Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 28 lipca 2020 r., sygn. I SA/Po 155/20

Gospodarka komunalna; Odpady

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Włodzimierz Zygmont Sędziowie Sędzia WSA Barbara Rennert (spr.) Sędzia WSA Katarzyna Nikodem Protokolant: st. sekr. sąd. Ewa Szydłowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 lipca 2020 r. sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego na uchwałę Rady Miasta z dnia [...] października 2019 r. nr [...] w przedmiocie metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi stwierdza nieważność § 1 pkt 1 zaskarżonej uchwały

Uzasadnienie

Pismem z [...] stycznia 2020 r. Prokurator Rejonowy w S. wniósł skargę na uchwałę Nr XII/113/19 Rady Miejskiej Pniewy z dnia 24 października 2019 r., zmieniającą uchwałę w sprawie metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki takiej opłaty na terenie gminy Pniewy. Powyższą uchwałę zaskarżył w części - w zakresie jej § 1, zarzucając jej istotne naruszenie prawa, tj. art. 6j ust. 2a w zw. z art. 6j ust. 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2019 r. poz. 2010; dalej: "u.c.p.g.") polegające na zróżnicowaniu stawek opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ustalonej metodą od gospodarstwa domowego, według nieprzewidzianego w ustawie kryterium liczby osób w gospodarstwie domowym. W związku z powyższym Prokurator wniósł o stwierdzenie nieważności ww. uchwały w zaskarżonej części.

W uzasadnieniu skargi Prokurator wskazał, że Rada Miejska Pniewy, działając na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506 ze zm.; dalej: "u.s.g.") oraz art. 6j ust. 1 pkt 1, ust. 2 i 2a w zw. z art. 6k ust. 1 pkt 1 i 2, ust. 3, ust. 4a oraz art. 6j ust. 3b u.c.p.g., podjęła w dniu 24 października 2019 r. uchwałę w sprawie dokonania wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od właścicieli nieruchomości objętych zorganizowanym odbiorem odpadów oraz ustalenia stawek tej opłaty. W § 1 ww. uchwały ustalono tzw. opłatę podwyższoną za gospodarowanie odpadami komunalnymi należną od gospodarstwa domowego, wskazując jako kryterium rozróżnienia wysokości tej opłaty liczbę osób zamieszkujących gospodarstwo domowe, co narusza art. 6j ust. 2a w zw. z art. 6j ust. 2 u.c.p.g. Prokurator podniósł, że w aktualnym stanie prawnym podstawą różnicowania stawek opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi przez radę gminy jest wyłącznie upoważnienie wynikające z art. 6j ust. 2a u.c.p.g., zawierające zamknięty katalog przesłanek (kryteriów) różnicowania opłat. W tym zamkniętym katalogu ustawodawca nie umieścił przesłanki liczby osób w gospodarstwie domowym. W art. 6j ust. 1 i ust. 2 u.c.p.g. ustawodawca przewidział kilka metod ustalania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, odbieranymi z nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Według ust. 1 opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn: 1) liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość, lub 2) ilości zużytej wody z danej nieruchomości, lub 3) powierzchni lokalu mieszkalnego oraz stawki opłaty ustalonej na podstawie art. 6k ust. 1. Według ust. 2 rada gminy może uchwalić jedną stawkę za gospodarowanie odpadami komunalnymi od gospodarstwa domowego. Z powyższych ustawowych zwrotów wynika, że możliwość różnicowania stawki przewidziana w art. 6j ust. 2a u.c.p.g. wyraźnie odnosi się tylko do niektórych parametrów obliczania opłaty, takich jak ilość mieszkańców czy powierzchni lokalu mieszkalnego, a więc tych, o których mowa w ust. 1. Pozostałe przesłanki różnicowania stawki przewidziane w tym przepisie w żadnym wypadku nie wiążą się z wielkością gospodarstwa domowego, a położeniem nieruchomości i jej rodzajem. Z żadnej regulacji u.c.p.g. nie wynika upoważnienie dla rady gminy do wprowadzenia w ramach metody wymienionej w art. 6j ust. 2 u.c.p.g. dodatkowego kryterium, jakim jest podział gospodarstw domowych na kategorie zależne od liczby osób w nich zamieszkujących i zróżnicowanie na tej podstawie wysokości stawki opłaty. Przewidziane w ustawie pojęcia "liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość" nie można utożsamiać z zastosowanym w niniejszej uchwale pojęciem gospodarstwa domowego, gdyż osoby zamieszkujące nieruchomość nie muszą tworzyć ze sobą gospodarstwa domowego. Kończąc skargę, Prokurator stwierdził, że ww. uchwała istotnie narusza art. 6j ust. 2a w związku z art. 6j ust. 2 u.c.p.g. Jednocześnie podkreślił, że akt prawa miejscowego dotknięty jest omawianym uchybieniem jedynie w wąskim zakresie, a zatem brak podstaw do orzekania o jego nieważności w całości, wnosząc jednocześnie o stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały w części w zakresie dotyczącym § 1.