Wyrok WSA w Krakowie z dnia 9 stycznia 2019 r., sygn. III SA/Kr 1064/18

Przeciwdziałanie alkoholizmowi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Janusz Bociąga Sędziowie WSA Janusz Kasprzycki (spr.) WSA Halina Jakubiec Protokolant sekretarz sądowy Honorata Kuźmicka-Wełna po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 stycznia 2019 r. sprawy ze skargi A Sp. z o.o. w K na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 16 lipca 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania skargę oddala

Uzasadnienie

Zaskarżonym przez Spółkę - A Sp. z o.o. w K (zwanej dalej skarżącą Spółką) - postanowieniem z dnia 16 lipca 2018 r. nr [...] wydanym na podstawie art. 58 § 1 i 2 i art. 59 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. jedn., Dz.U. z 2017 r., poz. 1257, zwanej dalej w skrócie - k.p.a.), Samorządowe Kolegium Odwoławcze odmówiło skarżącej Spółce przywrócenia terminu do złożenia odwołania od decyzji Burmistrza Miasta i Gminy z dnia [...] 2018 r. nr [...] o cofnięciu wydanego dla skarżącej Spółce zezwolenia nr [...] z dnia 25 stycznia 2017 r. na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych kat. C, tj. o zawartości alkoholu powyżej 18 % uprawniającego do sprzedaży w sklepie zlokalizowanym przy ul. S w M.

Powyższe postanowienie zostało wydane w następujących okolicznościach stanu faktycznego i prawnego:

Burmistrz Miasta i Gminy decyzją z dnia [...] 2018 r. nr [...] orzekł o cofnięciu wydanego dla skarżącej Spółki zezwolenia nr [...] na sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych kat. C, tj. o zawartości powyżej 18 % uprawniającego do sprzedaży w sklepie zlokalizowanym przy ul. S w M.

Skarżąca Spółka, reprezentowana przez adwokata Z. L., wniosła w dniu 20 czerwca 2018 r. odwołanie od ww. decyzji.

Podniosła, że otrzymała drogą pocztową jedynie decyzję o cofnięciu zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych do 4,5 % oraz piwa, tj. decyzji oznaczonej literą A. Natomiast o decyzjach B i C (odpowiednio 4,5 % - 18 % oraz powyżej 18 % zawartości alkohol) skarżąca Spółka dowiedziała się w dniu 13 czerwca 2018 r. w drodze ustaleń urzędowych. Zdaniem skarżącej Spółki terminem początkowym do rozpoczęcia biegu terminu do wniesienia odwołania jest dzień 13 czerwca 2018 r.

Opisanym na wstępie postanowieniem Samorządowe Kolegium Odwoławcze odmówiło skarżącej Spółce przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji organu I instancji.

Kolegium w jego uzasadnieniu wskazało, że bezsprzecznie doszło w sprawie do uchybienia terminu do wniesienia odwołania. Decyzję organu I instancji doręczono skarżącej Spółce w dniu 20 kwietnia 2018 r. w siedzibie Spółki przy ul. M. Termin do wniesienia odwołania upłynął w dniu 4 maja 2018 r. a odwołanie zostało wniesione dopiero w dniu 20 czerwca 2018 r.

W ocenie Kolegium skarżąca Spółka nie uprawdopodobniła, że uchybienie nastąpiło bez jej winy. Wskazała jedynie na brak świadomości wydanej decyzji a tymczasem z materiału dowodowego wynika, że decyzja została doręczona skutecznie. W aktach sprawy zalega zwrotne potwierdzenie odbioru decyzji o sygnaturze [...] wraz ze wskazaniem, że są to decyzje A, B i C (karta nr 54 akt sprawy). Tym samym, do skarżącej Spółki wysłano trzy decyzje o cofnięciu zezwolenia na sprzedaż alkoholu (wszystkich rodzajów) w jednej kopercie. Skarżąca spółka skutecznie zainicjowała postępowanie odwoławczego do decyzji dotyczącej zezwolenia na sprzedaż alkoholu do 4,5 % oraz piwa.

Skarżąca Spółka nie uprawdopodobniła wobec powyższego zdaniem Kolegium, że nie dochowała terminu do wniesienia odwołania z przyczyn niezależnych i że było przez nią niezawinione.

