Wyrok WSA w Krakowie z dnia 28 lutego 2023 r., sygn. II SA/Kr 1435/22

Ochrona przyrody

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Małgorzata Łoboz Sędziowie: WSA Mirosław Bator (spr.) WSA Piotr Fronc Protokolant: starszy sekretarz sądowy Małgorzata Piwowar po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 lutego 2023 r. sprawy ze skargi [...] Sp. j. w K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Krakowie z dnia 12 września 2022 r. znak: SKO.OŚ/4170/503/2021 w przedmiocie kary pieniężnej za usunięcie drzew skargę oddala

Uzasadnienie

Prezydent Miasta Krakowa decyzją z dnia 25 listopada 2021 r. nr WS-09.6132.6.2021.PD działając na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 1, art. 89 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, § 1 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 3 lipca 2017 r. w sprawie wysokości stawek opłat za usunięcie drzew i krzewów i art 104 K.p.a. wymierzył [...] Spółka Jawna administracyjną karę pieniężną za usunięcie 2 sztuk drzew ozdobnych gatunku dąb szypułkowy bez wymaganego zezwolenia. Wysokość kary pieniężnej organ określił na kwotę [...]zł. W uzasadnieniu organ wskazał, że podczas kontroli w dniu 29 kwietnia 2021 r. stwierdzono, że z dz. nr [...] obr[...] usunięto 2 szt. drzew, gatunku dąb szypułkowy (których obwód pni na wysokości 5 cm przekraczał 50 cm) bez wymaganego zezwolenia, wobec czego w dniu 11 maja 2021 r. zostało wszczęte postępowanie w sprawie usunięcia drzew bez wymaganego zezwolenia. Organ ustalił, że w okresie od dnia 26 kwietnia 2021 r. do dnia 27 kwietnia 2021 r. w Krakowie z dz. nr [...] obr. [...], przy ul. [...] zostało usuniętych 2 szt. drzew ozdobnych, gatunku dąb szypułkowy bez wymaganego zezwolenia. We wniosku strony z dnia 1 września 2020 r. (z korektą z dnia 2 grudnia 2020 r.), oraz w inwentaryzacji zieleni z listopada 2020 r. sporządzonej na zlecenie strony obwody pni przedmiotowych drzew nr [...] (na wysokości 130 cm) wynosiły odpowiednio 153 cm i 173 cm, więc z uwagi na zbieżystość pnia obwody tych drzew na wysokości 5 cm były jeszcze większe (wynosiły ok. 176 cm i 196 cm), wobec czego nie ulega najmniejszej wątpliwości, iż obwody pni tych drzew na wysokości 5 cm znacznie przekraczały 50 cm, a na ich usunięcie było wymagane zezwolenie. W dziale II księgi wieczystej nr [...] (dz. nr [...] obr. [...] i inne) w rubryce właściciele wpisana jest [...] Sp. z o.o. Sp. komandytowa. W dniu 26 maja 2021 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa- Śródmieścia w Krakowie, XI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego dokonał wpisu o rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym [...] W., R., K., M. Spółka Jawna, powstałej w wyniku przekształcenia z [...] Sp. z o.o. Sp. komandytowa, a w dniu 19 maja 2021 r. [...] Sp. z o.o. Sp. komandytowa została wykreślona z Krajowego Rejestru Sądowego. Zgodnie z art. 552 Kodeksu Spółek Handlowych spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru (dzień przekształcenia). Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną. Jak stanowi natomiast art 553 § 1 Kodeks Spółek Handlowych spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. W dniu 1 września 2020 r. do Wydziału Kształtowania Środowiska UMK wpłynął wniosek [...] Sp.z.o.o. Sp.komandytowa o zezwolenie na usunięcie 20 szt. Drzew, w tym dębu szypułkowego nr [...] o obwodzie pnia 153 cm na wysokości 130 cm i dębu szypułkowego nr [...] o obwodzie pnia 173 cm na wysokości 130 cm. W dniu 22 stycznia 2021 r. przeprowadzono oględziny stwierdzając rozbieżności pomiędzy złożoną dokumentacją a stanem faktycznym. W dniu 17 lutego 2021 r. do organu wpłynął nowy wniosek spółki o zezwolenie na usunięcie 9 sztuk drzew z tej nieruchomości. Podczas oględzin w dniu 9 marca 2021 r. wykonano dokumentację fotograficzną na której widoczne są przedmiotowe drzewa nr [...] i nr [...]