Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 29 czerwca 2022 r., sygn. I SA/Po 885/21

Inne

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Karol Pawlicki Sędziowie Sędzia WSA Izabela Kucznerowicz Sędzia WSA Barbara Rennert (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 29 czerwca 2022 r. sprawy ze skargi Wojewody Wielkopolskiego na uchwałę Rady Miejskiej w Jastrowiu z dnia 5 maja 2011 r. nr 32/2011 w sprawie ustalenia Regulaminu Cmentarza Komunalnego w Jastrowiu I. stwierdza nieważność § 11 załącznika do zaskarżonej uchwały; II. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania w całości.

Uzasadnienie

Uchwałą Nr 32/2011 z dnia 5 maja 2011 r. Rada Miejska w Jastrowiu wskazując jako podstawę prawną art. 7 ust. 1 pkt 13, art. 40 ust. 2 pkt 4 i art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.; dalej: "u.s.g.") oraz art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz. U. z 2000 r. nr 23, poz. 295 ze zm.; dalej: "u.c.c.z.") uchwaliła w § 1 Regulamin Cmentarza Komunalnego w Jastrowiu, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. Uchwała została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego z 2011 r. Nr 168 pod pozycją 2731).

W dniu 30 września 2021 r. Wojewoda Wielkopolski wniósł skargę na opisaną wyżej uchwałę, domagając się stwierdzenia jej nieważności w zakresie § 11 załącznika do tej uchwały oraz zasądzenie od strony przeciwnej na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W myśl § 11 Regulaminu Gmina i Miasto Jastrowie oraz zarządca cmentarza nie odpowiadają za szkody na terenie cmentarza powstałe na skutek klęsk żywiołowych, działania czynników atmosferycznych, kradzieży, aktów wandalizmu oraz za rzeczy pozostawione bez nadzoru. Wojewoda zarzucił ww. przepisowi naruszenie art. 40 ust. 2 pkt 4 u.s.g. przez przekroczenie ustawowego upoważnienia i wprowadzenie w § 11 Regulaminu postanowienia w zakresie odpowiedzialności za szkody powstałe na terenie Cmentarza Komunalnego w Jastrowiu. Zaznaczył, że cmentarz komunalny należy zaliczyć do obiektów użyteczności publicznej i w związku z tym organ stanowiący gminy może w odniesieniu do takiego cmentarza skorzystać z kompetencji przyznanej mu w art. 40 ust. 2 pkt 4 u.s.g. Upoważnienie zawarte w tym przepisie sformułowane jest w sposób ogólny, tym samym rada gminy została wyposażona w dużą swobodę co do regulacji wskazanej kwestii, jednakże nie daje to organowi stanowiącemu gminy pełnej dowolności. Użyte w ww. przepisie pojęcie "zasad i trybu korzystania" zawiera kompetencję rady gminy do formułowania w stosunku do terenów i urządzeń użyteczności publicznej norm i zasad prawidłowego postępowania, ustalania obowiązujących reguł zachowania się. W ocenie Wojewody zaskarżona regulacja wykracza poza zakres upoważnienia ustawowego, a Rada nie była uprawniona do zawarcia w nim postanowień dotyczących odpowiedzialności za szkody wyrządzone na cmentarzu komunalnym. Ponadto niedopuszczalne jest powtarzanie w akcie prawa miejscowego postanowień ustaw lub ich modyfikacji. Dodatkowo zasady korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej nie mogą zawierać postanowień dotyczących podstaw i zakresu odpowiedzialności zarówno gminy, jak też innych podmiotów korzystających z nich. Zakres odpowiedzialności cywilnej, odpowiedzialności karnej i odpowiedzialności za wykroczenia uregulowane zostały odpowiednio w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. nr 16 poz. 93 ze zm.; dalej: "K.c."), ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 1997 r. nr 88 poz. 553 ze zm.) oraz ustawie z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2010 r. nr 46 r. poz. 275 ze zm.). Zatem zaskarżona regulacja, w świetle art. 94 Konstytucji RP narusza ustaloną hierarchię źródeł prawa, co w konsekwencji powoduje, że treść § 11 Regulaminu została wydana z istotnym naruszeniem prawa, tj. art. 40 ust. 2 pkt 4 u.s.g. Naruszenie to, jako istotne, czyni zasadnym wniosek o stwierdzenie nieważności § 11 Regulaminu.