Wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 stycznia 2023 r., sygn. I SA/Wa 1539/22

Komunalizacja mienia

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Małgorzata Boniecka-Płaczkowska, sędzia WSA Przemysław Żmich (spr.), asesor WSA Mateusz Rogala, , po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 18 stycznia 2023 r. sprawy ze skargi Miasta [...] na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z dnia 13 kwietnia 2022 r. nr KKU-152/21 w przedmiocie odmowy stwierdzenia nabycia z mocy prawa z dniem 27 maja 1990 r. udziału w prawie własności nieruchomości 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia 30 czerwca 2021 r. nr 1919/2021; 2. zasądza od Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej na rzecz Miasta [...] kwotę 697 (sześćset dziewięćset siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa, po rozpatrzeniu odwołania Miasta [...], decyzją z [...] kwietnia 2022 r. nr [...] utrzymała w mocy decyzję Wojewody [...] z [...] czerwca 2021 r. nr [...] odmawiającą stwierdzenia nabycia przez dzielnicę-gminę [...] z mocy prawa 27 maja 1990 r. nieodpłatnie prawa własności udziału wynoszącego ½ części w nieruchomości położonej w [...] przy ul. [...], oznaczonej w ewidencji gruntów w obrębie ewidencyjnym [...] jako działki nr: [...] o pow. [...] m2, [...] o pow. [...] m2, [...] o pow. [...] m2, [...] o pow. [...] m2, [...] o pow. [...] m2, zapisanej w Kw nr [...] i opisanej w karcie inwentaryzacyjnej nr [...].

Zaskarżona decyzja została wydana w następującym stanie sprawy.

Wojewoda [...], działając na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 32, poz. 191 ze zm.) – dalej zwanej "ustawą", decyzją z [...] czerwca 2021 r. odmówił stwierdzenia nabycia z dniem 27 maja 1990 r. przez dzielnicę-gminę [...] wspomnianego na wstępie mienia Skarbu Państwa.

Od powyższej decyzji Miasto [...] wniosło odwołanie domagając się wydania decyzji o komunalizacji spornej nieruchomości. W odwołaniu wniesiono o uchylenie zaskarżonej decyzji i wydanie decyzji komunalizacyjnej. W uzasadnieniu Miasto wskazało, że sporne działki nie zostały przekazane w zarząd poprzednikowi prawnemu [...] Sp. z o.o. z siedzibą w [...], w formie prawem przewidzianej, tj. w użytkowanie, a później w zarząd. Prawo zarządu nie powstało na podstawie dekretu z dnia 3 stycznia 1947 r. o tworzeniu przedsiębiorstw państwowych (Dz.U. Nr 8, poz. 42). Według uchwały NSA z 26 lutego 2018 r. zarząd w rozumieniu prawnoadministracyinym musi mieć do swego powstania podstawę prawną istniejącą przez cały okres trwania zarządu. Zarząd, jako szczególna forma władania nieruchomością może powstać z mocy samego prawa (ex lege) albo na skutek wydania z ustawowego upoważnienia decyzji administracyjnej ustanawiającej takie prawo na rzecz osoby trzeciej. Gdyby zatem przyjąć, że zarząd przedmiotową nieruchomością powstał na podstawie art. 6 ust. 1 tego dekretu, to po jego uchyleniu, na podstawie art. 34 ust. 2 dekretu z dnia 26 października 1950 r. o przedsiębiorstwach państwowych brak było przepisów dotyczących mienia przekazanego przedsiębiorstwom (co zresztą przyznał Wojewoda [...] na str. 3 zaskarżonej decyzji. W zaskarżonej decyzji Wojewoda podniósł także (na str. 6), że na podstawie § 10 zarządzenia Ministra Przemysłu Ciężkiego z dnia 15 czerwca 1951 r. tworzącego "[...]" przydzielono Przedsiębiorstwu do prowadzenia nieruchomość o nazwie "[...]". W kwestii tej wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z 28 lipca 2009 r. sygn. akt I OSK 1018/08 stwierdził, że powołany § 10 nie może być uznany za tytuł prawny do nieruchomości - nie mógł być utożsamiany z przekazaniem temu podmiotowi zarządu nieruchomością. W postępowaniu prowadzonym przez Sąd Rejonowy dla [...] z wniosku [...] S.A. w [...] z udziałem Skarbu Państwa i M. K. w sprawie o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie m.in. działki nr [...] z obrębu [...] (sygn. akt [...]) wnioskodawca w piśmie procesowym z 30 listopada 2006 r. podniósł, iż nieruchomości objęte wnioskiem (w tym działka nr [...]) nie zostały przekazane wnioskodawcy w zarząd nawet po ich wywłaszczeniu na rzecz Skarbu Państwa, które miało miejsce [...] października 1979 r. decyzją Naczelnika Dzielnicy [...] nr [...]. W postanowieniu z [...] lutego 2008 r. Sąd oddalił wniosek [...] S.A. w [...] o stwierdzenie nabycia działki nr [...] o pow. [...] m2 z obrębu [...] przez zasiedzenie. Z uzasadnienia postanowienia wynika, że działka nr [...] objęta była dawną księgą wieczystą oznaczoną jako "[...]", a powierzchnia tej działki odpowiada sumie powierzchni działek nr [...]-[...].