W skardze do WSA w Krakowie na ww. postanowienie skarżąca Spółka zarzuciła SKO:

- obrazę art. 7 i 7 a § 1 w zw. z art. 8 § 1 i 77 § 1 k.p.a. poprzez zaniechanie przeprowadzenia postępowania dowodowego w zakresie niezbędnym do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego dotyczącego zawartości przesyłki doręczonej skarżącej oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes strony, przy jednoczesnym naruszeniu zasady pogłębionego zaufania do organów władzy państwowej oraz rozstrzygnięciu wątpliwości w kwestii zawartości przesyłki na niekorzyść skarżącej,

- obrazę art. 50 § 1 w zw. z art. 7 i 77 § 1 k.p.a. przy jednoczesnym naruszeniu art. 58 § 1 Kpa polegającą na zaniechaniu przed wydaniem decyzji, w przypadku posiadania wątpliwości co do stwierdzenia "urzędowych ustaleń" zwrócenia się do skarżącej o wyjaśnienie tego pojęcia.

W odpowiedzi na skargę SKO wniosło o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t. jedn., Dz. U. z 2017 r., poz. 2188) w zw. z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. jedn., Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm., dalej w skrócie P.p.s.a.), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej, stosując środki określone w ustawie. Kontrola sądu polega na zbadaniu zgodności z prawem (legalności) tej działalności administracji publicznej, a więc czy przy wydawaniu zaskarżonego aktu nie doszło do rażącego naruszenia prawa dającego podstawę do stwierdzenia nieważności, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania, naruszenia prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy oraz naruszenia przepisów postępowania administracyjnego w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Sąd nie jest przy tym związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, zgodnie z dyspozycją art. 134 § 1 P.p.s.a. Sąd administracyjny nie rozstrzyga więc merytorycznie, lecz ocenia zgodność decyzji z przepisami prawa.

W rozpoznawanej sprawie Sąd kontrolował postanowienie o odmowie przywrócenia skarżącej Spółce terminu do złożenia odwołania od decyzji Burmistrza Miasta i Gminy z dnia [...] 2018 r. nr [...] o cofnięciu zezwolenia nr [...].

Zgodnie z art. 58 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. jedn., Dz.U. z 2018 r., poz. 2096, zwanej dalej w skrócie - k.p.a.), w razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy.

W myśl § 2 ww. przepisu prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin.

Stosownie zaś do § 3 ww. przepisu przywrócenie terminu do złożenia prośby przewidzianej w § 2 jest niedopuszczalne.

Z powyższych regulacji oraz wypracowanego na kanwie spraw tego rodzaju orzecznictwa sądów administracyjnych wynika, że ciężar uprawdopodobnienia okoliczności uzasadniającej brak winy w uchybieniu terminu spoczywa na stronie postępowania, która występuje z prośbą o jego przywrócenie. Organ powinien jedynie przedstawione przez nią okoliczności ocenić w świetle przesłanek z art. 58 § 1 i 2 k.p.a. Trudno jest bowiem wymagać od organu, aby prowadził postępowanie wyjaśniające przyczyny uchybienia terminu przez stronę.

Spełnienie warunków wskazanych w § 2 art. 58 k.p.a. nie budzi wątpliwości. Skarżąca Spółka w ciągu się dni, licząc od dnia 13 czerwca 2018 r., tj. dnia dowiedzenia się o wysłaniu decyzji, wniosła wniosek o przywrócenie terminu i dopełniła uchybionej czynności procesowej.

W ocenie Sądu skarżąca Spółka nie uprawdopodobniła jednakże okoliczności uzasadniających brak jej winy w uchybieniu czynności procesowej.

Wskazała jedynie na brak świadomości wydanej decyzji - z dnia [...] 2018 r. nr [...] o cofnięciu wydanego dla skarżącej Spółki zezwolenia nr [...] - która sama w sobie nie może stanowić o przywróceniu terminu do skutecznego dokonania uchybionej czynności procesowej.

Przeszkody usprawiedliwiające niedochowanie terminu do wniesienia odwołania przez skarżącą Spółkę powinny mieć charakter obiektywny, niezależny od zainteresowanej. Oceniając brak winy w tej sprawie należało przyjąć tzw. obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej należycie o swoje interesy. Należyta staranność w prowadzeniu swoich spraw wymaga, by w warunkach - z jakiegokolwiek powodu niekorzystnych - zachować szczególną dbałość i ostrożność, zwłaszcza w dokonywaniu czynności urzędowych. Przy zastosowaniu tego miernika przywrócenie terminu nie jest dopuszczalne, gdy strona dopuści się choćby lekkiego niedbalstwa.

