Wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 czerwca 2016 r., sygn. IV SA/Wa 213/16

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Anna Szymańska, Sędziowie sędzia WSA Tomasz Wykowski, sędzia WSA Wanda Zielińska-Baran (spr.), Protokolant st. sekr. sąd. Piotr Iwaszek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 czerwca 2016 r. sprawy ze skargi Miasta S. na decyzję Wojewody M. z dnia [...] listopada 2015 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie ustalenia odszkodowania oddala skargę

Uzasadnienie

Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] listopada 2015 r. nr [...], wydaną na podstawie art. 138 § 2 k.p.a. oraz art. 9a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami ( Dz. U. z 2015 r., poz. 782), po rozpatrzeniu odwołania J. G., uchylił decyzję Prezydenta W. z dnia [...] września 2015 r., nr [...], o umorzeniu postępowania w sprawie ustalenia odszkodowania za nieruchomość stanowiącą działki ewidencyjne nr [...] o pow. 31 m2, nr [...] o pow. 242 m2 i nr [...] o pow. 283 m2, z obrębu [...], położoną w rejonie ul. [...] w W., wydzieloną pod drogę i jednocześnie przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia podano, iż Prezydent W. wydanie decyzji z dnia [...] września 2015 r. w sprawie umorzenie postępowania uzasadnił stwierdzeniem, że ww. działki nie spełniają przesłanki z art. 98 ust. 3 u.g.n. W odwołaniu J. G. wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy od ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. Wojewoda wskazał, iż decyzją Prezydenta W. nr [...] z dnia [...] stycznia 2008 r. został zatwierdzony projekt podziału nieruchomości oznaczonej jako działki ew. o nr [...],[...], [...] i [...], [...], położonej w W. w dzielnicy [...] przy ul. [...], z której zostały wydzielone m.in. działki nr [...] o pow. 31 m2, nr [...] i pow. 242 m2 i nr [...] o pow. 283 m2, położone w rejonie ul. [...],, uregulowane w księdze wieczystej nr KW [....] i [...], przeznaczone pod poszerzenie ulicy [...]. W dniu [...] stycznia 2008 r. decyzja ta stała się ostateczna. Z treści tej decyzji wynika, że podział został dokonany na wniosek J. G., zgodnie z zatwierdzonym Uchwałą nr [...] Rady Gminy [...] z dnia [...] września 2002 r. miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Gminy fragmentów obszarów [...] część II i O-50 ( Dz. Urz. Woj. [...]. nr [...] z dnia [...].10.2002 r.) teren, na którym znajduje się nieruchomość działka nr [...] i [...] uregulowana w księdze wieczystej nr [...], oraz działki nr [...] i [...] uregulowane w KW [...]. Z pisma Biura Architektury i Planowania Przestrzennego Urzędu W. z dnia [...] lutego 2014 r. wynika, że plany te nie obejmują ul. [...] tylko obszary przylegające do ul. [...]. Natomiast w obowiązującym Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego. W. przyjętym Uchwałą Rady [...] nr [...] z dnia [...] października 2006 ze zm. przedmiotowe działki zlokalizowane są w pasie terenu przeznaczonym pod ul. [...] - droga główna, oznaczona symbolem G. Wojewoda wskazał, iż J. G. w dniu [...] grudnia 2011 r. wystąpiła z wnioskiem do Marszałka Województwa [...] o ustalenie odszkodowania za nieruchomość zajętą pod ul. [...] w W.. Kolejny wniosek złożyła do Urzędu Marszałkowskiego w dniu [...] października 2013 r. Wnioski te zostały przekazane do rozpatrzenia Prezydentowi W., gdyż Prezydent jest właściwym do ustalenia i wypłaty odszkodowania za nieruchomość wydzieloną pod drogę wojewódzką - jako zarządca drogi. Postępowanie zostało wszczęte pismem z dnia [...] czerwca 2014 r. Z akt sprawy wynika, że aktem notarialnym Rep. A nr [...] z dnia [...] kwietnia 2008 r. sporządzona została umowa zamiany pomiędzy J. G. a B. G. i Z. małż. L., w wyniku której B. G. o Z. L. nabyli na zasadzie wspólności ustawowej działki oznaczone numerami: [...], [...], [...], [...], [...] i [...], natomiast J. G. nabyła działkę nr [...]