zawartymi umowami operacyjnymi,

3)przepisami powszechnie obowiązującego prawa krajowego i unijnego,

4)wytycznymi Instytucji Zarządzającej (wytyczne te, co warto podkreślić, są dla Wnioskodawcy wiążące) oraz

5)polityką wyjścia z (...), która została określona w uchwale nr (…)Zarządu Województwa (…) z dnia (…)w sprawie przyjęcia „(…)”,

a Instytucja Zarządzająca w ramach opisanych we wniosku funkcji uczestniczy aktywnie w wykonywanych przez Beneficjenta działaniach.

Dodatkowo należy powtórzyć, że Wnioskodawca nie dysponuje dowolnością w kształtowaniu relacji z Pośrednikami finansowymi i przekazywaniu im kwot ze środków Programu, z których kreują oni następnie (...), albowiem wszystkie umowy operacyjne 1 podlegają zatwierdzeniu przez Radę Inwestycyjną (powołaną przez Instytucję Zarządzającą).

Reasumując, zarówno opisana istota polityki wyjścia z (...) oraz zakres zadań Beneficjenta i Instytucji Zarządzającej jednoznacznie wskazują, jak wyglądały i wyglądają relacje stron Umowy w przedmiocie dysponowania środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunku bankowym stanowiącymi wkład finansowy Funduszu D. do momentu ich zwrotu Instytucji Zarządzającej.

Dodatkowo można wskazać, iż Umowa przewiduje, że jeżeli zostałoby stwierdzone (np. na podstawie sprawozdań), iż Beneficjent:

1)wykorzystał całość lub część bezpośredniego wkładu finansowego niezgodnie z przeznaczeniem,

2)wykorzystał bezpośredni wkład finansowy z naruszeniem procedur, o których mowa w art. (…) ustawy (…),

3)pobrał całość lub część bezpośredniego wkładu finansowego nienależnie lub w nadmiernej wysokości,

zobowiązany jest on wówczas do zwrotu tych środków wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych w terminie i na rachunek wskazany przez Instytucję Zarządzającą.

Na pytanie: „Czy wszystkie opisane we wniosku działania (czynności), które Wnioskodawca wykonuje (jest zobowiązany wykonywać) (...) mają na celu dokonanie transferów pieniężnych, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności i które w konsekwencji skutkują przeniesieniem środków pieniężnych i powodują zmiany prawne i finansowe?”

Wnioskodawca wskazał, że zwrot „dokonanie transferów pieniężnych, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności i które w konsekwencji skutkują przeniesieniem środków pieniężnych i powodują zmiany prawne i finansowe” wynika bezpośrednio z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapadłego na gruncie przepisu art. 135 ust. 1 lit. (d) dyrektywy 2006/112/WE, implementowanego do krajowego porządku prawnego przez art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, które to orzecznictwo zresztą zostało przywołane przez Wnioskodawcę w uzasadnieniu stanowiska.

Pełen jest zwrotów otwartych, niejasnych i nieprecyzyjnych (np. czym są „… szczególne i istotne funkcje przelewu”), które stanowią prawnicze przesłanki interpretacyjne, a nie fakty obiektywne.

Poprzez takie sformułowanie pytania, Organ de facto domaga się od Wnioskodawcy, aby przesądził czy realizowane w ramach Umowy świadczenia są w istocie usługami „depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych ...” w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT (z uwzględnieniem orzecznictwa TSUE) podczas, gdy Wnioskodawca nie definiuje swoich świadczeń tymi kategoriami prawno-podatkowymi w ramach zawartej Umowy. To do Organu należy ocena czy szczegółowo opisane czynności są takimi właśnie usługami „prowadzenia rachunków pieniężnych, transakcji płatniczych ...” w rozumieniu przepisów prawa podatkowego.

W swoim zakresie Wnioskodawca jest w stanie wskazać, że wszystkie czynności wykonywane w ramach Umowy są niezbędne dla realizacji Projektu, którego celem i istotą jest wykreowanie (...) (pożyczek pieniężnych i poręczeń kredytów) jako form wsparcia mikro i małych przedsiębiorstw w województwie (…) w ramach (...).

Stworzenie (...) wymaga natomiast z pewnością przekazania środków finansowych Programu najpierw przez Instytucję Zarządzającą do Wnioskodawcy na rachunek bankowy Funduszu Powierniczego D., a następnie przez Wnioskodawcę (menadżera Funduszu D.) do Pośredników Finansowych (odpowiedzialnych wramach Projektu za tworzenie (...)) na podstawie umów operacyjnych 1 a ostatecznie pomiędzy Pośrednikami Finansowymi a F. (na podstawie umów operacyjnych 2). Realizacja Projektu oraz wykonanie polityki wyjścia z (...) wymagały i wymagają również zarządzania środkami zaangażowanymi w umowy operacyjne 1 i 2, a ostatecznie do uzyskania zwrotu kwot środków Programu przekazanych Pośrednikom Finansowym i ostatecznie dokonania zwrotu wkładu finansowego ze środków Programu przez Beneficjenta do Instytucji Zarządzającej.

Celowi temu podporządkowane były wszystkie pozostałe działania podejmowane przez Beneficjenta w ramach Projektu, np. takie jak wybór Pośredników Finansowych, czy negocjowanie umów operacyjnych 1, sprawozdawczość Beneficjenta do Instytucji Zarządzającej w zakresie postępów realizacji Projektu (czynność ta wpływa na wysokość realizowanych przelewów w ramach polityki) czy nawet działania o charakterze informacyjno-promocyjnym.

Podporządkowane są mu również działania Wnioskodawcy w ramach polityki wyjścia z (...), np. systematyczne monitorowanie realizacji umów operacyjnych 1 i 2, a także przedstawienie określonych dokumentów, informacji i wyjaśnień Instytucji Zarządzającej, gdyż od tych działań zależy planowanie realizacji polityki wyjścia z (...) i wykonywanie zwrotów wkładu finansowego ze środków Programu, aż do spłaty całości środków na rzecz Instytucji Zarządzającej.

Konieczność wykonywania tych zadań przez Beneficjenta wynika ponadto z przepisów prawa powszechnie obowiązującego (więcej informacji w tym przedmiocie przedstawiono w odpowiedzi na pytanie nr 4).

Na pytanie: „Czy wszystkie wskazane we wniosku czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Województwa są czynnościami niezbędnymi, bez których nie doszłoby do realizowania transakcji lub wykonania usług wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług”?

Wnioskodawca zwrócił uwagę, że Organ nie powinien konstruować pytania poprzez bezpośrednie odniesienie się do treści art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, którą Wnioskodawca powołał jedynie we własnym stanowisku (nie zawiera jej w ogóle opis stanu faktycznego i zadane pytanie), gdyż to do Organu należy ocena, czy przedstawione w opisie stanu faktycznego świadczenia realizowane przez Wnioskodawcę wypełniają hipotezę normy prawnej zawartej w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT (lub jakiejkolwiek innej normy prawnej dotyczącej zwolnienia z VAT) i tym samym stanowią np. „usługi w zakresie prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych ...” w rozumieniu nadanym im przez przepis prawa podatkowego.

Powyższa uwaga odnosi się również do pytania nr 5.

W swoim zakresie Wnioskodawca wskazał, że wszystkie opisane we wniosku czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Województwa (…) są konsekwencją określonych postanowień powszechnie obowiązującego prawa krajowego i unijnego, które regulują inicjatywę D. i dla realizacji tego przedsięwzięcia Wnioskodawca oraz Województwo nie miały możliwości rezygnacji  z jakichkolwiek działań, które zostały opisane we wniosku.

Poniżej przedstawiono akty prawne i dokumenty urzędowe, które w szczególności stanowią podstawę dla charakteru i zakresu działań stron w ramach Umowy i określają jej specyfikę:

(…)

Na pytanie: „Czy w związku z wykonywanymi przez Wnioskodawcę czynnościami związanymi z transakcjami i usługami wskazanymi w powyższym przepisie ponosi on odpowiedzialność za specyficzne i istotne elementy tych transakcji i usług (jeśli tak, to za jakie elementy i na czym ta odpowiedzialność polega), czy też odpowiedzialność Wnioskodawcy ograniczona jest tylko do aspektów technicznych wykonania powierzonych mu zadań w ramach tych transakcji i usług?”

Wnioskodawca wskazał, że pytanie, jak rozumie Wnioskodawca, analogicznie jak pytania nr 3 i 4, również jest bezpośrednim wynikiem tez wynikających z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej na gruncie przepisu art. 135 ust. 1 lit. (d) dyrektywy 2006/112/WE, implementowanego do krajowego porządku prawnego przez art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Organ dąży tu do ustalenia, czy odpowiedzialność Wnioskodawcy obejmuje istotne elementy transakcji czy ogranicza się tylko do aspektów technicznych. Organ w wezwaniu nie zdefiniował przy tym niestety jak rozumie pojęcie „odpowiedzialność".

Słownik Języka Polskiego PWN definiuje to słowo dwojako, tj. jako:

1)obowiązek moralny lub prawny odpowiadania za swoje lub czyjeś czyny.

2)przyjęcie na siebie obowiązku zadbania o kogoś lub o coś.

Konstrukcja pytania sugeruje, że Organ wziął pod uwagę pierwsze z tych znaczeń (faktycznie częściej stosowane nie tylko w języku potocznym, ale również w praktyce stosowania prawa w Polsce).

Tymczasem na przykładzie wyroku TSUE z dnia 28 lipca 2011 r. w sprawie C-350/10 Nordea Pankki Suomi Oyj, można wskazać, że chodzi tu w praktyce o znaczenie drugie („przyjęcie na siebie obowiązku zadbania o coś”), na co wskazuje pkt 24 orzeczenia: „Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, aby móc zakwalifikować świadczone usługi jako czynności zwolnione z opodatkowania w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 szóstej dyrektywy, powinny one tworzyć odrębnie całość, która - jeśli ją oceniać globalnie - w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w tym przepisie.  W odniesieniu do operacji dotyczących przelewów w rozumieniu art. 13 część B lit. d)  pkt 3 szóstej dyrektywy świadczone usługi muszą skutkować przekazaniem środków pieniężnych oraz prowadzić do zmian prawnych i finansowych. Należy dokonać rozróżnienia między usługą zwolnioną w rozumieniu wspomnianej dyrektywy, a dostarczaniem zwykłego świadczenia fizycznego lub technicznego, takiego jak udostępnienie bankowi systemu informatycznego. W tym celu sąd krajowy powinien w szczególności zbadać zakres odpowiedzialności usługodawcy względem banków, zwłaszcza to, czy odpowiedzialność ta ograniczona jest do aspektów technicznych, czy też obejmuje specyficzne i istotne elementy czynności (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie SDC. pkt 66; wyrok z dnia 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 CSC Financial Services, Rec. s. 1-10237pkt 25, 26)”.

Jeżeli w rozumieniu orzecznictwa TSUE kryterium rozróżniającym usługi zwolnione jako transakcje finansowe od świadczeń „fizycznych” i „technicznych” są pełnione w transakcji funkcje (np. usługą zwolnioną nie jest udostępnienie bankowi systemu informatycznego), to aby dokonać takiego rozróżnienia pod kątem odpowiedzialności podatnika należy mieć na uwadze zakres czynności, do wykonania których zobowiązał się Wnioskodawca, a nie skalę odpowiedzialności kontraktowej.

W tym zakresie Wnioskodawca opisał już zatem we wniosku jakie dokładnie czynności realizuje w ramach Umowy, m.in. wskazując na „zarządzanie środkami zaangażowanymi w operacje 1 i 2 oraz zarządzanie wolnymi środkami Funduszu Powierniczego D., poprzez ich lokowanie w następujące kategorie instrumentów: papiery wartościowe emitowane przez (…), a także inne czynności realizowane w ramach polityki wyjścia z (...).

Odpowiedź na pytanie, czy ww. czynności to w rozumieniu ustawy o VAT i orzecznictwa TSUE „aspekty techniczne” czy „specyficzne i istotne elementy tych transakcji i usług” wymagałaby interpretacji przez Wnioskodawcę tych pojęć. Są to kategorie otwarte, nieprecyzyjne i ocenne, a nie obiektywnie istniejące elementy rzeczywistości. Tym samym stanowią one jedynie przesłanki wykładni analizowanego przepisu dla zastosowania zwolnienia z VAT i podlegają interpretacji Organu.

Dodatkowo, poprzez takie sformułowanie pytania (w połączeniu z odwołaniem się wprost do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT), Organ również w tym przypadku de facto domaga się od Wnioskodawcy, aby przesądził czy realizowane w ramach Umowy świadczenia stanowią istotne i specyficzne elementy „depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych ...” w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. podczas gdy Wnioskodawca nie definiuje swoich świadczeń tymi kategoriami prawno-podatkowymi w ramach zawartej Umowy.

To do Organu należy ocena czy szczegółowo opisane czynności są takimi właśnie usługami „prowadzenia rachunków pieniężnych, transakcji płatniczych itd.” w rozumieniu przepisów prawa podatkowego.

W opinii Wnioskodawcy, realizowane zadania stanowią specyficzne i istotne elementy realizowanego przedsięwzięcia jako całości, a nie tylko jego „aspekty techniczne” (z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca pełni aktywną rolę w realizacji inicjatywy D., a nie tylko dostarcza Instytucji Zarządzającej środków technicznych do jej realizacji), czego wyrazem jest uzasadnienie złożonego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, ale ostateczna ocena tych kryteriów prawno-podatkowych należy oczywiście do Organu.

W zakresie pytania nr 5, dla bezpieczeństwa procesowego, Wnioskodawca pragnie wskazać również zasady odpowiedzialności za realizację Projektu na podstawie Umowy. Zasady te mają charakter ogólny i odnoszą się do całokształtu realizowanych czynności.

Przede wszystkim, jak wskazano już powyżej, jeżeli zostałoby stwierdzone (np. na podstawie sprawozdań), że Beneficjent:

1)wykorzystał całość lub część bezpośredniego wkładu finansowego niezgodnie z przeznaczeniem,

2)wykorzystał bezpośredni wkład finansowy z naruszeniem procedur, o których mowa w (…).

3)pobrał całość lub część bezpośredniego wkładu finansowego nienależnie lub w nadmiernej wysokości,

zobowiązany jest do zwrotu tych środków wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych w terminie i na rachunek wskazany przez Instytucję Zarządzającą.

Beneficjent zobowiązany jest również do zwrotu wkładu finansowego ze środków Programu w przypadku nienależytego wykonywania zobowiązań wskazanych w Umowie, przy zastosowaniu szczegółowych umownych zasad kalkulacji wartości kwoty do zwrotu.

Ponadto, Wnioskodawca zobowiązał się do realizacji Projektu w pełnym zakresie i w określonym terminie, z należytą starannością przy uwzględnieniu zawodowego charakteru działalności wykonywanej przez Beneficjenta, w szczególności ponosząc koszty celowo, rzetelnie, racjonalnie i oszczędnie, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i procedurami w ramach Programu oraz w sposób, który zapewni prawidłową i terminową realizację Projektu oraz osiągnięcie celów (produktów i rezultatów) zakładanych we wniosku o dofinansowanie Projektu oraz w Strategii.

Beneficjent jest, poza tym, zobowiązany do udzielania pisemnych odpowiedzi na wszelkie zapytania i wystąpienia Instytucji Zarządzającej dotyczące realizacji Umowy bezzwłocznie i do przekazywania Instytucji Zarządzającej (…), na każde jej wezwanie informacji i wyjaśnień na temat realizacji Projektu.

Jakakolwiek odpowiedzialność Beneficjenta w związku z Umową jest wyłączona w takim zakresie, w jakim działania Beneficjenta zostały oparte na informacjach uzyskanych od Instytucji Zarządzającej, w tym między innymi, na wszelkich informacjach określonych w (…) na lata (…) oraz w Programie.

Beneficjent ponosi odpowiedzialność wobec osób trzecich za szkody powstałe w związku z realizacją Umowy, chyba że szkoda osoby trzeciej powstała pomimo zachowania przez Beneficjenta należytej staranności.

W zakresie w jakim Beneficjent przy realizacji Umowy zachował należytą staranność oraz realizował Strategię nie ponosi odpowiedzialności za wynik finansowy operacji 1,2 i 3. Operacja 1 oznacza wsparcie Funduszu Powierniczego D. wkładem finansowym ze środków Programu (przekazanie środków Beneficjentowi przez Instytucję Zarządzającą).

Beneficjent nie ponosi natomiast odpowiedzialności za realizację Programu zgodnie z prawem krajowym i unijnym. Odpowiedzialność tą ponosi Instytucja Zarządzająca w ramach wykonywanych zadań.

Na pytanie: „W związku z jakimi podejmowanymi przez Wnioskodawcę czynnościami (należy je szczegółowo opisać) Wnioskodawca otrzymuje „zwrot kosztów postępowań egzekucyjnych” i czy czynności te stanowią czynności ściągania długów?”

Wnioskodawca odpowiedział, że jak wskazano we wniosku, jednym z zadań Wnioskodawcy jest „zarządzanie środkami zaangażowanymi w operacje 1 i 2 oraz zarządzanie wolnymi środkami Funduszu Powierniczego D., poprzez ich lokowanie w następujące kategorie instrumentów: (…)

Umową w celu realizacji ww. polityki wyjścia z (...) przewiduje, że Beneficjent jest zobowiązany do zwrotu, na rzecz Instytucji Zarządzającej, kwoty bezpośredniego wkładu finansowego ze środków Programu.

Środki te zostały wcześniej przekazane Pośrednikom Finansowym w celu stworzenia zwrotnych (...) - pożyczek pieniężnych i poręczeń kredytów. Wymóg zwrotu środków finansowych Programu przez Beneficjenta na rzecz Instytucji Zarządzającej w połączeniu ze zwrotnym charakterem (...) (pożyczek pieniężnych, poręczeń) powoduje, że Pośrednicy Finansowi oraz Wnioskodawca są zobowiązani zwracać otrzymane środki finansowe w ramach istniejącej w Projekcie struktury kaskadowej (Pośrednik Finansowy zwraca otrzymane środki finansowe Beneficjentowi na podstawie umowy operacyjnej 1, a Beneficjent zwraca otrzymany wkład finansowy Instytucji Zarządzającej na podstawie Umowy).

W związku z realizacją Projektu, po stronie Pośredników Finansowych powstaje zatem w pewnym momencie zobowiązanie do zwrotu wartości otrzymanego wkładu Programu na rachunek bankowy Funduszu Powierniczego D. - szczegółowe postanowienia  w tym zakresie zawiera każda indywidualna umowa operacyjna 1.

Jeżeli Pośrednik Finansowy nie zwróci tych środków w terminie, Beneficjent zobowiązany jest do prowadzenia działań zmierzających do ich odzyskania - w ramach postępowania sądowego lub egzekucyjnego. Realizacja takich działań wymaga poniesienia określonych kosztów sądowych i egzekucyjnych, których rodzaje i wysokości zależą od zakresu czynności i wynikają z przepisów prawa, jak również i kosztów zastępstwa procesowego oraz ewentualnie innych kosztów potencjalnie związanych z dochodzeniem roszczeń.

Koszty te rozliczane są pomiędzy Beneficjentem i Instytucją Zarządzającą na podstawie rzeczywiście poniesionych i udokumentowanych wydatków Beneficjenta. Do Instytucji Zarządzającej należy ocena zasadności poniesionych wydatków i zatwierdzenie zwrotu ich równowartości Wnioskodawcy.

W ocenie Wnioskodawcy czynność tę można rozpatrywać jako ściąganie długów  w rozumieniu potocznym, aczkolwiek określenie czy jest to „ściąganie długów”  w rozumieniu prawa podatkowego, np. przepisu art. 43 ust. 15 pkt 1 ustawy o VAT należy ostatecznie do Organu.

Na zakończenie, Wnioskodawca pragnie wskazać, że do dnia dzisiejszego nie wystąpił przypadek prowadzenia postępowania sądowego czy egzekucyjnego wobec Pośrednika Finansowego, dlatego tą najważniejszą częścią rozliczeń stron Umowy stanowi ryczałt za koszty administracji i zarządzania Funduszem Powierniczym D., a w zakresie zwrotu kosztów egzekucji Wnioskodawca zainteresowany jest ustaleniem jakie skutki podatkowe wywołałby taki zwrot, gdyby faktycznie wystąpił.

Pytania

1.Czy wartość ryczałtu na pokrycie kosztów administracji i zarządzania rozliczanych i zwracanych Beneficjentowi w okresie wyjścia z (...) (tj. od (…)) oraz wartość zwrotu kosztów postępowań egzekucyjnych podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2.W przypadku odpowiedzi negatywnej na pytanie nr 1 - czy wartość ryczałtu na pokrycie kosztów administracji i zarządzania rozliczanych i zwracanych Beneficjentowi w okresie wyjścia z (...) (tj. od (…)) oraz wartość zwrotu kosztów postępowań egzekucyjnych są zwolnione od podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, czynności wykonywane w ramach Umowy nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z uwagi na okoliczność, że Wnioskodawca działa w ramach przedstawionego stanu faktycznego jako organ władzy publicznej. Natomiast, w przypadku uznania przez Organ opisanych czynności za podlegające opodatkowaniu VAT, w ocenie Wnioskodawcy, realizowane w ramach Umowy czynności są zwolnione od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, który zwalnia od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy przedstawiono poniżej odrębnie dla tezy wskazującej na brak opodatkowania VAT oraz odrębnie dla zwolnienia czynności jako usługi finansowej.

Ad 2

W przypadku uznania przez Organ opisanych czynności za podlegające opodatkowaniu VAT w ocenie Wnioskodawcy realizowane w ramach Umowy czynności są zwolnione od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, który zwalnia od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, w ocenie Wnioskodawcy, dotyczy ogółu czynności podejmowanych w ramach Umowy, gdyż istotą działania Wnioskodawcy, pełniącego w transakcji rolę MFF, jest utworzenie tzw. Funduszu Powierniczego D. i zarządzanie nim, wraz z obsługą płatności na rachunku bankowym Funduszu Powierniczego D.

Spółka uważa ponadto, że czynności, które wykonuje w ramach części swoich zadań,  np. negocjowanie umów operacyjnych 1, monitorowanie wyników osiąganych przez Pośredników Finansowych i stosowanych przez nich (...), czy prowadzenie działań informacyjno-promocyjnych w zakresie realizacji Projektu same w sobie nie są odrębną usługą, gdyż wszystkie te czynności służą realizacji podstawowego zadania Spółki, tj. realizacji Projektu i stanowią elementy uzupełniające podstawowe zadania Funduszu.

W tym kontekście należy przypomnieć, że art. 135 ust. 1 lit. d) dyrektywy 2006/112/WE przewiduje, iż państwa członkowskie zwalniają „transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności”. Transakcje zwolnione na podstawie tego przepisu zostały zatem zdefiniowane ze względu na charakter świadczonych usług, a nie ze względu na usługodawcę lub usługobiorcę. Zwolnienie nie jest zatem uzależnione od spełnienia wymogu, by transakcje były dokonywane przez określony rodzaj zakładu lub osoby prawnej, jeśli sporne transakcje wchodzą w zakres transakcji finansowych (zob. wyroki Trybunału z dnia 28 października  2010 r. w sprawie C-175/09 Axa UK, EU:C:2010:646, pkt 26 i przytoczone tam orzecznictwo).

Kryteria, jakie należy przyjąć w celu kwalifikacji konkretnych usług jako transakcji dotyczących wszelkiego rodzaju płatności, przelewów i transferów pieniężnych, zwolnionych od podatku na podstawie art. 135 ust. 1 lit. d dyrektywy 2006/112/WE, zostały określone w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Un1 Europejskiej. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału, zwolnienia, o których mowa w art. 135 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, stanowią autonomiczne pojęcia prawa unijnego, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich. Ponadto, pojęcia użyte do opisania zwolnień od podatku powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.

Wykładnia tych pojęć musi być jednak zgodna z celami, jakim służą zwolnienia oraz musi spełniać wymogi zasady neutralności podatkowej.

Zasada ścisłej wykładni nie oznacza zatem, że pojęcia użyte w celu opisania zwolnień powinny być interpretowane w sposób, który uniemożliwiałby osiągnięcie zakładanych przez nie skutków (np. wyroki w sprawach: C-334/14 De Fruytier, pkt 18; C-607/14 Bookit, pkt 34).

W odniesieniu do art. 135 ust. 1 lit. d dyrektywy 2006/112/WE TSUE wskazał, że przelew jest transakcją polegającą na realizacji dyspozycji przekazania określonej sumy pieniędzy  z jednego rachunku na drugi. Transakcja ta cechuje się w szczególności tym, że powoduje zmianę sytuacji prawnej i finansowej istniejącej z jednej strony między udzielającym dyspozycji a beneficjentem, a z drugiej strony między nimi a ich bankiem, jak również,  w odpowiednim przypadku, między bankami.

Brzmienie art. 135 ust. 1 lit. d dyrektywy 2006/112/WE nie wyklucza co do zasady, aby transakcja przelewu składała się z różnych odrębnych usług, które stanowią wówczas „transakcje dotyczące” przelewów w rozumieniu tego przepisu (np. wyrok w sprawie C-2/95 SDC, pkt 64). Ponadto, oprócz transakcji spełniających kryterium wskazane przez Trybunał dotyczące przelewów zwolnieniem objęte są również transakcje niebędące w istocie przelewami lub płatnościami, a stanowiące transakcje tworzące odrębną całość, ocenianą  w sposób ogólny, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności (np. wyrok w sprawie C-2/95 SDC, pkt 66-68).

W tym kontekście TSUE podkreślał, że należy odróżnić usługę zwolnioną od podatku  w rozumieniu dyrektywy 2006/112/WE od wykonania zwykłego świadczenia rzeczowego lub technicznego. Istotne jest w szczególności, aby w tym celu zbadać zakres odpowiedzialności usługodawcy, a zwłaszcza to, czy odpowiedzialność ta ograniczona jest do aspektów technicznych, czy też obejmuje specyficzne i istotne elementy transakcji (np. wyroki:  w sprawie C-350/10 Nordea Pankki Suomi, pkt 24; w sprawie C-607/14 Bookit, pkt 40).  Jak wskazuje Trybunał, uwagi odnoszące się do transakcji dotyczących przelewów mają zastosowanie również do transakcji dotyczących płatności (np. wyrok w sprawie C-607/14 Bookit. pkt 43).

Zważywszy, że przedmiotem świadczeń realizowanych przez Wnioskodawcę na rzecz Województwa działającego poprzez Zarząd Województwa w ramach zawartej umowy będzie kombinacją różnych czynności, aby móc wskazać, że dana usługa jest usługą jednolitą - złożoną (kompleksową), winna składać się ona z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu - do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi kompleksowej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać usługi głównej bez usługi pomocniczej.

Co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem TSUE, każda czynność powinna być zwykle uznawana za odrębną i niezależną, a czynność złożona z jednego świadczenia w aspekcie gospodarczym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie pogarszać funkcjonalności systemu podatku VAT. W pierwszej kolejności należy poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem określenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi, rozumianemu jako przeciętny konsument, kilka odrębnych świadczeń głównych, czy też jedno świadczenie.

Z jednym świadczeniem złożonym mamy do czynienia m.in., jeżeli dwa lub więcej świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako przeciętny konsument, są tak ściśle związane, że stanowią one obiektywnie jedno tylko nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny (np. wyrok w sprawie C-41/04 Levob, pkt 20 i 22).

W wyroku w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd, Trybunał uznał, że jeżeli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej.

Pogląd ten znajduje również potwierdzenie w wyroku w sprawie C-2/95 SDC. W kontekście powyższego stwierdzić należy, że ze świadczeniem usługi złożonej (kompleksowej) mamy do czynienia wówczas, gdy świadczenie usługodawcy jest rozbudowane i obejmuje dwie lub więcej pojedynczych czynności (świadczeń), będących elementami częściowego zobowiązania strony transakcji. Jednocześnie usługa taka, jeśli może zostać uznana za usługę o charakterze złożonym, podlega opodatkowaniu jednolitą stawką podatku od towarów  i usług, właściwą dla świadczenia podstawowego, głównego.

Wykładnia przepisu art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT uwzględniająca orzecznictwo TSUE nakazuje zatem przyjąć, że pojęcie usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych obejmuje również transakcje tworzące odrębną całość, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności, i które w konsekwencji skutkują przeniesieniem środków pieniężnych i powodują zmiany prawne i finansowe. Pojęcie usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych nie obejmuje natomiast usług o charakterze technicznym, w których odpowiedzialność usługodawcy ograniczona jest do kwest1 technicznych i nie obejmuje istotnych elementów transakcji płatniczej.

Należy wskazać, że ekonomicznym efektem dokonania transferów pieniężnych jest, co do zasady, przekazanie przez dany podmiot (osobę) środków pieniężnych na rzecz innego podmiotu (osoby).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, wskazać zatem należy, że ekonomicznym efektem czynności dokonywanych przez Wnioskodawcę w ramach umowy w zakresie wdrażania (...).

Na proces realizacji transakcji dokonania transferu ww. środków składa się w istocie zbiór określonych świadczeń złożonych realizowanych przez Wnioskodawcę, który jest zaangażowany w ten proces na podstawie umowy.

Wnioskodawca, jak wynika z okoliczności sprawy, pełniąc funkcję E. odpowiedzialny jest za kompleksową realizację Programu, na które składa się szereg czynności szczegółowo opisanych powyżej.

Czynności te - rozpatrywane kompleksowo - doprowadzają ostatecznie do realizacji operacji przekazania określonej ilości środków pieniężnych (środków pochodzących z (…)) pomiędzy dwoma rachunkami bankowymi - z wyodrębnionego rachunku bankowego Funduszu Powierniczego D. na rachunek bankowy Pośrednika Finansowego za pośrednictwem wybranego przez Wnioskodawcę banku obsługującego Fundusz Powierniczy, który wypłaca środki na podstawie zleceń płatności wystawianych przez E. po podpisaniu umowy operacyjnej 1 z Pośrednikiem Finansowym.

W tym kontekście stwierdzić należy, że wszystkie czynności, które łącznie składają się na usługę złożoną i wypełniającą wskazane wyżej przez TSUE przesłanki, objęte będą zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT. Zwolnienie to będzie obejmować wyłącznie kompleksowe czynności dotyczące transferów pieniężnych dokonywanych bezpośrednio przez Wnioskodawcę lub na jego zlecenie, za które należne jest wynagrodzenie skalkulowane w sposób mający pokryć ponoszone przez Wnioskodawcę koszty obsługi Projektu.

Efektem wszystkich tych czynności łącznie (wykonywanych przez Wnioskodawcę) jest realizacja transferów środków pieniężnych na rzecz Pośredników Finansowych (z którymi Wnioskodawca podpisał Umowy Operacyjne), która bez tych czynności nie byłaby możliwa. Pomiędzy opisanymi we wniosku czynnościami istnieje ścisły związek przyczynowo skutkowy. Przedmiotowe czynności stanowią zatem elementy łącznej usługi, spełniającej szczególne oraz istotne funkcje płatności, skutkujące zmianą sytuacji finansowej i prawnej stron tej operacji. Usługi te będą zatem objęte zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Jednocześnie Wnioskodawca zwraca uwagę, że powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie na gruncie dotychczasowego orzecznictwa Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, a mianowicie:

1.interpretacji indywidualnej nr 0115-KDIT1-1.4012.45.2018.1.DM z 23 marca 2018 r.,

2.interpretacji indywidualnej nr 0115-KDIT1-1.4012.96.2018.1.DM z 11 kwietnia 2018 r., które zapadły na gruncie zbliżonych stanów faktycznych.

Dodać należy, że wskazane powyżej interpretacje indywidualne zostały wydane na wniosek (…).

Postanowienie bez rozpatrzenia i postanowienie utrzymujące je w mocy

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej rozpatrzył Państwa wniosek z 16 października 2018 r. uzupełniony pismem z 6 grudnia 2018 r. (data wpływu 11 grudnia 2018 r.) i w zakresie zwolnienia od podatku czynności, za które należna jest wartość ryczałtu na pokrycie kosztów administracji i zarządzania rozliczanych i zwracanych Beneficjentowi w okresie wyjścia z (...) (tj. od (…)) oraz wartość kosztów postępowań egzekucyjnych wydał 28 grudnia 2018 r. postanowienie bez rozpatrzenia znak: 0115-KDIP1-1.4012.908.2018.1.MN. Postanowienie doręczono Państwu 31 grudnia 2018 r.

Na powyższe postanowienie, pismem z 4 stycznia 2019 r. (data nadania 7 stycznia 2019 r., data wpływu 9 stycznia 2019 r.) wnieśli Państwo zażalenie.

Postanowieniem z 20 lutego 2019 r. nr 0115-KDIT1-1.4012.908.2018.2.BS utrzymałem w mocy postanowienie bez rozpatrzenia z 28 grudnia 2018 r. znak 0115-KDIP1-1.4012.908. 2018.1.MN. Postanowienie doręczono Państwu 26 lutego 2019 r.

