Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 15 grudnia 2020 r., sygn. I SA/Po 404/20

Podatek od towarów i usług; Podatkowe postępowanie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Wolna-Kubicka Sędziowie Sędzia NSA Włodzimierz Zygmont Sędzia WSA Waldemar Inerowicz (spr.) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 grudnia 2020 r. sprawy ze skargi Przedsiębiorstwa "K" K.G., B.K. sp. j. w [...]. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w [...] z dnia [...] maja 2020 r. nr [...] w przedmiocie określenia wysokości nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do zwrotu za luty 2011 rok I. uchyla zaskarżoną decyzję; II. zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w [...] na rzecz skarżącej kwotę [...] zł (słownie: [...] złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w B. decyzją z [...] czerwca 2012 r., nr [...] określił Przedsiębiorstwu [...] K. L K. G., B. K. Sp. j. z siedzibą w I. (dalej jako: "spółka" lub "skarżąca") wysokość nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do zwrotu za luty 2011 r. na kwotę [...]zł. Dyrektor Izby Skarbowej w B. decyzją z [...] września 2012 r., nr PT [...], po rozpoznaniu odwołania spółki, utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. Decyzja organu odwoławczego została jednak uchylona wyrokiem WSA w Bydgoszczy z [...] czerwca 2013 r., sygn. akt I SA/Bd [...]. W motywach tego orzeczenia Sąd stwierdził, że Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej nie zakwestionował faktu, że spółka weszła w posiadanie złomu, jednak w ocenie tego organu, dostawcami złomu nie byli wskazani wystawcy faktur, tj.: Pośrednictwo Handlowe A. A. Z., P.P.H.U. I. S. S., K.-W. Sp. z o.o., A. K., C. Sp. z o.o. i B. M. B.. Faktury te nie zawierają danych faktycznego sprzedawcy towaru, a zamiast tego zawierają dane innego podmiotu niebędącego rzeczywistą sprzedawcą. W konsekwencji kontrahenci spółki jedynie firmowali obrót złomem. Zdaniem Sądu, w realiach rozpoznawanej sprawy pozbawienie skarżącej prawa do odliczenia podatku naliczonego mogłoby nastąpić wówczas, gdyby zostało wykazane, że spółka wiedziała lub mogła wiedzieć przy zachowaniu należytej staranności, że uczestniczy w oszustwie podatkowym. Fakt firmanctwa nie powinien pozbawiać automatycznie podatnika możliwości potrącenia podatku naliczonego od podatku należnego, jeżeli podatnik nie wiedział lub nie mógł wiedzieć o nieuczciwości wystawcy faktury. Wprowadzenie systemu odpowiedzialności bez winy wykraczałby poza zakres niezbędny do ochrony interesów Skarbu Państwa. Sąd zauważył, że w zaskarżonej decyzji brak jest jakichkolwiek rozważań na temat winy spółki. W ocenie Sądu, jeżeli według organu II instancji spółka nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego, to organ ten powinien jednoznacznie wykazać, że spółka wiedziała lub powinna wiedzieć, że uczestniczy w oszustwie podatkowym. Zdaniem Sądu, organ odwoławczy powinien wskazać na podstawie jakich konkretnie okoliczności spółka wiedziała lub przy zachowaniu jakich aktów staranności powinna wiedzieć, że jej kontrahenci jedynie firmowali działalność gospodarczą innych podmiotów, i że wystawione faktury nie odzwierciedlają rzeczywistych transakcji gospodarczych. Organ w toku ponownego rozpoznania sprawy powinien zbadać też wpływ na ocenę należytej staranności tego, że spółka weryfikowała dokumenty rejestracyjne swoich kontrahentów, co nie jest kwestionowane przez organ podatkowy, np. zaświadczenia o działalności gospodarczej, NIP, REGON, odpisy z KRS (zeznanie B. K. z [...] marca 2012 r.). W tym kontekście organ powinien odnieść się też do twierdzenia B. K. złożonego na rozprawie, że w czasie istnienia spółki była ona wielokrotnie kontrolowana w zakresie transakcji z powyższymi dostawcami i transakcje te nie były kwestionowane.