Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 8 października 2019 r., sygn. II SA/Ol 569/19

Budowlane prawo

Dnia 8 października 2019 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Beata Jezielska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Bogusław Jażdżyk Sędzia WSA Adam Matuszak Protokolant specjalista Anna Piontczak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 października 2019 roku sprawy ze skargi M. P. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie rozbiórki obiektu oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia "[...]" Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w M., na postawie art. 48 ust. 1 w związku z ust. 2 oraz art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. - Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2018r. poz. 1202 ze zm., - tekst obowiązujący w dacie wydania decyzji - dalej jako: P.b.), nakazał M. P. (dalej jako: skarżący lub strona) i Państwowemu Gospodarstwu Wodnemu Wody Polskie rozbiórkę (usunięcie) obiektu kontenerowego o wymiarach zewnętrznych 5 m x 11 m wraz z tarasem drewnianym o nieregularnym kształcie oraz basenem zewnętrznym, pełniącego funkcję rekreacyjną, wybudowanego bez pozwolenia na budowę na działce nr ewid. "[...]" obr. S. gm. M. oraz na działce nr ewid. "[...]" (jezioro T.), oznaczonego na mapie sytuacyjno- wysokościowej jako obiekt nr 1. W uzasadnieniu podano, że w toku czynności kontrolnych przeprowadzonych przez organ w dniu 14 września 2015r., w obecności strony i jego pełnomocnika potwierdzono, że na przedmiotowej działce usytuowane są dwa obiekty budowlane będące budynkami rekreacyjnymi. Ustalono, że przedmiotowy obiekt parterowy, o wymiarach zewnętrznych 5,03 m x 11 m, z drewnianym tarasem wokół trzech ścian, posadowiony jest na bloczkach betonowych. Na elewacji obiektu od strony jeziora T. zamontowane są 3 szt. witryn i podwójnej szerokości drzwi przeszklone. Według wyjaśnień strony wewnątrz budynku wykonana jest instalacja elektryczna- zasilanie ze skrzynki energetycznej usytuowanej na działce, wodociągowa - doprowadzona ze studni zlokalizowanej na działce nr ewid. "[...]" oraz instalacja kanalizacyjna - ścieki odprowadzone do zbiornika fekaliów zainstalowanego w obiekcie. Jednakże strona oświadczyła, że nie jest inwestorem tego obiektu, a jako właściciel działki jedynie przygotował teren tzn. doprowadził energię i wodę. Oświadczył, że nieruchomość wydzierżawił Spółce z o.o. "[...]" z siedziba w R. (dalej jako: Spółka). W pismach z dnia 6 października 2015r. i z dnia 13 listopada 2015r. członek zarządu Spółki podała, że nie jest właścicielem żadnych obiektów budowlanych, a Spółce przysługuje jedynie prawo własności do przyczep kampingowych, które znajdują się na działach nr "[...]" i "[...]". Dodatkowo wskazała, że przyczepy te stanowią obiekty mobilne, a ich położenie nie ma cech trwałych i wysoce możliwe jest, że będą one przemieszczane lub przetransportowane na inne nieruchomości. Z tego powodu Spółka nie występowała o pozwolenie na budowę, ani nie dokonywała też zgłoszenia. W tak ustalonym stanie faktycznym organ stwierdził, że wybudowanie obiektu budowlanego bez wymaganego przepisami Prawa budowlanego pozwolenia na budowę stanowi naruszenie art. 28 P.b. i w związku z tym wdrożył procedurę legalizacyjną. Postanowieniem z dnia "[...]" organ wstrzymał prowadzenie robót budowlanych przy ustawieniu obiektu kontenerowego i nałożył na Spółkę obowiązek przedstawienia określonych dokumentów. Pismem z dnia 10 czerwca 2016r. przedstawicielka Spółki wskazała, że Spółka nie jest właścicielem żadnych obiektów budowlanych i nie budowała na przedmiotowych działkach żadnych budynków rekreacyjnych, a także nie ma nic wspólnego z samowolą budowlaną. Decyzją z dnia "[...]" organ nakazał Spółce rozbiórkę (usunięcie) przedmiotowego obiektu kontenerowego, lecz na skutek wniesionego odwołania "[...]" Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w O. decyzją z dnia "[...]" uchylił zaskarżoną decyzję w całości oraz przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji, wskazując na konieczność bezsprzecznego ustalenia inwestora zrealizowanego obiektu poprzez wskazanie kto posiada prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane oraz na konieczność przeprowadzenia ponownych oględzin z udziałem wszystkich stron. W toku ponownego postępowania organ I instancji kilkukrotnie wzywał Spółkę, a także stronę do złożenia zeznań, a także wyznaczył rozprawę administracyjną. Na żadne z zaplanowanych czynności strona się nie stawiła. Postanowieniem z dnia "[...]" organ I instancji nałożył na stronę obowiązki, o których mowa z art. 48 ust. 2 i 3 P.b. Postanowieniem z dnia "[...]""