. Prezydent Miasta Krakowa decyzją z dnia 12 kwietnia 2020 r. zezwolił spółce na usunięcie 2 sztuk dębów szypułkowych o obwodach pni 64 cm i 68 + 88 cm z uwagi na ich zły stan fitosanitarny. Natomiast decyzją Prezydenta Miasta Krakowa z dnia 12 kwietnia 2020 r. odmówiono spółce wydania zezwolenia na usunięcie 7 sztuk dębów szypułkowych, gdyż były one w umiarkowanym lub dobrym stanie fitosanitarnym. W dniu 26 kwietnia 2021 r. do dyżurnego Straży Miejskiej wypłynęło telefoniczne zgłoszenie, iż na łące za blokami przy ul. [...] trzech mężczyzn wycina dęby. Kolejnego dnia wpłynęło zgłoszenie, że trzech mężczyzn dalej wycina drzewa, wczoraj wycięli co najmniej trzy, dzisiaj wycinają kolejne, a zezwolenie mieli na wycinkę dwóch dębów. W trakcie postępowania wezwano spółkę do wyjaśnienia przyczyny usunięcia 2 szt. przedmiotowych drzew bez wymaganego zezwolenia (kopii zlecenia usunięcia drzew z tej działki, protokołu odbioru zleconych prac, faktury za wykonane prace), oraz przyczyny wyfrezowania pni tych drzew. Pismem z dnia 16 czerwca 2021 r. strona wyjaśniała, iż z tej działki były tylko usuwane drzewa, na które została uzyskana decyzja, a pnie drzew zostały wyfrezowane, gdyż należało to do zakresu zleconych prac. Do pisma dołączono kopię protokołu odbioru zleconych prac, z której wynika, iż działający w imieniu Spółki D. M. odebrał bez uwag wykonanie zlecenia: ścinka drzew wraz z frezowaniem pni, prace porządkowe, zrębkowanie i wywóz gałęzi oraz kopię faktury z dnia 30 kwietnia 2021 r. wystawioną przez Zakład Konserwacji Zieleni "[...]" A. S. za ścinkę drzew zgodnie z decyzją na kwotę [...]zł. Na wezwanie do przekazania kopii zlecenia usunięcia drzew z tej działki, wyjaśnienia na jakiej podstawie usunięto przedmiotowe drzewa, jakie podjęto działania celem ustalenia przyczyny nielegalnego usunięcia tych drzew, czy wyciągnięto konsekwencje wobec osób odpowiedzialnych za usunięcie tych drzew strona jedynie wyjaśniała, że Spółka nie posiada żadnych informacji na temat usunięcia jakichkolwiek drzew nie objętych decyzją z dnia 12 kwietnia 2021 r. W dniu 27 kwietnia 2021 r. do Wydziału Kształtowania Środowiska UMK wpłynęło telefoniczne zgłoszenie M. G. w sprawie wycinki drzewa z nieruchomości przy ul. [...]. W trakcie postępowania oświadczył on , iż w dniu 27 kwietnia 2021 r. o godz. 8.03 zadzwonił do UMK celem zgłoszenia wycinki dużego dębu. Spacerując z psem zauważył ekipę, która zaczęła pracę przy drzewie, podcinała gałęzie dużego dębu. Było kilka osób z piłami, autem dostawczym [...] z podpiętym rozdrabniaczem, oraz traktor z urządzeniem przypominającym glebogryzarkę. Widział jak ekipa ścina drzewo i rozdrabnia je na miejscu, działanie było szybkie i skoordynowane. Drzewo zostało usunięte razem z korzeniami i zamaskowane, aby nie zostało śladu, pozostało jedynie trochę trocin. M. P. oświadczyła, iż w dniu 26 kwietnia 2021 r. na porannym spacerze z psem ok. godz. 8 spotkała ekipę profesjonalnej firmy, zajmującej się zielenią. Zapytała ich, czy będą wycinać drzewa pod planowaną drogę ul. [...], na co odpowiedzieli, że nie, nie chcieli więcej rozmawiać. Przyjechali samochodem dostawczym i zaczęli rozpakowywać sprzęt, który wyglądał na bardzo profesjonalny, rozpoznała m. in. maszynę do rozdrabniania gałęzi. Spieszyła się i nie mogła obserwować, które drzewa będą ścinane. Rano kolejnego dnia ok. godz. 7 zauważyła ścięte wiele mniejszych drzew, ale też były ścięte duże dęby, na które wiedziała, że nie można łatwo uzyskać pozwolenia. Wtedy dęby były ścięte przy korzeniu, korzenie wciąż były w ziemi, dookoła było wiele gałęzi, maszyna do rozdrabniania pracowała i gałęzie szybko znikały. Wróciła do domu i poprosiła M. G., aby zadzwonił do Straży Miejskiej, zanim przyjechała Straż Miejska zostały usunięte również korzenie. To była bardzo sprawna akcja profesjonalistów, byli skupieni na tym, aby jak najszybciej z rana usunąć te dęby. Jak oświadczyła i I. G. w pierwszy dzień słyszała piły, wycinali krzaki i suche gałęzie na dębie, dowiedziała się, że została powiadomiona Straż Miejska i faktycznie przyjechali. Na drugi dzień wcześnie rano przed siódmą został wycięty duży dąb, jak wyszła ok. 8 duży dąb leżał na ziemi. Podczas kontroli w dniu 29 kwietnia 2021 r. stwierdzono, iż usunięto 2 szt. dębów zgodnie z decyzją z dnia 12 kwietnia 2020 r. oraz 2 szt. dębów, które nie były objęte tym postępowaniem. Na wykonanym w tym dniu zdjęciu zarówno w miejscach gdzie rosły