Skarga na postanowienie

28 marca 2019 r. wnieśli Państwo skargę na postanowienie z 20 lutego 2019 r. nr 0115-KDIT1-1.4012.908.2018.2.BS utrzymujące w mocy postanowienie bez rozpatrzenia z 28 grudnia 2018 r. znak 0115-KDIP1-1.4012.908.2018.1.MN. Skarga wpłynęła do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 2 kwietnia 2019 r.

Wnieśli Państwo w niej o:

1.uchylenie zaskarżonego postanowienia oraz poprzedzającego je postanowienia,

2.zasądzenie od Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uchylił zaskarżone postanowienie z 20 lutego 2019 r. nr 0115-KDIT1-1.4012.908.2018.2.BS oraz poprzedzające je postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia z 28 grudnia 2018 r. nr 0115-KDIT1-1.4012.908.2018.1.MN - wyrokiem z11 czerwca 2019 r. sygn. akt I SA/Bd 238/19.

Od powyższego wyroku Organ pismem z 31 lipca 2019 r. nr 0110-KWR4.4022.124.2019.2.AF wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 8 grudnia 2022 r. sygn. akt I FSK 2097/19 uchylił zaskarżony wyrok w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania WSA.

Wyrokiem z 28 marca 2023 r. sygn. akt I SA/Bd 78/23 Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę.

Od powyższego wyroku Strona pismem z 22 czerwca 2023 r. wniosła skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 19 stycznia 2024 r. sygn. akt I FSK 1715/23 uchylił zaskarżony wyrok WSA w całości oraz uchylił zaskarżone postanowienie z 20 lutego 2019 r. nr 0115-KDIT1-1.4012.908.2018.2.BS oraz poprzedzające je postanowienie o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia z 28 grudnia 2018 r. nr 0115-KDIT1-1.4012.908.2018.1.MN.

Odpis prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy wpłynął do Organu 4 kwietnia 2024 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku - wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.):

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

• uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyroku;
• ponownie rozpatrując Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej - stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie zwolnienia od podatku czynności, za które należna jest wartość ryczałtu na pokrycie kosztów administracji i zarządzania rozliczanych i zwracanych Beneficjentowi w okresie wyjścia z (...) (tj. od (…)) oraz wartość zwrotu kosztów postępowań egzekucyjnych (pytanie nr 2) - jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie wskazuję, że w interpretacji indywidualnej z 28 grudnia 2018 r. nr 0115-KDIT1-1.4012.758.2018.2.MN, potwierdzonej wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 stycznia 2023 r. sygn. akt I FSK 1958/19, dotyczącej pytania oznaczonego we wniosku jako nr 1, uznałem stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe i wskazałem, że czynności świadczone na rzecz Województwa w oparciu o zawartą umowę stanowią określone w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Przechodząc do pytania oznaczonego we wniosku jako nr 2 dotyczącego kwest1 zwolnienia od podatku wartości ryczałtu na pokrycie kosztów administracji i zarządzania rozliczanych i zwracanych Beneficjentowi w okresie wyjścia z (...) (tj. od (…)) oraz wartości zwrotu kosztów postępowań egzekucyjnych wskazuję, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2174), zwanej dalej ustawą.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy:

Powyższy przepis jest efektem implementacji do krajowego porządku prawnego przepisu  art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 ze zm.), który stanowi, że:

Z kolei w myśl art. 43 ust. 15 ustawy:

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.

Stosownie do postanowień art. 1 pkt 3 lit. a) w zw. z art. 21 pkt 1 ustawy z dnia 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 2024), z dniem 1 lipca 2017 r. z ustawy o VAT uchylone zostały przepisy art. 43 ust. 13 i 14, w myśl których zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41. Jak wynika z wyjaśnień zawartych w uzasadnieniu do projektu ww. ustawy nowelizującej celem przedmiotowej zmiany było ściślejsze odwzorowanie przepisów dyrektywy VAT dotyczących zakresu stosowania zwolnienia m.in. usług finansowych oraz orzecznictwa TSUE. Ze zwolnienia zatem nadal będą korzystać usługi stanowiące element usług finansowych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7 i 38-41, jeżeli takie zwolnienie wynika z orzecznictwa TSUE. Zgodnie z orzecznictwem TSUE ze zwolnienia z tytułu usług finansowych nie mogą korzystać świadczone odrębnie usługi wspierające usługi finansowe, nawet jeśli są niezbędne do ich świadczenia, ale mają czysto techniczny charakter, np. usługi administracyjne, usługi call center, usługi „swift” (usługa elektronicznego przesyłania wiadomości na rzecz instytucji finansowych).

Powyższe zwolnienie znajduje odzwierciedlenie w przepisach Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 poz. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą.

Zgodnie z art. 131 Dyrektywy, zwolnienia przewidziane w rozdziałach 2-9 stosuje się bez uszczerbku dla innych przepisów wspólnotowych i na warunkach ustalanych przez państwa członkowskie w celu zapewnienia prawidłowego i prostego stosowania tych zwolnień oraz zapobieżenia wszelkim możliwym przypadkom uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i nadużyć.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy:

Kryteria, jakie należy przyjąć w celu kwalifikacji konkretnych usług jako transakcji dotyczących wszelkiego rodzaju płatności, przelewów i transferów pieniężnych, zwolnionych od podatku na podstawie art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy 2006/112/WE, zostały określone w orzecznictwie TSUE. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem TSUE, zwolnienia, o których mowa w art. 135 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, stanowią autonomiczne pojęcia prawa unijnego, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich. Ponadto, pojęcia użyte do opisania zwolnień od podatku powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika. Wykładnia tych pojęć musi być jednakże zgodna  z celami, jakim służą zwolnienia oraz musi spełniać wymogi zasady neutralności podatkowej. Zasada ścisłej wykładni nie oznacza zatem, że pojęcia użyte w celu opisania zwolnień powinny być interpretowane w sposób, który uniemożliwiałby osiągnięcie zakładanych przez nie skutków (np. wyroki w sprawach: C-334/14 De Fruytier, pkt 18; C-607/14 Bookit, pkt 34).

W odniesieniu do art. 135 ust. 1 lit. d Dyrektywy 2006/112/WE TSUE wskazał, że:

W powołanym wyroku w sprawie C-2/95 Trybunał stwierdził, że:

Ponadto, oprócz transakcji spełniających kryterium wskazane przez TSUE dotyczące przelewów zwolnieniem objęte są również transakcje niebędące w istocie przelewami lub płatnościami, a stanowiące transakcje tworzące odrębną całość, ocenianą w sposób ogólny, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności (np. wyrok w sprawie C-2/95 SDC, pkt 66-68). W tym kontekście TSUE podkreślał, że należy odróżnić usługę zwolnioną od podatku w rozumieniu dyrektywy 2006/112/WE od wykonania zwykłego świadczenia rzeczowego lub technicznego. Istotne jest w szczególności, aby w tym celu zbadać zakres odpowiedzialności usługodawcy, a zwłaszcza to, czy odpowiedzialność ta ograniczona jest do aspektów technicznych, czy też obejmuje specyficzne i istotne elementy transakcji (np. wyroki: w sprawie C-350/10 Nordea Pankki Suomi, pkt 24; w sprawie  C-607/14 Bookit, pkt 40). Jak wskazuje TSUE, uwagi odnoszące się do transakcji dotyczących przelewów mają zastosowanie również do transakcji dotyczących płatności (np. wyrok w sprawie C-607/14 Bookit, pkt 43).

Z treści tez orzeczeń TSUE nie wynika, aby warunkiem uznania usługi stanowiącej samodzielny element usługi finansowej za czynność zwolnioną z podatku, było dokonanie przez podmiot świadczący usługę przekazu lub transferu pieniężnego polegającego na bezpośrednim obciążeniu lub zleceniu obciążenia określonego rachunku pieniężnego nadawcy lub odbiorcy realizowanej transakcji. Ponadto „zwolnieniem objęte są również transakcje niebędące w istocie przelewami lub płatnościami, a stanowiące transakcje tworzące odrębną całość, ocenianą w sposób ogólny, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności”, które w konsekwencji skutkują przeniesieniem środków pieniężnych i powodują zmiany prawne i finansowe.

Przedmiotem świadczeń realizowanych przez Wnioskodawcę na rzecz Województwa w ramach zawartej umowy będzie kombinacja różnych czynności. Wskazać należy, że aby móc wskazać, że dana usługa jest usługą jednolitą - złożoną (kompleksową), winna składać się ona z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi jednak do jednego celu. Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu - do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi kompleksowej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać usługi głównej bez usługi pomocniczej.