. Wojewoda [...] wskazał, że w dacie złożenia wniosku o ustalenie odszkodowania obowiązywała ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, która w art. 98 ust. 1 i 3 przewidywała odszkodowanie za działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne w wysokości uzgodnionej między właścicielem a właściwym organem. Przepis art. 131 stosuje się odpowiednio. Za wydzieloną działkę gruntu pod drogę publiczną przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem a właściwym organem ( art. 129 ust. 5 u.g.n.). Przepis art. 98 ust. 3 u.g.n. przewiduje dwa odrębne tryby ustalania odszkodowania za przejęte grunty. Pierwszy z trybów ma charakter cywilnoprawny, i polega na uzgodnieniu przez właściciela, użytkownika wieczystego z właściwym organem wysokości odszkodowania, drugi z kolei polega na ustaleniu wysokości odszkodowania przez starostę w drodze decyzji administracyjnej. Ostateczna decyzja o zatwierdzeniu projektu podziału jest podstawą do dokonania zmian w księdze wieczystej oraz w operacie ewidencji gruntów i budynków. Wprowadzenie zmiany w operacie ewidencji gruntów i budynków zgodnie z decyzją o podziale nr [...] z dnia [...] stycznia 2008 r, nastąpiło w dniu [...] stycznia 2008 r. Wpis w księdze wieczystej nastąpił aktu notarialnego Rep A [...] z dnia [...] kwietnia 2008 r. czyli po terminie, w którym decyzja podziałowa stała się ostateczna. Wojewoda stwierdził, że nie mogła być ona przedmiotem zamiany działki nr [...] o pow. 283 m2, skoro w dniu [...] stycznia 2008 r. stała się z mocy prawa własnością m. W., chociaż organ ten nie ujawnił w księdze wieczystej nowego stanu prawnego. Pozostałe działki wydzielone pod poszerzenie ul. [...] również stały się w trybie art. 98 u.g.n. własnością m. W. w dniu, w którym decyzja zatwierdzająca projekt podziału stała się ostateczna. Wojewoda stwierdził, że Prezydent nie wyjaśnił także dlaczego umorzone zostało zaskarżoną decyzją postępowanie odszkodowawcze w stosunku do nieruchomości stanowiącej działki ew. nr [...] i nr [...], objęte decyzją podziałową, skoro one nie były przedmiotem zmiany aktem notarialnym Rep. A [...] z dnia [...] kwietnia 2008 r. Ustawowy obowiązek wypłaty odszkodowania powstaje wtedy, kiedy decyzja o zatwierdzeniu podziału dokonanego na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości stanie się ostateczna. Wydzielenie w ramach geodezyjnego podziału jest zatem jednocześnie podziałem prawnym tej nieruchomości, ponieważ w jego wyniku następuje zmiana podmiotu własności w tej części. Nowy właściciel - gmina, powiat, samorząd województwa i Skarb Państwa- uprawniony jest do ujawnienia swojego prawa własności w księdze wieczystej, założonej dla części na wniosek organu reprezentującego dany podmiot. Wojewoda podzielił stanowisko skarżącej co do publicznego przeznaczenia wydzielonych działek. Skutkować to musi konsekwencjami prawnymi, jakie wynikają dla prawa własności z art. 98 ust. 1 u.g.n., a zatem przejęcie z mocy prawa własności części nieruchomości wydzielonych pod drogę publiczną następuje za odszkodowaniem wypłacanym przez podmiot publiczny, który nabył prawo własności. Organ odwoławczy stwierdził, iż w okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy organ I instancji dopuścił się naruszenia art. 7, 77 § 1 oraz art. 80 k.p.a., bowiem dokonał niepełnego zgromadzenia materiału dowodowego i poczynił na jego podstawie ustalenia. Organ interpretując art. 98 ust.1 u.g.n. skupił się na ustaleniach, że brak jest decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego.