Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 21 listopada 2019 r., sygn. IV SA/Po 512/19

Inspekcja pracy

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Stankowski (spr.) Sędzia WSA Józef Maleszewski Asesor sądowy WSA Katarzyna Witkowicz - Grochowska Protokolant st.sekr.sąd. Justyna Hołyńska-Matela po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 listopada 2019 r. sprawy ze skargi Szpitala Specjalistycznego w [...] na decyzję Okręgowego Inspektora Pracy w [...] z dnia [...] marca 2019 r. nr [...] w przedmiocie nakazania umieszczenia pracownika w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzający ją nakaz Starszego Inspektora Pracy z dnia [...] stycznia 2019 r. nr rej: [...]; 2. umarza postępowanie administracyjne; 3. zasądza od Okręgowego Inspektora Pracy w [...] na rzecz skarżącego Szpitala Specjalistycznego w [...] kwotę [...]zł ([...] złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Inspektor Pracy decyzją z dnia [...] marca 2019 r. nr [...] utrzymał w mocy nakaz z dnia [...] stycznia 2019 r. nr rej.: [...]) w sprawie umieszczenia pracownika Z. K. w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o której mowa w art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2017r., poz. 664 ze zm.). Zaskarżona decyzja oraz poprzedzający ja nakaz zostały wydane w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych: W wyniku kontroli dotyczącej przestrzegania przepisów ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (Dz.U.2017, poz.664 ze zm.), przeprowadzonej w Szpitalu Specjalistycznym im. [...] w [...] w dniach [...].01.2019 r. na pisemny wniosek pracownika, inspektor pracy ustalił, iż Z. K. (dalej również jako: "Uczestniczka postępowania" albo "Pracownik") jest zatrudniona na Oddziale Intensywnej Terapii i Anestezjologii Szpitala Specjalistycznego w [...] (dalej również jak: "Szpital" albo "Pracodawca") od [...] lipca 1990 r. w pełnym wymiarze czasu pracy, obecnie na stanowisku specjalisty pielęgniarstwa. Wskazano, że Pracownik świadczy pracę w Oddziale Intensywnej Terapii i Anestezjologii (dalej również jako: "Oddział ITiA" albo "OITiA") jako pielęgniarka odcinkowa, pracując w równoważnym systemie czasu pracy w godzinach od 7.00 do 19.00 i od 19.00 do 7.00. W dni robocze po godzinie 15.05 lub po godzinie 19.00 oraz przez 12 godzin w soboty, niedziele i święta tj. gdy nie pracują pielęgniarki zespołów operacyjnych znieczulające do zabiegów operacyjnych pacjentów tzw. planowych, pracownik Oddziału ITiA zabezpiecza Blok Operacyjny i w sytuacjach nagłych bierze udział w zespołach operacyjnych jako pielęgniarka znieczulająca do zabiegów operacyjnych pacjentów tzw. poza planowych i ostrych. Zdaniem organu pielęgniarka OITiA uczestnicząca w zabiegach operacyjnych tzw. poza planowych i ostrych jako pielęgniarka anestezjologiczna jest członkiem zespołu operacyjnego wymienionym w pkt 24 załącznika nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych. Organ podkreślił też, że kryterium dotyczące wykonywania prac w warunkach ostrego dyżuru bierze się z konieczności działania w warunkach, które są wyjątkowo trudne do przewidzenia i w których stosowanie określonych procedur zapewniających bezpieczeństwo własne i innych osób jest nader utrudnione. Właśnie ten czynnik, a więc działanie w warunkach nagłości i nieprzewidywalności, decyduje o szczególnym charakterze pracy personelu medycznego w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych i anestezjologii w warunkach ostrego dyżuru, kwalifikując wykonujących ją pracowników do przyznania im emerytur pomostowych. W ocenie organu praca specjalisty pielęgniarstwa w Oddziale ITiA, co do zasady jest pracą "w warunkach ostrego dyżuru", albowiem poza "normalną" pracą w tym oddziale istnieje duże prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia, powodującego konieczność udzielania świadczeń zdrowotnych w trybie nagłym m.in. na Bloku Operacyjnym jako członek zespołu operacyjnego przy znieczulaniu do zabiegów operacyjnych pacjentów. Zdarzeń takich pracodawca nie jest w stanie przewidzieć, a niewątpliwie one występują. Organ wskazał, że w Załączniku Nr [...] do Zarządzenia Nr [...] Dyrektora Szpitala Specjalistycznego w [...] z dnia [...] kwietnia 2018r. w sprawie wykazu stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze objętych prawami wynikającymi z ustawy o emeryturach pomostowych w Szpitalu Specjalistycznym w [...], pracodawca w punkcie [...] ustalił następujące stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze: starszy pielęgniarz koordynujący, specjalista pielęgniarstwa, starsza pielęgniarka, pielęgniarka Oddziału Intensywnej Terapii i Anestezjologii wykonujący pracę na Bloku Operacyjnym z zaznaczeniem, że na stanowisku pracy praca wykonywana jest - w pełnym wymiarze czasu pracy - w warunkach ostrego dyżuru. Zdaniem Inspektora Pracy zapis o pracy w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach ostrego dyżuru nie ma tutaj przesądzającego znaczenia, bowiem uzasadnione jest aby za pracownika wykonującego prace w warunkach szczególnych traktować już takiego pracownika, którego znaczna część czynności wykonywanych w ramach zakresu obowiązków wiąże się ze szczególnym charakterem. Wykonywanie nawet tylko w ramach części obowiązków takich czynności (jak wykonuje Uczestniczka postępowania) niesie za sobą niebezpieczeństwo związane z obniżoną sprawnością psychofizyczną pracownika. Skargę na powyższą decyzję złożył Szpital Specjalistyczny w [...] (dalej również jako: "Szpital" albo "Pracodawca"), zaskarżonej decyzji zarzucając naruszenie: prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 3.ust. 3 w zw. z art. 3 ust. 5 ustawy o emeryturach pomostowych oraz w związku z poz. 24 załącznika nr 2 do tej ustawy, a także naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy: art. 7 i 77 § 1 k.p.a. Szpital wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji Okręgowego Inspektora Pracy [...] i poprzedzającego ją nakazu nr rej. [...] Inspektora Pracy [...] Oddział w [...] [...] stycznia 2019 r., a także zasądzenie zwrotu kosztów postępowania. Zdaniem Szpitala stanowisko na którym zatrudniona jest Z. K. nie może zostać uznane za stanowisko na którym wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Do skargi załączono harmonogram czasu pracy Z. K. za lata 2017 i 2018, wskazując, że brała ona udział w 2017 r. w zabiegach przez 1332 minut, co daje 22 godziny i 12 minut, a jej wymiar czasu pracy w ty, roku wynosił 1895 godzin i 50 minut. Z kolei w roku 2018 r. w zabiegach uczestniczyła przez 679 minut, co daje 11 godzin i 19 minut podczas gdy jej wymiar czasu pracy wynosił 1903 godzin i 11 minut. Inspektor Pracy w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.