Wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 kwietnia 2016 r., sygn. IV SAB/Wa 32/16

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca sędzia WSA Aneta Dąbrowska (spr.), Sędziowie sędzia WSA Katarzyna Golat, sędzia WSA Piotr Korzeniowski, , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 12 kwietnia 2016 r. sprawy ze skargi Z. K., I. G., E. K., L. M. i B. M. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Starostę O. w przedmiocie rozpoznania wniosku I. zobowiązuje Starostę O. do rozpoznania wniosku Z. K., I. G., E. K. i L. M. z dnia [...] czerwca 2005r. o ustalenie odszkodowania za nieruchomość w ciągu jednego miesiąca od dnia doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami administracyjnymi sprawy; II. stwierdza, że Starosta O. dopuścił się przewlekłości w rozpoznaniu wniosku określonego w pkt I; III. przewlekłe prowadzenie postępowania przez Starostę O. miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa; IV. wymierza Staroście O. grzywnę w wysokości 1 000 (jeden tysiąc) złotych; V. w pozostałym zakresie oddala skargę; VI. zasądza od Starosty O. na rzecz Z. K., I. G., E. K., L. M. i B. M. solidarnie kwotę 597 (pięćset dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Z. K., I. G., E. K., L. M. i B. M. wnieśli skargę na bezczynność i przewlekłe prowadzenie postępowania administracyjnego przez Starostę [...] w sprawie o ustalenie odszkodowania. Skarżący zażądali: 1) stwierdzenia, iż w sprawie doszło do bezczynności i przewlekłego prowadzenia postępowania z rażącym naruszeniem prawa i zobowiązania Starosty [...] do wydania decyzji w terminie 30 dni od dnia wydania orzeczenia;

2) wymierzenia Staroście [...] grzywny i zasądzenia na rzecz skarżących sumy pieniężnej do wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi;

