Wyrok WSA w Krakowie z dnia 26 września 2023 r., sygn. II SA/Kr 779/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Monika Niedźwiedź (spr.) Sędzia WSA Joanna Człowiekowska Sędzia WSA Mirosław Bator po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 26 września 2023 r. sprawy ze skargi E. D. i H. D. na postanowienie Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego nr 333/2023 w Krakowie z dnia 9 maja 2023 r. znak WOB.7722.260.2022.JKUR w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania I. uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie organu I instancji, II. zasądza od Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Krakowie solidarnie na rzecz E. D. i H. D. kwotę 100 złotych (słownie: sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Postanowieniem nr 333/2023 Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Krakowie z dnia 9 maja 2023 r. znak WOB.7722.260.2022.JKUR utrzymano w mocy postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Bochni nr 46/2022 z dnia 18 października 2022 r. znak RKOA.5160.25.2022.MC o odmowie wszczęcia na wniosek z dnia 15 września 2022 r. postępowania w sprawie samowolnie wykonanych robót budowlanych związanych z budową drogi na terenie działki nr [...] w miejscowości R. gmina Lipnica Murowana. W uzasadnieniu postanowienia organ wskazuje, że przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie jest ocena zasadności odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego w tej sprawie. Podstawę rozstrzygnięcia organu I instancji stanowi art. 61a § 1 kpa, zgodnie z którym: "gdy żądanie wszczęcia postępowania administracyjnego zostało wniesione przez osobę nie będącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania". Analiza art. 61 a § 1 kpa wskazuje, że ustawodawca wprowadził w powyższej regulacji dwie samodzielne i niezależne przesłanki wydania postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania. Bez względu jednak którą z nich przyjąć, jest oczywiste, że w razie ich zaistnienia organ nie prowadzi postępowania administracyjnego i nie rozstrzyga sprawy co do jej istoty. Pierwszą przesłanką do wydania postanowienia w trybie art. 61a § 1 kpa jest wniesienie podania "przez osobę nie będącą stroną". Odmowa wszczęcia postępowania ze względów podmiotowych następuje, gdy organ do którego podanie wniesiono, stwierdzi, podmiotowi wnioskującemu nie przysługuje przymiot strony w rozumieniu art. 28 kpa, tj. nie ma interesu prawnego uzasadniającego udział w postępowaniu administracyjnym, którego wszczęcia żąda. Drugą niezależną przesłanką do wydania postanowienia w trybie art. 61 a § 1 kpa jest zaistnienie "innych uzasadnionych przyczyn uniemożliwiających wszczęcie postępowania". Przyczyny te nie zostały w ustawie skonkretyzowane. Należy jednak rozumieć, że odmowa wszczęcia postępowania, z tej właśnie przyczyny, powinna być oparta na jasnych i przejrzystych przesłankach procesowo-prawnych. Jak podnosi się w orzecznictwie przez "inne uzasadnione przyczyny", o których mowa w art. 61a § 1 kpa, należy rozumieć takie sytuacje, które w sposób oczywisty stanowią przeszkodę natury formalnej do wszczęcia postępowania, np. gdy w tej samej sprawie postępowanie administracyjne już się toczy albo w sprawie takiej zapadło już rozstrzygniecie lub gdy w przepisach prawa brak jest podstawy materialnoprawnej do rozpatrzenia żądania w trybie administracyjnym (por. wyrok NSA z dnia 7 lutego 2014 r. sygn. akt I OSK 2159/12, wyrok WSA w Gliwicach z dnia 27 marca 2013 r. sygn. akt II SA/GL 1161/12). Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, MWINB zauważa, że okoliczności sprawy w zakresie określonym przedmiotem rozstrzygnięcia organu I instancji prowadzą do wniosku, że zaskarżone postanowienie wydane w oparciu o przepis art. 61a § 1 kpa jest w ustalonym stanie sprawy zasadne.