Wyrok WSA w Kielcach z dnia 20 maja 2015 r., sygn. I SA/Ke 185/15
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Rojek, Sędzia WSA Artur Adamiec, Sędzia WSA Danuta Kuchta (spr.), Protokolant Starszy sekretarz sądowy Michał Gajda, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 maja 2015 r. sprawy ze skargi Gminy K. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług oddala skargę.
Uzasadnienie
W indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia [...] nr [...] Minister Finansów stwierdził, że stanowisko Gminy K. przedstawione we wniosku z dnia 4 lipca 2014 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania czynności wniesienia aportem infrastruktury, jest nieprawidłowe.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT od 1 grudnia 2013 r. Urząd Gminy również był czynnym podatnikiem VAT (Urząd, jako czynny podatnik VAT działał od 1 marca 2001 r. do 31 maja 2014 r.). Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego jest odpowiedzialna za realizację projektów inwestycyjnych, których przedmiotem jest m.in. budowa infrastruktury kanalizacyjnej na obszarach położonych na terenie Gminy. Gmina realizowała zadania inwestycyjne w zakresie ww. infrastruktury w latach 2006-2013. Użytkowanie wybudowanych w ramach wskazanych wyżej dwóch etapów odcinków, rozpoczęto dopiero po oddaniu do użytkowania oczyszczalni ścieków w Krasocinie (poz. 3 w Tabeli nr 1) i podłączeniu ich do ww. oczyszczalni, tj. po 20 września 2010 r. Gmina klasyfikuje poszczególne elementy składające się na infrastrukturę, jako środki trwałe podlegające amortyzacji. Powstałe w ramach budowy infrastruktury środki trwałe obejmują zarówno nieruchomości, jak i ruchomości, a ich wartość początkowa przekracza 15.000 zł. Początkowo Gmina planowała, że infrastruktura zrealizowana w ramach Projektów pozostanie w jej władaniu i że we własnym zakresie będzie prowadziła działalność związaną z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków (Gmina nie posiadała wówczas własnego zakładu komunalnego). Plany te uległy jednak zmianie i w maju 2010 r., uchwalą Rady Gminy z dnia 20 maja 2010 r., został utworzony Zakład Gospodarki Komunalnej, działający w formie samorządowego zakładu budżetowego, który zgodnie z nadanym mu Statutem miał przejąć od Gminy m.in. prowadzenie działalności w zakresie zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. Z uwagi na przedłużający się okres pozostawania Zakładu w fazie organizacji, Gmina zmuszona była do końca grudnia 2010 r. samodzielnie świadczyć na rzecz mieszkańców usługi wod.-kan., z wykorzystaniem wybudowanej do tego czasu infrastruktury, wystawiając świadczeniobiorcom faktury VAT. Od początku stycznia 2011 r. Zakład ostatecznie zrealizował zamiar Gminy wyrażony w uchwale powołującej go do życia (uchwała z 20 maja 2010 r.) i przejął od Gminy zadania związane ze świadczeniem usług wod.-kan., (rozpoczęcie działalności związanej ze świadczeniem usług wod.-kan., przez ZGK nastąpiło z dniem 1 stycznia 2011 r.). Od tego czasu Zakład zawiera z mieszkańcami i innymi podmiotami funkcjonującymi na terenie Gminy umowy i wystawia faktury VAT za dostawę wody i odbiór ścieków we własnym imieniu. Jednocześnie z dniem 31 grudnia 2010 r., Gmina przestała wykonywać jakiekolwiek usługi wod.