3) zasądzenia od Starosty [...] na rzecz skarżących kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wedle norm przepisanych. W motywach skargi podniesiono, że postępowanie w sprawie toczy się już od 2009 r. i nie widać szans na jego zakończenie w rozsądnym terminie, gdyż organ piętrzy przed skarżącymi coraz to nowe trudności. Wniosek inicjujący postępowanie w sprawie odszkodowania za przejęcie - na mocy ustawy Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną z dnia 13 października 1998 r. - przez Gminę - Miasto [...] działki oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr [...] w obrębie [...] (obecnie, po podziale działkę [...] stanowią działki [...] i [...] w obrębie [...] złożony został przez skarżących 22 czerwca 2005 r. Postępowanie zostało następnie zawieszone na czas procedowania przez Wojewodę [...] . Organ ten [...] marca 2009 r. wydał decyzję na podstawie art. 73 ww ustawy i stwierdził nabycie przez gminę - Miasto [...] z mocy prawa dnia 1 stycznia 1999r. własności przedmiotowej działki. Od tego też momentu Starosta [...] pozostaje w bezczynności. Bezczynność ta motywowana była m. in. tym, iż na przedmiotowej działce, decyzją Wojewody [...] z [...] czerwca 2010 r. ustalono lokalizację przedsięwzięcia [...] na podstawie specustawy. Według skarżących nie miało to jednak w sprawie żadnego znaczenia, ponieważ zarówno decyzja jak i specustawa zostały podjęte po przejęciu na własność przez gminę [...] przedmiotowej nieruchomości. Mając na uwadze brak jakichkolwiek działań ze strony organu, pismem z 18 maja 2015 r. wnioskodawcy, za pośrednictwem swojego pełnomocnika, wezwali starostę do podjęcia czynności w sprawie, tj. wyznaczenia rzeczoznawcy majątkowego, któremu zlecone zostanie sporządzenie operatu szacunkowego, na podstawie którego winno nastąpić określenie wysokości należnego odszkodowania. Wnioskodawcy podkreślili, że w postępowaniu odszkodowawczym na podstawie art. 73 ustawy Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną nie może mieć znaczenia fakt, co później, tj. po przejęciu na mocy decyzji Wojewody [...] własności przedmiotowej działki przez Gminę - Miasto [...] , stało się z przedmiotową działką i jej własnością. Dlatego też, wbrew stanowisku Starosty, nie mogły mieć zastosowania przepisy rozdziału 4 ustawy o przygotowaniu finałowego turnieju Mistrzostw [...] w Piłce Nożnej [...]. W następnych pismach organ próbował przerzucić na wnioskodawców obowiązki związane z wyjaśnieniem stanu faktycznego sprawy, naruszając tym m. in. art. 7 K.p.a. I tak, pismem z [...] czerwca 2015 r. organ wezwał wnioskodawców do "przedłożenia oryginałów lub poświadczonej za zgodność z oryginałem kopii dokumentacji geodezyjno-prawnej roszczeniowej nieruchomości wraz z udokumentowaniem przysługującego prawa własności do przedmiotowej działki, z której będzie wynikało prawo własności do przedmiotowego gruntu, tj. mapy prawnej z rozliczeniem powierzchni faktycznie zajętej pod drogę". Organ zupełnie pominął fakt, iż takowa mapa do celów prawnych dotycząca przedmiotowej nieruchomości została już złożona do akt sprawy w lipcu 2013 r. (mapa prawna zaewidencjonowana w PODGiK [...] pod numerem [...]. - w aktach sprawy). Mapa ta zawiera wszystkie elementy zawarte w piśmie Starosty [...] z [...] czerwca 2015 r. i rozlicza powierzchnię dz. [...] z Osady Tabelowej nr 3 i 4 wsi [...] znajdującą się w pasie drogi publicznej stanowiącej przedmiot roszczenia. Co więcej, mapa ta rozlicza powierzchnię działki drogowej [...] i [...]. Wskazuje, że działka [...] (część działki ewidencyjnej [...]) i działka [...] (część działki ewidencyjnej [...] ) stanowi powierzchnię gruntu znajdującego się w pasie drogi publicznej dawnej działki [...] z Osady Tabelowej nr 3 i 4 wsi [...]. Z mapy tej wynika ponadto, że działki ewidencyjne [...] i [...] powstały z działki ewidencyjnej [...]. Mapę prawną wykonuje się według stanu aktualnego w ewidencji gruntów i dlatego też powierzchnię działki [...] z Osady Tabelowej 3 i 4 wsi [...] zajętej pod drogę publiczną rozliczono w stosunku do wyżej wymienionych działek. Do pisma z 21 lipca 2015 r. stanowiącego odpowiedź na pismo Starosty z [...] czerwca 2015 r. wnioskodawcy załączyli wyjaśnienia geodety, który sporządził tę mapę, a także wnieśli o zwrócenie się przez Starostę do Wojewody o przesłanie akt decyzji stwierdzającej nabycie własności przedmiotowej działki przez Gminę - Miasto [...] w celu potwierdzenia, iż na dzień 1 stycznia 1999 r. przedmiotowa nieruchomość nie była własnością Skarbu Państwa ani Gminy - Miasta [...]. Także i tę czynność organ przerzucił na wnioskodawców, informując, iż sami mogą się zwrócić do Wojewody [...] w tej kwestii (pismo z 24 sierpnia 2015 r.). Wnioskodawcy uzyskali więc samodzielnie wgląd w akta sprawy przedmiotowej decyzji i pismem z 2 października 2015 r. przesłali kopie akt, z których wynika, iż na dzień 1 stycznia 1999 r. przedmiotowa nieruchomość nie była własnością Skarbu Państwa, ani Gminy - Miasto [...]. Okoliczność ta wynika zarówno z treści samej decyzji, jak i oświadczenia Burmistrza Gminy-Miasta [...] zawartego we wniosku o wydanie decyzji stwierdzającej nabycie z mocy prawa własności przedmiotowej działki. Potwierdza ją także oświadczenie starosty Powiatu [...] z [...] sierpnia 2008 r., w którym stwierdza on, iż na 31 grudnia 1998 r. Skarbowi Państwa nie przysługiwało prawo własności do przedmiotowej działki z żadnego tytułu. Skarżący podkreślili, że dokumenty te mają charakter urzędowy (tj. stanowią dowód tego, co zostało w nich stwierdzone) i to na ich podstawie powinno nastąpić ustalenie przedmiotowej okoliczności. Organ zignorował powyższe dokumenty. Swoim pismem z [...] października 2015 r. poinformował zaś wnioskodawców, iż "wyjaśnienie wątpliwości co do własności roszczeniowej działki drogi może nastąpić wyłącznie na podstawie opracowania geodezyjnego przyjętego do Powiatowego Zasobu Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej rozliczającego nieruchomość pochodzącą z "Osady tabelowej nr 3 i 4 wsi[...] dz. [...] " gruntów znajdujących się w pasie drogi publicznej stanowiących przedmiot roszczenia. Dopiero z takiego opracowania będzie wynikała granica i powierzchnia nieruchomości zajętej pod drogę publiczną, jak również stan własności." Organ (po raz kolejny) całkowicie zignorował pismo wnioskodawców z 21 lipca 2015 r., w którym zawarli oni wyjaśnienia geodety odnośnie mapy złożonej do akt sprawy w 2013 r. Geodeta wyjaśnił, iż złożona w niniejszej sprawie mapa do celów prawnych została zaewidencjonowana w PODGiK w [...] pod nr [...] dnia [...] kwietnia 2013 r. i rozlicza przedmiotową nieruchomości. Bezspornie wynika z niej granica i powierzchnia nieruchomości zajętej pod drogę publiczną, jak również stan własności. Organ żąda więc od wnioskodawców dokumentu, który już posiada w aktach sprawy. Na potwierdzenie powyższych okoliczności wnioskodawcy uzyskali odpis wyroku Sądu Grodzkiego z 27 marca/1 kwietnia 1933 r. w sprawie [...], który rozstrzyga przysługujące im jako spadkobiercom wymienionych w nim osób prawo własności do przedmiotowej nieruchomości. Wyrok ten został załączony do zażalenia na bezczynność organu, zaś postanowienia spadkowe stanowią załączniki do wniosku o odszkodowanie z 22 czerwca 2005 r. W ten sposób wnioskodawcy wykazali swój tytuł własności do przedmiotowej działki. Wnioskodawcy wykazali niezbędną aktywność i poczynili wszelkie możliwe kroki w celu wyjaśnienia stanu prawnego przedmiotowej nieruchomości mimo, iż zgodnie z art. 7 K.p.a. to na organie spoczywa obowiązek podjęcia wszelkich czynności niezbędnych do wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy. Według skarżących Starosta [...] od 2009 r. pozostaje w długiej, bezprawnej bezczynności, a następnie nieustanie piętrzy przed wnioskodawcami coraz to nowe trudności, wymagając kolejnych dokumentów (w tym tych, które już zgromadził w aktach) oraz zwracania się do innych organów, samemu nie podejmując żadnej inicjatywy, co uznać należy za przewlekłe prowadzenie postępowania z rażącym naruszeniem prawa. W chwili obecnej wnioskodawcy nie widzą szans na zakończenie postępowania przed organem w rozsądnym terminie. Z tego też względu niniejsza skarga na bezczynność i przewlekłe prowadzenie postępowania jest słuszna i konieczna.