Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 21 grudnia 2023 r., sygn. II SA/Gl 1412/23

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Dziuk, Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga-Gajewska (spr.), Asesor WSA Agnieszka Kręcisz-Sarna, , po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 21 grudnia 2023 r. sprawy ze skargi W. G. (G.) na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach z dnia 12 lipca 2023 r. nr SKO.PSW/41.5/2820/2023/14105 w przedmiocie dodatku węglowego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza R. z dnia 24 maja 2023 r. nr [...], 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach na rzecz skarżącego 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

W.G. wnioskiem z dnia 15 listopada 2022 r. wystąpił do Ośrodka Pomocy Społecznej w R. o ustalenia prawa do dodatku węgłowego.

Zastępca Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej w R., działający z upoważnienia Burmistrza Miasta R., decyzją z dnia 24 maja 2023 r., nr [...], orzekł o odmowie przyznania W.G. (dalej: "skarżący") wnioskowanego prawa do dodatku węglowego. W jej uzasadnieniu podał, że w terminie do dnia 30 listopada 2022 r. nie było możliwe ustalenie odrębnego adresu miejsca zamieszkania skarżącego i nie zostały podjęte w tym zakresie kroki formalne.

Od tej decyzji odwołanie wniósł pełnomocnik skarżącego. Wskazał, że zajmowany przez niego lokal mieszkalny spełnia wszystkie warunki, niezbędne do uznania go za odrębny i zarazem brak jest podstaw do domagania się podjęcia kroków formalnych, mających na celu ustalenie odrębnego adresu zamieszkania skarżącego.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Katowicach (dalej: "Kolegium") decyzją z dnia 12 lipca 2023 r., nr SKO.PSW/41.5/2820/2023/14105, działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 775, dalej w skrócie: "k.p.a.") oraz art. 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 570), po rozpatrzeniu odwołania, utrzymało mocy decyzję organu I instancji z dnia 24 maja 2023 r. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazało, że w aktach sprawy znajduje się oświadczenie skarżącego oraz wywiad środowiskowy, z których wynika, że podstawowym, współdzielonym źródłem ciepła jest kocioł na paliwo stałe (węgiel). Potwierdza to także deklaracja do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków z dnia 9 czerwca 2022 r. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1692 z późn. zm., dalej w skrócie: "u.d.w." lub "ustawa"), dodatek węglowy przysługuje osobie w gospodarstwie domowym w przypadku, gdy głównym źródłem ogrzewania gospodarstwa domowego jest kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwo stałe, zasilane paliwami stałymi, wpisane lub zgłoszone do centralnej ewidencji emisyjności budynków, o której mowa w art. 27a ust. 1 ustawy z 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków (Dz. U. z 2022 r. poz. 438, 1561 i 1576), do dnia 11 sierpnia 2022 r., albo po tym dniu - w przypadku głównych źródeł ogrzewania wpisanych lub zgłoszonych po raz pierwszy do centralnej ewidencji emisyjności budynków, o których mowa w art. 27g ust. 1 tej ustawy. W dalszej kolejności, w dniu 3 listopada 2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 27 października 2022 r. o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2236, zwana dalej "ustawą nowelizującą"). Mocą art. 26 pkt 1 lit. b) ustawy nowelizującej, w ustawie o dodatku węglowym w art. 2 dodany został w szczególności ust. 15g w brzmieniu: Dodatek węglowy przysługuje osobie w gospodarstwie domowym także, gdy główne źródło ogrzewania gospodarstwa domowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1, nie zostało zgłoszone lub wpisane do centralnej ewidencji emisyjności budynków, o której mowa w art. 27a ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków, do dnia 11 sierpnia 2022 r., a w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego ustalono, że źródłem ogrzewania tego gospodarstwa jest źródło, o którym mowa w art. 2 ust. 1. Z akt sprawy wynika, że organ I instancji działając w oparciu o przepis art. 2 ust. 3d ustawy przeprowadził wywiad środowiskowy dnia 7 grudnia 2022 r. pod adresem: ul. [...], R.. Z treści sporządzonej w trakcie wywiadu notatki służbowej wynika, że pod wskazanym wyżej adresem zamieszkuje na parterze skarżący, tworząc jednoosobowe gospodarstwo domowe. Budynek ogrzewany jest współdzielonym źródłem ciepła tj. kotłem na paliwo stałe na węgieł. W piśmie z dnia 7 grudnia 2022r., skarżący oświadczył, że nie zostały podjęte kroki, mające na celu wyodrębnienie adresu zamieszkania dla poszczególnych lokali. Na ten sam adres został już przyznany dodatek węglowy (pismo informujące z dnia 6 października 2022 r.). Kolegium powołując się na art. 2 ust. 3c ustawy wskazało, że przyznanie dodatku węglowego, w trybie opisanym w art. 2 ust. 3d ustawy, zależy od podjęcia dodatkowych czynności związanych z ustaleniem odrębnego adresu miejsca zamieszkania dla poszczególnych gospodarstw domowych zamieszkujących pod tym adresem w odrębnych lokalach. Brak możliwości ustalenia odrębnego adresu miejsca zamieszkania dla poszczególnych gospodarstw domowych zamieszkujących pod tym adresem w odrębnych lokalach w terminie do dnia 30 listopada 2022 r. otwiera dopiero stronie drogę do przyznania dodatku węglowego w trybie opisanym w przepisie art. 2 ust. 3d ustawy. Skoro, zatem ustawodawca wyraźnie wskazał przesłankę w art. 2 ust. 3c ustawy, że w terminie do dnia 30 listopada 2022 r. nie jest możliwe ustalenie odrębnego adresu miejsca zamieszkania dla poszczególnych gospodarstw domowych zamieszkujących pod tym adresem, to obowiązkiem strony było podjęcie sformalizowanych działań mających na celu ustalenie odrębnego adresu miejsca zamieszkania dla zajmowanego lokalu. Względy logiki nakazują bowiem stwierdzenie, że o braku możliwości dokonania określonej czynności w wyznaczonym terminie możemy mówić wyłącznie w sytuacji, w której próba dokonania tej czynności w ogóle została podjęta. Bezczynność strony w omawianym zakresie nie może być utożsamiana z brakiem możliwości dokonania prawem wymaganej czynności w ustawowo określonym terminie. Na tej podstawie skarżący nie spełnia ustawowych przesłanek uprawniających do przyznania dodatku węglowego.