Wyrok WSA w Warszawie z dnia 29 marca 2023 r., sygn. I SA/Wa 2735/22

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia WSA Łukasz Trochym sędzia WSA Bożena Marciniak (spr.) sędzia WSA Joanna Skiba po rozpoznaniu w dniu 29 marca 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi H. B. na postanowienie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 19 września 2022 r. nr DAP-WPK-727-1-526/2021/MGa w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę.

Uzasadnienie

Postanowieniem z 19 września 2022 r., nr DAP-WPK-727-1-526/2021/MGa, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, po rozpoznaniu wniosku H. B., odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia decyzji Wojewody [...] z 18 grudnia 1991 r. oraz decyzji Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z 11 marca 1992 r.

Zaskarżone postanowienie zostało wydane w następującym stanie faktycznym i prawnym;

Decyzją z 18 grudnia 1991 r., nr GP.II.GG.7212/4296/91, Wojewoda [...] stwierdził nabycie przez Gminę [...] z mocy prawa nieodpłatnie własności nieruchomości, oznaczonych w ewidencji gruntów nr [...] – budowlanej, zabudowanej pawilonem handlowym, uregulowanej w księdze wieczystej [...], i nr [...] – budowlanej, zabudowanej budynkiem piekarni, uregulowanej w księdze wieczystej [...], w jednostce ewidencyjnej obrębie [...], będących w użytkowaniu Gminnej Spółdzielni "[...]" w [...], opisanych w karcie inwentaryzacyjnej nr [...], stanowiącej integralną część powyższej decyzji.

Decyzją z 11 marca 1992 r., nr KKU-873/92/ŁL, Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa, po rozpoznaniu odwołania Gminnej Spółdzielni "[...]" w [...], utrzymała w mocy decyzję Wojewody [...] z 18 grudnia 1991 r.

Wnioskiem z 10 września 2021 r. H. B. wystąpiła o stwierdzenie nieważności decyzji Wojewody [...] z 18 grudnia 1991 r. wnosząc jednocześnie o zawieszenie postępowania nieważnościowego. W uzasadnieniu wniosku wskazała, że nieruchomość, której dotyczy kwestionowana decyzja, nie stanowiła własności Skarbu Państwa w chwili jej wydania. W przedmiocie, że nieruchomość nie przeszła na własność Skarbu Państwa toczy się obecnie postępowanie przed Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wojewoda [...] w pierwszej instancji rozstrzygnął, że objęta wnioskowaną decyzją nieruchomość nie podpadała pod działanie przepisów dekretu PKWN o przeprowadzeniu reformy rolnej. Decyzja wydawana w trybie § 5 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych w sprawie wykonania dekretu o przeprowadzeniu reformy rolnej jest decyzją deklaratywną, na mocy której organ stwierdza, że nieruchomość nie przeszła na własność Skarbu Państwa na podstawie art. 2 ust. 1 lit. e dekretu PKWN o przeprowadzeniu reformy rolnej. Decyzja ta wywołuje skutki ex tunc. Tym samym właścicielami nieruchomości stanowiących szereg działek położonych w [...] byli spadkobiercy przedwojennych właścicieli nieruchomości. Skoro nieruchomości nie stanowiły własności Skarbu Państwa ani gminy w chwili wydania decyzji, to ich rozdysponowanie nie było możliwe, co oznacza wydanie decyzji komunalizacyjnej z rażącym naruszeniem art. 5 ust. 1 ustawy z 10 maja 1990 r.