Co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem TSUE, każda czynność powinna być zwykle uznawana za odrębną i niezależną, a czynność złożona z jednego świadczenia w aspekcie gospodarczym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie pogarszać funkcjonalności systemu podatku VAT. W pierwszej kolejności należy poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem określenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi, rozumianemu jako przeciętny konsument, kilka odrębnych świadczeń głównych, czy też jedno świadczenie. Z jednym świadczeniem złożonym mamy do czynienia m.in. jeżeli dwa lub więcej świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako przeciętny konsument, są tak ściśle związane, że stanowią one obiektywnie jedno tylko nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny (np. wyrok w sprawie C-41/04 Levob, pkt 20 i 22).

W wyroku w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd, Trybunał uznał, że:

W kontekście powyższego stwierdzić należy, że ze świadczeniem usługi złożonej (kompleksowej) mamy do czynienia wówczas, gdy świadczenie usługodawcy jest rozbudowane i obejmuje dwie lub więcej pojedynczych czynności (świadczeń), będących elementami częściowego zobowiązania strony transakcji. Jednocześnie usługa taka, jeśli może zostać uznana za usługę o charakterze złożonym, podlega opodatkowaniu jednolitą stawką podatku od towarów i usług, właściwą dla świadczenia podstawowego, głównego.

Jak ponadto wskazał TSUE, z jednym świadczeniem mamy do czynienia w szczególności w przypadku, gdy kilka elementów powinno zostać uznanych za istotne dla świadczenia głównego, podczas gdy z kolei jedno lub więcej świadczeń powinno być postrzegane jako pomocnicze, dzielące los podatkowy świadczenia głównego; to samo odnosi się do przypadku, gdy dwa lub więcej elementów dostarczanych przez podatnika do klienta, będącego typowym konsumentem, są tak ściśle ze sobą związane, że stanowią one obiektywnie jedno tylko nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny (tak np. ww. wyrok TSUE w sprawie Levob Verzekeringen i OV Bank, pkt 21-22 i przywołane tam orzecznictwo; wyrok TSUE z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie C-111/05 - Aktiebolaget NN, pkt 22-23). Zdaniem TSUE, w celu ustalenia, czy kontrahent podatnika - rozumiany jako przeciętny klient - otrzymuje kilka odrębnych świadczeń głównych czy jedno świadczenie złożone, należy poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności i uwzględnić wszystkie okoliczności, w której jest ona dokonywana. W szczególności dane świadczenie należy uważać za świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, gdy dla klientów nie stanowi ono celu samego w sobie, lecz środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z głównej usługi usługodawcy (tak np.: ww. wyrok TSUE w sprawie Everything Everywhere, pkt 25-26 i przywołane tam orzecznictwo; ww. wyrok TSUE w sprawie Graphic Procédé, pkt 20, 24 i przywołane tam orzecznictwo).

Natomiast w wyroku z 11 czerwca 2009 r. w sprawie C-572/07 RLRE Tellmer Property sro przeciwko Finanćni reditelstvi v Usti nad Labem, TSUE stwierdził, że:

Tak również w wyroku z 21 lutego 2008 r. w sprawie C-425/06 Ministero dellEconomia e delle Finanze przeciwko Part Service Srl.

Wyrok ten sformułował kryteria przesądzające o tym, kiedy występuje świadczenie złożone. Ma ono miejsce w sytuacji, gdy:

• świadczenie pomocnicze nie stanowi celu samego w sobie, lecz stanowi środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z usługi podstawowej,
• poszczególne czynności są ze sobą tak ściśle związane, że ich rozdzielenie miałoby charakter sztuczny,
• kiedy nie istnieje możliwość nabywania danego świadczenia od podmiotów zewnętrznych,
• kiedy nie istnieje możliwość odrębnego fakturowania za daną czynność.

Również w orzecznictwie NSA przyjmuje się, że świadczenie złożone (kompleksowe) ma miejsce wówczas, gdy relacja poszczególnych świadczeń wykonywanych przez podatnika na rzecz jednego nabywcy dzieli je na świadczenie podstawowe i świadczenia pomocnicze - tzn. takie, które umożliwiają skorzystanie ze świadczenia podstawowego lub są niezbędne dla możliwości skorzystania ze świadczenia podstawowego. Jeżeli jednak świadczenia te można rozdzielić, tak że nie zmieni to ich charakteru ani wartości z punktu widzenia nabywcy, wówczas świadczenia takie powinny być traktowane jako dwa niezależnie opodatkowane świadczenia. Zatem należy uwzględniać ochronę podstawowych zasad opodatkowania podatkiem od wartości dodanej wymagających, by każda działalność gospodarcza była traktowana w ten sam sposób. Sprzeciwia się to temu, by podmioty gospodarcze dokonujące takich samych czynności, były traktowane odmiennie w zakresie poboru tego podatku (wyrok NSA z 6 maja 2015 r., I FSK 2105/13).

Świadczenie kompleksowe ma więc miejsce wówczas, gdy relacja poszczególnych czynności (świadczeń) wykonywanych na rzecz jednego nabywcy, dzieli je na świadczenie podstawowe i świadczenia pomocnicze – tzn. takie, które umożliwiają skorzystanie ze świadczenia podstawowego (lub są niezbędne dla możliwości skorzystania ze świadczenia podstawowego). Jeżeli jednak świadczenia te można rozdzielić tak, że nie zmieni to ich charakteru ani wartości z punktu widzenia nabywcy - wówczas świadczenia takie powinny być traktowane jako dwa (lub więcej), niezależnie opodatkowane świadczenia.

W przypadku gdy transakcja składa się z zespołu świadczeń i czynności, należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności, w jakich jest ona dokonywana, w celu określenia po pierwsze, czy chodzi o dwa lub więcej świadczenia odrębne, czy też jest to jedno świadczenie złożone z kilku czynności, a po drugie, czy w tym ostatnim przypadku to jedno świadczenie powinno zostać zakwalifikowane jako dostawa towarów, czy jako świadczenie usług. Charakter danego świadczenia należy oceniać biorąc pod uwagę punkt widzenia nabywcy oraz cechy charakterystyczne tego świadczenia. Należy zauważyć, że o kompleksowości świadczy fakt, że za usługę powinno być ustalone jest jedno wynagrodzenie.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest Spółką utworzoną na podstawie uchwały Sejmiku Województwa (…). Województwo (…) posiada (…)% udział w kapitale Spółki. Wnioskodawca jest spółką celową powołaną w celu prowadzenia działalności obejmującej wspieranie i promowanie rozwoju Województwa (…), w tym rozwoju gospodarczego. Spółka pełni funkcję menadżera Funduszu Powierniczego D. na podstawie Umowy zawartej z Województwem (…). Za realizację zadań powierzonych Wnioskodawcy, jako Beneficjentowi, przez Województwo należy się wynagrodzenie, co wynika z wydanej interpretacji indywidualnej z 28 grudnia 2018 r. znak 0115-KDIT1-1.4012.758.2018.2.MN, potwierdzonej wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 stycznia 2023 r. sygn. akt I FSK 1958/19.

Począwszy od (…) rozpoczął się tzw. „okres wyjścia z (...)”, tj. okres od zakończenia realizacji Projektu do stwierdzenia przez Instytucję Zarządzającą prawidłowego wypełnienia przez Beneficjenta wszystkich zobowiązań określonych w Umowie.

Okres wyjścia z (...) wymaga wdrażania tzw. polityki wyjścia z (...), która została określona w uchwale nr (…) Zarządu Województwa (…) z dnia (…) w sprawie przyjęcia „(…)” i stanowi załącznik do przedmiotowej uchwały.

