Wyrok WSA w Warszawie z dnia 6 września 2017 r., sygn. IV SAB/Wa 130/17

Nieruchomości

Dnia 6 września 2017 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Anna Szymańska Sędziowie Sędzia WSA Anna Falkiewicz-Kluj (spr.) Sędzia WSA Agnieszka Wójcik po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 6 września 2017 roku w trybie uproszczonym sprawy ze skargi J. W. na przewlekłość Ministra Infrastruktury i Budownictwa w przedmiocie rozpatrzenia odwołania od decyzji oddala skargę

Uzasadnienie

Wojewoda [...] decyzją z [...] sierpnia 1998 r. znak: [...] ustalił dla J. W. (dalej: Strona, Skarżący) odszkodowanie w wysokości [...] zł. za szkody powstałe wskutek prac związanych z przeprowadzeniem gazociągu tranzytowego [...] Zachodnia przez nieruchomość położoną w [...] gm. [...], oznaczoną jako działka nr [...] oraz odmówił ustalenia odszkodowania za utratę wartości nieruchomości położonej w [...], gm. [...], oznaczonej jako działka nr [...].

Od powyższej decyzji Strona wniosła odwołanie do Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast. Ten postanowieniem z [...] marca 1999 r., znak: [...] zawiesił postępowanie odwoławcze. Powodem była konieczność wcześniejszego rozstrzygnięcia przez Wojewodę [...], w postępowaniu wznowieniowym, sprawy zakończonej decyzją Wojewody [...] z [...] grudnia 1995 r., znak: [...], utrzymującej w mocy decyzję Kierownika Urzędu Rejonowego w [...] z [...] września 1995 r., znak: [...], zezwalającej na założenie i przeprowadzenie przewodów służących do przesyłania gazu, urządzeń technicznych łączności i sygnalizacji przez System Gazociągów Tranzytowych [...] w [...] przez przedmiotowe nieruchomości. Postanowienie o zawieszeniu zostało utrzymane w mocy postanowieniem Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast z [...] maja 1999 r., znak: [...].

Strona wniosła do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargi na bezczynność Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, które zostały oddalone wyrokami zn6 maja 1999 r. sygn. akt I SAB 33/99, I SAB 34/99 oraz z 23 stycznia 2002 r. sygn. akt I SAB 444/01. W uzasadnieniach wyroków wskazano, że złożone przez strony wnioski dotyczące weryfikacji decyzji o zezwoleniu na zajęcie nieruchomości uzasadniały zawieszenie postępowania w sprawie, więc dopóki ostateczne postanowienie o zawieszeniu postępowania nie zostanie wzruszone lub postępowanie odwoławcze nie zostanie podjęte we właściwym trybie, skarga na bezczynność jest nieuzasadniona.

Pismem z [...] sierpnia 2004 r. Skarżący wystąpił do Ministra Infrastruktury o podjęcie zawieszonego postępowania odwoławczego. Postanowieniem z [...] września 2004 r. znak: [...] Minister Infrastruktury odmówił podjęcia postępowania odwoławczego zawieszonego postanowieniem Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast z [...] marca 1999 r. Postanowienie to zostało utrzymane w mocy postanowieniem Ministra Infrastruktury z [...] grudnia 2004 r. znak: [...]. Następnie, WSA w Warszawie wyrokiem z 29 grudnia 2005 r. sygn. akt I SA/Wa 354/05 oddalił skargę na postanowienie Ministra Infrastruktury z [...] grudnia 2004 r. W uzasadnieniu Sąd stwierdził, że postępowanie o ustalenie odszkodowania może być podjęte po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego postępowanie wznowieniowe dotyczące zezwolenia na przeprowadzenie przewodów służących do przesyłania gazu przez nieruchomości, co nie miało miejsca. Nie ustała zatem przyczyna uzasadniająca zawieszenie postępowania i brak jest podstaw do jego podjęcia. Wyrokiem z dnia 20 czerwca 2007 r. sygn. akt I OSK 1023/06 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną J. W. od w/w wyroku.

Skargą z [...] czerwca 2008 r. Strona ponownie zaskarżyła bezczynność Ministra Infrastruktury, który nie rozpatrzył odwołania od decyzji Wojewody [...] z [...] sierpnia 1998 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 23 października 2008 r. sygn. akt I SAB/Wa 107/08 oddalił skargę na bezczynność Ministra Infrastruktury w sprawie rozpoznania odwołania od decyzji Wojewody [...] z dnia [...] sierpnia 1998 r., w uzasadnieniu wskazując, iż postępowanie w sprawie nadal jest zawieszone, a więc organ administracji nie pozostaje w bezczynności.