dęby o obwodach 64 cm i 68+88 cm (na które strona uzyskała zezwolenie), jak i w miejscach gdzie rosły przedmiotowe dęby nr [...] widoczne są świeże wióra i zrębki, a ich zabarwienie jest takie same, brak jest zmian powstających wskutek dłuższego oddziaływania czynników przyrody nieożywionej, wiatru, promieniowania słonecznego, co dowodzi, że usuwanie drzew odbyło się w tym samym czasie. Podczas oględzin w dniu 28 maja 2021 r. nie odnaleziono pni, ani kłód przedmiotowych dębów, w miejscu gdzie rosły te drzewa stwierdzono zrębki i wióra, pnie tych drzew zostały wyfrezowane. Organ wskazał, że powyższe materiały dowodowe są spójne i zbieżne oraz dowodzą, iż w dniach od 26 kwietnia 2021 r. do dnia 27 kwietnia 2021 r. doszło do usunięcia 2 szt. przedmiotowych drzew bez wymaganego zezwolenia. Fakt, iż przedmiotowe drzewa kolidowały z planowaną przez Spółkę inwestycją deweloperską, w tym samym czasie usunięto i wyfrezowano pnie 4 szt. drzew (a nie 2 szt. drzew, na które wydano zezwolenie). Skoro przedmiotowe drzewa kolidowały z planowaną inwestycją deweloperską, kilku świadków widziało, iż ta sama ekipa, dysponującą specjalistycznym sprzętem (umożliwiającym usunięcie tak dużych drzew i wyfrezowanie ich pni) usunęła co najmniej cztery drzewa na tym terenie, jeden ze świadków precyzyjnie wskazał, iż widział usunięcie przedmiotowego drzewa nr [...], a pracownicy organu l instancji stwierdzili świeże wióra po usunięciu czterech drzew nielogiczne, a więc niewiarygodne jest wyjaśnienie strony, iż były tylko usuwane dwa drzewa, na które została uzyskana decyzja, a Spółka nie posiada żadnych informacji na temat usunięcia jakichkolwiek drzew nie objętych tą decyzją. Wbrew logice byłoby przyjęcie, iż przedmiotowe drzewa rosły na tym terenie przez kilkadziesiąt lat, lecz zostały usunięte przez nieznane osoby trzecie (posiadające specjalistyczny sprzęt do usuwania drzew i frezowania pni) w dniach od 26 kwietnia 2021 r. do dnia 27 kwietnia 2021 r., więc w tym samym czasie, gdy Zakład Konserwacji Zieleni "[...]" usuwał drzewa objęte decyzją zezwalającą na usunięcie 2 szt. innych drzew, lecz pracownicy tej firmy tego nie zauważyli, działający w imieniu strony odebrał prace związane z usunięciem 2 szt. niewielkich dębów, lecz nie zauważył usunięcia 2 szt. dużych dębów rosnących obok (choć świadkowie widzieli, że to pracownicy firmy działającej na zlecenie strony usunęli duże dęby, a przy pniach 4 szt. drzew były takie same świeże zrąbki i wióra po usunięciu drzew), a strona nie podjęła właściwych działań, celem wyjaśnienia tej sprawy. Zgodnie z art. 89 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody administracyjną karę pieniężną, o której mowa w art. 88 ust. 1 pkt 1-3, 5 i 6, ustala się w wysokości dwukrotnej opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu, o której mowa w art. 84 ust. 1, a w przypadku, w którym usunięcie drzewa lub krzewu jest zwolnione z obowiązku uiszczenia opłaty, administracyjną karę pieniężną ustala się w wysokości takiej opłaty, która byłaby ponoszona gdyby takiego zwolnienia nie było. W myśl art. 85 ust. 4 u.o.p. opłatę za usunięcie drzewa ustala się mnożąc liczbę cm obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm i stawkę opłaty. Podczas oględzin w dniu 28 maja 2021 r. nie odnaleziono pni, ani kłód 2 szt przedmiotowych dębów. Podstawową zasadą jest, iż do wyliczenia kary przyjmuje się faktyczny obwód drzewa na wysokości 130 cm powyżej powierzchni terenu, a dopiero w przypadku braku takich danych mają zastosowanie inne metody wyliczenia obwodu pnia, określone w art. 89 ust. 3 i 4 u.o.p. We wniosku strony z dnia 1 września 2020 r. (z korektą z dnia 2 grudnia 2020 r.), oraz w załączonej inwentaryzacji zieleni z listopada 2020 r. obwody pni przedmiotowych drzew nr [...] (na wysokości 130 cm) wynosiły odpowiednio 153 cm i 173 cm. W ocenie organu l instancji przedstawiona przez stronę dokumentacja w zakresie gatunku i wielkości obwodu pni tych drzew (w porównaniu do sąsiednich podobnych drzew) jest spójna i zbieżna z zebranym materiałem dowodowym, a więc wiarygodna, wobec czego do dalszych wyliczeń przyjęto obwody pni drzew podane przez stronę.