Umowa w celu realizacji ww. polityki wyjścia z (...) przewiduje, że Beneficjent jest zobowiązany do zwrotu, na rzecz Instytucji Zarządzającej, kwoty bezpośredniego wkładu finansowego ze środków Programu:

• powiększonej o wszelkie przychody osiągnięte dzięki gospodarowaniu środkami Funduszu Powierniczego D. po jednym lub więcej obrocie kapitałem przeznaczonym na realizację Projektu, w tym w szczególności prowizje, odsetki od kapitału i inne przychody kapitałowe jaki ten wkład wypracował w okresie od dnia zawarcia Umowy do dnia zwrotu środków na rachunek bankowy Instytucji Zarządzającej,
• pomniejszonej o wartość faktycznie odprowadzanego podatku dochodowego od osób prawnych z tytułu przychodów osiągniętych dzięki gospodarowaniu środkami pochodzącymi z bezpośredniego wkładu finansowego ze środków Programu w ramach realizowanego Projektu oraz wartość kwalifikowanych kosztów administracji i zarządzania Funduszem Powierniczym D., poniesionych przez Beneficjenta w okresie realizacji Projektu i okresu wyjścia z (...) oraz kosztów związanych z postępowaniami egzekucyjnymi, w tym kosztów sądowych, oraz
• pomniejszonej o utratę kapitału (maksymalny dopuszczalny poziom utraty kapitału w okresie realizacji Projektu to (…)% jego wartości).

Wnioskodawca - Beneficjent, jako menadżer Funduszu D. - wykonuje w ramach Umowy zawartej z Województwem (…) m.in. następujące czynności:

• realizacja Strategii, w tym przyjętych w niej celów wynikających z zapisów (...),
• aktualizacja Strategii, zgodnie z zasadami opisanymi szczegółowo w Umowie,
• wybór banku lub instytucji kredytowej dla otwarcia rachunku bankowego Funduszu Powierniczego D.,
• zarządzanie środkami z Funduszu Powierniczego D. zaangażowanymi w operacje 1 i 2 oraz zarządzanie wolnymi środkami Funduszu Powierniczego D., poprzez ich lokowanie (…),
• przygotowanie warunków konkursowych, przeprowadzanie konkursów oraz wybór Pośredników Finansowych, którzy otrzymują wsparcie z Funduszu Powierniczego D. (w ramach operacji 1),
• negocjowanie umów operacyjnych 1, składanie do Rady Inwestycyjnej odpowiednich propozycji w celu zatwierdzenia oraz zawieranie umów operacyjnych 1 z Pośrednikami Finansowymi, zgodnie z warunkami konkursowymi i obowiązującymi przepisami prawa,
• aktualizacja biznes planów Pośredników Finansowych oraz składanie odpowiednich propozycji odnośnie ich zatwierdzenia Radzie Inwestycyjnej,
• stałe monitorowanie i osiąganie wartości docelowych wskaźników (…), z zastrzeżeniem możliwości zmiany tych wartości przy zmianie (...) lub innych dokumentów w jego ramach,
• monitorowanie wyników osiąganych przez Pośredników Finansowych i stosowanych przez nich (...),
• sprawozdawczość do Instytucji Zarządzającej o postępach operacji 1 i 2, w zakresie gwarantującym wypełnienie przez Komitet Monitorujący (komitet powołany przez Instytucję Zarządzającą w związku z wykonaniem (...), którego skład, zadania i uprawnienia zostały określony w (…),
• kontrola operacji 1 i 2 w zakresie gwarantującym wypełnienie przez Instytucję Zarządzającą wymogów (…), a także innych przepisów prawa obowiązujących zarówno Beneficjenta, Instytucję Zarządzającą, jak i pozostałe podmioty operacji 1 i 2,
• zbieranie niezbędnych informacji w zakresie nieprawidłowości dla umożliwienia wypełnienia przez Instytucję Zarządzającą wymogów (…),
• prowadzenie działań informacyjno-promocyjnych w zakresie realizacji Projektu, obejmujące:
• przekazywanie informacji gwarantujących wypełnienie przez Instytucję Zarządzającą wymogów (…),
• prowadzenie działań informacyjno-promocyjnych zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie Projektu,
• zapewnienie pakietu informacji dla Pośredników Finansowych i F. zgodnie z wytycznymi ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego oraz wytycznymi Instytucji Zarządzającej,
• informowania Pośredników Finansowych i F. o zasadach wypełniania obowiązków informacyjnych w zakresie projektów finansowanych z budżetu (…),
• monitorowanie i kontrolowanie wypełniania przez Pośredników Finansowych i F. obowiązków informacyjnych,
• zbieranie informacji niezbędnych do umożliwienia przestrzegania przez Instytucję Zarządzającą obowiązujących przepisów krajowych i unijnych dotyczących pomocy publicznej,
• wypełnianie zaleceń i wykonywanie wytycznych Instytucji Zarządzającej,
• przeprowadzanie kontroli wewnętrznych i kontroli rozliczeń,
• przekazywanie Instytucji Zarządzającej kwartalnych informacji o pożyczkodawcach i pożyczkobiorcach ze szczególnym wskazaniem podmiotów będących beneficjentami pomocy publicznej oraz o wspartych projektach w podziale na poszczególne rodzaje horyzontalnych polityk unijnych, tj. środowisko, budowa społeczeństwa informacyjnego oraz zapewnienie równości szans i zapobiegania wykluczeniom,
• udostępnianie Instytucji Zarządzającej danych niezbędnych do budowania baz danych, wykonania oraz zamawiania przez Instytucję Zarządzającą analiz w zakresie spójności (...), oceny jego skutków oraz oddziaływań ekonomicznych.

Jednym z zadań Wnioskodawcy w ramach Umowy jest zarządzanie środkami z Funduszu Powierniczego D.

Instytucja Zarządzająca (…) rozlicza z Wnioskodawcą, jako Beneficjentem poniesione przez Niego, w okresie wyjścia z (...), koszty administracji i zarządzania funduszem powierniczym, w formie ryczałtu, w wysokości nie większej niż:

• średnioroczne, w okresie od (…) do (…), (…)% wartości środków zaangażowanych w operacje 2 (do wartości środków zaangażowanych wliczana jest całkowita wartość czynnej umowy z ostatecznym odbiorcą (F.) bez względu na dokonane spłaty; w przypadku gdy wartość środków zaangażowanych w operacje 2 jest wyższa od bezpośredniego wkładu finansowego, ryczałt na koszty administracji i zarządzania ustala się od wartości bezpośredniego wkładu finansowego),
• średniorocznie, w okresie od (…) do zakończenia okresu wyjścia z (...), (…)% wartości obsługiwanego kapitału.

Wysokość ryczałtu na koszty administracji i zarządzania jest określana w systemie półrocznym na dzień (…) i (…) każdego roku w okresie wyjścia z (...), na dwa kolejne kwartały kalendarzowe, na podstawie dokumentacji przedstawionej przez Beneficjenta. Beneficjent pobiera środki na koszty administracji i zarządzania z dołu, po zakończeniu kwartału kalendarzowego. Niezależnie od ryczałtu na koszty administracji i zarządzania Instytucja Zarządzająca (…) rozlicza z Beneficjentem poniesione przez niego, w okresie wyjścia z (...), koszty związane z prowadzonymi postępowaniami egzekucyjnymi, w tym koszty sądowe.

W analizowanej sprawie ryczałt na pokrycie kosztów administracji i zarządzania rozliczanych i zwracanych Wnioskodawcy w okresie wyjścia z (...) (tj. od (…)) oraz zwrot kosztów postępowań egzekucyjnych są związane wyłącznie z pełnieniem przez Wnioskodawcę funkcji menadżera Funduszu Powierniczego D.

Jak wyjaśniono w interpretacji indywidualnej z 28 grudnia 2018 r. znak 0115-KDIT1-1.4012.758.2018.2.MN zwrot kosztów na pokrycie kosztów administracji i zarządzania rozliczanych i zwracanych Wnioskodawcy w okresie wyjścia z (...) (tj. od dnia (…)) oraz wartość zwrotu kosztów postępowań egzekucyjnych podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Ponadto świadczona przez Wnioskodawcę usługa stanowi świadczenie kompleksowe związane z pełnieniem funkcji menadżera Funduszu D. O kompleksowości świadczeń wykonywanych przez Wnioskodawcę stanowi zawarta Umowa oraz sposób kalkulacji wynagrodzenia.

Przechodząc do możliwości zastosowania zwolnienia zawartego w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy dla kompleksowej czynności wykonywanej w związku z pełnieniem funkcji menadżera Funduszu D. należy wskazać, że wykładnia przepisu art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług uwzględniająca orzecznictwo TSUE nakazuje przyjąć, że pojęcie usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych obejmuje również transakcje tworzące odrębną całość, których skutkiem jest pełnienie szczególnych i istotnych funkcji przelewu lub płatności, i które w konsekwencji skutkują przeniesieniem środków pieniężnych i powodują zmiany prawne i finansowe. Pojęcie usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych nie obejmuje natomiast usług o charakterze technicznym, w których odpowiedzialność usługodawcy ograniczona jest do kwestii technicznych i nie obejmuje istotnych elementów transakcji płatniczej.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, stanowiącego implementację regulacji unijnych w tym zakresie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli, a także zostało rozciągnięte na usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Wymienione zwolnienia mają charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją rozróżniają.

Zatem, wystarczającą przesłanką pozwalającą objąć zwolnieniem daną czynność jest wykazanie jej związku z tymi czynnościami, przy czym związek ten musi być wyraźny i nie może odbiegać od świadczenia usług finansowych, wypaczając przez to istotę przewidzianego zwolnienia.

Kryteria, jakie należy przyjąć w celu kwalifikacji konkretnych usług jako transakcji dotyczących płatności i przelewów, zwolnionych od podatku na podstawie art. 135 ust. 1 lit. d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, zostały określone w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Un1 Europejskiej.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem TSUE, zwolnienia, o których mowa w art. 135 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, stanowią autonomiczne pojęcia prawa unijnego, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich. Ponadto, pojęcia użyte do opisania zwolnień od podatku powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.

Z analizy ww. orzeczeń wynika więc, że ze zwolnienia będą korzystać usługi stanowiące element usług finansowych, jeżeli:

• z ogólnego punktu widzenia stanowią osobną całość,
• obejmują funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej,
• świadczone usługi muszą pociągać za sobą zmiany w sytuacji prawnej i finansowej zainteresowanych podmiotów.

Jak wskazuje TSUE, uwagi odnoszące się do transakcji dotyczących przelewów mają zastosowanie również do transakcji dotyczących płatności (np. wyrok w sprawie C-607/14 Bookit, pkt 43). Ponadto, aby świadczone usługi korzystały ze zwolnienia powinny stosownie do orzecznictwa TSUE dotyczyć specyficznych i istotnych elementów związanych z daną usługą finansową. Należy też wskazać, że TSUE w ww. orzeczeniu dodał, że:

Zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy może obejmować więc wyłącznie kompleksowe czynności dotyczące transferów pieniężnych dokonywanych bezpośrednio przez Wnioskodawcę lub na Jego zlecenie, a także usługi pośrednictwa w tym zakresie. Jak wskazano wyżej zwolnieniu nie podlegają czynności mające charakter czysto techniczny.

W przedmiotowej sprawie zwolnienie to nie ma zastosowania, ponieważ wartość zwrotu ryczałtu na pokrycie kosztów administracji i zarządzania rozliczonych i zwracanych Wnioskodawcy, jako Beneficjentowi pełniącemu rolę menadżera Funduszu D., w okresie wyjścia z (...) (tj. od dnia (…)) oraz wartość zwrotu kosztów postępowań egzekucyjnych, nie stanowią transferów pieniężnych oraz usług pośrednictwa z nimi związanymi, które korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

Należy zauważyć, że w ramach umowy Wnioskodawca będzie m.in. przekazywał środki do Pośredników Finansowych, którzy będą udzielali pożyczek i poręczeń wybranym mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom z terenu (…) (F.).

Jak wskazał Wnioskodawca nie ma On prawnej możliwości dowolnego rozporządzania środkami zgromadzonymi na rachunku bankowym Funduszu Powierniczego D., ponieważ realizując wszelkie płatności za pośrednictwem tego rachunku jest związany ściśle z:

• postanowieniami ww. umowy nr (…) zawartej w (…) (opisanej szczegółowo we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej),
• zawartymi umowami operacyjnymi,
• przepisami powszechnie obowiązującego prawa krajowego i unijnego,
• wytycznymi Instytucji Zarządzającej (wytyczne te, co warto podkreślić, są dla Wnioskodawcy wiążące) oraz
• polityką wyjścia z (...), która została określona w uchwale nr (…)Zarządu Województwa (…) z dnia (…)w sprawie przyjęcia „(…)”,

a Instytucja Zarządzająca w ramach opisanych we wniosku funkcji uczestniczy aktywnie  w wykonywanych przez Beneficjenta działaniach.

Wnioskodawca nie dysponuje dowolnością w kształtowaniu relacji zPośrednikami finansowymi i przekazywaniu im kwot ze środków Programu, z których kreują oni następnie (...), ponieważ wszystkie umowy operacyjne 1 podlegają zatwierdzeniu przez Radę Inwestycyjną (powołaną przez Instytucję Zarządzającą).

Wszystkie czynności wykonywane w ramach Umowy są niezbędne dla realizacji Projektu, którego celem i istotą jest wykreowanie (...) (pożyczek pieniężnych, których Wnioskodawca udziela Pośrednikom, a środki na nie zgodnie z umową Wnioskodawca przekazuje, jako menadżer Projektów i poręczeń kredytów) jako form wsparcia mikro i małych przedsiębiorstw w województwie (…) w ramach (...).

Realizacja Projektu oraz wykonanie polityki wyjścia z (...) wymagały i wymagają również zarządzania środkami zaangażowanymi w umowy operacyjne 1 i 2, a ostatecznie do uzyskania zwrotu kwot środków Programu przekazanych Pośrednikom Finansowym i ostatecznie dokonania zwrotu wkładu finansowego ze środków Programu przez Beneficjenta do Instytucji Zarządzającej.

Celowi temu podporządkowane były wszystkie pozostałe działania podejmowane przez Beneficjenta w ramach Projektu, np. takie jak wybór Pośredników Finansowych, czy negocjowanie umów operacyjnych 1, sprawozdawczość Beneficjenta do Instytucji Zarządzającej w zakresie postępów realizacji Projektu (czynność ta wpływa na wysokość realizowanych przelewów w ramach polityki) czy nawet działania o charakterze informacyjno-promocyjnym.

Podporządkowane są mu również działania Wnioskodawcy w ramach polityki wyjścia z (...), np. systematyczne monitorowanie realizacji umów operacyjnych 1 i 2, a także przedstawienie określonych dokumentów, informacji i wyjaśnień Instytucji Zarządzającej, gdyż od tych działań zależy planowanie realizacji polityki wyjścia z (...) i wykonywanie zwrotów wkładu finansowego ze środków Programu, aż do spłaty całości środków na rzecz Instytucji Zarządzającej.

Opis sprawy wskazuje więc, że całość podejmowanych w ramach Umowy działań  i czynności w związku z pełnieniem funkcji menadżera Funduszu D. stanowią czynności techniczne, ponieważ nie wypełniają one istotnych i szczególnych funkcji przelewu lub płatności, jak również usługi pośrednictwa w tym zakresie. Podejmowane przez Wnioskodawcę czynności w ramach Umowy nie skutkują zmianami prawnymi i finansowymi. Wnioskodawca w istocie w ramach Umowy obsługuje cały proces technicznego udostępnienia środków finansowych Pośrednikom Finansowym, a potem nadzoruje ich zwrot do Instytucji Zarządzającej.

W związku z powyższym wartość ryczałtu na pokrycie kosztów administracji i zarządzania rozliczonych i zwracanych Wnioskodawcy, jako Beneficjentowi, który pełni rolę menadżera Funduszu D., w okresie wyjścia z (...) (tj. od dnia (…)) oraz wartość zwrotu kosztów postępowań egzekucyjnych, jako wynagrodzenie za świadczenie usługi związanej z pełnieniem funkcji menadżera Funduszu D., nie są objęte zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku jako nr 2 uznaję za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania postanowienia bez rozpatrzenia nr 0115-KDIT1-1.4012.908.2018.1.MN, tj. w dniu 28 grudnia 2018 r.

Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie kwest1 związanych z brakiem zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług wartości ryczałtu na pokrycie kosztów administracji i zarządzania rozliczonych i zwracanych Wnioskodawcy, jako Beneficjentowi, który pełni rolę menadżera Funduszu D., w okresie wyjścia z (...) (tj. od (…)) oraz wartości zwrotu kosztów postępowań egzekucyjnych, inne kwestie nieobjęte pytaniem, zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa nie mogą być przedmiotem interpretacji indywidualnej.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy wskazać, że dotyczyły one zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, wykonywanych przez Spółkę w ramach Umowy czynności, w związku z którymi należne jest jej wynagrodzenie w postaci opłaty za zarządzanie i administrację, a nie zwolnienia od podatku na podstawie ww. przepisu wartości ryczałtu kosztów administracji i zarządzania rozliczanych i zwracanych Beneficjentowi w okresie wyjścia z (...) (tj. od (…)) oraz wartości kosztów postępowań egzekucyjnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).