Pismem z [...] lutego 2010 r. Skarżący złożył skargę do WSA w Warszawie na bezczynność Ministra Infrastruktury w sprawie rozpatrzenia odwołania. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 19 sierpnia 2010 r., sygn. akt I SAB/Wa 58/10 oddalił skargę J. W. na bezczynność Ministra Infrastruktury w sprawie rozpatrzenia odwołania od decyzji Wojewody [...] z [...] sierpnia 1998 r. W uzasadnieniu wskazano, że organ nie trwa w bezczynności, dopóki postępowanie odwoławcze jest zawieszone. Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 9 listopada 2011 r., sygn. akt I OSK 1936/10 oddalił skargę kasacyjną od tego wyroku.

Ponowna skarga na przewlekłość postępowania Ministra Infrastruktury i Rozwoju w sprawie rozpatrzenia odwołania od decyzji Wojewody została wniesiona [...] kwietnia 2014 r. W skardze podniesiono, że pomimo upływu 15 lat i 6 miesięcy od wniesienia odwołania nie zostało ono rozpatrzone, a wezwanie z [...] lutego 2014 r. do załatwienia sprawy pozostało bez reakcji. WSA w Warszawie wyrokiem z 16 października 2014 r. sygn. I SAB/Wa 200/14 oddalił skargę. W uzasadnieniu po raz kolejny wskazano, że postępowanie w przedmiocie odwołania od decyzji z [...] sierpnia 1998 r. zostało zawieszone, postanowienie dotyczące zawieszenia pozostaje w mocy, nie zostało uchylone, a po przeprowadzeniu jego kontroli sądowej przez sądy administracyjne obu instancji nie stwierdzono ich jego nieprawidłowości. Zatem skarga na bezczynność organu nie jest zasadna.

Kolejna skarga wniesiona [...] maja 2016 r. została oddalona wyrokiem z 3 lutego 2017 r. sygn. akt IV SA/Wa 334/16.

Inicjująca niniejsze postępowanie skarga została wniesiona [...] marca 2017 r. i poprzedzona wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa z [...] lutego 2017 r. W skardze stwierdzono, że pomimo upływu 18 lat i 6 miesięcy przedmiotowe odwołanie nie zostało rozpatrzone, co uzasadnia wystąpienie z wnioskiem o stwierdzenie przewlekłości postępowania.

W odpowiedzi na skargę Minister Infrastruktury i Budownictwa wniósł o jej oddalenie, wskazując, że nie ustąpiły przesłanki zawieszenia postępowania Powoła się przy tym na pismo Wojewody [...] z [...] marca 2017 r. nr [...].

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Na wstępie należy wyjaśnić, że złożona w niniejszej sprawie skarga została przez sąd rozpoznana na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym. Od 15 sierpnia 2015 r. obowiązuje regulacja art. 119 pkt 4 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze. zm.; dalej: p.p.s.a.), zgodnie z którą sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym jeżeli przedmiotem skargi jest m.in. bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania. W związku z tym sprawa mogła być rozpoznana na posiedzeniu niejawnym, zgodnie z wnioskiem skarżącego.

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. 2016, poz. 1066 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Ocenie podlega działanie organu natomiast sąd nie ma uprawnień do merytorycznego rozpoznania wniosku danego podmiotu,

W świetle obowiązujących przepisów prawa, sąd orzeka również w zakresie skarg na bezczynność i przewlekłość organów administracji w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4 ustawy a więc i na bezczynność, co wynika z art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a.). Właściwość sądu w tym ostatnim przypadku dotyczy zatem niepodejmowania przez organy administracji nakazanych prawem aktów lub czynności w sprawach indywidualnych lub opieszałego ich prowadzenia.

Oceniając skargę Sąd uznał że brak jest podstaw do jej uwzględnienia.

W rozpoznawanej sprawie skarga na przewlekłość wniesiona została w związku ze złożonym przez Skarżącego odwołaniem z [...] września 1998 r. od decyzji Wojewody [...] z [...] sierpnia 1998 r. Skarżący zarzucił organowi niewydanie decyzji przez 18 lat i 6 miesięcy.

