Wyrok NSA z dnia 18 lutego 2005 r., sygn. OSK 949/04
Odrębna od gruntu własność nakładów, nie objętych zwrotem wywłaszczonej nieruchomości, nie czyni ich właścicieli stronami postępowania o zwrot, a jedynie ma znaczenie w dokonaniu rozliczeń i to tylko na drodze cywilnej, co powoduje, że w postępowaniu administracyjnym działkowcy mają jedynie interes faktyczny.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Wojciech Chróścielewski, Sędziowie NSA Zbigniew Rausz, Joanna Runge-Lissowska /spr./, Protokolant Agnieszka Majewska, po rozpoznaniu w dniu 18 lutego 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej PZD Okręgowy Zarząd w T. od wyroku Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 18 lutego 2004 r. sygn. akt II SA/Gd 1763/01 w sprawie ze skargi PZD Okręgowy Zarząd w T. na decyzję Wojewody K. z dnia 24 kwietnia 2001 r. (...) w przedmiocie zwrotu nieruchomości oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
UZASADANIENIE
Wyrokiem z dnia 18 lutego 2004 r., II SA/Gd 1763/01, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę PZD Okręgowego Zarządu w T. na decyzję Wojewody K. z dnia 24 kwietnia 2001 r., (...) w przedmiocie zwrotu rzecz Heleny Ż., Piotra Ż. i Teresy W. nie zabudowanych gruntów położonych przy ul. G. 103 w T., wykupionych w dniu 11 czerwca 1975 r. na rzecz Skarbu Państwa. W uzasadnieniu wyroku Sąd wyjaśnił, że w postępowaniu administracyjnym organy ustaliły, że celem wywłaszczenia była budowa kolektora "C" i na części nieruchomości cel ten został zrealizowany, natomiast pozostała część w dniu 8 lutego 1983 r. została przekazana PZD na urządzenie pracowniczych ogródków działowych, a wobec tego zachodzi podstawa do zwrotu tej części nieruchomości, na której nie wybudowano kolektora. Oceniając decyzje organów, Sąd stwierdził, że niekwestionowaną okolicznością jest, iż cel wywłaszczenia nie został zrealizowany na całej wywłaszczonej nieruchomości, a także to, że PZD nie wykazał prawa własności do części, która mu została oddana, a służy mu wyłącznie prawo użytkowania. Urządzenie ogrodów działkowych nie zmieniło zatem sytuacji prawnej tych gruntów w sferze odnoszącej się do praw właścicielskich, służących najpierw Skarbowi Państwa, obecnie gminie T. zatem nie ma przeszkody do zwrotu nieruchomości. Sąd podkreślił w uzasadnieniu, że z treści art. 138 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami /Dz.U. 2000 nr 46 poz. 543 ze zm./ wynika, iż jeżeli nieruchomość została oddana w trwały zarząd lub użytkowanie to prawa te wygasają z dniem, w którym decyzja o zwrocie nieruchomości stała się ostateczna i nie ma innych unormować w tej ustawie, które nakazywałyby przyjąć inną interpretację tego przepisu, jeśli chodzi o PZD- kontynuował Sąd. Podkreślić należy- zauważył Sąd- że w niniejszym przypadku nastąpiła zmiana podmiotu, któremu przysługiwało prawo własności, zatem orzeczenie o zwrocie nie oznacza likwidacji ogrodu działkowego, dokonanej z naruszeniem ustawy z dnia 6 maja 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych /Dz.U. 1986 nr 85 poz. 390 ze zm./. Odpowiadając zaś na zarzut, że na osoby, którym zwrócono nieruchomość powinien być nałożony obowiązek wypłaty odszkodowania za nakłady poczynione na nieruchomość Sąd stwierdził, iż kwestie te należą do drogi postępowania sądowego i nie mogły być rozstrzygane w postępowaniu administracyjnym na gruncie ustawy o gospodarce nieruchomościami, zaś infrastruktura znajdująca się na nieruchomości w tym altany nie może przesadzać o odmowie zwrotu, są to bowiem nakłady związane z korzystaniem z nieruchomości i zawartego w decyzji określenia, iż zwrotowi podlega grunt niezabudowany, nie można uznać za naruszenie prawa.