Wyrok WSA w Lublinie z dnia 2 lipca 2020 r., sygn. II SA/Lu 716/19

Art. 103 ust. 1 obecnego prawa budowlanego nakazuje stosować w nowych sprawach, niezależnie od tego, kiedy zbudowano obiekt, przepisy tej właśnie ustawy. Wyjątek zawiera art. 103 ust. 2 p.b., według którego przepisu art. 48 ustawy nie stosuje się do obiektów, których budowa została zakończona przed dniem wejścia w życie prawa budowlanego z 1994 r., czyli przed 1 stycznia 1995 r., lub w stosunku do których przed tym dniem zostało wszczęte postępowanie administracyjne. Oznacza to, że inne przepisy, niż art. 48 prawa budowlanego z 1994 r. stosuje się także do obiektów budowlanych zbudowanych przed wejściem w życie tej ustawy. Z tego powodu należy przyjąć, że dotychczasowe przepisy, czyli przepisy prawa budowlanego z 1974 r. stosuje się tylko wtedy, gdy zachodziłaby konieczność zastosowania art. 48 prawa budowlanego z 1994 r. do obiektów wybudowanych przed wejściem tej ustawy w życie. Konieczność taka zachodzi zaś wówczas, gdy spełnione są przesłanki określone w tym przepisie, a więc tylko wtedy, gdy (uwzględniając pierwotną treść art. 48) obiekt budowlany lub jego część jest w budowie lub został wybudowany bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia, bądź też pomimo wniesienia sprzeciwu przez właściwy organ. Przepisy Prawa budowlanego z 1974 r. można zatem stosować do obiektów budowlanych wybudowanych przed wejściem w życie tej ustawy jedynie wtedy, gdy obiekt ten został wybudowany bez wymaganego pozwolenia na budowę, co nie miało miejsce w niniejszej sprawie.

Celem postępowania naprawczego z art. 50-51 p.b. jest doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem, przez co należy rozumieć obecnie obowiązujące przepisy prawa budowlanego, w tym także obecnie obowiązujące normy techniczno-budowlane. Już z powyższego wynika zatem, że jakiekolwiek obowiązki można nakładać na inwestora tylko wtedy, gdy roboty budowalne zostały wykonane niezgodnie z przepisami.

W przypadku robót budowalnych już wykonanych zastosowanie znajduje art. 51 ust. 7 p.b., z którego wynika, że obowiązki, o których mowa w art. 51 ust. 1 pkt 2 p.b., poza przypadkami określonymi w art. 48 i 49b, można nałożyć tylko wtedy, gdy roboty budowlane zostały wykonane w sposób, o którym mowa w art. 50 ust. 1. Z powyższego wynika, że podstawowym warunkiem nałożenia na inwestora (właściciela nieruchomości) obowiązku w postaci wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem jest to, by roboty te zostały wykonane w sposób, o którym mowa w art. 50 ust. 1 (art. 51 ust. 7 in fine prawa budowalnego). Warunkiem zastosowania powyższej regulacji pozostaje więc ustalenie, że kwestionowane roboty budowlane wykonane zostały w sposób opisany w art. 50 ust. 1 p.b., w tym szczególności, że zostały one wykonane w sposób niezgodny z przepisami obowiązującymi w dacie wykonania robót.