Podzielić w tym względzie należy stanowisko WSA w Warszawie, wypowiedziane w wyroku z dnia 10 maja 2010 r., sygn. akt V SA/Wa 329/10; LEX nr 675628, że: "O braku winy strony w niedopełnieniu obowiązku można mówić tylko w przypadku stwierdzenia, że dopełnienie obowiązku stało się niemożliwe z powodu przeszkody nie do przezwyciężenia, której strona nie mogła usunąć nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku. Uchybienie terminu może być przykładowo poczytane jako zawinione przez nią, jeśli strona nie chciała dopełnić czynności w terminie albo chciała czynności dopełnić, lecz nie dopełniła z powodu jakiejś przeszkody, którą mogła przezwyciężyć.

W tym przypadku organ dysponuje pokwitowaniem odbioru decyzji. Dokument ten ma istotne więc znaczenie dla kwestii prawidłowego i skutecznego doręczenia. Jest on bowiem dokumentem urzędowym potwierdzającym fakt i datę doręczenia, zgodnie z danymi umieszczonymi na tym dokumencie i jako taki korzysta z domniemania prawidłowości.

Wbrew zatem twierdzeniom skarżącej Spółki z materiału dowodowego wynika, że kwestionowana decyzja organu I instancji została doręczona skutecznie. W aktach sprawy zalega zwrotne potwierdzenie odbioru decyzji o sygnaturze [...] wraz ze wskazaniem, że są to decyzje "A, B i C" (karta nr 54 akt sprawy). Tym samym, do skarżącej Spółki wysłano trzy decyzje o cofnięciu zezwolenia na sprzedaż alkoholu (wszystkich rodzajów) w jednej kopercie. "Przepisy nie zabraniają doręczania jednej stronie w ramach jednej korespondencji (kopercie) kilku pism. Istotnym jest jedynie, aby z doręczanej korespondencji wynikało, że zawiera ona klika odrębnych pism. Dla prawidłowości doręczenia wymaga się, aby okoliczność przesłania w jednej przesyłce kilku pism wynikała z dołączonego do przesyłki potwierdzenia odbioru."(por. wyrok WSA w Poznaniu z 21 grudnia 2017 r., sygn. akt I SA/Po 1004/17; LEX nr 2428481).

Wobec powyższego w sytuacji, gdy z dowodu doręczenia korespondencji wynika, że przesyłka ta zawierała kilka odrębnych decyzji (A,B,C), to w ocenie Sądu wszelkie w tym zakresie podniesione zarzuty uznać należało za nieuzasadnione.

Ponadto, nawet jeżeli by uznać, że mogło się tak zdarzyć, iż koperta ekspediowanej do skarżącej Spółki przesyłki mogła zawierać tylko jedną z decyzji, to skarżąca Spółka nie zareagowała w sposób właściwy dla podmiotu należycie dbającego o swoje interesy. Z akt nie wynika bowiem, by skarżąca Spółka zaraz po otrzymaniu przesyłki zwracała się do organu o wskazanie co oznacza adnotacja na kopercie "decyzje A, B i C", a po potwierdzeniu, iż chodzi tu o przesłane trzy decyzje odpowiednio oznaczone wskazanymi literami, podnosiła, że w kopercie tej przesłano jej jedynie jedną z tych decyzji, a brak jest pozostałych.

Zasadnie więc stwierdził organ, że skarżąca Spółka nie uprawdopodobniła zatem faktów innych niż miały miejsce, a uzasadniających jej zdaniem przywrócenie uchybionego, a co do tego nie ma żadnych wątpliwości, terminu do wniesienia odwołania.

Wobec powyższego zaskarżone w tej sprawie postanowienie, wydane na podstawie art. 59 § 2 w zw. z art. 58 § 1 i § 2 k.p.a., odmawiające przywrócenia skarżącej Spółce terminu do wniesienia odwołania od kwestionowanej przez nią decyzji organu I instancji, należało uznać za zgodne z prawem.

W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. jedn., Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.), orzekł jak sentencji wyroku.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/