Ulgi w zapłacie zobowiązań podatkowych

Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa reguluje zasadnicze instytucje prawne, które pozwalają - w określonych przez prawo sytuacjach - redukować stopień obciążeń podatkowych lub ich uciążliwość w czasie. Skorzystanie z tych instytucji pozwala często uniknąć likwidacji lub upadłości przedsiębiorcy. Ulgi w zapłacie zobowiązań podatkowych mają jednak przede wszystkim umożliwić przedsiębiorcom (podatnikom) poprawę sytuacji finansowej, aby podmioty te mogły prowadzić normalnie działalność gospodarczą.

Część z ulg w zapłacie zobowiązań podatkowych prowadzi do definitywnego zdjęcia z podatnika ciężaru podatkowego (umorzenie zaległości podatkowych), inne do takiego ukształtowania sytuacji prawnopodatkowej, aby zapłata podatku wiązała się z mniejszym ciężarem ekonomicznym (rozłożenie płatności podatku na raty).

Celem niniejszego opracowania jest zaprezentowanie wszystkich instytucji umożliwiających skorzystanie z ulg w zapłacie zobowiązań podatkowych w aspekcie ich praktycznego wykorzystania.

Ustawodawca - na mocy nowelizacji ordynacji podatkowej z 30 czerwca 2005 r. - uregulował w jednym rozdziale, zatytułowanym „Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych” (art. 67a-67e), instytucje pozwalające na odroczenie terminu płatności, rozłożenie płatności na raty oraz umorzenie zaległości podatkowych. Regulacja zawarta w tym rozdziale nie jest jednak zupełna, gdyż poza nią uregulowano zaniechanie poboru podatku oraz zwolnienie płatnika z obowiązku poboru podatku lub zaliczki na podatek. Na potrzeby niniejszego opracowania jako ulgę w zapłacie zobowiązań podatkowych potraktowano także wstrzymanie wykonania decyzji, gdyż de facto stanowi ono odroczenie terminu płatności.

Istotną część niniejszego opracowania stanowią również regulacje unijne związane z udzielaniem pomocy publicznej, jako że prawo unijne po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej jest stosowane na równi z prawem wewnętrznym.