[...]" Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w O. uchylił zaskarżone postanowienie organu I instancji w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia wskazując na konieczność ustalenia w jakiej odległości od brzegu jeziora T. znajduje się przedmiotowy obiekt kontenerowy, a następnie na dokonanie analizy zapisów uchwały Sejmiku Województwa "[...]" w sprawie wyznaczenia Obszaru Chronionego "[...]" w kontekście lokalizacji obiektu. W toku ponownego postępowania organ ustalił, że przedmiotowy obiekt w przeważającej części znajduje się na działce jeziornej nr ewid. "[...]", co skutkowało koniecznością uznania zarządcy terenu działającego w interesie Skarbu Państwa tj. Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej B. za stronę postępowania. Organ przeprowadził także czynności kontrolne w trakcie których ustalono, że obiekt jest zlokalizowany w odległości 7 m od linii brzegowej jeziora T., a także że jego wymiary to 5 m x 11 m. Przedstawiciel PGW Wody Polskie oświadczył, że obiekt nie jest własnością Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie oraz że nie zezwalał na posadowienie tego obiektu. Natomiast Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w O. stwierdził, że lokalizacja obiektu stoi w sprzeczności z przepisami ustawy o ochronie przyrody wynikającymi z reżimu prawnego obszaru chronionego krajobrazu. Podano, że w orzecznictwie utarty jest pogląd, że w pierwszej kolejności zobowiązany do dokonania czynności rozbiórki jest inwestor, chyba że w okolicznościach sprawy podmiot ten w dacie orzekania już nie istnieje bądź nie ma tytułu do nieruchomości lub obiektu, który upoważniałby do wykonania czynności nakazanych decyzją. Taka sytuacja ma miejsce, gdyż obiekt jest wybudowany na terenie, do którego inwestor nie ma żadnego tytułu prawnego, i inwestycja jest realizowana bez zgody właściciela nieruchomości bądź gdy inwestor zbył nieruchomość, której dotyczy przedmiot postępowania, na rzecz innych osób. Wskazano, że organ podjął kroki w celu ustalenia inwestora obiektu, lecz pomimo podejmowanych przez organ czynności oraz wobec ewidentnego zaangażowania właściciela działki w postępowanie legalizacyjne dotyczące przedmiotowego obiektu (obecność podczas kontroli, przekazanie informacji dotyczącej daty posadowienia obiektu, wykonanie uzbrojenia działki pod użytkowanie obiektu, występowanie o przedłużenie terminu do wykonania obowiązków, zaskarżanie decyzji nakazu rozbiórki, wniosek o uzupełnienie decyzji WINB, skarga do WSA) wskazujące na współpracę między podmiotami (wspólny adres do korespondencji oraz odbieranie korespondencji kierowanej do strony przez przedstawicielkę Spółki, czy też przesyłanie z jednego numeru telefonu faksów dotyczących braku możliwości przybycia na wyznaczone przesłuchanie) postanowiono o nałożeniu obowiązków na właścicieli działek, na którym zlokalizowany jest obiekt. Wskazano, że dalsze próby ustalania inwestora wiązałyby się z dalszą przewlekłością postępowania. Odnosząc się do strony przedmiotowej postępowania bezsprzecznie stwierdzono, że przedmiotowy obiekt kontenerowy, nie korzysta ze zwolnienia uzyskania pozwolenia na budowę, bez względu na sposób jego użytkowania (art. 29 ust. 1 pkt 2, 2a P.b.). Nie jest to również obiekt, o którym mowa wart. 29 ust. 1 pkt 12 P.b. Błędne jest twierdzenie, że przyczepa kempingowa nie jest obiektem budowlanym, gdyż kwestia ta była wielokrotnie przedmiotem orzecznictwa sądowo-administracyjnego, które jednoznacznie uznaje ustawione na gruncie przyczepy kempingowe, niespełniające w danej chwili swej pierwotnej funkcji transportowo- komunikacyjnej, za obiekty budowlane. Wskazano, że przedmiotowy obiekt kontenerowy z tarasem drewnianym, pełniący funkcję rekreacyjną, znajduje się w Obszarze Chronionego Krajobrazu "[...]", na którym obowiązuje m.in. zakaz lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, z wyjątkiem urządzeń wodnych oraz obiektów służących prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej. Nie maja także zastosowania żadne wyjątki od wskazanego zakazu, a określone w § 5 ust. 5 pkt 1-8 uchwały Sejmiku ustanawiającego ten obszar, czy też odstępstwa określone w art. 24 ust. 2 ustawy o ochronie przyrody. W konsekwencji organ stwierdził, że nie może wdrożyć postępowania legalizacyjnego, o którym mowa wart. 48 ust. 3 P.b., gdyż jedynie jego rozbiórka doprowadzi do stanu zgodnego z prawem.