-kan. Obecnie Gmina rozważa zmianę sposobu zarządzania działalnością wodociągowo - kanalizacyjną, w tym sposobu zarządzania gminnymi obiektami tego rodzaju. Na mocy planowanej uchwały Rady Gminy w K. ZGK zostanie przekształcony w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. W ramach tego trybu Gmina wnosi na pokrycie kapitału zakładowego spółki wkład w postaci mienia zakładu budżetowego pozostałego po jego likwidacji. Jednocześnie spółka powstała w wyniku przekształcenia wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki związane z działalnością zakładu budżetowego, dzięki czemu może przejąć wykonywanie jego dotychczasowych zadań. Tytułem wkładu niepieniężnego Gmina wniesie do spółki wszystkie składniki mienia Zakładu pozostałe po jego likwidacji, a spółka zapewni ciągłość działalności wykonywanej przez Zakład. Przed dokonaniem powyższego przekształcenia, Zakład na podstawie dokumentów księgowych przekaże infrastrukturę użytkowaną dotychczas przez Zakład z powrotem do Gminy. Podstawą tych działań będą również odpowiednie uchwały Rady Gminy. Tym samym przekazana powrotnie do Gminy infrastruktura nie będzie przedmiotem przekształcenia na podstawie uchwały i na tym etapie nie zostanie przekazana do spółki w formie aportu. Sytuacja taka wynika m.in. z faktu, że niektóre elementy infrastruktury Gmina budowała z udziałem środków zewnętrznych, pozyskanych na mocy umów, których zapisy często zawierają obostrzenia dotyczące przekazania/zbycia tak wybudowanej infrastruktury. W konsekwencji, ponieważ spółka powstała po likwidacji Zakładu (będzie jego sukcesorem generalnym, Gmina w celu uniknięcia negatywnych konsekwencji wynikających z umów zawartych na dofinansowanie projektów wodno-kanalizacyjnych, przekaże infrastrukturę do spółki po jej utworzeniu i uzyskaniu zgód na takie działanie od instytucji, z których pozyskała dofinansowanie. Uchwałę o przekształceniu Zakładu w spółkę Gmina planuje podjąć w 2014 r., a sam moment przekształcenia oraz poprzedzające go wycofanie infrastruktury z Zakładu zaplanowane są na 2014 r. Po utworzeniu spółki Gmina najpierw planuje udostępnienie pozostawionej w Gminie infrastruktury spółce w oparciu o umowę odpłatnej dzierżawy lub też na podstawie innej odpłatnej umowy. Umowa ta zostanie zawarta niezwłocznie po przekształceniu Zakładu w spółkę, a więc zgodnie z obecnymi planami - w 2014 r. W następnym kroku, po przygotowaniu odpowiednich formalności, przedmiotowa infrastruktura zostanie wniesiona w formie aportu rzeczowego do Spółki. Zgodnie z założeniami Gminy aport do spółki nastąpiłby w 2015 r. Podstawą dokonania obu powyższych czynności, tj. dzierżawy infrastruktury i jej aportu, będzie stosowna uchwała, którą Rada Gminy planuje podjąć w 2014 r. Planowana transakcja wniesienia aportu nie obejmie przeniesienia należności Gminy, jak również przeniesienia rachunków bankowych oraz środków pieniężnych zdeponowanych na rachunkach Gminy. Spółka nie przejmie również zobowiązań Gminy (w szczególności zobowiązań z tytułu pożyczek lub kredytów). W ramach aportu nie dojdzie równocześnie do przeniesienia umów o pracę osób zatrudnionych w Gminie (tj. nie dojdzie do przeniesienia zakładu pracy). Wartość wnoszonych aportem składników majątkowych określona zostanie w odpowiedniej umowne/zarządzeniu Wójta. Gmina planuje dokonać rozliczenia omawianej transakcji wniesienia do spółki aportem składników majątkowych (materialnych) wchodzących w skład infrastruktury w taki sposób, by wynagrodzenie otrzymane przez Gminę w związku z wniesieniem wkładu składało się w części z otrzymanego ogółu praw i obowiązków (udziału), a w części ze środków pieniężnych odpowiadających wartości VAT należnego po stronie Gminy w związku z wniesieniem aportu (a nie w całości z otrzymanego udziału w odpowiedniej wartości).