Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 17 listopada 2020 r., sygn. IV SA/Po 1001/20

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Wolna-Kubicka Sędziowie Sędzia NSA Włodzimierz Zygmont Sędzia WSA Katarzyna Nikodem (spr.) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 17 listopada 2020 r. sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego w Śremie na uchwałę Rady Miejskiej w Mosinie z dnia 05 czerwca 2018 r. nr LXIX/821/18 w przedmiocie nadania statutu Sołectwu Krosinko, Ludwikowo 1. stwierdza nieważność załącznika do zaskarżonej uchwały w zakresie: - § 8 ust. 2 w części, w jakiej wskazuje, że do wyłącznej kompetencji Zebrania Wiejskiego należy wybór Sołtysa oraz członków Rady Sołeckiej; - § 19; 2. w pozostałym zakresie skargę oddala.

Uzasadnienie

Rada Miejska w Mosinie 5 czerwca 2018 r. przyjęła uchwałę nr LXIX/817/18 w sprawie nadania statutu Sołectwu Krosinko, Ludwikowo.

Uchwała ta, zmieniona uchwałą nr LXXIV/882/18 Rady Miejskiej w Mosinie z 27 września 2018 r. oraz uchwałą nr VI/30/19 z 20 marca 2019 r. w sprawie zmiany uchwał w sprawie statutów sołectw i osiedli Gminy Mosina stanowi przedmiot skargi Prokuratora Rejonowego w Śremie, który wniósł o stwierdzenie jej nieważności.

Zarzucił uchwale naruszenie:

art. 35 ust. 1 i 3 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 506, zwanej dalej u.s.g.) poprzez uzależnienie, w § 6 załącznika do skarżonej uchwały, uprawnienia mieszkańców sołectwa do udziału w zebraniu wiejskim sołectwa, na terenie którego stale zamieszkują, poprzez fakt posiadania przez nich czynnego prawa wyborczego;

art. 35 ust. 3 pkt 2 w zw. z art. 36 ust. 1 i 2 u.s.g. przez nadanie w § 8 załącznika skarżonej uchwały organowi uchwałodawczemu - jakim jest zebranie wiejskie - kompetencji do wyboru Sołtysa, Rady Sołeckiej i ich odwoływania;

art. 37a u.s.g. poprzez nałożenie w § 19 załącznika skarżonej uchwały na sołtysa obowiązku uczestnictwa w pracach Rady Gminy

W uzasadnieniu przytoczył kwestionowane zapisy załącznika uchwały. Kwestionując § 6 ust. 1 w brzmieniu: "Zebranie Wiejskie stanowią wszyscy, którzy w dniu jego zwołania są stałymi mieszkańcami Sołectwa i posiadają czynne prawo wyborcze" prokurator zaznaczył, że w sposób istotny narusza prawo w rozumieniu art. 91 u.s.g. Uzależnienie uprawnienia mieszkańców sołectwa do udziału w zebraniu wiejskim sołectwa, na terenie którego stale zamieszkują, poprzez fakt posiadania przez nich czynnego prawa wyborczego stanowi przekroczenie kompetencji wynikającej z art. 35 ust. 1 i 3 u.s.g. Ograniczenie wynikające z art. 36 ust. 2 u.s.g. dotyczy tylko i wyłącznie udziału w wyborach sołtysa i rady sołeckiej. Nie można zatem na tej podstawie, w ocenie prokuratora, ograniczać uprawnienia stałych mieszkańców sołectwa do decydowania o innych sprawach dotyczących jednostki pomocniczej, na terenie której zamieszkują. Stanowiłoby to naruszenie art. 32 Konstytucji RP. Odnośnie §8 pkt 1 załącznika, o treści: "Do wyłącznych kompetencji zebrania wiejskiego należy: 1) wybór Sołtysa, Rady Sołeckiej oraz ich odwoływanie", prokurator stwierdził, że jego brzmienie jest sprzeczne z art. 36 ust. 1 i 2 u.s.g., albowiem zebranie wiejskie ma wyłącznie uprawnienia uchwałodawcze i niedopuszczalne jest poszerzenie uprawnień organu o kompetencje elekcyjne. W zakresie §19 załącznika w brzmieniu "Sołtys uczestniczy w pracach Rady Miejskiej na zasadach określonych w Statucie Gminy" podniesiono, że Rada Miejska nałożyła na sołtysa obowiązek uczestnictwa w sesjach rady miejskiej, podczas gdy ustawodawca w art. 37a u.s.g. przewidział możliwość, a nie obowiązek uczestnictwa przewodniczącego organu wykonawczego jednostki pomocniczej gminy (sołtysa) w pracach rady gminy.