Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 1 grudnia 2015 r., sygn. II SA/Ol 1093/15
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Janina Kosowska Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Matczak (spr.) Sędzia WSA Piotr Chybicki Protokolant specjalista Jakub Borowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 grudnia 2015r. sprawy ze skargi Wojewody Warmińsko-Mazurskiego na uchwałę Rady Miasta Olsztyna z dnia 25 czerwca 2014r., Nr LV/884/14 w przedmiocie określenia zasad gospodarki nieruchomościami 1. stwierdza nieważność uchwały Nr LV/884/14 Rady Miasta Olsztyna z dnia 25 czerwca 2014r. w sprawie określenia zasad gospodarki nieruchomościami w części dotyczącej: § 2 pkt. 5; § 4 ust. 1 pkt. 11 i 13; § 9 ust. 3, § 9 ust. 4; § 26 ust. 1; § 27 ust. 2; § 27 ust. 4; 2. oddala skargę w pozostałym zakresie.
Uzasadnienie
Rada Miasta Olsztyna podjęła w dniu 25 czerwca 2014 r. uchwałę Nr LV/884/14 w sprawie określenia zasad gospodarki nieruchomościami. Uchwałę tę podjęto na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a i pkt 15 oraz art. 40 ust 2 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2013 r. poz. 594, ze zm) dalej: u.s.g., art. 13 ust. 1, art. 14 ust. 5, art. 34 ust 6 i 6a, art. 37 ust 3 i 4, art. 70 ust. 4, art. 71 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 102 poz. 651, ze zm.) dalej: u.g.n.
W dniu 3 września 2015 r. Wojewoda, działając na podstawie art. 93 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2013r. poz. 594, ze zm), złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie wnosząc o stwierdzenie nieważności uchwały Nr LV/884/14 w sprawie określenia zasad gospodarki nieruchomościami w części dotyczącej: § 2 pkt 5; § 4 ust. 1 pkt 11 i 13; § 5 pkt 11; § 9 ust. 3 i ust. 4; § 26 ust. 1; § 27 ust. 2; § 27 ust. 4.
Wojewoda wyjaśnił, że pojęcie "zasad gospodarowania", które stanowi przedmiot uchwały nie zostało zdefiniowane w ustawie samorządowej ani o gospodarce nieruchomościami. W judykaturze przyjmuje się natomiast, że omawiane zasady powinny stanowić opracowany zbiór podstawowych reguł postępowania organu wykonawczego w zakresie gospodarowania, z pominięciem szczegółowych postanowień przewidzianych do konkretyzacji w umowie zawieranej przez jednostkę samorządu reprezentowaną przez jej organ wykonawczy. Podniesiono, że na zasadzie art. 40 ust. 2 pkt 3 u.s.g. organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie zasad zarządu mieniem gminy i do takich aktów należy uchwała podejmowana na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a u.s.g. Z treści wskazanego przepisu wynika, że rada gminy może w drodze aktu prawa miejscowego uregulować zasady dotyczące zarządu nieruchomościami oraz ma obowiązek wydawania aktu prawa wewnętrznego, jakim jest uchwała wymagana za każdym razem, gdy po umowie zawartej na okres trzech lat strony zawierają kolejne umowy dotyczące tej samej nieruchomości. Przywołany przepis nie stanowi natomiast podstawy prawnej do podjęcia przez radę generalnej zgody, stanowiącej zasadę, a zatem do wydania aktu prawa miejscowego, co do wszelkich kolejnych umów. Obowiązku podjęcia uchwał przez radę w przypadku zawierania kolejnych umów nie można postrzegać jako obowiązku uchwalenia zasad w tym zakresie w postaci aktu o charakterze generalnym i odnoszącym się do abstrakcyjnych odbiorców i nieruchomości. Podjęcie uchwały w oparciu o art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a u.s.g. oznacza, że gmina upoważniona jest do określenia zasad dotyczących szeroko pojętego gospodarowania mieniem gminy, które można określić jako przekraczające zakres zwykłego zarządu, bowiem stosownie do art. 30 ust. 2 pkt 3 u.s.g. do zadań wójta (burmistrza, prezydenta miasta) należy w szczególności gospodarowanie mieniem komunalnym. Zasady te mają dotyczyć jedynie umów zawieranych na okres dłuższy nić 3 lata. Wobec powyższego nie do przyjęcia pozostaje zapis § 27 ust. 2 i w konsekwencji § 26 ust. 1 i § 27 ust. 4 uchwały, które to zapisy zwalniają radę od realizacji jej ustawowego obowiązku w zakresie kontroli (konkretnej i indywidualnej) każdego przypadku zawarcia kolejnej umowy najmu czy dzierżawy pomiędzy tymi samymi stronami i dotyczącymi tej samej nieruchomości, co stanowi istotne naruszenie przepisów ustawy o samorządzie gminnym.