Wyrok WSA w Łodzi z dnia 23 listopada 2022 r., sygn. II SA/Łd 436/22
Pomoc społeczna
Dnia 23 listopada 2022 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Agnieszka Grosińska-Grzymkowska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Sławomir Wojciechowski Asesor WSA Marcin Olejniczak po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 23 listopada 2022 roku sprawy ze skargi B. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Skierniewicach z dnia 18 marca 2022 roku nr KO.4111.59.2022 w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę. dc
Uzasadnienie
Decyzją z 18 marca 2022 r., nr KO.4111.59.2022, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Skierniewicach, na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w związku z art. 17 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 615) - powoływanej jako: "u.ś.r." - utrzymało w mocy decyzję wydaną z upoważnienia Burmistrza Miasta Rawa Mazowiecka przez Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rawie Mazowieckiej z 28 stycznia 2022 r., nr MOPS.5212.84.2022, odmawiającej przyznania B.W. świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawną A.W.
Kolegium w pierwszej kolejności przytoczyło ustalenia organu I instancji, a następnie wskazało motywy rozstrzygnięcia organu I instancji, z których wynikało, że B.W. jako opiekun prawny nie należy do kręgu osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego wymienionych enumeratywnie w art. 17 ust. 1 u.ś.r., jak również nie jest osobą, na której ciąży obowiązek alimentacyjny w stosunku do A.W. zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym.
Dalej Kolegium wskazało, że w odwołaniu od decyzji organu I instancji pełnomocnik B.W. zarzucił naruszenie mające istotny wpływ na jej wydanie: przepisów prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 17 ust. 1 pkt 4 w zw. z art.17 ust. 1a u.ś.r. i niezasadne uznanie, że opiekun prawny niepełnosprawnej nie jest uprawniony do ubiegania się o świadczenie pielęgnacyjne w związku ze sprawowaniem osobistej opieki nad niepełnosprawną A.W. W świetle powyżej wskazanych okoliczności na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. strona skarżąca wniosła o uchylenie w części zaskarżonej decyzji z dnia 28 stycznia 2022 r., nr MOPS.5225.84.2022 oraz orzeczenie co do istoty sprawy przez ustalenie skarżącej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego od 1 listopada 2021 r. W uzasadnieniu odwołania strona skarżąca wskazała m.in, że w jej ocenie organ I instancji dokonał błędnej wykładni art. 3 pkt 16 w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 4 u.ś.r. przez niezasadne uznanie, że opiekun prawny osoby ubezwłasnowolnionej nie należy do kręgu osób, na których spoczywa obowiązek alimentacyjny w stosunku do osoby podopiecznej. Zadaniem opiekuna prawnego jest zastępowanie rodziców danej osoby i wykonywanie wszystkich zwykle należących do nich obowiązków. Niezależnie więc od tego, czy opieka dotyczy dziecka czy osoby ubezwłasnowolnionej, opiekun prawny musi dbać o zapewnienie tej osobie środków do życia, dbać o jej mieszkanie, wyżywienie, opiekę lekarską, edukację. Opiekun prawny reprezentuje również tę osobę przy czynnościach prawnych i może w jej imieniu składać oświadczenia woli, przejmuje więc pełen obowiązek nad osobą ubezwłasnowolnioną również w zakresie de facto obowiązku alimentacyjnego. Trudno więc, biorąc pod uwagę funkcjonalną wykładnię przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych, aby opiekuna prawnego ustanowionego jako rodzina zastępcza nie zaliczać do kręgu osób, na których spoczywa obowiązek alimentacyjny. Na potwierdzenie swojego stanowiska strona skarżąca odwołała się orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazując na wyrok NSA z 21 czerwca 2017 r., sygn. akt I OSK 829/16 oraz przywołane w tym wyroku orzeczenia NSA z 5 listopada 2015 r., sygn. akt I OSK 1062/14 i z 13 listopada 2015 r., sygn. akt I OSK 1230/14.