Podnieść należy, że skuteczna skarga na bezczynność może być wniesiona do sądu administracyjnego tylko w razie niepodejmowania przez organy nakazanych prawem aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej. Formę działania organu administracji w konkretnej sprawie administracyjnej określają przepisy prawa materialnego lub w szczególnych przypadkach przepisy proceduralne. Dla uznania bezczynności organu odwoławczego niezbędnym byłoby pozytywne ustalenie, że organ w terminie określonym w art. 35 § 3 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. 2017 poz. 1257; dalej: k.p.a.) nie wydał decyzji.

Tymczasem w przedmiotowej sprawie doszło do wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania odwoławczego na długo przed wniesieniem niniejszej skargi. Warto zaznaczyć, że powodem wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania było wszczęcie, na wniosek skarżącego, postępowania dotyczącego stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody [...] z [...] grudnia 1995 r. nr [...] w przedmiocie zezwolenia na przeprowadzenie przewodów służących do przesyłania gazu przez nieruchomość do niego należącą. Organ uznał tą okoliczność za kwestię wymagającą rozstrzygnięcia przed wydanie decyzji w kwestii ustalenia odszkodowania. Postępowanie to, jak wynika z akt sprawy, również zostało zawieszone postanowieniem Wojewody [...] z [...] kwietnia 1999 r. nr [...]. Powodem zawieszenia było postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody [...] nr [...] z [...] kwietnia 1994 r. w przedmiocie ustalenia lokalizacji gazociągu tranzytowego.

Skarżący wystąpił o podjęcie zawieszonego postępowania odwoławczego, jednakże Minister Infrastruktury postanowieniem z [...] września 2004 r. odmówił jego podjęcia, a następnie postanowieniem z [...] grudnia 2004 r. utrzymał go w mocy. Postanowienie to zaskarżono do Sądu, który to skargę oddalił, nie znajdując podstaw do uchylenia zaskarżonych postanowień, zaś trafność tego rozstrzygnięcia potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny, oddalając skargę kasacyjną.

Zgodnie z treścią art. 102 k.p.a. w czasie zawieszenia postępowania organ administracji publicznej może podejmować czynności niezbędne w celu zapobieżenia niebezpieczeństwu dla życia lub zdrowia ludzkiego albo poważnym szkodom dla interesu społecznego. Jednocześnie jest obowiązany podejmować czynności mające na celu podjęcie zawieszonego postępowania, nie mogąc jednakże w żaden sposób wpływać bądź wyręczać innych organów w podjęciu ich rozstrzygnięć.

Przekładając powyższe na realia niniejszej sprawy, Sąd zauważa, że Minister Infrastruktury i Budownictwa kieruje kolejne pisma z zapytaniem o stan sprawy, która powoduje zawieszenie przedmiotowego postępowania. Ostatnie takie pismo zostało skierowane [...] marca 2017 r. Z udzielonej przez [...] Urząd Wojewódzki przy piśmie z [...] marca 2017 r. odpowiedzi wynika, że postępowanie wznowieniowe wszczęte przez Skarżącego, zawieszone postanowieniem Wojewody [...] z [...] kwietnia 1999 r., nie zostało podjęte. Zatem nie ustąpiły przyczyny zawieszenia postępowania administracyjnego.

Zgodnie z treścią art. 103 k.p.a. zawieszenie postępowania wstrzymuje bieg terminów przewidzianych w kodeksie. Zatem w obecnych okolicznościach sprawy nie można organowi skutecznie postawić zarzutu przekroczenia terminów określonych w art. 35 § 1 i 3 k.p.a.

Uwzględniając przedstawiony stan faktyczny i prawny stwierdzić należy, że przedmiotowa skarga nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem nie zaszły w sprawie okoliczności pozwalające przypisać organowi administracji przewlekłość. Sytuacja ta została kilkukrotnie Skarżącemu wyjaśniona w poprzednich wyrokach Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Warszawie. Postępowanie jest w chwili obecnej zawieszone, a postanowienie o zawieszeniu, poddane kontroli instancyjnej w postępowaniu administracyjnym oraz sądowym, zostało uznane za prawidłowe. Jego podjęcie zaś zależne jest od wyniku innych postępowań wznowieniowych i nieważnościowych, których pełnoprawną stroną - a niekiedy inicjatorem - jest Skarżący.

W związku z tym Sąd, na podstawie art. 151 p.p.s.a. orzekł o oddaleniu skargi.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/