Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 26 lipca 2018 r., sygn. II SA/Po 286/18
Samorząd terytorialny
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Edyta Podrazik (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Izabela Paluszyńska Asesor WSA Jan Szuma Protokolant st.sekr.sąd. Mariola Kaczmarek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 lipca 2018 r. sprawy ze skargi Gminy [...] na zarządzenie zastępcze Wojewody [...] z dnia [...] r. Nr [...] w przedmiocie zmiany nazw ulic; I. uchyla zaskarżone zarządzenie zastępcze, II. zasądza od Wojewody Wielkopolskiego na rzecz strony skarżącej kwotę [...],- ([...] ) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
Uzasadnienie
Zarządzeniem zastępczym z dnia [...] r., nr [...], Wojewoda działając na podstawie art. art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki (Dz. U. z 2016 r., poz. 744 oraz z 2017 r., poz. 1389 i 2495; dalej: "u.z.p.k."), zarządził nadać ulicy 25 Stycznia położonej w miejscowości [...] (gmina [...]) nazwę Niepodległości (publ. Dz. U. Woj. Wlkp. z dnia [...] r., poz. [...]).
W uzasadnieniu Wojewoda wyjaśnił, że z dniem [...] r. właściwe organy jednostek samorządu terytorialnego utraciły kompetencje do dokonywania zmian nazw w oparciu o przepisy art. 6 ust. 1 u.z.p.k. i obowiązek w tym zakresie spoczywa w takim przypadku na wojewodzie.
Dalej wyjaśniono, że w ocenie Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, nazwa ulicy 25 Stycznia w miejscowości [...] wypełnia normę art. 1 u.z.p.k. Z dołączonej do pisma noty historycznej wynika bowiem, że dnia [...] r. nastąpiło wkroczenie jednostek Armii Czerwonej do miejscowości [...]. Zgodnie z propagandową praktyką władz komunistycznych wydarzenie to celebrowane było niezgodnie z faktami historycznymi jako "dzień wyzwolenia" oraz powód do wyrażania wdzięczności wobec Armii Czerwonej. Tymczasem zajęcie ziem polskich przez Armię Czerwoną zapoczątkowało nowy okres martyrologii narodu polskiego. Waga tych faktów sprawia, że przedmiotowa nazwa, honorując moment wkroczenia Armii Czerwonej do wymienionej miejscowości, spełnia rolę daty symbolizującej komunizm.